İçeriğe atla

Şolban Kara-ool

Şolban Karaoğul
Шолбан Кара-оол
Tuva Devlet Başkanı
Görev süresi
6 Nisan 2007 - 7 Nisan 2021
Yerine geldiğiŞerig-ool Oorjak
Yerine gelenVladislav Hovalıg
Kişisel bilgiler
Doğum Şolban Kara-ool
18 Temmuz 1966 (58 yaşında)
Çoduraa (bölge Ulug-Hem ili), SSCB
Vatandaşlığı Rusya
Milliyeti Tuva (Türk)
Partisi Birleşik Rusya
Çocuk(lar) 3
Bitirdiği okul Ural Devlet Üniversitesi
Dini Tengricilik

Şolban Kara-ool (Rusça: Шолба́н Вале́рьевич Кара-о́ол, Şolban Valyeryeviç; Tuvaca: Шолбан Валерий Оглу Кара-оол, Şolban Valyeriy oğlu Kara-ool; d. 18 Temmuz 1966) 2007 yılından 2021 yılına kadar Tuva Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır.

18 Temmuz 1966'da Tuva Cumhuriyeti Ulug-Hem ili Çoduraa köyünde doğmuştur. 1983 yılında Kaa-Hem bölgesinde spor eğitmeni görevinde bulunmuştur. 1986-1988 yıllarında Sovyet ordusunda askerliğini yapmıştır. 1990 yılında Ural Devlet Üniversitesi Felsefe Fakültesi'nden mezun olmuş, 1993 yılında da Yüksek lisansını tamamlamıştır. 1989-1990 yıllarında aynı zamanda Vladivostokta Uzak Doğu Federal Üniversitesinde stajyer okutman olmuştur. 1993-1996 yıllarında (АОЗТ «Кардо») Genel Müdürü olmuştur. Afganistan Savaşı'ndan etkilenen engelli ve gaziler ile yaşlı ailelere bakan devlet mali kurumunda Genel başkan yardımcısı olmuştur. Nisan 1998 yılında Tuva Cumhuriyeti Büyük Millet Meclisi (Hural) Başkanı seçildi. Ana dili Tuva Türkçesini doğru ve akıcı şekilde konuşmanın yanı sıra çok iyi Rusça, Almanca bilmektedir.

Döneminde Dini Hoşgörüsü

Başkanlığı döneminde Tuva Cumhuriyetinde Tuva Türklerine yönelik misyonerlik faaliyetleri çok artmış, şehrin önemli bir mevkiine büyük bir Ortodoks kilisesi yapılmıştır. Ayrıca 2011 yılında Rus Ortodoks Kilisesi tarafından Şolban Kara-ool'a yaptığı hizmetlerden dolayı 2.derece Onur ve Şeref nişanı verildi.[1] Tuva kökenli mahpuslara yönelik hristiyanlık öğretileri ücretsiz dağıtıldı.[2] Yine bu dönemde İncil, Tuva diline ilk kez çevrilmiştir. Tüm Tuvalara ücretsiz dağıtımı yapılıp hristiyanlığı tanımaları sağlanmıştır.[3]

Ailesi

İki kızı (Çinçiley ve Dolgarmaa) ile bir oğlu (Valeriy) vardır. Eşi, Larisa Kara-ool (Larisa Sagankızı Seren).[4]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015. 
  2. ^ Tuva Türklerinden mahkumlara İncillerin gönderilmesi çalışması http://www.tdtkb.org/content/tuva-t%C3%BCrkleri-misyoner-pen%C3%A7esinde 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tuva Cumhuriyeti</span> Rusya Federasyonu’nda Güney Sibiryada özerk bir Türk cumhuriyeti

Tuva Cumhuriyeti veya Tıva Cumhuriyeti ; Rusya Federasyonu’nda Güney Sibirya'da özerk bir Türk cumhuriyetidir. Tuva cumhuriyeti, adını, Türk halklarından biri olan Tuvalardan alır. Tıva Cumhuriyeti olarak da Türkiye Türkçesinde kullanımı vardır. Moğolistan'a komşu olan cumhuriyetin yüzölçümü 170.500 km²'dir. Nüfusu 313.612 kişidir. Konumu ise kuzeyinde Rusya Federasyonuna bağlı Krasnoyarsk Krayı, kuzeybatısında Hakas Özerk Cumhuriyeti, batısında Altay Özerk Cumhuriyeti, güneyinde Moğolistan, doğusunda Buryatya çevrelemiştir. Çevresindeki ülkelere göre Türk nüfusunun en yoğun olduğu Güney Sibirya ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl (şehir)</span>

Kızıl. Rusya’da, Tuva Cumhuriyeti'nin başkenti. Kızıl, pek çok Türki dilde ve Ana-Türki dilinde olduğu gibi Tuvaca'da da “kırmızı” anlamına gelir. Kentin nüfusu: 104.105 (2002) iken 110.000 (2010) olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Halk Cumhuriyeti</span> Komünist, 20. yüzyıl türk devleti

Tuva Halk Cumhuriyeti, 1921-1944 yılları arasında Güney Sibiryada şimdiki Tuva Cumhuriyeti topraklarında bağımsız yaşamış bir Türk cumhuriyetidir. 11 Ekim 1944'te SSCB'ye bağlanmıştır. Kuruluşta Tandı Uranhay ülkesindeki Tañnı Tuva Cumhuriyeti adı sonra Tuva Halk Cumhuriyeti olarak değiştirilmiştir. Tuva meclisinin ilk başkanı Buyan Badırgıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tuvaca</span> Rusyada bir Türk dili

