İçeriğe atla

Şi Cinping

Şi Cinping
习近平 (Basitleştirilmiş Çince)
2024'te Şi Cinping
Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri
Görevde
Makama geliş
15 Kasım 2012
Yerine geldiğiHu Cintao
Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı
Görevde
Makama geliş
14 Mart 2013
Başbakan Li Keçiang
Li Çiang
Başkan YardımcısıLi Yuanchao
Wang Çişan
Yerine geldiğiHu Cintao
Merkezi Askeri Komisyonu Başkanı
Görevde
Makama geliş
15 Kasım 2012 (Parti Komisyonu)
14 Mart 2013 (Devlet Komisyonu)
Yerine geldiğiZeng Qinghong
Komünist Parti Ulusal Güvenlik Komisyonu Başkanı
Görevde
Makama geliş
25 Ocak 2014
Yerine geldiğiZeng Qinghong
Merkezi Kapsamlı Derinleşme Reformları Komisyonu Başkanı
Görevde
Makama geliş
28 Mart 2018
Merkezi Mali ve Ekonomik İlişkiler Komisyonu Başkanı
Görevde
Makama geliş
2 Nisan 2018
Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı
Görevde
Makama geliş
15 Mayıs 2018
8. Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkan Yardımcısı
Görev süresi
15 Mart 2008 - 14 Mart 2013
Yerine gelenLi Yuanchao
Kişisel bilgiler
Doğum 15 Haziran 1953 (71 yaşında)
Pekin, Çin
Partisi Çin Komünist Partisi
Evlilik(ler)
  • Ke Lingling
    (e. 1979; boşanmış 1982)
  • Peng Liyuan (e. 1987)
Çocuk(lar) Şi Mingze
Yaşadığı yer Zhongnanhai
Bitirdiği okul Tsinghua Üniversitesi
Dini Yok (ateist)
Genel SekreterHu Cintao
İmzası
Resmî site Şi Cinping'in Çin Devlet Ağındaki Biyografisi
Askerî hizmeti
Bağlılığı Çin Komünist Partisi
Branşı Çin Halk Kurtuluş Ordusu
Hizmet yılları 1979-1982
Komutası Merkez Askeri Komisyon Genel Müdürlüğü (1979–1982, Savunma Bakanı Geng Biao'nun sekreteri olarak)

Şi Cinping veya Xi Jinping (Çince (basitleştirilmiş): 习近平; Çince (geleneksel): 習近平; pinyin: Xí Jìnpíng; Wade–Giles: Hsi2 Chin4-p῾ing2; Çince telaffuz: [ɕǐ tɕîn pʰǐŋ]; d. 15 Haziran 1953, Pekin), Çin Komünist Partisi (ÇKP)[1] Genel Sekreteri, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) Başkanı[2] ve Merkez Askeri Komisyon (MAK) başkanı[3] olarak görev yapan Çinli bir siyasetçidir. Çin’in 2012’den bu yana “en üst düzey lideri” olup ÇKP’den 2016’da resmen “ana lider” unvanını aldı.[4] Genel sekreter olarak Şi, Çin'in en üst karar organı olan Çin Komünist Partisi'nin Politbüro Daimi Komitesi'nde eski bir başkanlık görevinde bulundu.[5]

Şi, İkinci Dünya Savaşı'ndan ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşundan sonra doğan ilk genel sekreterdir. Çinli Komünist kıdemli Şi Çongşun'un oğlu, Kültür Devrimi sırasında babasının tasfiyesini takiben bir genç olarak kırsal Yanchuan ilçesine sürgün edildi ve parti sekreteri olarak çalıştığı Liangjiahe köyünde bir mağarada yaşadı.[6] Tsinghua Üniversitesinde "İşçi-Köylü-Asker öğrencisi"[7] olarak okuduktan sonra, Şi, Çin'in kıyı illerinde siyasi olarak saflardan yükseldi. Şi, 1999'dan 2002'ye kadar Fujian valisi ve 2002'den 2007'ye kadar komşu Zhejiang’ın parti sekreteri olan Vali idi. Chen Liangyu’nun görevden alınmasının ardından, 2007’de kısa bir süre parti sekreteri olarak Şanghay’a transfer edildi. Politbüro’ya katıldı. Daimi Komite ve merkez sekreteryası Ekim 2007’de Hu Cintao’nun halefi olarak gelecek beş yılını harcadı. Şi, 2008-2013 yılları arasında başkan yardımcısı ve 2010-2012 yılları arasında Merkezi Askeri Komisyon başkan yardımcısı olarak görev yaptı.

