Biyolojide taksonomi , ortak özelliklere dayalı olarak biyolojik organizma gruplarını adlandırma, tanımlama (sınırlandırma) ve sınıflandırma bilimsel çalışmasıdır. Organizmalar taksonlar halinde gruplandırılır ve bu gruplara taksonomik bir seviye verilir; belirli bir seviyedeki gruplar daha yüksek rütbeli daha kapsayıcı bir grup oluşturmak için toplanabilir, böylece taksonomik bir hiyerarşi oluşturulur. Modern kullanımdaki başlıca sıralamalar üst âlem, âlem, şube, sınıf, takım, familya, cins ve türdür. İsveçli botanikçi Carl Linnaeus, organizmaları kategorize etmek için Linnaean taksonomisi olarak bilinen sıralı bir sistem ve organizmaları adlandırmak için ikili adlandırma geliştirdiği için mevcut taksonomi sisteminin kurucusu olarak kabul edilir.
Carl Linnaeus, İsveçli biyolog, hekim ve fizikçidir.
Takson, canlıların sınıflandırılmasında, âlemden alt türe kadar bir hiyerarşi içinde düzenlenmiş tüm birimlerin ortak adı.
Notilus, kafadan bacaklılar (Cephalopoda) sınıfına dahil familyalardan Nautilidae'nin üyesi olan deniz canlılarının, Türkçeye Latincedeki nautilus sözcüğünden geçmiş ortak adıdır. Nautilus ise Yunancada "denizci" anlamına gelen nautilos sözcüğünün Latinceye geçmiş halidir.
Prunus, gülgiller (Rosaceae) familyasından kiraz, karayemiş, kayısı, şeftali, badem ve erik gibi meyve ağaçlarını içeren cins.
İkili adlandırma ya da binomial nomenklatür, tür adlarının iki kelimeden oluşacak biçimde gösterilmesi sistemidir. Carl Linnaeus (1707-1778) bitki ve hayvanların isimlendirilmesi için ikili adlandırma yani, 2 sözcükten oluşan bir sistem geliştirmiştir. Bu sistem bugün bazı değişikliklere uğramış ise de, prensipler hâlâ binomial nomenklatür kuralları çerçevesinde hâlen geçerliliğini korumaktadır.
Alt familya, Carl Linne'nin (1707-1778) 1735 yılında 11 sayfadan oluşan Systema Naturae isimli eserinde yaptığı taksonomik kategorilerden, yer almamasına rağmen, daha sonradan geliştirilmiş ve hâlen kullanılan kategorilerden familya'nın alt katergorisidir. Linné canlıları 5 taksonomik kategoriye yerleştirmiştir. Burada familya yer almamıştır.
- Sınıf (Classis)
- Takım (Ordo)
- Cins (Genus)
- Tür (Species)
- Varyete ( Varietas)
Yassısolucanlar ya da Platyhelminthes, üç embriyonik tabakadan oluşmuş, bilateral simetrili, çoğunlukla yassı yapılı hayvanlar şubesidir.
Proteobakteriler (Proteobacteria), bakteriler üstaleminin ana gruplarından birisini meydana getiren ve önemli cins ve türleri içeren şubesidir. Çeşitli hastalık etmenleri ve başka çok bilinen cinsler bu gruba dahildir. Ayrıca doğada serbest yaşayan türleri ve azot fiksasyonundan sorumlu pek çok bakteri türünü de içerir. Bu grup ribozomal RNA (rRNA) dizinlerine göre tanımlanmıştır. Bakteri biçimlerinin çeşitliliğinden dolayı grup, ismini Yunan mitolojisinde yer alan, her şekle girebilen tanrı Proteus'tan almıştır.
Monotipik takson, taksonomide tek biyolojik tipten oluşan taksondur. Birden fazla olursa politipik takson adını alır.
Sıçansılar (Chimaeriformes) Kıkırdaklı balıklar sınıfından bir balık takımıdır. Çeşitli dillerde deniz kedileri (Seekatzen), hayalet balık (spookfish), hayalet köpekbalığı gibi farklı şekillerde de nitelenirler. Köpekbalıkları ve vatozlarla birlikte kıkırdaklı balıklar sınıfının üçüncü büyük taksonunu oluştururlar.
Biyolojik sınıflandırma sisteminde taksonomik seviye takson adı verilen bir grup canlının taksonomik hiyerarşi için göreceli olarak bulundukları sıradır. Taksonomik seviyeye örnek olarak tür, cins, familya, takım, sınıf, şube, âlem ve üst âlem verilebilir.
Cichorieae ; Papatyagiller bitki familyasının üyesi olan bir oymak olup içerisinde 93 cins, 1.600 eşeyli olarak üreyen tür ve 7.000'den fazla apomiktik tür barındırmaktadır. Chicorieae, başlıca Doğu Yarımküre'nin ılıman bölgelerinde bulunur. Cichorieae'nın bütün türlerinde sütlü lateks ve tek tip çiçekçik içeren kömeçleri bulunmaktadır. Gundelia ve Warionia cinsleri, yalnızca disk çiçeğine sahip cinsler olup geri kalan bütün cinslerdeki çiçekler ışın çiçeğe sahiptir. En çok tür içeren cinsleri; yaklaşık 1.600 apomiktik türü olan Taraxacum, eşeyle üreyen yaklaşık 770 tür ile eşeysiz üreyen yaklaşık 5,200 türü olan Hieracium ve eşeyle üreyen 110 tür ile eşeysiz üreyen 700 türü olan Pilosella (Tırnakotu) cinsleridir. Tanınmış üyeler arasında marul, hindiba, karahindiba ve yemlik gösterilebilir.
Harpactorinae, Reduviidae familyasına bağlı bir hayvan altfamilyasıdır. Dünya çapında yaklaşık 300 cins ve 2.000 tür tanımlanmıştır. Zelus, Pselliopus, Sinea ve Apiomerus cinslerinin bazı türleri biyolojik haşere kontrol ajanları olarak ilgi çekicidir.
Furnariidae, Meksika ve Orta Amerika'dan Güney Amerika'nın güneyine kadar olan bölgede yaşayan kuşların oluşturduğu, Passeriformes takımında sınıflandırılan bir kuş familyasıdır. Yaklaşık olarak 70 cins ve 315 tür içeren büyük bir familyadır.
Sapan balığının kuyruk boyu ile vücut boyu karakteristik olarak hemen hemen aynı uzunluktadır. Burun oldukça kısa olup, gözler küçük ve başın dorsaline kadar ulaşmaz. Üst çenede 40-52, alt çenede ise 42-55 civarı diş mevcuttur. Birinci dorsal yüzgeç, pektoral yüzgeçlere nazaran pelvik yüzgece daha yakın konumdadır. Pektoral yüzgeçleri belirgin derecede gelişmiştir. Sapan balığı vücut rengi, dorsalde koyu-maviden kahverengi ve siyaha kadar değişik tonlarda olabilir. Ventralde ise beyaz renktedir. Erkek bireyler 420 cm, dişi bireyler ise 560 cm boya erişirler; maksimum boy nadiren 760 cm’ye ulaşır.
Ampharetidae Terebellida oymağına bağlı bir annelid familyasıdır.
Hylopetes, Pteromyini oymağının altında bir sincap cinsidir. 10 türü vardır.
Odonthalia, Rhodomelaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.
