İçeriğe atla

Şiîliğin bayram, mâtem ve anı günleri

Şiîliğin bayram, mâtem ve anı günleri, Bu sayfa Şîʿa inançlarınca kabul edilen kutlama, mâtem ve anma günlerinin bir listesidir.

İsnâaşerîyye

Aşağıdaki listede İsnâaşerîyye Şîʿa inancındaki kutlama/mâtem/anma günleri gösterilmiştir.

İsnâaşerîyye Şiîler'i tarafından benimsenen kutlama/mâtem/anma günleri listesi
Tarih Tip Olay (kutlama/mâtem/anma) Notlar
1MMuharrem Matemi'nin başlamasıRebiü'l-Evvel'in Sekizinci gününe kadar İki ay Sekiz gün devam eder
2Mİmâm Hüseyin'in Kerbelâ'ya varışı, 61 A. H.
3Mİmâm Hüseyin ile arkadaşların sularının Kerbelâ'da kesilmesi
7 M Depolardaki suların tükenmesi
9MTessûa/Şeb-i AşûreAşûre Gecesi
10MAşûre Günüİmâm Hüseyin ile arkadaşlarının şehadeti, 61 A. H.
MŞem-i GharibeAşûre Akşamı
12MŞehîd-i Kerbelâ'yı anma toplantısı ve yemeğiAşûre'nin Üçüncü günü
17RFil YılıEbrehe'nin Kâbe'ye saldırması
18RKıble'nin yönünün Mescid-i Aksa'dan Kâbe istikâmetine doğru değiştirilmesi, 2 A. H.
20MAşûre'nin Onuncu günü
25Mİmâm Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn'in şehadeti, 95 A. H.
29/30MAşûre'nin Yirminci günü
Sefer
1RSıffin Savaşı, 37 A. H.
MKerbelâ Savaşı'nda esir düşen askerlerin I. Yezid'in Suriye'deki Sarayı olan Emevî Camii'ne girmeleri
7Rİmâm Mûsâ el-Kâzım'ın doğum günü, 128 A. H.Mâtem dönemine rastgelmesi nedeniyle kutlanılmamaktadır.
10MKerbelâ esiri ve İmâm Hüseyin'in en genç kızı Zeyneb-i Sâkine'nin şehadeti
MAşûre'nin Otuzuncu günü
RAli'nin Nehrevan Zaferi
12RSelmân-ı Fariî'nin doğumu
17Mİmâm Ali er-Rızâ'nın şehadeti, 203 A. H.Bazı âlimlere göre 29 Sefer ya da 23 Zilhicce
20MErba'înAşûre'nin Kırkıncı günü
28MMuhammed Peygamber'in ölümü, 11 A. H.
Mİmâm Hasan'ın şehadeti, 50 A. H.
1RPeygamber Muhammed'in Hicreti
5RCenâb-ı Masûma-i Kûm'un ölümü
8MImâm Hasan el-Askerî'nin şehadeti, 260 A. H.
9CEid-i Zehra
Cİmâm-ı Zaman Muhammed el Mehdi'nin İmâmeti
14RI. Yezid'in ölümü
15Rİlk camii olan Kuba Mescidi'nin açılması, 1 A. H.
17CPeygamberin doğumu, 53 B. H.
Cİmâm Câʿfer es-Sâdık'ın doğum günü, 83 A. H.
18RÜmmügülsüm bint Ali'nin doğumu
8CHasan el-Askerî'nin doğumu, 232 A. H.
1RHârûn er-Reşîd'in ölümü
10RCemel Savaşı
14MFatıma Zehra'nın şehadeti, 11 A. H.Bazı âlimlere göre ayni ayın On Üçünde ya da Cemaziy'el-Ahîr'in Üçüncü günü
15Cİmâm Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn'in doğum günü 37 A. H.Cemaziy'el-Ahîr'in Onbeşinci günü; diğer bazı âlimlere göre ise Şaban'ın Beşinci günü
13RAbbas bin Ali'nin annesi Umm ul-Banin'in ölümü
20CFatıma'nın doğumu, 8 B. H.
26Mİmâm Muhammed Nâkî'nin şehadetiBazı âlimlere göre Recep'in Üçü
1Cİmâm Muhammed Bakır'ın doğumu, 57 A. H.
7CAbbas bin Ali'nin doğumu, 36 A. H.Bazı âlimlere göre Şaban'ın Dördü
10CMuhammed el-Takî‘yyî’l Cevâd'ın doğumu, 195 A. H.
13CAli el-Mûrtezâ'nın doğumu, 23 B. H.