Şi, iktidara geldiğinden beri, parti disiplinini uygulamak ve iç birliği sağlamak için çok çeşitli önlemler aldı. İmza yolsuzlukla mücadele kampanyası, Politbüro Daimi Komitesi üyeleri de dahil olmak üzere önde gelen görevdeki ve emekli Komünist Parti yetkililerinin çöküşüne yol açtı.[8] Çinli bir milliyetçi olarak nitelendirilen Şi,[9] sivil toplum ve ideolojik söylem üzerindeki kısıtlamaları sıkıştırarak Çin’deki İnternet sansürlüğünü “internet egemenliği” kavramı olarak savundu.[10][11] Şi, "Çin Rüyası" sloganı altında bireysel ve ulusal özlemlere vurgu yaparak, yasalara uygun hareket etmek ve yasal kurumları güçlendirmek için daha fazla sosyalist piyasa ekonomik reformları çağrısında bulundu.[12] Ayrıca, özellikle Çin-Japonya ilişkileri, Çin'in Güney Çin Denizi'ndeki iddiaları ve serbest ticaret ve küreselleşmenin önde gelen savunucusu olma rolüyle ilgili olarak, daha iddialı bir dış politika savundu.[13] Şi, Kuşak ve Yol Girişimi ile Çin'in Afrika ve Avrasya etkisini artırmaya çalıştı.[8][14]

Halk Cumhuriyeti'nin beşinci nesil liderliğinin temel figürü olarak kabul edilen Şi,[15] çok çeşitli liderlik pozisyonları alarak kurumsal gücü önemli ölçüde merkezileştirdi. Modern Çin tarihinin en güçlü liderlerinden biri olduğu söylenen Şi'nin siyasi düşünceleri parti ve devlet anayasalarına yazıldı ve 2018'de önderliğinde, devlet anayasası, devlet başkanlığı dönem sınırı kaldıracak şekilde değiştirildi.[16] 2018 yılında, Forbes onu dünyadaki en güçlü ve etkili kişi olarak sıraladı.[17][18][19]

Şi, bir ateisttir.

Kariyeri

1969-1975 yılları arasında Şansi eyaletindeki parti gençlik kollarında görev alan Şi, 1975 ile 1979 yılları arasında Pekin'deki Tsinghua Üniversitesi'nin Kimya Mühendisliği bölümünü tamamladı. Ülkede parti içi yükselmede gençlik kollarında görev almanın önemli olduğu ifade edilmekte ve Şi'nin bu dönemdeki kariyerinin siyasal yükselmede önemli olduğu kabul edilmektedir.[]

1979-1982 yılları arasında merkezi ordu komitesi ofisi sekreterliği yapan Şi, daha sonra 1985 yılına kadar Hıbey eyaleti Cıngding kasabasında parti komitesi yardımcı sekreterliği gibi görevlerde bulundu.

Şi, 1985-1988 yılları arasında Çin'in güneyindeki Fucien eyaletinin Şiamın kentinde vali yardımcılığı yaptı ve 1996 yılına kadar Fucien eyaleti parti organlarında çeşitli görevler yürüttü.

1996 ile 2002 yılları arasında Fucien eyaleti parti komitesi sekreter yardımcısı görevini yürüten Şi, 2002-2007 arası Çin'in ana kesimindeki en zengin eyalet olan Cıciang'da parti komitesi sekreterliği yaptı.

Şi Cinping, 2007 yılında ise Çin'in ekonomik başkenti Şanghay şehri parti komitesi sekreterliği görevini üstlendi.

2007 yılından bu yana aynı zamanda Politbüro daimi üyesi olan Şi, 2008 yılında da Çin Devlet Başkan Yardımcısı görevine getirildi.

7 Kasım 2012'de yapılan 18. ÇKP Ulusal Kongresi hazırlık toplantıları sonucu kongrenin genel sekreterliği görevine getirilen Şi, aynı zamanda 18. Ulusal Kongrenin merkezi komite üyeliği görevini üstlendi.

İdeoloji

Xi, "Çin'i yalnızca sosyalizm kurtarabilir" dedi.[20] Xi ayrıca Çin'e özgü sosyalizmin "ulusal gençleşmeyi gerçekleştirmenin tek doğru yolu" olduğunu ilan etti.[21] BBC News'e göre, ÇKP'nin 1970'lerde ekonomik reformları başlatmasından bu yana komünist ideolojisini terk ettiği düşünülürken, bazı gözlemciler Xi'nin komünist proje fikrine daha çok inandığına inanılıyor.[22] Eski Avustralya başbakanı Kevin Rudd tarafından Marksist-Leninist olarak tanımlandı.[23] Xi'nin ideolojiye öncelik verme vurgusu, Partinin eninde sonunda komünizmi gerçekleştirme hedefini yeniden öne sürmeyi ve komünizmi uygulanamaz veya alakasız bularak reddedenleri azarlamayı da içeriyordu. [24] Xi, komünist ideali, bir Parti üyesinin omurgasındaki "kalsiyum" olarak tanımladı.Bu olmadan, Parti üyesi siyasi çürümenin osteoporoza(kemik erimesi) maruz kalacak ve dik duramayacaktı. [24]

