İçeriğe atla

Şeyh Yunus Emre Türbesi

Koordinatlar: 41°07′10″K 37°14′37″D / 41.11944°K 37.24361°D / 41.11944; 37.24361
Şeyh Yunus Emre Türbesi
Harita
Genel bilgiler
TürTürbe
AdresSaca, Yunus Emre Cd. 64a, 52300 Ünye/Ordu, Türkiye
ŞehirÜnye
Koordinatlar41°07′10″K 37°14′37″D / 41.11944°K 37.24361°D / 41.11944; 37.24361

Şeyh Yunus Emre Türbesi, Ordu ilinde, Ünye kentinin Gölevi mahallesinde bulunan ve Yunus Emre'nin gömülü olduğu ileri sürülen türbedir.[1] Ancak Ünye, Yunus Emre Türbesi'nin bulunduğu iddia edilen tek yer değildir. Günümüzde türbe modern bir yapı içine alınmıştır. Burada eskiden de bir türbe olduğu, bu türbenin halk tarafından "Şehnuz" ve "Şeynuz" olarak adlandırıldığı bilinmektedir. Şeyh Yunus adının zaman içinde halk dilinde "Şehnuz" veya "Şeynuz"a dönüştüğü varsayılmıştır.[1][2] Bununla birlikte söz konusu adlar üzerinden Şeyh Yunus'un türetildiği de söylenebilir.

Şeyh Yunus Emre Türbesi, Ünye kentine hakim bir tepede yer alır. İçinde sandukanın bulunduğu modern yapının etrafından eski olmayan bir mezarlık bulunmaktadır. Türbeye giden yol "Tasavvuf Yolu" olarak adlandırılmış, yolun iki tarafında Yunus Emre'nin şiirlerinin yer aldığı levhalar dizilmiştir. Türbenin hemen yakınında yenilenmiş olmakla birlikte mezar taşından eski olduğu anlaşılan iki mezar vardır. Türbenin batı tarafından yaşlı bir ağaç dikkat çekicidir. Gri rengin hakim olduğu, kubbesi ve büyük pencereleri bulunan yapının ortasında, üzerinde yeşil örtünün bulunduğu bir sanduka bulunmaktadır. Sanduka demir parmaklıklarla çevrilidir. Türbenin içine halkın oturup dua etmesi için tabureler konmuştur.

Türbenin önünde Ünye Yunus Emre Eğitim ve Kültür Derneği tarafından yerleştirilmiş olan bilgi panelinde, Yunus Emre'nin Tokat'ta Gaj Gaj Dede zaviyesini ziyaret ettiği, Niksar-Ünye yolu üzerinden Ünye'ye gittiği belirtilmiştir. Bu bilgilerin Fuad Köprülü, Nihad Sami Banarlı gibi edebiyat tarihçisi ve araştırmacılara dayandığı ifade edilmiştir. Ancak Yunus Emre'nin Ünye'de öldüğüne dair başka efsaneler de vardır.[2] Pek çok yerde bulunan Yunus Emre türbelerinden hangilerinin makam ve hangisinin gerçek mezarı olduğu tartışma konusudur. "İndik Urum’a kışladık / Çok hayr u şer işledik / Oney oldu son durak / Göçtük Elhamdülillah" dizelerinin Yunus Emre'nin mezarının Ünye'de bulunduğunun bir çeşit kanıtı olarak gösterilmektedir.[3] Oysa şiirin aslı "İndik Rum'u kışladık / Çok hayr u şer işledik / Uş bahar geldi geri / Göçtük elhamdulillah"dır.[4][5][6] Ünye'deki bir mezarın Yunus Emre'ye ait olduğunu göstermek için söz konusu dörtlüğün değiştirildiği anlaşılmaktadır.[7]

