İçeriğe atla

Şifreli kilit

Harf kilidli şifreli kilit.
Şifreli kilit

Şifreli kilit, kilidi açmak için bir dizi sembol sırası, genellikle sayıların kullanıldığı bir tür kilitleme cihazıdır. Diziye, birkaç disk veya "kam" ile etkileşime giren tek bir döner kadran kullanılarak, doğrudan kilitleme mekanizmasıyla etkileşime giren yazılı sembolleri olan birkaç döner disk seti kullanılarak veya elektronik veya mekanik tuş takımı aracılığıyla girilebilir. Ucuz üç haneli bagaj kilitlerinden yüksek güvenlikli kasalara kadar çeşitleri vardır. Sıradan asma kilitlerin aksine şifreli kilitlerde anahtar kullanılmaz.

Dönen disklerin patlamış görünümü. Disk üzerindeki çentikler, doğru şifredeki sayılara karşılık gelir. Bu durumda, şifre 9-2-4'tür.
Diskler kilidin bir tarafına takılmıştır ve bu da bir zincirin veya halatın ucuna takılabilir. Kilidin diğer tarafında veya halatın diğer ucunda birkaç çıkıntılı dişi olan pim vardır.
Dişli pim takıldığında ve diskler yanlış şifreyle döndürüldüğünde, disklerin iç yüzleri pimin çıkarılmasını engeller.

Türler

Çoklu arama kilitleri

Genellikle düşük güvenlikli bisiklet kilitlerinde ve evrak çantalarında görülen en basit şifreli kilit türlerinden biridir. Bu kilitlerin içlerinde çentikler açılmış birkaç döner disk vardır. Kilit, üzerinde dönen disklere takılan birkaç dişli bir pim ile sabitlenir. Disklerdeki çentikler, pim üzerindeki dişlerle hizalandığında kilit açılabilir.

Master Lock marka tek aramalı asma kilit.
Stoplock şifreli asma kilidin parçaları.

Tek aramalı kilitler

Asma kilitler, kilitli dolaplar veya kasalarda bulunan döner şifreli kilitler, birkaç paralel disk veya kam ile etkileşime giren tek bir kadran kullanır. Geleneksel olarak, bu tip kilit, kadranı saat yönünde birinci rakama, saat yönünün tersine ikinciye çevirerek açılır ve bu, son rakama ulaşılana kadar dönüşümlü bir şekilde devam eder. Kamlarda tipik olarak bir girinti veya çentik vardır ve doğru permütasyon girildiğinde, çentikler hizalanarak mandalın bunlara oturmasına ve kilidi açmasına olanak tanır.

C. L. Gougler Keyless Locks Şirketi, şifrenin, karanlıkta veya görme engelli kişiler tarafından açılmasına izin veren, sol ve sağda işitilebilir tıklamaların belirli sayıda olduğu kilitler üretti.

1978'de Andrew Elliot Rae, kullanıcı tarafından kendi seçimine göre ayarlanabilen şifreli kiliti icat etti.[1] Bu sırada elektronik tuş takımı icat edildi ve dolap, valiz veya evrak çantaları için mekanik kilidini hiçbir üreticiye destekleyemedi. Silikon çipli kilitler, bütünlüklerini korumak için pil gücüne ihtiyaç duyulduğu için hiçbir zaman popüler olmadı. Patentin süresi doldu ve orijinal mekanik buluş anında üretildi ve çoğunlukla bagaj, kilitli dolap ve otel kasaları için satıldı. Artık gezginler tarafından bu kilit valizlerinin standart bir parçasıdır.

Diğer tasarımlar

Birçok kapı, kullanıcı girişine izin vermek için tuş takımı‘na bir sayı sırasını tuşlamayı gerektiren şifreli kilit kullanır. Tamamen mekanik tuş takımı kilitleri 1936'dan beri mevcut olmasına rağmen,[2] bu özel kilitler genellikle elektronik devrelerin kullanımını gerektirir. Ayrıca, anahtarlardan birinin tehlikeye girmesi durumunda, kilidi "değiştirmek" yalnızca yeni bir anahtar kodu yapılandırmayı ve kullanıcıları bilgilendirmeyi gerektirir. Bu, genellikle geleneksel anahtarlı kilitler için aynı süreçten daha ucuz ve daha hızlıdır.

Elektronik şifreli kilitler, genellikle mekanik muadillerine yönelik saldırılara karşı güvenli olsa da, kendi kusurlarından muzdariptir. Numaraların düzeni sabitse, birkaç başarılı erişimi görüntüleyerek kilit sırasını bulmak kolaydır. Benzer şekilde, şifredeki sayılar (ancak gerçek dizi değil), hangi tuşların son kullanım belirtileri gösterdiği ile bulunabilir. Daha gelişmiş elektronik kilitleri, bu saldırıları önlemek için sayı konumlarını rastgele karıştırabilir.