Sosyalizmin eninde sonunda kapitalizme karşı zafer kazanacağı görüşünü savunan Xi, "Marx ve Engels'in kapitalist toplumun temel çelişkilerine ilişkin analizleri geçerliliğini yitirmiş değil, kapitalizmin yok olması ve sosyalizmin kazanmasının kaçınılmaz olduğu yönündeki tarihsel materyalist görüş de geçerliliğini yitirmiş değil" dedi.[25] Xi, Batı'dan etkilenen ekonominin etkisini azaltmayı amaçlayan, Çin'deki akademisyenler için önemli bir çalışma konusu olarak "Çin Özelliklerine Sahip Sosyalist Ekonomi Politiğin" arttırılmasını istedi.[25] Her ne kadar sermayenin düzensiz genişlemesi olarak gördüğü şeye bir son verilmesi çağrısında bulunsa da, "kamuya açık olmayan sermaye de dahil olmak üzere her türlü sermayenin canlılığını teşvik etmek ve olumlu rolünü tam anlamıyla ortaya koymak gerektiğini" de söyledi.[25]

Çin'in başarısı sosyalizmin ölmediğini kanıtlıyor ve sosyalizm gelişiyor. Şunu hayal edin: Çin'de sosyalizm başarısız olsaydı, komünist partimiz Sovyetler Birliği'ndeki parti gibi çökseydi, o zaman küresel sosyalizm uzun bir karanlık çağa girerdi. Ve komünizm, Karl Marx'ın bir zamanlar söylediği gibi, belirsizlik içinde dolaşan unutulmaz bir hayalet olacaktır.

- Xi Jinping 2018'deki bir konuşma sırasında [26]

Xi, "hükümet, ordu, toplum ve okullar, kuzey, güney, doğu ve batı, parti hepsine liderlik ediyor" diyerek ÇKP'nin ÇHC üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmasını destekledi.[27] 2021'de ÇKP'nin 100. yıldönümünde, "Çin Komünist Partisi olmasaydı yeni Çin olmazdı ve ulusal canlanma olmazdı" ve "Partinin liderliği Çin özelliklerine sahip sosyalizmin tanımlayıcı özelliğidir ve bu sistemin en büyük gücünü oluşturmaktadır" dedi[28] Pek çok gerilemeye rağmen Çin'in ÇKP altında büyük ilerleme kaydettiğini belirterek, "Çin özelliklerine sahip sosyalizmin 21. yüzyıl sosyalist gelişiminin standart taşıyıcısı haline geldiğini" söyledi.[29] Ancak aynı zamanda ÇKP yönetimindeki Çin'in gençleşmesini tamamlamasının uzun zaman alacağı ve bu zaman dilimi içerisinde parti üyelerinin ÇKP yönetiminin çökmesine izin vermemek için uyanık olmaları gerektiği konusunda da uyardı.[29]

Xi, Çin'de çok partili sistemi reddederek "anayasal monarşi, imparatorluk restorasyonu, parlamentarizm, çok partili sistem ve başkanlık sistemini denedik ama hiçbiri işe yaramadı" dedi.[30] Ancak Xi, Çin'i bir demokrasi olarak değerlendiriyor ve "Çin'in sosyalist demokrasisi en kapsamlı, gerçek ve etkili demokrasidir" diyor.[31] Çin'in demokrasi tanımı liberal demokrasilerden farklı olup kökleri Marksizm-Leninizm'e dayanmaktadır ve "halkın demokratik diktatörlüğü" ve " demokratik merkeziyetçilik " ifadelerine dayanmaktadır.[31] Xi ayrıca "halkın efendisi olması" anlamına geldiğini söylediği "tüm süreçli halk demokrasisi" terimini de türetti.[32] Yabancı analistler ve gözlemciler, Çin'in bir demokrasi olduğuna geniş ölçüde karşı çıkıyor ve Çin'in tek partili otoriter bir devlet, Xi'nin ise otoriter bir lider olduğunu söylüyor. [39] Aralarında Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock'un da bulunduğu bazı gözlemciler,[40] selefleriyle karşılaştırıldığında, etrafındaki gücün büyük ölçüde merkezileştiğini öne sürerek Xi'yi diktatör olarak adlandırdılar.[41][42] Xi ayrıca modernleşmenin tek yolu olarak Batılılaşmayı reddetti ve bunun yerine Çin tarzı modernleşme dediği şeyi teşvik etti.[43] Çin tarzı modernleşmenin bir parçası olarak beş kavramı belirledi: büyük bir nüfusun modernizasyonu, ortak refah, maddi ve kültürel-etik ilerleme, insanlık ve doğa arasındaki uyum ve barışçıl kalkınma.[44]

