
Tabgaçlar, Siyenpilerin bir boyu.

Çin (Geleneksel Çin yazısı: 中國; Basitleştirilmiş Çince:

Çin Hanedanı, MÖ 221 - MÖ 206 yılları arasında Çin'i yönetmiş ilk hanedandır. Qin Hanedanlığı adını bugün Gansu ve Shaanxi eyaletlerinin kalbinde bulunan Qin bölgesinden alır. Qin Hanedanlığı'nın gücü, Shang Yang'ın MÖ 4. yüzyılda Savaşan Devletler Çağı'ndaki kanunlarda yaptığı legalist reformlarla artmıştır. MÖ 3. yüzyılın ortalarında ve sonlarında, Qin Hanedanlığı güçsüz Zhou Hanedanlığı'ndan başlayıp kalan diğer altı savaşan devleti de fethetmiş ve tüm Çin üzerinde kontrol elde ederek yönetimi tek çatı altında toplamıştır.

Tang Hanedanı, Sui Hanedanı'nın ardından Çin'e hüküm sürmüş hanedandır. 618'de Li Shimin, Sui Hanedanı'nı devirerek Tang Hanedanı'nı kurdu. Li Shimin daha çok Tang Hanedanı'nın kurucusu İmparator Taizong olarak bilinir. Çin imparatorlarının en ünlülerinden biridir. Tang Hanedanı döneminde Çin'in komşularının üzerinde çok büyük etkisi vardı ve birçok komşu krallıkları vergiye bağlamıştı. Bununla birlikte Göktürk Kağanlığı 659 yılında, İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı ise 744 yılında Tang Hanedanı'nın egemenliği altına girmiştir. Yaklaşık 300 yıl yönetimde kalan Tang Hanedanı zamanında Han Hanedanı'ndan bile daha parlak bir dönem yaşandı. Bu dönemde imparatorluk toprakları genişletildi; değişik ırk, kültür ve dinlerden halklarla ilişkiler kuruldu ve sonradan Batılı toplumları şaşkınlığa uğratacak bir yönetim sistemi kuruldu. Bazı kaynaklarda Tang Hanedanı'nın Çinleşmiş Türk-Tabgaç kökenli olduğu geçmektedir.

Han Hanedanı, Çin'de MÖ 206 – MS 220 tarihleri arasında hüküm sürmüş hanedanıdır. Dönemin önemli klanlarından Liu tarafından kurulmuştur.

Shang Hanedanı ya da Yīn Hanedanı (殷代) MÖ 1600 - MÖ 1027 yılları arasında Çin'de Sarı Irmak deltasında hüküm sürmüş hanedanlık.
Bu makale Antik Mısır'ın Hanedan öncesi Mısır'dan, Firavun unvanının Roma İmparatorları tarafından son kez alınmasına kadar Mısır'ı yönetmiş olan bilinen firavunlarının bir listesidir. Verilen tarihler yaklaşık tahminler olarak alınmalıdır. Çeşitli kaynaklarda kullanılan sistem ve alınan varsayımlara göre farklı tarihlemeler bulunabilir.

Batı Xia Hanedanı ya da Tangut İmparatorluğu 1032 ve 1227 yılları arasında, günümüzde kuzeybatı Çin'in Kansu, Şanşi ve Ningşia bölgelerinin bulunduğu yerlerde varlığını sürdürmüş bir devlettir.

Song İmparatorluğu, Song Hanedanı ya da kısaca Song, 960'tan 1279'a kadar Çin'i yöneten hanedandır. Hanedan, Sonraki Zhou Hanedanı'nın verasetini gasp eden ve On Krallık'ın geri kalanını fetheden, Beş Hanedan On Krallık dönemini sona erdiren Taizu tarafından kuruldu. Song, kuzey Çin'deki çağdaş Liao, Batı Şia ve Kin hanedanlarıyla sık sık çatışırdı. Song, Kin Hanedanı'nın saldırılarının ardından Güney Çin'e çekildikten sonra sonunda Moğol İmparatorluğu'na bağlı Yuan Hanedanı tarafından fethedildi.