Geleneksel kadranlı şifreli kilidin değişik bir tipinde "şifre" elektronik mikro denetleyicide kodlanır. Bunlar, uygulamanın anahtar yerine çevirmeli kilite yöneldiği kasa ve banka kasa kapılarında popülerdir. Yetkili kullanıcı başına bir tane olmak üzere birçok geçerli şifreye imkan verirler, bu nedenle bir kişinin erişimini değiştirmenin diğer kullanıcılar üzerinde hiçbir etkisi olmaz. Bu kilitler genellikle, her açılışta hangi şifrenin ne zaman kullanıldığını kaydeden denetim özelliklidir. Kilidin gücü, pil veya kadranı döndürerek çalışan küçük bir jeneratör grubunca sağlanabilir.[3][4]

İç mekanizmalar

  • Yeniden kilitleme tetikleyicisi veya dahili yeniden kilitleyici, şifreli kilidin ayrılmaz bir parçasıdır. Genellikle kadran mili delindiğinde etkinleşecek şekilde tasarlanmıştır. Tetik, arka kapak kilit mahfazasından çıkarıldığında sürgüyü kavrayan yaylı bir kol veya pistondan oluşabilir.

Bazı şifreli kilitler ayrıca bir meşale saldırısı durumunda etkinleşen bir termal yeniden kilitleme tetiği ile donatılmıştır. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra yapılan neredeyse tüm kasaların şifreli kilitlerinde yeniden kilitleme tetikleyicileri bulunur.

Evrak çantaları veya bisikletlerdeki bazı kilitler, yalnızca kilit açıkken gerçekleştirilebilen bir işlem kullanılarak istenen bir sayıya ayarlanabilir, bu ise birkaç kilidin aynı şekilde kilitlenmesini kolaylaştırır. İyi bisiklet kilitleri, numarayı yalnızca dolaylı iletir ve bu nedenle kilitleme mekanizmasının çekiminde değildir bu nedenle 0-999(9) arasını denemek çok daha zordur.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Rae, Andrew E. "Combination lock". Google Patents. 25 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ ABD patent 2.029.080
  3. ^ "Kaba-MAS X-09 and CDX-09 High Security Locks" (PDF). Dec 2010. s. 8. 14 Mart 2005 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  4. ^ "Operating Instruction for the X-09 Type 1F High Security Electronic Lock" (PDF). December 2010. 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Röle</span> tamamen izole edilmiş ikinci bir devre tarafından bir elektrik devresinin açılıp kapanmasına izin veren elektrikli cihaz

Röle, elektriksel olarak çalıştırılan, elektromanyetik bir anahtardır. Yani üzerinden akım geçtiği zaman çalışan devre elemanıdır. Röle; bobin, palet ve kontak olmak üzere üç bölümden meydana gelir. Bobin kısmı rölenin giriş kısmıdır. Palet ve kontak kısmının bobin ile herhangi bir elektriksel bağlantısı yoktur. Röle, tek veya çoklu kontrol sinyalleri için birçok giriş terminali ve birçok çalışma kontağı terminalinden oluşur. Röle, birden çok kontak düzenlemesinde, örneğin; kontakları temas ettirme, kontakların temasını kesme veya bu iki durumun kombinasyonları gibi herhangi bir sayıda kontaklı olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Mekanik saat</span>

Mekanik saatler içindeki mekanizmaya yüklenen enerjiyi, ölçülü şekilde ritmik hareketlere çeviren, bu hareketleri dişlilerle sayan, belli sayılara ulaşıldığında bunu insanın algılayabileceği şekilde, örneğin çan sesi veya kadran üzerinde değişen açılar şeklinde, zaman ölçümü olarak sunan birer düzenektir.

<span class="mw-page-title-main">Opel Vectra</span> Opel tarafından üretilen otomobil modeli

Opel Vectra, 1988'den 2009'a kadar üç nesil olarak üretilen bir büyük aile arabasıdır. Opel'i D segmentinde temsil eden Vectra Türkiye dışında bazı ülkelerde Vauxhall, Holden ve Chevrolet markaları altında satılmıştır. Vectra, Opel Ascona'nın yerini almış ve 2009 yılında yerini Opel Insignia'ya bırakmıştır.

