İçeriğe atla

Şi Cinping Düşüncesi

Yeni Bir Dönem için Çin Özelliklerine Sahip Sosyalizm Üzerine Şi Cinping Düşüncesi veya Çin dışında çoğu zaman kullanılan haliyle Şi Cinping Düşüncesi[1][2] Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri Şi Cinping tarafından yaratılmış bir siyaset felsefesidir. Çin Komünist Partisi'nin insan odaklı bir yaklaşıma sahip olmasını, toplumsal dönüşümün hızlanarak sürmesini, kalkınmada bilimsel yöntemi temel alarak yenilikçi, eşgüdümlü, çevre dostu, açık ve paylaşımlı bir yaklaşım geliştirmeyi amaç edinmiştir. Daha az kullanılan isimlendirmeleri ise "Şi düşüncesi"[3] ve "Şizm"[4] şeklindedir.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2019. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2019. 
  3. ^ "Courseware on Xi thought launched". chinadaily.com. 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi</span> Çin Halk Cumhuriyetinin kurucu ve iktidar partisi

Çin Komünist Partisi (ÇKP), Çin'in kurucu ve iktidar partisidir. 1 Temmuz 1921 tarihinde Şanghay'da kurulmuş olan Çin Komünist Partisi, 2022 yılında açıklanan ve toplam Çin nüfusunun ciddi kısmına tekabül eden 97 milyona yakın üye sayısıyla dünyadaki en büyük ikinci siyasi parti konumundadır.

Avrupa komünizmi ya da Avrokomünizm, 1970'li yıllarda kimi Batı Avrupa ülkelerindeki komünist partilerin izledikleri, politik ve kuramsal yenilenme hareketi. Hareketin arka planını Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin (SBKP) 1956 yılında yaptığı 20. Kongre ve sonrasında gündeme gelen Destalinizasyon süreci ile Doğu Avrupa'daki ayaklanmalar, Çin-Sovyet ayrılığı gibi uluslararası komünist hareketi geniş çaplı etkileyen tarihsel olaylar belirliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Çin değerleri ile sosyalizm</span>

"Çin değerleri ile sosyalizm" Çin'in tarihsel pratiklerinden yola çıkarak uyguladığı sosyalizm metodunun isimlendirilme şeklidir. Bu isimlendirme Deng şiaoping döneminde ortaya çıksa da Deng öncesinde gerçekleşen tecrübeleri de içerisine almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şi Cinping</span> 10. Çin Komünist Partisi genel sekreteri

Şi Cinping veya Xi Jinping, Çin Komünist Partisi (ÇKP) Genel Sekreteri, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) Başkanı ve Merkez Askeri Komisyon (MAK) başkanı olarak görev yapan Çinli bir siyasetçidir. Çin’in 2012’den bu yana “en üst düzey lideri” olup ÇKP’den 2016’da resmen “ana lider” unvanını aldı. Genel sekreter olarak Şi, Çin'in en üst karar organı olan Çin Komünist Partisi'nin Politbüro Daimi Komitesi'nde eski bir başkanlık görevinde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Çin Rüyası</span>

Çin Rüyası, Çin siyasetinde 2013 yılından sonra popüler olan, Çin değerleri ile sosyalizmin hedefleri doğrultusunda Çin Komünist Partisi'nin görüşlerini yansıtan terim. Çin siyaseti kapsamında bu ifade gazeteciler, resmi hükûmet yetkilileri, çeşitli aktivistler gibi toplumum çeşitli katmanlarından kişilerce kullanılmaktadır ve "Çin ulusunun hedeflerini" tanımlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Deng Şiaoping Teorisi</span>

Deng Şiaoping Teorisi veya Dengizm, Çinli lider Deng Şiaoping tarafından geliştirilen siyasi ve ekonomik ideolojiler dizisi.