15Mİmâm Câʿfer es-Sâdık'ın ölümü
18Rİbrahim'in ölümü
20CZeyneb-i Sâkine'nin doğumu
22CKoo'nda (masa akşam yemeği)İmâm Câʿfer es-Sâdık'ın niyâzı
24Rİmâm Hüseyin'in oğlu Ali Aşkar'ın doğumu
25Mİmâm Mûsâ el-Kâzım'ın şehadeti
26REbu Talib'in ölümü
27CMiraç Bayramı/Yeum-i-Bi'eset
28Mİmâm Hüseyin'in Medine'den Kerbelâ'ya gitmek üzere yola çıkması, 60 A. H.
Şaban
1CZeyneb bint Ali'nin doğumu, 6 A. H.
3Cİmâm Hüseyin'in doğumu, 4 A. H.
4CGazi Abbas'ın doğumu
5Rİmâm Hüseyin'in oğlu Ali el-Ekber'in doğumu
RCenâb-ı Fatımat'uz-Zehra'nın vefâtı
7RKasım ibn Hasan'ın doğumu
14RBerat Kandili
15Cİmâm-ı Zaman Mehdi'nin doğumu
4RTevrat'ın Musa'ya indirilmesiTevrat'ın Musa Peygamber'e gönderilmesi
10RCenâb-ı Haticet'ül-Kübrâ'nın vefâtı
12Rİncil'in İsa'ya indirilmesiİncil İsa Peygamber'e gönderildi
15Rİmâm Hasan'ın doğumu
17RMüslümanlar'ın kazandığı ilk savaş olan Bedir Muharebesi
18RZebur'un Davut'a indirilmesiZebur Davud Peygamber'e gönderildi
19MŞeb-i-Kadr - Yevm-i-Zerbatİmâm Ali'nin kafasından zehirli bir kılıçla yaralanması, 40 A. H.
20RMekke'nin FethiMekke'nin Müslümanlar tarafından ele geçirilmesi
21MŞeb-i-Kadr - İmâm Ali'nin şehadeti, 40 A. H.İmâm Ali'nin zehirli bir kılıçla yaralanması neticesinde vefât etmesi, 40 A. H.
22RKur’ân-ı Kerîm'in indirilmesiKur’ân-ı Kerîm Peygamber Muhammed'e gönderilmeye başlandı
xxRCumaat'ul-VidaRamazan'ın son Cuma günü
1CRamazan Bayramı
2RHendek Muharebesi
8MYavm-i-GamBâki Mezarlığı'nın Abdülaziz el-Suud tarafından tâhrip edilmesi
9RHatice bint Hüveylid'in Muhammed Peygamber ile evlenmesi
10Rİmâm-ı Zâman Muhammed el Mehdi'nin gayba haline çeçmesi
15RHamza ibn ‘Abd el-Muttalib'in Uhud Savaşı'nda şehadeti, 3 A. H.Mefatih & Allame Cevâdi'ye göre
29REbu Talib'in doğum günü
1RCenâb-ı Mâsum-u Kûm'un doğumu
6RHudeybiye Antlaşması, 6 A. H.
11Cİmâm Ali er-Rızâ'nın doğumu, 148 A. H.
25RDehvûl'u-Arz BayramıYeryüzünün yaradılması ve iskâna açılması
RKâbe'nin inşası
Rİbrahim'in doğumu
Rİsa'nın doğumu
29MMuhammed el-Cevâd'ın şehâdeti, 220 A. H.
1RFatıma ile Ali'nin evliliği, 2 B. H.
3RÂdem'in dünyevî hazları terk ederek ruhâni aydınlanma amacıyla zühd hayâtı tercih edişinin kabulü
7Mİmâm Muhammed Bakır'ın şehadeti, 114 A. H.
8Mİmâm Hüseyin'in Mekke'den Kerbelâ'ya doğru yola çıkması, 60 A. H.
9RArife GünüAyrıca, Arife Orucu'nun da tutulduğu gündür
MMüslim bin Âkil ile Hani bin Urve'nin Kûfe'de şehadetleri, 60 A. H.
10CKurban Bayramı
15Cİmâm Ali bin Muhammed Nâkî'nin doğumu, 212 A. H.Bazı âlimlere göre ise Receb'in İkisi ya da Beşi
16MZeyneb bint Ali'nin vefâtı
18CGadir-i Hum Hâdisesi
19RFatıma'nın Ali'nin evine gelin gidişi
23RFerizand-ı Muslim'in şehadeti, 60 A. H.
24CMübahele Ayeti Bayramı
27RCenâb-ı Masum-i Temmâr'ın vefâtı, 60 A. H.
Sembol tipleri: C = Kutlama, M = Mâtem, R = Anma;

