İçeriğe atla

Şişli Rum Ortodoks Mezarlığı

Koordinatlar: 41°03′44″K 28°59′25″D / 41.06222°K 28.99028°D / 41.06222; 28.99028
Şişli Rum Ortodoks Mezarlığı
Harita
KonumŞişli, İstanbul, Türkiye
Koordinatlar41°03′44″K 28°59′25″D / 41.06222°K 28.99028°D / 41.06222; 28.99028
TürSivil Mezarlık
DinOrtodoks Mezarlığı
Açılış1859 (164 yıl önce) (1859)
Yüzölçümü21 ha (52 akre)
Defin sayısı± 85.000
DurumKullanımda

Şişli Rum Ortodoks Mezarlığı (Metamorfosis Mezarlığı ve Kilisesi) (Yunanca: Ελληνορθόδοξο νεκροταφείο στο Σισλί), Türkiye'nin İstanbul kentine bağlı Şişli ilçesinde bulunan Hristiyan Ortodoks mezhebine ait bir mezarlıktır. İstanbul Rum cemaatinin, İstanbul'daki en büyük mezarlığıdır. Mezarlık, zamanının önde gelen heykeltraşlarının Batılı ve Antik Yunan tarzı eserleriyle donattığı gerçek bir açık hava müzesidir.

Rum cemaati, diğer gayrimüslim topluluklar gibi, yüzyıllardır ölülerini ibadethaneleri içine ve çevresine defnediyorlardı. 19. yüzyılda İstanbul'un kentsel alanının genişlemesi, nüfusun artması sonucunda mevcut kilise bahçelerinin yetersiz gelmesi ve birbirini peşi sıra izleyen kolera ve veba salgınları neticesinde, hijyenik endişelerden dolayı kilise hazirelerine ölü defni yasaklandı ve diğer azınlık cemaatleri ile beraber Rum Ortodoks cemaatine Şişli'deki 38.600 metrekarelik arazi tahsis edildi.

Rum cemaati üyelerinin çoğunluğunu oluşturduğu, ama Rus, Sırp, Bulgar, Arap ve Türk Ortodokslarının mezarlarına da ev sahipliği yapan kabristanda, toplamda 85.000 civarında kişi defnedilmiştir.[1]

Mezarlık 6-7 Eylül Olayları sırasında ciddi şekilde tahrip görmüştür.

Metamorfosis Kilisesi

1859 yılından beri hizmette olan Şişli Rum Mezarlığı’nda yer alan eklektik mimarî tarzda, merkezi kubbeli, haç planlı kilise, Metamorfosis’e (İsa’nın Transfigürasyonuna) ithaf edilmiş olup, Patrikhane’nin izni ve Sultan II. Abdülhamit’in ilgili fermanı sonrasında, Dimitrios, İoannis ve Pavlos Stefanovik-Schilizzi kardeşlerin, ebeveynleri Zannis ve Eleni'nin anısına yaptıkları bağışlarla inşa edildi.

Kilisenin inşa projesi İstanbul’un seçkin mimarlarından Fransız asıllı Alexandre Vallaury'e verilir. Vallaury’nin eserleri arasında yer alan İstanbul Arkeoloji Müzesi, Pera Palas Oteli, Karaköy’deki Osmanlı Bankası, Büyükada Yetimhanesi, Haydarpaşa’daki Marmara Üniversitesi, Sanayi-i Nefise Mektebi ve boğazdaki çeşitli köşk ve yalılar günümüze kadar İstanbul’u süslemektedir.[2] Şişli’deki Metamorfosis Kilisesi’nin açılışı ve kutsama töreni 21 Mayıs 1889 tarihinde İznik Metropoliti Sofronios tarafından yapıldı.

Defnedilen kişiler

  • Eftalya Işılay (1891-1939), Osmanlı Rumu ses sanatçısı ve kantocu
  • Eleni Küreman (1921-2001), Türk gazeteci ve fotoğraf sanatçısı
  • Nermin Özses (1930-1987), Türk oyuncu

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2022. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tarabya</span> Sarıyer, İstanbul, Türkiyede mahalle

Tarabya, İstanbul Boğazı'nın Avrupa yakasında, Sarıyer ilçesine bağlı bir mahalledir. Deniz kenarındaki balık lokantaları ve tavernalarıyla ünlüdür. 2022 nüfus sayımına göre nüfusu 17.852'dir. İstanbul Boğazı'nın Avrupa kıyısında, Yeniköy ve Kireçburnu mahalleleri arasında yer alır. Kıyıdaki balık restoranlarıyla ünlüdür. Pierre Loti Fransız Lisesi ve Tarabya İngiliz Okulları'nın Tarabya'da lise kampüsleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi</span> Dini kurum

İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi, Fener Rum Patrikhanesi ya da Kostantiniyye Ekümenik Patrikhanesi, Hristiyanlığın Ortodoks mezhebini temsil eden Doğu Ortodoks Kilisesi'ni oluşturan 14 otosefal kiliseden biri ve birincisidir. Günümüzde İstanbul Başpiskoposu ve Ekümenik Patriği I. Bartholomeos tarafından yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Arkeoloji Müzeleri</span> Türkiyedeki ilk müze

