Şoka
Şoka (Gürcüce: შოყა; okunuşu: “şoq’a”), Gürcistan’ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Adigeni Belediyesi’nde bir köydür. Persati Dağı’nın güneydoğu eteğinde, deniz seviyesinden 1.500 metre yükseklikte yer alır. Adigeni kasabasına 18 km uzaklıktadır.
Şoka, Phero ve Yukarı Enteli köyleriyle birlikte Phero temini oluşturmaktadır.[1]
Tarihçe
Şoka, erken ve geç orta çağda Gürcü krallığı sınırları içinde yer alıyordu. Birleşik Gürcü Krallığı’nın zayıflaması sürecinde bağımsız devlete dönüşen ve Gürcü atabeglerin yönettiği Samtshe-Saatabago sınırları içindeyken, 16. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlılar ele geçirdi. 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre Şoka, Ahısha livasının Altun Kala nahiyesine bağlıydı ve bu nahiyenin merkeziydi. Bundan dolayı Osmanlı idaresi köyü iki adla, Şoka (شوقە) ve Rabat-i Altun Kala (رباط التون قلعە) biçiminde kaydetmiştir. Bu tarihte köyde 6 hane yaşıyordu. Vergi vermekle yükümlü hane reisleri Ağdgomel, İoseb, Nikoloz, İvane, Giorgi ve Matarsa adları taşıyordu. Bu adlar ve her hanenin ispenç vergisi vermesi, Şoka’nın bir Hristiyan Gürcü köyü olduğunu göstermektedir. Köyde buğday, arpa, çavdar, darı ve sebze yetiştiriliyor, arıcılık yapılıyordu.[2]
Şoka, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Çarlık Rusyası’nın eline geçti ve yeniden bu imparatorluğun bir parçası olan Gürcistan’a katıldı.
Şoka köyünde orta çağdan kalma bir kilise ve ne zaman inşa edildiği bilinmeyen küçük bir cami bulunuyordu. Bugün yıkık durumda olan Şoka Kilisesi, köyün batısındaki mezarlıkta ve Okros Tsihe’ye giden yolun üzerindedir. Tek nefli kilise kesme taştan inşa edilmiştir. Giriş kapısı güney yöndedir. Doğuda yer alan apsisi yarım daire biçiminde inşa edilmişti.[3] Küçük bir yapı olan Şoka Camisi'nden (7,30 x 8,20 m) geriye sadece temel taşları kalmıştır.[4]
Nüfus
2014 yılı verilerine göre köyde 98 kişi yaşıyordu. Nüfusun çoğunluğu Gürcülerden oluşuyordu.[5]
| Sayım tarihi | Nüfus | Erkek | Kadın |
|---|---|---|---|
| 2002 | 148 | 81 | 67 |
| 2014 | 98 | 44 | 54 |
Kaynakça
- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 238 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-8626-7
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 109, II. cilt (1941), s. 112". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2021.
- ^ "Şoka Kilisesi" - Kültürel Miras Portalı (Gürcüce)
- ^ Nebi Gümüş-Nicole Kancal-Ferrari, Ahıska Bölgesindeki Türk İslam Mimarı Yadigarları, İstanbul, 2019, s. 258, ISBN 978-975-17-4362-6.
- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 252 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-8626-7
