İçeriğe atla

Şiraz halısı

Fars'ta halı dokumanın geleneksel becerileri
Baseri kabilesi tarafından üretilen bir kilim
Ülkeİran
Kaynak00384
BölgeAPA
Tescil geçmişi
Tescil2010 (4. oturum)

Şiraz halısı (Farsça: قالی شیراز), İran'ın Fars eyaletindeki Şiraz şehri çevresindeki köylerde dokunan bir İran halısı türüdür.

Desenler genellikle yerleşik aşiret dokumacılarından geldiği için Kaşkay, Hamşeh (Ba

seri ve Hamse Arapları), Afşar, Abade ve Lur desenlerini taklit eder. Dokumacılar sabit tezgahlar kullandıklarından, kilimler genellikle aşiret halılarına göre daha büyük ve daha kalındır. Şiraz halıları genellikle çok ince düğümlü değildir, hem Kaşkay hem de Abade daha ince düğüme sahiptir. Şiraz, İran (asimetrik) düğümünü kullanır.

Bazı eserlerde Cyrus'un beyaz atı yer alır. Shiraz halısı, bülbülleri tasvir eden tek halıdır. Bu bülbüller, açısal şekilli kuşlar olarak gösterilir ve memnuniyet ve mutluluğu sembolize ettiği söylenir.[1]

Fars eyaletinin bir İran aşireti olan Baseri aşiretinin halıları, renkli tasarımlarıyla ünlüdür. Turuncu renk, Baseri halılarının ayırt edici özelliğidir.[2]

Kaynakça

  1. ^ Oriental rugs: a complete guide - Charles W. Jacobsen, C. E. Tuttle Co. 1962
  2. ^ "Basseri tribe history". Marvdashtnama (Persian). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kaşkaylar</span>

Kaşkaylar, Güneydoğu İran'ın Fars Eyaleti'nde özellikle Şiraz çevresinde yaşayan ve hâlâ ağırlıklı olarak göçebe bir Türk halkıdır. Azerbaycanlılardan sonra İran'daki en kalabalık Türk grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Hereke halısı</span>

Hereke halısı Türkiye'de Kocaeli'ne bağlı bir kıyı şehri olan Hereke'de üretilen halıdır. Çift düğüm tekniği kullanılması ve el yapımı olması onu diğer halılardan farklı kılar. Yapımı yıllar sürebilmektedir. Birinci sınıf İpek kullanılarak örülen halılar saraylarda dekorasyon olarak kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Şiraz</span> İranın en büyük beşinci şehri

Şiraz, İran'ın en büyük beşinci şehri ve Fars Eyaleti'nin yönetim merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Fars (eyalet)</span>

Fars Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkmen halısı</span>

Türkmen halısı geleneksel olarak Orta Asya kökenli bir tür el yapımı yer kaplama tekstilidir. Orijinal Türkmen aşiret halıları ile bugün başta Pakistan ve İran olmak üzere ihracata yönelik çok sayıda üretilen kilimleri birbirinden ayırmakta fayda vardır. Orijinal Türkmen halıları, Türkmenistan'ın ana etnik grubu olan ve Afganistan ve İran'da da bulunan Türkmen aşiretleri tarafından üretilmiştir. Çadır halılarından, kapı süslerine, irili ufaklı çantalara kadar pek çok amaç için kullanılmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">İsfahan (eyalet)</span>

İsfahan Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Gördes düğümü</span>

Gördes düğümü, çift düğüm, simetrik düğüm ya da kapalı ilme, adını Manisa'nın Gördes kazasından alan, Türk halılarında kullanılan düğüm çeşidi. Türk düğümü de denir.

Kaşkay aşağıdaki anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Abade</span>

Abade (Farsça:آباده), İran'ın Fars Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">İglid</span>

İglid, İran'ın Fars Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Behmen</span>

Behmen, İran'ın Fars Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">İzedhast</span>

İzedhast , İran'ın Fars Eyaleti'nde şehir.

Soğad, İran'ın Fars Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Abade şehristanı</span>

Abade şehristanı, İran'ın Fars Eyaleti'ne bağlı olan 29 şehristandan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Karayolu 65 (İran)</span> İranda bir karayolu

Karayolu 65, İran'ın orta ile güney bölgeleri arasında bir kara yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Türk halısı</span>

Türk halıları, Orta Asya'dan Anadolu'ya göç eden Türkler'in anayurtlarından beraberlerinde getirdikleri dokuma geleneğine dayanan, el tezgahlarında üretilmiş düğümlü, havlı dokuma yaygı ve örtülerdir. Anadolu'nun Türkler tarafından fethinden sonra gelişimi Anadolu'da sürmüştür ve "Anadolu halısı" olarak da bilinir. "Kilim, sumak, cicim, zili" gibi düz dokumalar ile birlikte dünyada en çok bilinen ve en eski el sanat ürünlerindendir. Anadolu'da dokunan tüm halılara Türk halısı denir ancak genel olarak "Türk Halısı" diye şöhret kazanan klasik Türk halıları Anadolu'nun batısında ve büyük kısmı Ege Bölgesi ile civarı vilayetlerde dokunan halılardır.

<span class="mw-page-title-main">Esedullah Merdani Rahimi</span>

Esedullah Merdani Rahimi, Kaşkay yazar, folklorcu, sözlükçü, araştımacı ve emekli öğretmen dir.

<span class="mw-page-title-main">Baseri</span>

Baseri oymağı, Güneydoğu İran'ın Fars Eyaleti'nde özellikle Şiraz çevresinde yaşayan, göçebe göçebe bir Fars halkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Eram Bahçesi</span>

Eram Bahçesi Şiraz, İran'da yer alan tarihi bir Pers bahçesidir. Merkezi hükûmet tarafından el konulmadan önce Kaşkay kabilesinin liderlerine aitti. Bahçe ve içindeki bina, Fars Eyaleti'ndeki Hoşk Nehri'nin kuzey kıyısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kilim motifleri</span>

Geleneksel kilimlerde her birinin birçok çeşidi olan pek çok motif kullanılmaktadır. Özellikle Anadolu'da köy kadınları, evlenmeden önce veya evlilik hayatları boyunca yaşamları için önemli olan temaları halılarına dokurlardı. Bazı motifler mutluluk ve çocuk gibi arzuları temsil ederken; diğerleri ise kurt ve akrep gibi tehditlerden veya nazardan korunmak için kullanılırdı. Bu motifler kilimlerde desen olarak dokunduğunda sıklıkla birleştirilirdi. 20. yüzyılda aşiret ve köy kültürünün kaybolmasıyla birlikte kilim desenlerinin anlamları da silinmeye yüz tutmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.