İçeriğe atla

Şuşa (rayon)

Şuşa
Rayonun Azerbaycan'daki konumu
MerkezŞuşa
BaşkanBayram Seferov
Alan289 (km2)
Nüfus32.800
Plaka kodu58
Telefon kodu102
Posta koduAZ 5800
Web sitesishusha-ih.gov.az

Şuşa Rayonu (Azerice: Şuşa rayonu), Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idarî bölümlerden birisidir. İdarî merkezi Şuşa şehridir.

Hakkında

8 Mayıs 1992 tarihinden itibaren Ermeniler tarafından işgal edilmiş ve rayonun çoğunluğunu oluşturan Azeriler işgal altında olmayan bölgelere kaçmış veya kaçmak zorunda bırakılmışlardır. Dağlık Karabağ savaşı sırasında bölgenin tamamı Ermeni güçleri tarafından işgal edildi, ancak başkenti Şuşa da dahil olmak üzere çoğu Kasım 2020'de Azerbaycan tarafından yeniden ele geçirildi.

Bugünkü de facto Dağlık Karabağ Cumhuriyeti ve eski Dağlık Karabağ Özerk Oblastını gösteren anakronik harita.

Demografi

1 Ocak 2014-cü yıl tarihine olan resmi verilere göre rayon nüfusu 31.499 kişidir.[1]

Etnik yapı

Etnik
grup
17-24 ocak, 1979-cu yıl n.s.[2]12-19 ocak, 1989-cu yıl n.s.27 ocak-3 şubat, 1999-cu yıl n.s.[3]13-22 nisan, 2009-cu yıl n.s.[4]
Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %
Toplam16 019 100.00% 20 374 100.00% 24 340 100.00% 28 560 100.00%
Ermeniler2 881 17.98% 1 430 7.02% 1 140 4.68% 1 140 3.99%
Azeriler12 955 80.87% 18 679 91.68% 23 135 95.05% 27 364 95.81%
Türkler... ... 265 1.30% 41 0.14%
Ruslar114 0.71% 16 0.07% 4 0.01%
Lezgiler58 0.37% 1 0.00% 4 0.01%
Kürtler33 0.14% 3 0.01%
Tatarlar5 0.02% 2 0.01%
diğer1 0.00% 2 0.02%
Ukraynalılar11 0.07% 9 0.04% ... ...

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi 2 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: Şuşa rayonu 11 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (yenilənmə: 1 yanvar, 2014-cü il) — yoxlanılıb: 28.12.2014
  2. ^ Ethno-Caucasus, Этнодемография Кавказа: Население Шушинского района по переписи 1979-го года 28 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ Population statistics of Eastern Europe 16 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: Ethnic composition of Azerbaijan by 1999 census 19 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ Population statistics of Eastern Europe 16 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: Ethnic composition of Azerbaijan by 2009 census 7 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Balaken (rayon)</span> Azerbaycan rayonu

Balaken Rayonu, Azerbaycan'ın rayonlarından biridir. Azerbaycan'ın kuzeybatısındadır. Antik Yunan coğrafyacısı Strabon, Balaken'i 'Mabetler diyarı' adıyla anmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Masallı (rayon)</span>

Masallı, Azerbaycan'da rayon. İdarî merkezi Masallı şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Kazah (rayon)</span> Azerbaycanda bir il.

Kazah Rayonu, Azerbaycan'da rayon. Merkezi Kazah şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Kuba (rayon)</span>

Kuba Rayonu, Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idarî bölümlerden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Şeki (rayon)</span>

Şeki, Azerbaycan'da rayon. Merkezi Şeki şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Zengilan (rayon)</span> Azerbaycanın birinci derece yönetimsel bölgelerinden birisi

Zengilan Rayonu, Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idarî bölümlerden Zengilan rayonu 20 Ekim 2020'de Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri tarafından Ermeni işgalinden kurtarılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni diasporası</span> Ermenistan dışındaki Ermeni toplulukları

Ermeni diasporası, Ermenilerin yerli halk olarak kabul edildiği bölgeler dışında yaşayan Ermeni topluluklarını ifade eder. Ermenistan dışında 3-4 milyon kadar Ermeni'nin yaşadığı iddia edilmektedir. Ancak sağlıklı istatistikler yoktur. Ermenilerin diasporada en yoğun olduğu ülkeler Rusya, ABD ve Fransa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Şuşa</span> Azerbaycanda şehir

Şuşa, Azerbaycan'ın Karabağ bölgesinde yer alan bir şehir. Azerbaycan'ın kültür başkenti. Şuşa rayonunun idarî merkezi olan yerleşim, 1992'de Ermenistan Silahlı Kuvvetleri tarafından işgal edildi ve hiçbir ülke tarafından tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin de facto yönetimi altına girdi. 8 Kasım 2020'de ise şehir Şuşa Muharebesi sonucunda Azerbaycan kuvvetlerince ele geçirildi ve 28 yıllık fiili yönetim son buldu.