<span class="mw-page-title-main">Tsinghua Üniversitesi</span> Çin, Pekinde kurulu devlet üniversitesi

Tsinghua Üniversitesi, Çin'in başkenti Pekin'de bulunan, elit C9 Ligi'ne üye olan araştırma üniversitesidir. 1911'de kurulan Tsinghua Üniversitesi, Çin'deki en seçici ve en saygın üniversitelerinden biri sayılır ve uluslararası sıralamalara göre Pekin Üniversitesi'yle beraber Çin'deki en iyi iki üniversiteden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'deki siyasi partiler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Çin, fiilen Çin Komünist Partisi'nin tek parti egemenliğine dayalı bir devlettir. Bununla birlikte Çin resmî olarak, doğu Avrupa'daki eski komünist ülkelerdeki halk cephelerine benzer şekilde Birleşik Cephe şeklinde Çin Komünist Partisi (ÇKP) önderliği altında çok partili devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de siyaset</span> çinde siyaset

Çin Halk Cumhuriyeti'nde siyaset, tek bir partinin yönettiği yarı başkanlık sosyalist cumhuriyetin çerçevesinde yer almaktadır. Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC)'nde devlet gücü; Komünist Partisi, Merkezi Halk Hükümeti ve bunun eyalet seviyesinde ve yerel seviyedeki temsili aracılığıyla uygulanır. Çin Komünist Partisi, Çin Halk Cumhuriyeti halkı arasında yer alan iç anlaşmazlıkları yönetmek ve izlemek için Dahili Referans kullanır. Sosyalist devletin yüce liderliğine Batı etkilerinin meydan okumasını önlemek amacıyla Şi-Li Yönetimi, Çin'deki ideolojik alan üzerinde daha sıkı kontroller uygulayan Dokuz Numaralı Belge'yi Çin Komünist Partisi üyeleri arasında dağıttırdı.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de yolsuzluk</span>

1949 sonrası Çin'de yolsuzluk; Çin'deki iktidar partisi olan Çin Komünist Partisi (ÇKP)'nin örgütsel yapısından oluşan sorunlarla ilişkilidir. Bu fenomen, Çin Komünist Partisi'nin politikaları, kuruluşları, normları ve Mao sonrası dönemde Deng Şiaoping tarafından başlatılan ekonomik liberalleşme reformlarının oluşturduğu ortam değişikliğine uyum gösterme başarısızlığı gibi unsurlar içerir. Eski Doğu Bloku ülkeleri ya da Orta Asya gibi ekonomik reformların uygulandığı diğer sosyalist ekonomilerde olduğu gibi, Çin de reformların uygulanmasının ardından artan seviyede yolsuzluğa maruz kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sincan yeniden eğitim kampları</span>

Sincan yeniden eğitim kampları ya da Çin Hükûmeti'nin resmi / örtmeceli tanımıyla "Mesleki Beceri Eğitim Merkezleri", Çin Hükûmeti'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde 2014 yılından bu yana işlettiği ve başta Uygur Türkleri olmak üzere çoğunluğu Müslümanlardan oluşan çeşitli etnik gruplara ait insanları tuttuğu kamplardır. Çeşitli devletler ve sivil toplum kuruluşları tarafından "toplama kampları", "enterne kampları" ve "endoktrinasyon kampları" olarak tanımlanan bu kamplar ilk kez Genel Sekreter Şi Cinping'in yönetimi altında 2014 yılında kuruldu. Sert tutumuyla bilinen parti sekreteri Chen Quanguo'nun Ağustos 2016'da özerk bölgenin başkanlığına getirmesinden beri kampların sayısı ve kapsamı görülmemiş bir şekilde yoğunlaştı. Bu kampların gizlice ve yasal sistemin dışında işletildiği, birçok tutuklunun herhangi bir yargılama veya suçlama yapılmadan kamplara alındığı bildirilmiştir. Raporlara göre yerel makamlar bu kamplarda yüzbinlerce Uygur ve diğer etnik azınlıklara ait Müslümanları tutmuştur; bu tutuklamaların amacının aşırılık ve terörizmle mücadele etmenin yanı sıra Çinlileştirme (中国化) olduğu belirtilmektir.

Tayvan Demokratik Özyönetim Birliği veya kısaca Taimeng, Çin Halk Cumhuriyeti’nde Çin Komünist Partisi’nin yönünü izleyen ve Çin Halkının Siyasi İstişare Konferansı’nın üyesi olan, komünist olmayan, yasal olarak tanınmış sekiz siyasi partiden biridir. 28 Şubat Olayı'ndan kurtulan Tayvanlı Komünist Parti üyeleri tarafından Kasım 1947'de Hong Kong'da kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Din İşleri İdaresi</span>