Tuvaca, Tuva Türkçesi, Tuva dili, Rusya'ya bağlı özerk Tuva Cumhuriyetinde Tuvalar tarafından konuşulan Sayan dilleri grubundan çağdaş Türk yazı dillerinden biridir. Tuva Cumhuriyeti'ndeki 250.000 civarındaki Tuva nüfusunun yanı sıra, kuzey-batı Moğolistan'da 27.000 kişi ve Çin'in adlandırmasıyla Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne Türk Dünyasındaki adlandırmayla Doğu Türkistan'a bağlı Altay İli'nde 2.400 kişi bu dili konuşmaktadır. Ayrıca Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Kazakistan'da az sayıda Tuvaca konuşanlar vardır.

<span class="mw-page-title-main">Şerig-ool Oorjak</span>

Şerig-ool Oorjak 1992-2007 yılları arasında Tuva Cumhuriyeti Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Tuvalılar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Tıva Türkleri'nden kişiler listesi

Yekaterina Tanova — Tuva Türklerinden şair, öykücü, dramaturg, tercüman. 1930 yılının Mart 27-de Süt-Gölün Karaçıraada doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Eduard Mijit</span> Yazar

Eduard Mijit, Tuva asıllı Rus yazar, şair, akademik çevirmen, piyes yazarıdır. Rusyanın Yazarlar ve Tiyatro Çalışanları Cemiyetinin üyesi ve Tuva Cumhuriyetinin Yazarlar Cemiyetinin başkanıdır. "Ulug-Hem" (Yenisey) adlı edebiyat dergisinin baş redaktörü. Tuva Türkçesi ve Rusça dillerini bilmektedir.

Salim Sürünool Batı Hemçik yöresindeki Akka'da doğmuştur. Tıvalı şair, nesir ustası, mütercim, Tıva ulusunun milli yazarlarından biri olup Çağdaş Tuva edebiyatında tanınmış bir kalemdir.

Vladimir Seren-ool, , Tıva Türkleri roman yazarı.

Viktоr Şоgjаpоviç Kök-ооl — Tuva Türkleri arasında ünlü bir oyun yazarı, yönetmen, Tıvа edebiyatının önde gelen yazarlarından biridir. Rusya Sovyet Sosyalist Federasyonu Cumhuriyeti'nin önde gelen, Tıvа Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti'nin milli sanatçısı idi.

Karaküske Çoodu, Tıvalı yazar, şair, gazeteci.

Çerligool Kuular — Tıva yazar, şair, nesir ustası, çevirmen, tiyatro yazarı. Tıva Edebiyatının kurucularından. 1940 yılı 10 Aralık tarihinde Bağımsız Tuva Arat Cumhuriyeti'nin Çöön-Hemçik ili Horumdağ ilçesinin Şemi-Aksı'da doğmuştur. Soyadı olan Kuular, Türkiye Türkçesine Kuğular olarak çevrilir.

Kuular Arakçaa Tıva Arat Cumhuriyetinin Uluğhem kojuun idaresine bağlı Çaa-Höl beldesinin Kaşpal köyünde doğmuştur. Tıva Türklerinden bilim insanı, ilk Tıva Türk'ü profesörü, filolog, yazar. Tuva Devlet Üniversitesi'nin Tıva dili ve edebiyatı bölümünün kurucusu ve ilk bölüm başkanı.

Mannayool Monguş . Tıva Arat Cumhuriyetinin Övür bölgesi Handagaytı beldesinde doğmuştur. Tıva bilim insanı, tarih bilimi doktoru, Tıva Sosyal Bilimler Enstitüsünün başlıca emektarı. Tıvаnın arkeolojisine, etnografyasına ve tarihine dair 150 kadar makalenin, 3 ilmi çalışmanın (monografi) yazarıdır. Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti–nin ünlü akademisyeni. «Tıvаnıñ XX. çüs çıldа аldаrlıg kijilеri» adlı devle kitabında adı geçen ender kişilerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Sofya Kara-ool-Tülüş</span>

Sofya Dakpay-oolovna Kara-ool-Tülüş Tuvalı şarkıcı. V. Toka devlet senfoni orkestrası ve Tıva sanat orkestrasının solisti.

<span class="mw-page-title-main">Vladislav Hovalıg</span>

Vladislav Hovalıg 7 Nisan 2021 yılından beri Tuva Cumhuriyeti devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kara-Höl sumu</span>

Kara-Höl sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim durumunda bir belediye idari birimidir. Belde, belediye anlamında sum sözü kullanılmakta olup sumun idari merkezi de Kara-Höl köyüdür. 2020 yılı nüfusu 1348 kişidir. İdari merkez ve beldenin tek yerleşim yeri Kara-Höl'dür.

Kara-ool Tumat ; 15 Ekim 1935'te Tıva'da Övür'e bağlı Dus-Dag'da doğmuştur – Tıva Cumhuriyeti'nin halk höömeycisidir.

Köjeldey Borbakoğlu Monguş — Çağdaş Tuva edebiyatında adı geçen Tuva Türk'ü yazarı, şair,öğretmen, gazeteci.