Tuş kilidi, çeşitli elektronik aletlerde tuşlara yanlışlıkla basılmasını önlemek amacıyla oluşturulmuş koruma sistemi. Tuş kilitleri bazen ayrı bir düğme olabileceği gibi bazen de çeşitli rakamların kombinasyonu şeklinde olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kapı</span>

Kapı, bir mekâna ya da bir taşıta girip çıkarken geçilen, mafsallı, sürgülü ya da elektronik aksamlı açılıp kapanabilir levha ya da bölme açıklığıdır. Kapılar, yapıların içine girmeye veya yapı içindeki odalar arasında yer değiştirebilmeye olanak sağlayan, temelde tüm dünya kültürlerinde aynı biçimde kullanılan mimari ögelerdir. Elektronik kilitli otomatik kapılar da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Solenoid</span>

Solenoid, sıkıştırılmış sarmal eğri şeklindeki sarılı bir bobindir. Bu terim Fransız fizikçi André-Marie Ampère tarafından sarmal bir bobin tasarlamak üzere bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kilit</span>

Kilit; oda kapısı, kutu kapağı gibi varlıkları muhafaza etmeye yarayan nesnelerin istenmeyen kişilerce açılmasını engellemek için yerleştirilen; anahtar gibi bir fiziksel nesne veya şifre gibi çeşitli güvenlik kombinasyonları ile açılabilen mekanik veya elektronik alettir. Kilitler kapı, kapak veya duvar içine yerleştirilmiş düzenekler olabileceği gibi, kilitlenecek nesne üzerine sonradan takılan asma kilit gibi nesneler de olabilir.

Anahtar veya Açar, kilit dilini döndürmeye yarayan, genellikle metalden üretilen araç.

<span class="mw-page-title-main">Fidye virüsü</span>

Fidye yazılımı, şantaj yazılımı, fidye virüsü veya ransomware olarak adlandırılan fidye yazılımlarına verilen genel bir addır. Fidye virüsleri bulaştığı bilişim sistemleri üzerinde dosyaları erişimi engelleyerek kullanıcılardan fidye talep eden zararlı yazılımlardır. Fidye virüsü, kurbanın cihazı üzerinde gizlice kendini yükleyen veya kurbanın verisini rehin tutan kriptoviroloji ile kriptoviral alıkoyma saldırısı başlatan ya da fidye ödenene kadar kurbanın verisini yayınlamakla tehdit eden bir kriptoviroloji saldırısı başlatan bir bilgisayar zararlı yazılımıdır. Basit bir fidye virüsü, bilgili bir kişinin geriye çevirmesi zor olan bir şekilde sistemi kilitler ve kilidi açmak için ödeme isteyen bir mesaj gösterir. Daha da gelişmiş zararlı yazılımlar, kurbanın dosyalarını şifreler, bunları erişilemez kılar ve bunların şifresini çözmek için bir fidyenin ödenmesini talep eder. Fidye virüsü, bilgisayarın Ana Dosya Tablosu (MFT) veya tüm sabit sürücüsünü de şifreleyebilir. Şifreleme anahtarı olmadan dosyaların şifrelerinin çözülmesine karşı olduğu için, fidye virüsü bilgisayar kullanıcılarının dosyalarına erişimini engelleyen bir erişim dışı bırakma saldırısıdır, Fidye virüsü saldırıları, geçerli bir dosya olarak kendisini gizleyen bir Truva atı kullanılarak yürütülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kol saati</span> saate daha kolay ulaşabilmeleri için tasarlanmış, saat kadranına sahip ve bileğe takılan bir araç

Kol saati, insanların saate daha kolay ulaşabilmeleri için tasarlanmış, saat kadranı'na sahip ve bileğe takılan bir araç. Kol saatleri kendi aralarında üçe ayrılır: Analog saat, dijital saat ve akıllı saatler.

Kilit ekranı çeşitli işletim sistemleri tarafından kullanılan bir bilgisayar kullanıcı arabirimi öğesidir. Kullanıcı şifre girerek, belirli bir tuş kombinasyonu veya bir cihazın dokunmatik ekranını kullanarak belli bir hareketi gerçekleştirme gibi işlem gerçekleştirir ve bir cihaza anında erişim sağlar. PC işletim sistemlerinde bulunan birçok kilit işlevi yalnızca bir giriş ekranı kullanırken, mobil cihazlarda kilit ekranları çoğu zaman telefonun kilidini açmanın ötesinde daha fazla işlevsellik sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Tuş takımı</span>

Tuş takımı basamak, sembol veya alfabetik harfleri taşıyan bir blok veya "pad" e yerleştirilmiş bir dizi düğme. Çoğunlukla numaraları içeren pedlere sayısal tuştakımı adı verilir. Sayısal tuştakımı alfa sayısal klavyelerde ve hesap makinesi, basmalı düğme telefonlar, satış makineleri, ATM'ler, Satış noktası cihazları, kombinasyon kilitleri ve elektronik kilitleri gibi sayısal girdileri gerektiren diğer cihazlarda bulunur. Pek çok cihaz, düzenlemeler için E.161 standardını takip etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kimlik doğrulama</span>