<span class="mw-page-title-main">Oğuz (rayon)</span> Azerbaycanda il

Oğuz Rayonu, Azerbaycan'ın rayonlarından biridir. İdarî merkezi Oğuz şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Dağlık Karabağ Savaşı</span> 1988-1994 yılları arasında Karabağ bölgesinde Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanmış askeri bir çatışma

Birinci Dağlık Karabağ Savaşı, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlanmasını isteyen Ermeniler ile bunu kabul etmeyen Azeriler arasında başlayan ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Azerbaycan ile Ermenistan arasında çatışmaya dönüşen Şubat 1988-Mayıs 1994 tarihleri arasında süren savaştır. Savaş öncesinde ve etnik çatışmaların sıcak savaşa dönüşmesi sonrasında Sumqayıt Pogromu, Kirovabad Pogromu, Bakü Pogromu gibi pogromlar, Hocalı Katliamı, Malıbeyli ve Kuşçular Katliamı ve Maragha Katliamı gibi katliamlar yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Makedonlar</span> Güney Slav etnik grubu

Makedonlar, Balkan Yarımadası'nda çoğunlukla Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nde yaşayan bir Güney Slav etnik grubudur. Güney Slav dili olan Makedoncayı konuşurlar. Makedon etnik unsurunun yaklaşık üçte ikisi Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nde yaşar. Ancak diğer ülkelerde bir dizi topluluklar da vardır.

Karadağlılar, Güney Slavları'ndan bir halk. Sırplardan ayrı bir halk olmalarına rağmen uzun bir süre devam eden zaman ortaklığı nedeniyle çoğunlukla Sırplarla karıştırılırlar ve Sırpları gittikçe özümsemişlerdir. Fakat Karadağ hükûmetinin ülke dilini Sırpçadan ayrıştırma çabası ve ülkelerin ayrılmasıyla (Sırbistan-Karadağ) Sırplardan ayrışma yönünde bir politika izlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kah (rayon)</span>

Kah rayonu, Azerbaycan'da rayon. Merkezi Kah şehridir. Gürcistan ve Rusya ile sınırdır.

<span class="mw-page-title-main">Yardımlı (rayon)</span>

Yardımlı Rayonu, Azerbaycan'da rayon. Merkezi Yardımlı şehridir. İran'la sınırdır.

Azerbaycan Yahudileri Azerbaycan'da yaşayan Yahudilere denir.

Azeri diasporası, Azerbaycan ve İran Azerbaycanı dışında yaşayan ve kendisini bu adla değerlendiren Azerilere verilen genel ad. Azerbaycan dışında 3-4 milyon kadar Azerbaycanlının yaşadığı iddia edilmektedir. Ancak sağlıklı istatistikler yoktur. Azerbaycanlıların en yoğun olduğu ülkeler Rusya, ABD, Ukrayna, Kazakistan, Almanya ve Fransa'dır. Türkiye, Gürcistan ve Rusya'nın Azerbaycan'a komşu bölgelerinde yaşayan etnik Azerbaycanlılar kendilerini diaspora kapsamında değerlendirmemektedirler.

Kolombiyalılar, Güney Amerika'da yer alan Kolombiya'da doğmuş veya aile kökeni bu ülkeye dayanan insanlardır.

Azerilerin Ermenistan'dan sürgün edilmesi, 20. yüzyıl boyunca zorla yerinden etme ve etnik temizlik eylemi olarak gerçekleşmiştir. Ekim Devrimi öncesinde, Azeriler Erivan nüfusunun yüzde 43'ünü oluşturuyordu. Tatar nüfusu, 20. yüzyılda Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti topraklarından ve daha sonra Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nden birkaç kez zorla göç sürecine katıldı. Stalin'in politikaları altında, 1948'de Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nden yaklaşık 100.000 Azeri sınır dışı edildi. Onların evleri daha sonra Sovyetler Birliği'ne yurt dışından gelen Ermeni göçmenler tarafından işgal edildi.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Ermenileri</span>

Bakü Ermenileri, günümüzde Azerbaycan Cumhuriyeti'nin başkenti olan Bakü şehrinde yaşayan ve tarihi açıdan şehirde önemli bir nüfusa sahip olmuş Ermenileri ifade eder. Ermenilerin nüfusu şehirde 19. yüzyıl civarında Bakü'nün Rus İmparatorluğu'na katılması ve petrol endüstrisi açısından merkez haline gelmesi sonucunda artmaya başlamıştır. Rus Devrimi'ne rağmen şehirde 20. yüzyıl boyunca da kentte pek çok Ermeni yaşamış olup, 1988 ile 1990 arasında şehrin neredeyse tüm Ermeni nüfusu bölgeyi terk etmiştir. Ocak 1990'da 1988 tahminlerinin y. 250.000 olarak tahmin ettiği Ermeni nüfusundan geriye 50.000 kişinin kaldığı tespit edilmiştir. Kalan nüfus ise Sovyetler Birliği'nin dağılmasından önce gerçekleşmiş Bakü Katliamı ile Karabağ Savaşı'nın erken dönemlerinde Bakü'yü terk etmiştir. 2009 verilerine göre şehirde 104 Ermeni yaşamaktadır.

Azerbaycan Tatarları, Azerbaycan Cumhuriyeti'nde yaşayan, bu ülkenin vatandaşı olan Tatar asıllı nüfus. 2009 nüfus sayımına göre Azerbaycan Cumhuriyeti'nde 25.882 Tatar yaşamaktadır. Bu sayı toplam nüfusun %0.29'una denk gelmektedir.