Kaynak: Jaffery Welfare Trust: 2009 İslâmî Takvîm & çeşitli takvîm ve almanaklar.


Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

Alevilik, Ali ve On İki İmam'ın öğretilerini öğretmiş olduğu varsayılan Hacı Bektaş-ı Veli'nin mistik Alevi İslami öğretilerini takip eden yerel bir İslami gelenektir. Alevi öğretileri dede adı verilen din adamları tarafından aktarılır. İslam'ın altı iman esası kabul edilir, ancak yorumlamada diğer mezheplerle farklılıklar bulundurur. Alevi öğretileri, yerel bir Türk dünya görüşüyle harmanlandı ve İslam'ın heterodoks bir yorumuna yol açtı. Geçmişin aksine günümüz Alevilerinin bir kısmı kendini Müslüman olarak tanımlandırmamaktadır. Hak-Muhammed-Ali teslis inancına bağlıdırlar.

<span class="mw-page-title-main">Aşure Günü</span> Hicri takvimin ilk ayı olan Muharrem ayının 10. günü

Aşure Günü veya Aşura Günü, hicrî takvimin ilk ayı olan Muharrem ayının onuncu günüdür. İslam inancında bugün de birçok önemli olay meydana geldiğine inanılır ve bugüne kıymet atfedilir. İslam peygamberi Muhammed’in torunu Hüseyin’in Yezid’in ordusu tarafından öldürüldüğü gündür. Muharrem ayında oruç ibadeti de yapılır.

İslâm dîni fıkhî mezhepleri; İslam coğrafyasında dînî bölünmeleri ifade etmekle birlikte bu bölünmelerin başlangıcı dînî değil, siyâsî ve sosyal bölünmelerden oluşmaktadır.

Hulûl, cisimleşme ya da enkarnasyon, yaygın olarak farklı dini inançlara göre Tanrı'nın beden alması, görünüş alanına çıkması veya evren ve insanla bütünleşmesi anlamlarından birine denk gelmektedir. Hint inançlarına göre Tanrı Vişnu değişik dönemlerde değişik insanların şekline girer ve insanlara yol gösterir. Ana akım Hristiyanlık inancına göre Tanrı'nın, Teslis'in ikinci hipostazı ve Tanrı'nın oğlu İsa'nın vücudu biçiminde beden alarak insan olduğuna inanılır. İslam'da ise bu inanç, Sünni ve İmami Şii İslam'ın tevhid inancıyla bağdaşmamakla beraber Ghulat-i Şîʿa'da mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı</span> Türk ulusal bayramı

Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı, her yıl 19 Mayıs tarihinde kutlanan, Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin resmî bayramıdır. 19 Mayıs 1919'da Mustafa Kemal Atatürk Bandırma Vapuru ile Samsun'a çıkmıştır ve bu gün, İtilaf Devletleri'nin işgaline karşı Türk Kurtuluş Savaşı'nın başladığı gün kabul edilir. Atatürk bu bayramı Türk gençliğine armağan etmiştir. Uzun yıllar "Gençlik ve Spor Bayramı" adıyla kutlanan bayram, Atatürk Yılı kabul ve ilan edilen 1981'de dönemin Devlet Başkanı Kenan Evren tarafından yapılan değişiklikle "Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı" adını almıştır.

Babâ'îyye ya da Babâîlik, Horasan doğumlu olan Ebû'l-Bekâ Baba İlyâs bin Ali el-Horasânî ve müridi Baba İshâk Kefersudî'nin ayaklanması ile tanınan Vefâî Tarikatı çevrelerine verilen addır. Gerçek Ehl-i Beyt sevgisini ön planda tutan ve Irak'ta yaşayan Seyyid Ebu'l Vefâ'ya nisbetle anılan bu tarikât Anadolu'ya Dede Karkğın ve hâlifeleri ile yayılmış ve "Babâîlik" olarak tanınmıştır. Şiîlik ile doğrudan ilgisi yoktur. Ancak o dönemdeki benzer tasavvufî çevreler Sünnî ve Şiî yorumları içinde birleştirip meczettiği için daha sonraki yorumların farklılaşmasına zemin hazırlamış ve çoğunlukla hadiselerin çok farklı bir mahiyet arzettiği sanılmıştır. Hareketin temelinde o zamanlarda Anadolu'da fa'al olan Baba İshak gibi Şîʿa-i Bâtın’îyye dâ’îlerinin getirdiği fikirler yatmaktadır.

Sovyetler Birliği'nin madalya ve nişanları, Sovyetler Birliği'nde askerî ve sivil başarıları ödüllendirmek için verilmekte idi. Bu madalyaların verilmesi Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra son bulmuş ancak birçok eski Sovyet Cumhuriyetinde isimleri değiştirilerek ve dizaynlarında küçük değişiklikler yapılarak devam etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki resmî tatiller</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'deki resmî tatiller ana hatlarıyla ulusal bayramlar ve genel tatiller olmak üzere iki grupta toplanır. Ülkedeki tek ulusal bayram Cumhuriyet Bayramı'dır. Genel tatil günlerinin içinde resmî ve dini bayramlar bulunmaktadır. Resmî bayramlar; Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı ve Zafer Bayramı'dır. Dini bayramlar ise Kurban ve Ramazan Bayramlarıdır. Bunlar dışındaki genel tatil günleri ise yılbaşı ile Emek ve Dayanışma Günü ve Demokrasi ve Millî Birlik Günü'dür.

Şücâ'ed-Dîn Ebû'l-Bekâ Baba İlyâs bin Ali el-Horasânî, 13. yüzyılda Bâbâ'îyye Tarikâtı'nın Anadolu'daki önderlerindendir.

Aziz, Aya veya kadın ise Azize, Arapça kökenli azîz sözcüğü ermiş anlamına gelir. Günlük kullanımda sevilen ve sayılan kimseleri tanımlamakta kullanılır. Sözcüğün dişi formlarından muazzez, Türkçede yaygın bir kadın ismidir.

<span class="mw-page-title-main">Kokart</span>

Kokart, genellikle şapka üzerinde, farklı renklerde oval ya da yuvarlak biçimleri olan kurdele, sembol.