Kimlik doğrulama, bir varlığın(kurum, kişi ya da sistem) doğruladığı bir veri parçasının doğruluğunun teyit edilmesidir. Kimlik tanıma(identification), bir kişinin veya bir şeyin kimliğini kanıtlayan veya gösteren bir eylemi tanımlamanın; kimlik doğrulama, bu kimliğin gerçekten doğrulanma sürecidir. Bu süreç, kişinin kimliğini, kimlik belgelerini doğrulanması, bir dijital sertifikayla internet sitesinin gerçekliğinin doğrulanması, bir yapının yaşının Radyokarbon tarihleme yöntemiyle belirlenmesi ya da bir ürünün ambalajına ve etiketine bakarak doğrulamasını içerir. Diğer bir ifadeyle, kimlik doğrulama, genellikle en az bir çeşit kimlik tanımının doğrulanmasını içerir.

Disk şifreleme içerisindeki bilgiyi kimliği doğrulanmamış kişilerden korumak için kolayca çözülemeyecek okunmaz bir koda dönüştüren bir teknolojidir. Disk şifreleme disk şifreleme yazılımı veya diske veya diskin herhangi bir bölümüne giden her bir bit veriyi şifreleyen bir donanım kullanır. Veri belleğine kimliği doğrulanmamış kişilerin erişmesini engeller.

Çok faktörlü kimlik doğrulma (MFA) bir bilgisayar kullanıcısına, kullanıcının kimlik doğrulama mekanizmasına başarılı bir şekilde iki ya da daha fazla kanıt sağladığında erişim sağlandığı bir kimlik doğrulama yöntemidir: bilgi, sahiplik ve devralma.

<span class="mw-page-title-main">Geçiş Kontrol Sistemi</span>

Geçiş kontrol sistemi, kişilerin belirli alanlara giriş ve çıkışlarını kontrol ve takip etmeye yarayan sistemlerdir. Fiziksel güvenlik ve bilgi güvenliği alanlarında geçiş kontrolü, güvenlik sebebiyle korunan alana erişimin geçici süre engellenmesi durumudur.

<span class="mw-page-title-main">Menteşe</span>

Menteşe, iki katı nesneyi birbirine bağlayan ve genellikle aralarında yalnızca sınırlı bir dönüş açısına izin veren mekanik bir yataktır. Menteşe, cam panellerin duş veya küvet klozetlerine monte edilmesinde kullanışlıdır. İdeal bir menteşe ile bağlanan iki nesne sabit bir dönme ekseni etrafında birbirine göre döner: diğer tüm ötelemeler veya dönmeler engellenir ve dolayısıyla bir menteşenin bir serbestlik derecesi vardır. Menteşeler esnek malzemeden veya hareketli bileşenlerden yapılabilir. Biyolojide birçok eklem, dirsek eklemi gibi menteşe işlevi görür.

Çocuk güvenlik kilidi, çocukların tehlikeli şeylere veya içeriklere ulaşmasını önlemeye yardımcı olmak için tasarlanmış, dolaplar, çekmeceler, şişeler vb. için özel amaçlı bir kilittir. Küçük çocuklar doğal olarak çevrelerini merak ederler ve her zaman keşfederler ancak tehlikeli maddelerden veya durumlardan habersiz olabilecekleri için sonuçlar ölümcül olabilir. Çok sayıda zehirlenme vakası, parlak renkli hapları yemekten veya temizleme solventlerini dökmekten kaynaklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bagaj kilidi</span>

Bagaj kilidi, bagajın kazara açılmasını önlemek için kullanılan bir kilit'dir. Bagaj kilidi genellikle çok az veya hiç güvenlik sağlamaz ancak olası hırsızlar için caydırıcı olabilir. Bagaj kilitleri, bagajın içine yerleştirilebilir veya asma kilitler veya kilitlenebilir kayışlar gibi harici kilitler olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Elektronik kilit</span>

Elektronik kilit elektrik akımıyla çalışan kilitleme cihazı'dır. Elektrikli kilitler bazen doğrudan kilide takılmış elektronik kontrol düzeneği ile bağımsızdır. Elektrikli kilitler erişim kontrol sistemine bağlanabilir. Bu sistemin avantajları şunlardır: kilit silindirinin yeniden anahtarlanmasına gerek kalmadan anahtarların eklenebildiği ve çıkarılabildiği anahtar kontrolü; zaman ve yerin etken olduğu hassas erişim kontrolü; ve etkinliğin kaydedildiği işlem günlüğü. Elektronik kilitler ayrıca hem kilitlemek hem de kilidini açmak için uzaktan izlenebilir ve kontrol edilebilir.