Yunus Emre'nin Ünye'ye ait bir figür olduğunu pekiştirmek amacıyla türbesi olarak kabul edilen mezarın yanındaki camiye Şeyh Yunus Emre Camii ve mezarlığa da Şeyh Yunus Emre Mezarlığı adı verilmiştir. Ünye kentinde ayrıca Yunus Emre Parkı, Yunus Emre Caddesi, Yunus Emre Bulvarı, Yunus Emre İlkokulu, Yunus Emre Eğitim ve Kültür Derneği bulunmaktadır. Saca mahallesinin adı da 2016 yılında Yunusemre mahallesi olarak değiştirilmiştir. Şehirde her yıl Yunus Emre'yi anma etkinlikleri düzenlenmektedir.[8][9]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ a b "Ordu Ünye Yunus Emre Türbesi ve Külliyesi". tarzivefakervani.com. 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2023. 
  2. ^ a b Güneş, Mehmet (2021). "Efsanenin Gerçekle Mücadelesi ya da Ünye'de Şeyh Yunus Emre Türbesi". Söğüt Dergisi, 10 (Yunus Emre). Ötüken Neşriyat. ss. 38-41. 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2023. 
  3. ^ "Şeyh Yunus Emre Türbesi". Ünye Belediyesi. unye.bel.tr. 30 Aralık 2021. 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2023. 
  4. ^ Koca, Osman, (Ed.) (2017). Yunus Emre Divanı'ndan Seçmeler. Beyan Yayınları. s. 76. 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2023. 
  5. ^ Üstüner, Kaplan, (Ed.) (2013). Yunus Emre Şiirleri ve Açıklamaları. Nesil Basım Yayın Gıda Ticaret ve Sanayi A.Ş. 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2023. 
  6. ^ Şahin, Rukiye, (Ed.) (2018). Yunus Emre'den Seçmeler. Antik Kitap. s. 177. 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2023. 
  7. ^ ""Elhamdulillah " - Vikikaynak". 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2023. 
  8. ^ "Mehmet Güneş - "Efsanenin Gerçekle Mücadelesi ya da Ünye'de Şeyh Yunus Emre Türbesi"". 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2023. 
  9. ^ ""Saca Mahallesinin ismi Değişti" - ünye tv". 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Habib-i Neccar Camii</span> Antakyada bir cami

Habib-i Neccar Camii, Antakya'da bulunan tarihî cami. Kurtuluş Caddesi üzerinde bulunan cami, Antakya şehrinin Müslüman Araplar tarafından fethedildiği 7. yüzyılda inşa edilmiş eski bir caminin yerinde 11. yüzyılda Memlüklüler döneminde inşa edilmiş; 19. yüzyılda Osmanlı mimarisi tarzında yenilenmiştir. Hem Müslümanlar hem de Hristiyanlar tarafından da ziyaret edilen, ortak dinsel mekandır. Camii, 2023 Kahramanmaraş depremlerinde ağır hasar almıştır.

Tasavvuf, kelime anlamıyla "sufi olmak, sufiye yolunu izlemek" demektir. Tasavvuf ehline mutasavvıf ya da sufi denir. Tasavvuf edebiyatı ise tasavvufla uğraşan kişilerin ortaya koyduğu ürünleri kapsayan edebiyat türüdür. Halk edebiyatının "tasavvufi halk edebiyatı" türü 12. yüzyılda Ahmed Yesevi ile başladı. Konusu Allah'a ulaşmanın yolları, ahlak ve nefsin terbiyesidir. Anadolu’nun bu alandaki ilk ve en ünlü şairi Yunus Emre’dir.

<span class="mw-page-title-main">Âşık Paşa</span> Osmanlı dönemi Türk şairi

Âşık Paşa, Türk şâir ve mutasavvıf.

<span class="mw-page-title-main">Yunus Emre</span> Türk şair ve mutasavvıf (1240–1320)

Yunus Emre (1240-1320), Anadolu sahasında yetişmiş Türk şair ve mutasavvıf. 13. yüzyılın son yarısı ve 14. yüzyılın başlarında yaşamış Türkmen bir derviş olan Yunus Emre, Anadolu'da Türkçe şiirin öncüsüdür. Tarihî şahsiyeti hakkındaki bilgiler yetersiz, hatta birbirini yalanlayıcı nitelikte olmakla birlikte biraz da menkıbelere karışmıştır. Yunus Emre hakkında biyografik bilgi veren velayetnameler ile manzum şiirler dışında temel kaynak bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yahya Efendi Türbesi</span> 1571 tarihli Mimar Sinan eseri kâgir türbe

Yahya Efendi Türbesi, İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde, Çırağan Sarayı karşısında, Yahya Efendi Tekkesi'nin bitişiğinde bulunan 1571 tarihli Mimar Sinan eseri kâgir türbedir.

<span class="mw-page-title-main">Yunus Emre Türbesi</span>

Yunus Emre Türbesi veya mezarı olduğu iddia edilen çok sayıda yer vardır. Bunlar;

<span class="mw-page-title-main">Merkez Efendi Camii</span>

Merkez Efendi Camii, İstanbul'un Zeytinburnu ilinde Merkez Efendi Türbesi'nde bulunan cami.