Zhou Hanedanı ; Çin tarihinde MÖ 1122'den MÖ 256 yılına kadar hüküm süren kraliyet hanedanı. Çin tarihindeki Zhou Hanedanı, diğer tüm hanedanlardan daha uzun süre hüküm sürmüştür. Bu hanedandan önce Çin'in yönetici hanedanı; Shang Hanedanı idi ve Çin Hanedanı'nı bu hanedan takip etmiştir.

Vey veya başka tarihsel kaynaklara göre
Kuzey Vey
Toba Vey
Yuan Vey olarak da bilinir. Hanedanlık, Siyenpiler'in Toba (Tabgaç) klanı tarafından kuruldu. Kuzey ve Güney hanedanları döneminde 386'dan 535'e kadar Kuzey Çin'i yöneten ilk hanedandır. "Siyasi kargaşa ve yoğun sosyal ve kültürel değişim çağının bir parçası" olarak tanımlanan Kuzey Vey hanedanı, özellikle 439'da Kuzey Çin'i birleştirmesi, kaotik On Altı Krallık dönemini sona erdirmesi ve 485'teki reformlarla kırsal alan üzerindeki emperyal kontrolü güçlendirmesiyle dikkat çekmektedir. Kuzey Vey, kendilerini Çin kültürünün gerçek savunucuları olarak gören Güney hanedanlarının yazarları tarafından "Örgülü Barbarlar" olarak anılıyordu.

Asya tarihi, Asya'nın çeşitli bölgelerinde, merkezi Avrasya bozkırlarındaki duruma bağlı olarak daha fazla veya daha az bağlama sahip Doğu Asya, Güney Asya ve Orta Doğu'nun tarihi olarak görülebilir.

Çin tarihi, yazılı kaynaklara göre 3500 yıldan fazla geriye uzanmakta olup yazılı Çin tarihi ise MÖ 1500'lerde Shang Hanedanı döneminden başlamaktadır. Çin binlerce yıllık tarihi ile dünyanın en eski medeniyetlerinden biri ve uygarlığın beşiği olarak kabul edilmektedir. Çin uzun tarihi boyunca değişimli olarak birleşik bir devlet olarak veya birçok devlet halinde parçalanmış olarak varlığını sürdürmüştür.

Üç Hükümdar ve Beş İmparator, MÖ 2852'den MÖ 2070 yılları arasında hüküm sürdüklerine inanılan efsanevî Çin hükümdarları veya tanrılarıydı. Günümüzde kültürel kahraman olarak kabul edilmektedirler.

Çin İmparatoru, MÖ 221'de Qin Hanedanı'nın kurulmasından Qing Hanedanı'nın 1912'de yıkılmasına kadar Çin hükümdarlarının unvanıydı. İmparator, aynı zamanda "Cennetin Oğlu" olarak kabul edilmekteydi. Uygulamada, çoğunlukla olsa da Çin'de her imparator yüksek güç sahibi değildi.

Birinci Babil Hanedanlığı, yaklaşık olarak MÖ 1894-MÖ 1595 arasına uzanmaktadır. Üçüncü Ur Hanedanı ile İsin Hanedanı'nın yıkılmasından sonra kurulmuştur. Babil Kral Listesi A ve Babil Kral Listesi B olduğu için ilk Babil hanedanının kronolojisi tartışılmaktadır. Bu kronolojide, Liste A'nın hükümdarlık yılları geniş kullanımları nedeniyle kullanılırken Liste B'deki hükümdarlıklar genel olarak daha uzundur.

Moğolistan coğrafyasında gerçekleşen olayların tarihidir. Cengiz Han tarafından Moğolların birleştirilmesi ile Moğollar Dünya'nın ikinci en büyük İmparatorluğunu kurdu. Rus ve Çin sömürgesinde kalan Moğol halkı 1911 yılında bağımsızlık kazandılar.
MÖ 1790'lar MÖ 1 Ocak 1799'dan MÖ 31 Aralık 1790'a kadar süren bir onyıldır.
MÖ 1760'lar, MÖ 1 Ocak 1769'dan başlayıp MÖ 31 Aralık 1760'a kadar süren bir on yıldır.