Devlet Din İşleri İdaresi, Çin'de dini meseleleri denetleyen ve Devlet Konseyi'ne bağlı işleyen devlet kurumu. Çin Devrimi sonrası ilk olarak 1950 yılında Din İşleri Bürosu olarak oluşturulan kurum Çin Komünist Partisi ile yakından bağlantılıydı. Sadece Çin'in resmi olarak tanınmış beş dini organizasyonun faaliyetlerini denetlediği ifade edildi;

<span class="mw-page-title-main">Chen Quanguo</span> Sincan Uygur Özerk Bölgesinde Çin Komünist Partisi sekreteri

Chen Quanguo, Çinli siyasetçi. Şu an Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Kırsal Çalışma Liderlik Grubu başkan yardımcısı görevini üstlenmekte, ayrıca 19. Çin Komünist Partisi Politbürosunun bir üyesidir. 2016 ve 2021 yılları arasında, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde Komünist Parti Sekreteri görevini üstlemiştir. Henan Eyaleti'nde Dünya'ya gelen Chen, Kültür Devrimi sonrasında 1978'de Gaokao sınavlarının yeniden düzenlenmesiyle Çin'de üniversiteden mezun olan ilk öğrenci gruplarına aittir.

Abdurehim Heyit, Uygur halk sanatçısı ve bestekâr. Şubat 2019'da Türkiye hükûmet kaynakları, Heyit'in vefat ettiğini bildirmişti, ancak bu iddia sonradan Çinli kaynaklar tarafından yalanlandı.

<span class="mw-page-title-main">Li Çanşu</span>

Li Çanşu, Çinli siyasetçi, şu anki Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi Başkanı. Çin'in en büyük karar organı olan Çin Komünist Partisi Politbüro Yürütme Komitesi üyesidir. 2012'de Çin Komünist Partisi Genel Ofisi başkanlığına getirildi. 18. Parti Kongresinin ardından Li, Genel Sekreter Şi Cinping'in en iyi danışmanlarından biri oldu.

Tasfiye ya da temizlik, belirli kişi veya kişilerin siyasi, dinî yahut toplumsal manada belirli bir çevreden dışlanmasıdır. Tasfiyelerin şiddet içeren ya da içermeyen çeşitli biçimleri olabilir. Genellikle hedef alınan kişinin görevden alınmasıyla uygulanan tasfiye işlemi bazı durumlarda hapis, sürgün yahut öldürülmeyle de sonuçlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">2022 Şi Cinping'in Hong Kong ziyareti</span>

1 Temmuz 2022'de Çin Komünist Partisi (ÇKP) Genel Sekreteri ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Hong Kong'un Çin Halk Cumhuriyeti'ne devrinin 25. yıldönümü münasebetiyle Hong Kong'u ziyaret etti. Bu ziyaret Şi'nin liderliği sırasında Hong Kong'a yaptığı ikinci ziyaret, hükûmetin muhalefet üzerindeki baskısını önemli ölçüde artıran ulusal güvenlik yasasının kabul edilmesinden sonraki ilk ziyaret ve Şi'nin COVID-19 salgınının başlamasından bu yana Çin anakarası dışına yaptığı ilk gezi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Xi Zhongxun</span>

Xi Zhongxun, Çinli siyasetçi ve devrimci. Çin liderliğinin birinci ve ikinci nesillerinden biri ve Çin Komünist Partisi'nin Sekiz Ölümsüzü'nden biri olarak kabul edilmektedir. 1930'larda kuzeybatı Çin'de komünist gerilla üslerinin kurulmasından 1980'lerde güney Çin'de ekonomik liberalleşmenin başlatılmasına kadar Çin komünist devrimine ve Halk Cumhuriyeti'nin gelişimine çok sayıda ve kapsamlı katkıda bulundu. Siyasi ılımlılığı ve kariyerinde katlandığı aksiliklerle tanınıyordu. Birkaç kez hapsedildi ve tasfiye edildi.

<span class="mw-page-title-main">Vang Huning</span>

Wang Huning Çinli politikacı ve Çin Komünist Partisi'nin üst düzey liderlerinden biridir. Ayrıca 1990'lardan beri ülkede önde gelen bir siyaset teorisyeni ve ideolog olmuştur. 2017'den beri Çin'in en üst karar alma organı olan ÇKP'nin Politbüro Daimi Komitesinin bir üyesidir ve şu anda dördüncü sıradaki üyesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.