<span class="mw-page-title-main">Melikgazi Türbesi</span> Danişmend Ahmed Gazinin, Tokatın Niksar ilçesinde bulunan Türbesi

Melikgazi Türbesi, Tokat ili Niksar ilçesinde bulunmaktadır. Niksar'ın fatihi Danişmendliler'in kurucusu olan Melik Danişmend Gümüştekin Ahmet Gazi olmuştur. Danişmend Gazi fetihten sonra Niksar'ı sahil Rumlarına karşı mücadelede kendisine hem bir üs hem de bu devletin başkenti olarak seçmiştir. Melik Gazi Türbesi Kayapaşa mahallesinde ziyaret edilmektedir.

Kızılkaya, Orta Karadeniz bölgesinde Ünye yakınlarında yer alan tepe. Canik Dağları'nın uzantısıdır. Güneybatı-kuzeydoğu istikametinde uzanır. En yüksek noktası 395 metredir.

<span class="mw-page-title-main">II. Mahmud Türbesi</span> Türbe

II. Mahmud Türbesi, Osmanlı padişahı Abdülmecid'in babası II. Mahmud için İstanbul'da inşa ettirdiği ve sonradan diğer padişah ve Osmanlı Hanedanı üyelerinin de defnedildiği bir türbedir. 1840 yılında tamamlanan türbe İstanbul'un Fatih ilçesi Çemberlitaş semtinde Divanyolu caddesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Edebali Türbesi</span>

Şeyh Edebali Türbesi, Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Gazi'nin kayınpederi ve hocası Şeyh Edebali'nin cenazesinin bulunduğu türbedir. Bilecik, Cumhuriyet Mahallesi'nde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Eyüpsultan Mezarlığı</span> İstanbulun Eyüpsultan ilçesinde bulunan mezarlık

Eyüp Sultan Mezarlığı, İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde, Haliç kıyısında bulunan tarihi bir mezarlık.

<span class="mw-page-title-main">İttik Dede Türbesi</span> Kuzey Lefkoşada yer alan bir türbe

İttik Dede Türbesi, Yitik Dede Türbesi veya İsmail Çavuş Türbesi, Lefkoşa'nın kuzey kesiminde yer alan bir türbedir. Selimiye Mahallesi'nde, Selimiye Meydanı'nın güney tarafında yer alır.

Karababa Türbesi ya da Karabuba Tekkesi veya mescidi, Lefkoşa'nın fethi sırasında ölen bir Osmanlı askerine ait olduğu düşünülen türbe. Türbe Lefkoşa'nın Surlariçi bölgesinde bulunur. Türbenin bulunduğu yerde eskiden başka odaların da bulunmasına rağmen günümüze kadar gelememişlerdir. İçerisinde bir adet sanduka bulunan bu yapı tek katlı, küçük bir ev şeklindedir ve bir odası vardır.

<span class="mw-page-title-main">Râbi'a Bala Hâtun</span> Osman Gazinin 1289 yılında evlendiği ikinci eşi

Rabia Bala Hatun, Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucusu Osman Gazi'nin eşi ve Şeyh Edebali'nin kızı. Alâeddin Bey'in de annesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ulupınar, Kırşehir</span>

Ulupınar, Kırşehir ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Seyyid Kutbiddin Camii ve Türbesi</span> Seyyid Kutbiddinin kabrinin yer aldığı türbe ve cami

Seyyid Kutbiddin Camii ve Türbesi, Samsun'un İlkadım ilçesindeki Kökçüoğlu Mahallesi'nde bulunan cami.

Türkiye'deki türbeler listesi, türbelerin illere göre düzenlenmiş bir referans listedir.

<span class="mw-page-title-main">Çamlık, Ünye</span>

Çamlık, Ordu ilinde, Ünye kenti sınırları içinde mesire ve yürüyüş yeridir. Kentin kuzeybatısında, deniz kıyısında bulunan ve eskiden mezarlık olan yer, 1940'larda çam ağaçlarının dikilmesinin ardından "Çamlık" olarak adlandırılmıştır.

Âşık Yunus ya da Bursalı Âşık Yunus, Türk şair ve mutasavvıf. 14 ve 15. yüzyıllar arasında yaşamış, Emir Sultan'a mensup Kübrevi dervişlerindendir ve önemli bir halk şairidir.