Kişisel hayat

Xi Jinping, Peng Liyuan ve ABD Başkanı Barack Obama, Lincoln Yatak Odasında

Xi'nin ilk evliliği, 1980'lerin başında Çin'in Birleşik Krallık Büyükelçisi Ke Hua'nın kızı Ke Lingling'le oldu. Birkaç yıl içinde boşandılar.[45] İkilinin "neredeyse her gün" kavga ettiği söylendi ve boşandıktan sonra Ke İngiltere'ye taşındı.[46] 1987 yılında Xi, önde gelen Çinli halk şarkıcısı Peng Liyuan ile evlendi.[47] Xi ve Peng, 1980'lerde birçok Çinli çift gibi arkadaşları tarafından tanıştırıldı. Xi'nin flörtleri sırasında akademisyen olduğu ve şarkı söyleme teknikleri hakkında bilgi aldığı söyleniyor.[48] Çin'de tanınan bir isim olan Peng Liyuan, siyasi yükselişine kadar halk tarafından Xi'den daha iyi tanınıyordu. Çift, büyük ölçüde ayrı mesleki yaşamları nedeniyle sıklıkla ayrı yaşıyordu. Peng, seleflerine kıyasla Çin'in First Lady'si olarak çok daha görünür bir rol oynadı. Örneğin Peng, Mart 2014'te Çin'e yaptığı yüksek profilli ziyarette ABD First Lady'si Michelle Obama'yı ağırladı [49] Xi ve Peng'in, 2015 baharında Harvard Üniversitesi'nden mezun olan Xi Mingze adında bir kızları var. Harvard'dayken takma ad kullandı ve Psikoloji ve İngilizce okudu.[50] Xi'nin ailesinin, Pekin'in kuzeybatısındaki CMC tarafından yönetilen bir bahçe ve yerleşim bölgesi olan Jade Spring Hill'de bir evi var.[51] Haziran 2012'de Bloomberg News, Xi'nin geniş aile üyelerinin ticari çıkarlarının önemli olduğunu yazdı, ancak onlara yardım etmek için müdahale ettiğine dair hiçbir kanıt yoktu.[52] Bloomberg News web sitesi, makaleye yanıt olarak Çin anakarasında engellendi.[53] The New York Times, Xi'nin yolsuzlukla mücadele kampanyası başlatmasından bu yana, aile üyelerinin 2012'den itibaren kurumsal ve gayrimenkul yatırımlarını sattığını bildirdi [54] ÇKP'nin Politbüro'sunun yedi mevcut ve eski üst düzey lideri de dahil olmak üzere üst düzey Çinli yetkililerin akrabalarının isimleri Panama Belgelerinde yer alıyor. Bunların arasında Xi'nin kayınbiraderi Deng Jiagui de var.[55] Deng'in İngiliz Virgin Adaları'nda iki paravan şirketi vardı ve Xi, Politbüro Daimi Komitesi'nin bir üyesiydi, ancak Xi, Kasım 2012'de ÇKP'nin genel sekreteri olduğunda bu şirketler hareketsiz durumdaydı.[56]

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Xi Jinping ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Kaynakça