İstanbul Arkeoloji Müzesi, çeşitli kültürlere ait bir milyonu aşkın eserle, dünyanın en büyük müzeleri arasındadır. Türkiye'nin müze olarak inşa edilen en eski binasıdır. 19. yüzyılın ortalarında Maarif Nazırı Mehmed Esad Safvet Paşa tarafından Müze-i Hümâyûn adıyla 1869 yılında kurulmuştur ve 13 Haziran 1891'de ana binanın inşaatı tamamlanıp ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Şişli</span> İstanbul ilçesi (Avrupa Yakası)

Şişli, İstanbul ilinin Avrupa Yakası'nda yer alan bir ilçesidir. 25 mahallesi bulunan Şişli, doğuda Beşiktaş, kuzeyde ve batıda Kâğıthane ve güneyde Beyoğlu ilçeleri ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Karaköy</span> Beyoğlu, İstanbulda bir semt

Karaköy, İstanbul ilinin Beyoğlu ilçesine bağlı semt. Bankaları ve iş hanlarıyla ünlü en eski ticaret merkezlerinden biridir. Eski Galata semtinin modern adıdır. Tarih boyunca bir liman ve ticaret merkezi olma özelliğiyle ön plana çıkmıştır. Boğaziçi'nin Avrupa tarafında Haliç'in ağzında yer alır. Karaköy, şehrin çok tarihsel bölgelerinden ve en eskilerinden biridir. 19. yüzyılın son çeyreğinde Osmanlı Devleti'nin finans merkezi haline gelmişti. Bugün ise, önemli bir ticaret ve ulaşım merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Noel Baba Kilisesi</span>

Noel Baba Kilisesi ya da resmi adıyla Aziz (St.) Nikolaos Anıt Müzesi, Demre'de bulunan, Noel Baba olduğuna inanılan Aziz Nikolaos'ın ölümü ile yapılan kilise. Noel Baba'nın ölümünden sonra bir süre burada yattığı daha sonra kemiklerinin İtalyan denizcilerce Bari'ye götürüldüğüne inanılır. Kilise, Antik çağdan 20. yüzyıldaki Rum Kırımı dönemine kadar ibadethane olarak kullanılmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Havariyyun Kilisesi</span>

Havariyyun Kilisesi, İstanbul'da 550 yılında inşa edilmiş Hristiyan bazilikasıdır. İmparatorluk polyandriyonu olarak da bilinir. Dördüncü tepenin zirvesinden Constantinus surlarının 400 metre kadar içinde inşa edildi. İstanbul'un Osmanlılar tarafından alınmasından sonra kısa süre için Rum Ortodoks Patrikhanesi olarak kullanılmıştır. 1461 yılında yıkılarak yerine Fatih Cami yapılmıştır. Ali Saim Ülgen ise Halim Baki Kunter'le beraber hazırladığı Fatih Camii adlı makalesinde caminin kilise üzerine inşa edilmediğini belirtmiştir. İmparatorlara ve kutsal kişilere ait lahitler İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde korunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul'daki Musevi mezarlıkları</span>

İstanbul'daki Musevi mezarlıkları, şehirde sayıları 20 bini bulan Musevi cemaatinin kullanımına tahsis edilmiş gömü alanlarıdır. İstanbul'da 2010 yılı itibarıyla Musevi cemaatine ayrılan 8 gömü alanı vardır. Bunlar:

<span class="mw-page-title-main">Şişli Ermeni Mezarlığı</span> İstanbul Şişlide bulunan Ermeni mezarlığı

Şişli Ermeni Mezarlığı, Türkiye'nin İstanbul kentine bağlı Şişli ilçesinde bulunan Ermeni mezarlığı.

<span class="mw-page-title-main">Aya Triada Rum Ortodoks Kilisesi (Beyoğlu)</span> İstanbul, Beyoğlunda bulunan kilise

Aya Triada İstanbul, Beyoğlu'nda bulunan Rum Ortodoks kilisesidir. Taksim Meydanı'nın güneybatısında; Meşelik Sokağı, İstiklal Caddesi ve Sıraselviler Caddesi'nin kesişiminde bulunan kilise, İstanbul'daki en büyük Rum Ortodoks mabetlerinden biridir. Halen Rum cemaati tarafından aktif olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Surp Giragos Ermeni Kilisesi</span> Diyarbakırdaki Ermeni Ortodoks Kilisesi

Surp Giragos Ermeni Kilisesi veya Aziz Kyriakos Kilisesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde bulunan ve 2016 senesinde hükûmet tarafından kamulaştırılmış olan tarihi bir Ermeni Apostolik Kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Karaköy Aya Nikola Kilisesi</span>

Aya Nikola Türk Ortodoks Kilisesi, Türkiye'nin İstanbul kentinin Beyoğlu ilçesine bağlı Karaköy semtinde bulunan bir Türk Ortodoks kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Pavlus Kilisesi (Tarsus)</span> Mersin illinin Tarsus ilçesindeki tarihî kilise