20 Temmuz Barış ve Özgürlük Bayramı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde 20 Temmuz 1974 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen Kıbrıs Harekâtı anısına her yıl kutlanan resmî bayramlardan biridir.

1 Ağustos Toplumsal Direniş Bayramı, 1571 yılında Osmanlı İmparatorluğu tarafından Kıbrıs'ın ele geçirilmesi, 1958 yılında Türk Mukavemet Teşkilatı'nın kuruluşu ve 1976 yılında Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'nın kuruluşu nedeniyle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde her yıl kutlanan resmî bayramlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Zafer Günü (9 Mayıs)</span>

Zafer Günü veya 9 Mayıs, II. Dünya Savaşı'nın sonunda Nazi Almanyası'nın kayıtsız şartsız teslimiyetini imzaladığı Sovyetler Birliği tarafından ilan edilen ve kutlanan gündür.

Her yıl 16 Ağustos tarihinde başlayan Anadolu ve Dünyanın her yerinden gelen Alevi-Bektaşi İnancına bağlı insanların katıldığı, Nevşehir'in Hacı Bektaş İlçesinde bulunan Hünkar Hacı Bektaş-i Veli Dergahında başlayan anma etkinliğidir.

Alevîler'in dinî i'tikadı Siyâseten İslâmiyet’in “İmamiye-i İsnâ‘aşer’îyye / Onikicilik” fıkhî mezhebinden olan Alevîler, i’tikaden Horasan Melametîliği’nden köken alan Hoca Ahmed Yesevî’in kurduğu “Sünnîliğin Tasavvufî–Yesev’îyye Tarikâtı” ile Fâtımîler Halifeliği devrinde Orta Asya ve Türkistan’da çok önemli fa’aliyetlerde bulunan Muin’ed-Dîn Nâsır-ı Hüsrev’in kurucusu olduğu Pamir Alevîliği’nin de altyapısını oluşturan “Şiîliğin Bâtınî–İsmâilîyye” fıkhî mezhebinin şiddetli etkisi altında gelişimini tamamlayarak ortaya çıkan “Tasavvufî-Bâtın’îyye” i’tikadî mezhebi mensûplarıdır. Alevîlik içerisinde Kızılbaş, Dazalak, Kalender’îyye, Bedr’îyye, Bektâş’îyye, Câm’îyye, Şems’îyye, Edhem’îyye gibi farklı birçok bâtınî tarîkat (yol) yer almaktadır. 13. asırda Babâîlik’ten ve 14. asrın sonlarından itibaren de yoğun olarak Hurûfîlik’ten etkilenen Anadolu kaynaklı Bektaşilik Tarikatı bunların içlerinde en meşhur olanıdır. 14. ve 15. asırlarda “Fadl’Allah Ester-Âbâdî” tarafından Şiîlikten ayrılarak zuhur eden “Hurûfîlik” mezhebinin tesirleri altında kendisini yeniden yapılandırmış olan Bektâşîlik, Alevîliğin içinde yer aldığı varsayılan bir tarîkat (yol) olması itibarıyla Anadolu Alevîliği’nin tamamını tanımlamamaktadır.

Alevilik'te mübârek günler aşağıda listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Julius</span>

Papa Aziz I. Julius 6 Şubat 337 ile 12 Nisan 352 arası papalık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Yılı</span>

UNESCO'nun 27 Kasım 1978'de Paris'te düzenlediği 20. Genel Kurul toplantısında 1981 yılının Atatürk Yılı olarak kutlanmasına karar verildi. 12 Eylül Darbesi ile yönetime gelen Millî Güvenlik Konseyi de bir kanun çıkararak 1981 yılını Atatürk Yılı kabul ve ilan etti.

<span class="mw-page-title-main">Pontianus</span> Bir papa

Papa Aziz Pontianus (Latince: Pontianus;, 21 Temmuz 230 ve 28 Eylül 235 tarihleri arasında görev yapan Roma piskoposu veya papadır.