  1. ^ "China's 'Chairman of Everything': Behind Xi Jinping's Many Titles". The New York Times. 15 Ekim 2017. 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019. Bay Xi'nin en önemli unvanı, Komünist Partideki en güçlü pozisyon olan genel sekreterdir. Çin'in tek parti sisteminde, bu sıralama ona hükümet üzerinde neredeyse kontrolsüz bir yetki veriyor. 
  2. ^ "Who's Who in China's New Communist Party Leadership Lineup". Bloomberg News. 15 Kasım 2012. 24 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019. 59 yaşındaki Xi Jinping, 82 milyon üyeli Komünist Parti'nin genel sekreterliğine seçildi ve Mart ayında çoğunlukla törensel bir görev olan cumhurbaşkanlığını Hu Jintao'dan devralmaya hazırlanıyor. 
  3. ^ "Who's Who in China's Leadership". 16 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019. 
  4. ^ Wu, Zhong (23 Ekim 2016). "All hail Xi, China's third 'core' leader". atimes.com. 22 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2016. 
  5. ^ "A simple guide to the Chinese government". South China Morning Post. 13 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2018. Xi Jinping, Çin siyasi sisteminin en güçlü figürüdür. O, Çin Devlet Başkanıdır ancak asıl etkisi Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri konumundan gelmektedir. 
  6. ^ "For China's Rising Leader, A Cave Was Once Home". npr.org. 19 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 
  7. ^ Denis Fred Simon; Cong Cao (19 Mart 2009). China's Emerging Technological Edge: Assessing the Role of High-End Talent. Cambridge University Press. ss. 28-. ISBN 978-0-521-88513-3. 24 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019. 
  8. ^ a b "China's Soft-Power Deficit Widens as Xi Tightens Screws Over Ideology". the China Brief. Brookings Institution. 5 Aralık 2014. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019. 
  9. ^ Kuhn, Robert Lawrence (6 Haziran 2013). "Xi Jinping, a nationalist and a reformer". South China Morning Post. 5 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019. 
  10. ^ Tiezzi, The, Shannon. "China's 'Sovereign Internet'". The Diplomat (İngilizce). 4 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2017. 
  11. ^ Ford, Peter (18 Aralık 2015). "On Internet freedoms, China tells the world, 'leave us alone'". The Christian Science Monitor. ISSN 0882-7729. 4 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2017. 
  12. ^ "Xi Jinping calls for a Chinese dream". The Daily Telegraph. 14 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2013. 
  13. ^ 王毅:指导新形势下中国外交的强大思想武器 [Wang Yi: Powerful ideological weaponry for the purpose of channelling China under new circumstances)]. Communist Party of China News (Çince). 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017. 
  14. ^ "Implications for Africa from China's One Belt One Road Strategy". Africa Center. 22 Mart 2019. 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2019. 
  15. ^ "deckblatt-ca-data sup-form.pdf" (PDF). 17 Şubat 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 October 2010. 
  16. ^ Choi, Chi-yuk; Jun, Mai (18 Eylül 2017). "Xi Jinping's political thought will be added to Chinese Communist Party constitution, but will his name be next to it?". South China Morning Post. 23 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2017. 
  17. ^ "Xi Jinping becomes world's most powerful leader, Modi ranked 9th: Forbes- News Nation". News Nation. 9 Mayıs 2018. 28 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019. 
  18. ^ Bosilkovski, David M. Ewalt, Igor (31 Mayıs 2018). "The World's Most Powerful People 2018". Forbes. 24 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019. 
  19. ^ "SA-born Elon Musk has been named the world's 25th most influential person for revolutionising transportation 'both on earth and in space'". www.businessinsider.co.za. 27 Ekim 2018. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019. 
  20. ^ Tian, Yew Lun (9 Eylül 2021). "Analysis: Unleashing reforms, Xi returns to China's socialist roots". Reuters (İngilizce). 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022. 
  21. ^ "Socialism with Chinese characteristics only correct path toward national rejuvenation: Xi". China Daily. 9 Ekim 2021. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022. 
  22. ^ McDonell, Stephen (22 Eylül 2021). "Changing China: Xi Jinping's effort to return to socialism". BBC News (İngilizce). 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022. 
  23. ^ Rudd, Kevin (10 Ekim 2022). "The World According to Xi Jinping". Foreign Affairs (İngilizce). 11 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2022. 
  24. ^ a b Pieke & Hofman 2022.
  25. ^ a b c Hancock, Tom (6 Haziran 2022). "Marxism Makes a Comeback in China's Crackdown on 'Disorderly Capital'". Bloomberg News. 5 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022. 
  26. ^ "Xi article gives insight into China's direction ahead of party congress". South China Morning Post (İngilizce). 16 Eylül 2022. 17 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  27. ^ Gan, Nectar (25 Ekim 2017). "The Communist Party's tighter grip on China in 16 characters". South China Morning Post (İngilizce). 14 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022. 
  28. ^ "Full text of Xi Jinping's speech on the CCP's 100th anniversary". Nikkei Asia (İngilizce). 1 Temmuz 2021. 14 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022. 
  29. ^ a b Zheng, William (16 Eylül 2022). "Xi article gives insight into China's direction ahead of party congress". South China Morning Post (İngilizce). 17 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022. 
  30. ^ "Xi says multi-party system didn't work for China". Reuters (İngilizce). 2 Nisan 2014. 7 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022. 
  31. ^ a b "Democracy". Decoding China (İngilizce). 4 Şubat 2021. 16 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022. 
  32. ^ Chen, Stella (23 Kasım 2021). "Whole-Process Democracy". China Media Project (İngilizce). 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022. 
  33. ^ Brady, Anne-Marie (2015). "China's Foreign Propaganda Machine". Journal of Democracy (İngilizce). 26 (4). ss. 51-59. doi:10.1353/jod.2015.0056. ISSN 1086-3214. 8 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  34. ^ Amako, Satoshi (2 Ocak 2018). "China's authoritarian path to development: is democratization possible?, by Liang Tang, Abingdon, Routledge, 2017, 263pp.,
    ISBN
    : 978-1-138-01647-7". Journal of Contemporary East Asia Studies. 7 (1). ss. 81-83. doi:10.1080/24761028.2018.1483700Özgürce erişilebilir. ISSN 2476-1028.  166. harf sırasında bulunan |başlık= parametresi line feed character içeriyor (yardım)
  35. ^ Tung, Hans H. (2019). Economic Growth and Endogenous Authoritarian Institutions in Post-Reform China. Palgrave Macmillan. ISBN 978-3-030-04828-0. 
  36. ^ Howell, Jude; Pringle, Tim (2019). "Shades of Authoritarianism and State–Labour Relations in China" (PDF). British Journal of Industrial Relations (İngilizce). 57 (2). ss. 223-246. doi:10.1111/bjir.12436. ISSN 1467-8543. 25 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  37. ^ Düben, Björn Alexander (3 Mart 2020). "Xi Jinping and the End of Chinese Exceptionalism". Problems of Post-Communism. 67 (2). ss. 111-128. doi:10.1080/10758216.2018.1535274. ISSN 1075-8216. 
  38. ^ Tung, Hans H. (2019). Economic Growth and Endogenous Authoritarian Institutions in Post-Reform China. Palgrave Macmillan. ISBN 978-3-030-04828-0. 
  39. ^ [33][34][35][36][37][38]
  40. ^ "Germany's Baerbock calls China's Xi Jinping a dictator". POLITICO (İngilizce). 16 Eylül 2023. 17 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2023. 
  41. ^ Phillips, Tom (26 Şubat 2018). "'Dictator for life': Xi Jinping's power grab condemned as step towards tyranny". The Guardian (İngilizce). 29 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2019. 
  42. ^ Gueorguiev, Dimitar (4 Aralık 2019). "Is China a dictatorship?". The Washington Post (İngilizce). 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. Yes, Xi Jinping is a dictator. 
  43. ^ "Xi Rejects Westernization in Show of Faith in Self Reliance". Bloomberg News. 8 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023. 
  44. ^ Xi, Jinping (16 Ekim 2022). "Hold High the Great Banner of Socialism with Chinese Characteristics and Strive in Unity to Build a Modern Socialist Country in All Respects". Qiushi. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023. 
  45. ^ Yuan, Elizabeth (8 Kasım 2012). "Xi Jinping: From 'sent-down youth' to China's top". CNN. 8 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2012. 
  46. ^ Osnos, Evan (30 Mart 2015). "Born Red". The New Yorker. 4 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2019. 
  47. ^ Magnier, Mark (23 Ekim 2007). "China's 'fifth generation' of leaders reflects nation's shifts". Los Angeles Times. 23 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2009. 
  48. ^ Page, Jeremy (12 Şubat 2012). "Meet China's Folk Star First Lady-in-Waiting". The Wall Street Journal. 11 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2012. 
  49. ^ Beech, Hannah (21 Mart 2014). "Michelle Obama Tours Beijing With China's First Lady". Time. 26 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2014. 
  50. ^ Osnos, Evan (6 Nisan 2015). "What Did China's First Daughter Find in America?". The New Yorker. 30 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2018. 
  51. ^ Qiao, Long (20 Şubat 2015). "Beijing Police Detain Hundreds For Trying to Visit Chinese Leaders Over New Year". Radio Free Asia. 1 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2018. 
  52. ^ Bennett, Amanda; Hirschberg, Peter (29 Haziran 2012). "Xi Jinping Millionaire Relations Reveal Fortunes of Elite". Bloomberg News. 4 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2019. 
  53. ^ Branigan, Tania (29 Haziran 2012). "China blocks Bloomberg for exposing financial affairs of Xi Jinping's family". The Guardian. 20 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2012. 
  54. ^ Forsythe, Michael (17 Haziran 2012). "As China's Leader Fights Graft, His Relatives Shed Assets". The New York Times. 16 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2014. 
  55. ^ Rauhala, Emily (4 Nisan 2016). "The Panama Papers are super awkward for Beijing". The Washington Post. 21 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2019. 
  56. ^ Schmitz, Rob (4 Nisan 2016). "Xi Jinping's family linked to Panama Papers". Marketplace. 7 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi</span> Çin Halk Cumhuriyetinin kurucu ve iktidar partisi