Aziz Pavlus Kilisesi veya Aziz Paulos Anıt Müzesi, Mersin ilinin Tarsus ilçesinde yer alır. Geleneğe göre Aziz Pavlus Kilisesi'nin inşa tarihi 1102'dir, ancak mevcut yapı, kubbesiz bir bazilika, çok daha sonra Ortodoks Arap - Rum Cemaati tarafından 1862'de inşa edildi. Rum Kırımı ve Mübadele sorunu'ndan dolayı kilisenin cemaati yok olmuştur ve ziyaretçilerinin sayısı azalmıştır. 1992-1993 yıllarında ise Vatikan tarafından Aziz Pavlus Sempozyumu ve Ayini düzenlenmiştir. Hristiyanlarca kutsal kabul edilen kilise, hac yeri olarak ziyaret edilmektedir. Bina toplam alanı 460 m2 dir. Yapı malzemesi genellikle kesme taş olup iç boyutlar 19.30 m × 17.50 m dir.

<span class="mw-page-title-main">Bursa'daki gayrimüslimler</span>

Bizans İmparatorluğu zamanından beri Bursa şehrinde Hristiyan ve Yahudi toplumları yaşamaktaydı. Bursa Osmanlı İmparatorluğu'nun kontrolüne geçtikten sonra da gayrimüslim toplumlar Bursa'da yaşamaya devam etti. 1831 yılında Bursa'da 10.552 hane müslüman ve 5.586 hane gayrimüslim yaşamaktaydı. Kiliseleri, sinagogları, cemaat okulları, idari yapıları ve yargı kurumları bulunan gayrimüslim azınlıklar, Osmanlı tebaası ve birer Osmanlı milleti olarak yaşadılar. Bursa'nın Osmanlı dönemindeki ticaret, zanaat ve tarım etkinliklerinde, kentin gelişiminde, Müslümanların olduğu kadar Rum, Ermeni ve Yahudi nüfusun da önemli bir payı olmuştur. 1915 Ermeni Soykırımı olayları ve 1923 Nüfus Mübadelesi sonucu Bursa'nın Hristiyan nüfusu büyük ölçüde azaldı. Yahudi nüfus ise İsrail'in kuruluşundan sonra giderek azalmıştır. Günümüzde Bursa'da gayrimüslim olarak ancak 60 civârında Yahudi vatandaşın yaşadığı tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aya Nikola Kilisesi (Kuruköprü)</span>

Kuruköprü Anıt Kilisesi veya eskiden Aya Nikola Kilisesi, Türkiye'nin Adana kentinde Rum cemaat tarafından 1845 yılında inşa edilmiş, günümüzde müze olarak hizmet veren Rum Ortodoks kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mersin Ortodoks Kilisesi</span> Mersindeki 19. yy yapımı kilise

Mersin Rum Ortodoks Kilisesi, Mersin içinde yer alan kilisedir. Halk arasında Arap Ortodoks Kilisesi olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Sarkis Ermeni Ortodoks Kilisesi</span> Diyarbakırda yer alan bir kilise

Surp Sarkis Ermeni Ortodoks Kilisesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir kilisedir. Kilise ayrıca Hızır İlyas Kilisesi ya da Çeltik Kilisesi olarak da bilinir. Ortodoks Ermenilere aittir.

Metamorfosis tou Sotiros, ayrıca Agia Sotira, Kıbrıs'taki Kıbrıs Ortodoks Kilisesi'ne bağlı bir kilisedir. Kilise, 1985 yılında Trodos Bölgesi Boyalı Kiliseler Dünya Mirası Alanı'nın bir parçası olarak UNESCO Dünya Mirasları Listesi'nde listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kadıköy Rum Ortodoks Mezarlığı</span> İstanbulda mezarlık

Kadıköy Rum Ortodoks Mezarlığı, Türkiye'nin İstanbul kentine bağlı Kadıköy ilçesinde bulunan Hristiyan Ortodoks mezhebine ait bir mezarlıktır. 1864 yılında, yaşanan kolera salgınları neticesinde gömü alanlarının yerleşim yerlerinin dışına taşınması kararı alındıktan sonra, Kadıköy Rum cemaatine, diğer azınlık cemaatleri ile birlikte, Uzunçayır'da 10.000 metrekareye yakın arazi tahsis edilmiştir. Taşocağı ve Zeamet sokakları arasında kalan üçgen arazide yan yana parsellerde Kadıköy Latin Katolik Mezarlığı ve Kadıköy Ermeni Mezarlığı ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Aya Stefanos Kilisesi</span>

Aya Stefanos Kilisesi, Osmanlı İmparatorluğu döneminde, 19. yüzyılın ortalarında Eğirdir'de inşa edilmiş olan bir Rum Ortodoks kilisesidir. Eğirdir, o dönemde farklı etnik ve dini grupların bir arada yaşadığı çok kültürlü bir yerleşim yeriydi ve Rum Ortodoks cemaati burada önemli bir varlık gösteriyordu. Kilisenin yapımında kullanılan malzemeler ve mimari tarzı, bu topluluğun kültürel ve dini kimliğini yansıtır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.