Çin Komünist Partisi (ÇKP), Çin'in kurucu ve iktidar partisidir. 1 Temmuz 1921 tarihinde Şanghay'da kurulmuş olan Çin Komünist Partisi, 2022 yılında açıklanan ve toplam Çin nüfusunun ciddi kısmına tekabül eden 97 milyona yakın üye sayısıyla dünyadaki en büyük ikinci siyasi parti konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Mao takımı</span>

Mao takımı, Çinde Sun Yat-sen-takımı olarak biliniyor. İlk Çin cumhurbaşkanı Sun Yat-sen ile beraber 1911 yılında Çin Cumhurriyeti'nin kuruluş ile Çin'de kullanıldı ve Mao ile tüm dünyada ün kazanan bir takım.

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi genel sekreteri</span> Çin Komünist Partisi başkanı

Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri Çin Komünist Partisi içinde en yüksek resmi makamdır ve Çin Komünist Partisi Politbürosu'na başkanlık eder.

<span class="mw-page-title-main">Li Keçiang</span> Çin Halk Cumhuriyeti 7. Başbakanı

Li Keçiang ya da Li Keqiang, Çin eski Premier'i (Başbakan) ve Çin Devlet Konseyi parti sekreteriydi. Ülkenin en yüksek karar organı olan Politbüro Daimi Komitesi'nin ikinci sıradaki üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Çin Rüyası</span>

Çin Rüyası, Çin siyasetinde 2013 yılından sonra popüler olan, Çin değerleri ile sosyalizmin hedefleri doğrultusunda Çin Komünist Partisi'nin görüşlerini yansıtan terim. Çin siyaseti kapsamında bu ifade gazeteciler, resmi hükûmet yetkilileri, çeşitli aktivistler gibi toplumum çeşitli katmanlarından kişilerce kullanılmaktadır ve "Çin ulusunun hedeflerini" tanımlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jiang Zemin</span> Çin devlet başkanı (1989-2002)

Jiang Zemin, Çinli politikacıdır. Çin'in beşinci devlet başkanıydı. 1989-2002 arası Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri ve 1993-2003 arası Çin Devlet Başkanı'ydı.

<span class="mw-page-title-main">Li Peng</span>

Li Peng Çinli siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Peng Liyuan</span>

Peng Liyuan Çinli bir çağdaş halk şarkıcısı ve sahne sanatçısıdır. Peng Liyuan, Çin Komünist Partisinin şu anki Genel Sekreteri olan Şi Cinping'in karısıdır. Peng, Çin medyasında "Çin First Lady" olarak adlandırılıyor. 2012'den 2017'ye kadar Peng, Halk Kurtuluş Ordusu Sanat Akademisi'nin Başkanıydı.

Şi Mingze veya Xi Mingze, takma ismi Xiao Muzi, Çinli lider Şi Cinping ve halk şarkıcısı Peng Liyuan'ın tek çocuğudur.

<span class="mw-page-title-main">Chen Quanguo</span> Sincan Uygur Özerk Bölgesinde Çin Komünist Partisi sekreteri

Chen Quanguo, Çinli siyasetçi. Şu an Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Kırsal Çalışma Liderlik Grubu başkan yardımcısı görevini üstlenmekte, ayrıca 19. Çin Komünist Partisi Politbürosunun bir üyesidir. 2016 ve 2021 yılları arasında, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde Komünist Parti Sekreteri görevini üstlemiştir. Henan Eyaleti'nde Dünya'ya gelen Chen, Kültür Devrimi sonrasında 1978'de Gaokao sınavlarının yeniden düzenlenmesiyle Çin'de üniversiteden mezun olan ilk öğrenci gruplarına aittir.

<span class="mw-page-title-main">Li Çanşu</span>

Li Çanşu, Çinli siyasetçi, şu anki Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi Başkanı. Çin'in en büyük karar organı olan Çin Komünist Partisi Politbüro Yürütme Komitesi üyesidir. 2012'de Çin Komünist Partisi Genel Ofisi başkanlığına getirildi. 18. Parti Kongresinin ardından Li, Genel Sekreter Şi Cinping'in en iyi danışmanlarından biri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Ulu lider</span>

Yüce lider, bazen ise ulu lider olarak bilinir, Çin Halk Cumhuriyeti'ndeki (ÇHC) en önemli siyasi figür için kullanılan gayriresmî bir terimdir. Yüce lider tipik olarak Çin Komünist Partisi'ni (ÇKP) ve Halk Kurtuluş Ordusu'nu (PLA) kontrol eder ve genellikle ÇKP Genel Sekreteri ve Merkezi Askeri Komisyon (MAK) Başkanı unvanlarına sahiptir. Devlet başkanı (başkan) veya hükümet başkanı (prömiyer/başbakan) muhakkak yüce liderdir denilemez – Çin'in parti-devleti sisteminde, ÇKP'nin rolleri siyasi olarak devlet unvanlarından daha önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Mao Zedong'un kişilik kültü</span>

Mao Zedong'un kişilik kültü, Başkan Mao Zedong'un 1949'daki yükselişinden 1976'daki ölümüne kadar Çin'deki yönetiminin önemli bir parçasıydı. Kitle iletişim araçları, propaganda ve bir dizi başka teknik devlet tarafından Mao Zedong'un statüsünü Batı'ya karşı durabilecek ve Çin'i Komünizmin bir feneri haline getirebilecek yanılmaz bir kahraman lider konumuna yükseltmek için kullanıldı. Ancak Mao'nun kendisi, etrafında oluşturulan kişilik kültünü açıkça eleştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2022 Şi Cinping'in Hong Kong ziyareti</span>

1 Temmuz 2022'de Çin Komünist Partisi (ÇKP) Genel Sekreteri ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Hong Kong'un Çin Halk Cumhuriyeti'ne devrinin 25. yıldönümü münasebetiyle Hong Kong'u ziyaret etti. Bu ziyaret Şi'nin liderliği sırasında Hong Kong'a yaptığı ikinci ziyaret, hükûmetin muhalefet üzerindeki baskısını önemli ölçüde artıran ulusal güvenlik yasasının kabul edilmesinden sonraki ilk ziyaret ve Şi'nin COVID-19 salgınının başlamasından bu yana Çin anakarası dışına yaptığı ilk gezi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Vang Huning</span>

Wang Huning Çinli politikacı ve Çin Komünist Partisi'nin üst düzey liderlerinden biridir. Ayrıca 1990'lardan beri ülkede önde gelen bir siyaset teorisyeni ve ideolog olmuştur. 2017'den beri Çin'in en üst karar alma organı olan ÇKP'nin Politbüro Daimi Komitesinin bir üyesidir ve şu anda dördüncü sıradaki üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi 18. Ulusal Kongresi</span>

Çin Komünist Partisi'nin 18. Ulusal Kongresi, 17. Ulusal Kongre'nin ardından 8-15 Kasım 2012 tarihleri arasında Büyük Halk Salonu'nda gerçekleştirildi. Dönem ve yaş sınırlamalarının bir sonucu olarak Politbüro Daimi Komitesi'nin (PSC) dokuz üyesinden yedisi emekli oldu ve Hu Jintao'nun yerine Xi Jinping Genel Sekreter oldu. Kongre ayrıca Çin Komünist Partisi'nin 18. Merkez Komitesini seçti ve Politbüro Daimi Komitesi koltuklarının sayısını dokuzdan yediye indirdi. PSC'nin yedi yeni üyesi Xi Jinping, Li Keqiang, Zhang Dejiang, Yu Zhengsheng, Liu Yunshan, Wang Qishan ve Zhang Gaoli oldu. Bu kişilerden beşinin, yeni Daimi Komite'nin oluşumunda önemli bir etkisi olduğu bildirilen eski Parti lideri Jiang Zemin ile bağlantıları vardı ya da onun himayesinden yararlandıkları düşünülüyordu. Sadece Li Keqiang ve Liu Yunshan'ın tuanpai'nin bir parçası olduğu düşünülüyordu.

<span class="mw-page-title-main">Li Çiang</span> Çin Halk Cumhuriyeti Başbakanı

Li Çiang, Çinli siyasetçi. Li, Asya ülkesi Çin'de 11 Mart 2023 tarihinden bu yana başbakan ve ÇKP Politbüro Daimi Komitesinin ikinci sıradaki üyesi olarak görev yapan Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) üst düzey bir lideridir. 2017'den 2022'ye kadar Şanghay'ın parti sekreteri olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Pekin Sitong Köprüsü protestosu</span>

Pekin Sitong Köprüsü protestosu, Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) 20. Ulusal Kongresi'nin başlangıcında Çin'de düzenlenen bir protestodur. 13 Ekim 2022 sabahı, bir protestocu, ÇKP genel sekreteri Xi Jinping'in kişilik kültü, diktatörlük, insan hakları ihlalleri, sansürün güçlendirilmesi, ömür boyu liderlik arayışı ve sıfır COVID-19 politikasının uygulanmasına karşı pankartlar asarak ve Pekin, Haidian Bölgesi'ndeki Sitong Köprüsü'nde lastik yakarak gösteri yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Made in China 2025</span>

Çin Malı 2025 Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) ulusal bir stratejik planı olarak tasarladığı sanayi politikasıdır. Politika ÇKP Genel Sekreteri Xi Jinping ve Çin Başbakanı Li Keqiang kabinesi tarafından Çin imalat sektörünü daha da geliştirilmesi ilgili talimatlarını içermektedir. Genel anlamda On Üçüncü ve On Dördüncü Beş Yıllık Planlar çerçevesinde Çin, ucuz iş gücü maliyetleri ve düşük maliyetli tedarik zinciri avantajıyla üretimi kolaylaşan ucuz teknolojik malları üreten "Dünya'nın Fabrikası" rolünden uzaklaşmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda yoğun emek gerektiren imalat yönteminden yoğun teknololoji gerektiren imalat yöntemine geçerek üretim yeteneklerini geliştirmeyi amaçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çin hükûmeti</span>

Çin hükûmeti, Çin'i yöneten kuruluştur. Çin Halk Cumhuriyeti hükûmeti, iktidardaki Çin Komünist Partisi'nin politikalarını halk kongreleri aracılığıyla yürürlüğe koyduğu üniter Marksist-Leninist devletin parametreleri dahilinde bir halk kongresi sistemine dayanmaktadır. Bu sistem, yasama organı olan Ulusal Halk Kongresi'nin anayasal olarak "devletin en yüksek iktidar organı" olarak kutsal sayıldığı birleşik devlet iktidarı ilkesine dayanmaktadır. Çin'in siyasi sisteminde kuvvetler ayrılığı bulunmadığından, yasama organı tarafından temsil edilen tek bir hükûmet kolu bulunmaktadır. Çin Komünist Partisi, Ulusal Halk Kongresi aracılığıyla Yüksek Halk Mahkemesi'nden Çin devlet başkanına kadar tüm devlet organlarının Ulusal Halk Kongresi tarafından seçilmesini, ona karşı sorumlu olmasını ve kendilerine Ulusal Halk Kongresi tarafından verilen yetkilerden ayrı yetkilere sahip olmamasını gerektiren birleşik bir liderliği hayata geçirir. Çin Komünist Partisi, tüm devlet organlarındaki atamaları Ulusal Halk Kongresi'ndeki üçte iki çoğunlukla kontrol eder. Geri kalan sandalyeler, bağımsız delegeler ve muhalif olmayan ve Çin Komünist Partisi'ni destekleyen sekiz küçük siyasi parti tarafından tutulmaktadır. Tüm hükûmet organları ve devlete ait işletmelerin, bu kurumlarda karar alma sürecine liderlik eden dahili ÇKP komiteleri bulunmaktadır.