İçeriğe atla

Şeyh Safi Külliyesi

Koordinatlar: 38°14′55″K 48°17′29″D / 38.24861°K 48.29139°D / 38.24861; 48.29139
Külliye
Şeyh Safi Külliyesi
Harita
Genel bilgiler
TürKülliye
Mimari tarzİslam Uygarlığı Mimarisi
Konumİran Erdebil, İran
Koordinatlar38°14′55″K 48°17′29″D / 38.24861°K 48.29139°D / 38.24861; 48.29139
ÖdüllerUNESCO Dünya Mirasları
Resmî site
Erdebil'de Şeyh Safiyüddin Tekke ve Türbe Yapıtları
UNESCO Dünya Mirası
Konum İran
KriterKültürel: i, ii, iv
Referans1345
Tescil2010 (34. oturum)
BölgeAsya-Pasifik

Şeyh Safi Külliyesi (Farsça:آرامگاه شیخ صفیالدین اردبیلی) Şeyh Safi Türbesi etrafında inşa edilmiş olan bu tesis XVI-XVII. yüzyıllarda Azerbaycan'da inşa edilmiş en önemli mimari eserlerden biridir. Külliye birbirine bağlı avlu etrafında dizilmiş binalardan oluşmaktadır. Komplekste Şeyh Safi türbesinin yanı sıra birkaç mezar, Şah İsmail türbesi, Çinihane adında bir bina, bir cami, hacılar için odalar vb şeyler yer almaktadır.

Şeyh Şafi türbesinin etrafında oluşturulan bu külliye, Ortadoğu'nun en büyük ziyaret mekanlarından biridir. Tesis, mimarinin yüksek sanatsal özellikleri ile birlikte, kemerden bitki motifleri ve iç dekorasyonu ile olağanüstü bir anıttır.

Külliye Erdebil'in pazar meydanı önünde yer almaktadır. Bu binanın kuzey-batı kısmında, portal üzerinden külliyenin ilk bölümünü oluşturan büyük bahçeye erişim mümkündür.

Külliyenin içindeki muhtemelen en eski yapı Sekizbucaklı Camii'dir. Daha sonra Şeyh Safi ve Şah İsmail'in adına anıt mezarlar inşa edilmiştir. XVI-XVII yüzyıllarda da farklı binalar eklenerek zenginleştirilmiştir.

2010 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.[1]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yahya Efendi Türbesi</span> 1571 tarihli Mimar Sinan eseri kâgir türbe

Yahya Efendi Türbesi, İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde, Çırağan Sarayı karşısında, Yahya Efendi Tekkesi'nin bitişiğinde bulunan 1571 tarihli Mimar Sinan eseri kâgir türbedir.

<span class="mw-page-title-main">Eyüp Sultan Camii</span> Tarihî cami

Eyüp Sultan Camii, İstanbul'un Konstantinopolis Surları dışındaki, Haliç kıyısında yer alan ilçesi Eyüpsultan'daki bir camidir. Külliyede, İslam peygamberi Muhammed'in sancaktarı ve sahabesi Ebu Eyyûb el-Ensarî'nin gömüldüğü türbe de yer almaktadır. Çok daha eski bir alanda bulunan mevcut yapı 19. yüzyılın başlarından kalmadır.

Laleli Külliyesi , 1759 – 1763 yılları arasında Mimar Mehmed Tahir Ağa’ya inşa ettirilmiş bir külliyedir.

<span class="mw-page-title-main">Zal Mahmud Paşa Camii</span> Mimar Sinanın yaptığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliye

Zal Mahmud Paşa Camii İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde Kanuni Sultan Süleyman'ın veziri Zal Mahmut'un Mimar Sinan'a yaptırdığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliyedir.

<span class="mw-page-title-main">Muradiye Külliyesi</span>

Muradiye Külliyesi, Sultan II. Murad'ın Bursa'da 1425-1426 yıllarında yaptırdığı külliye. Bulunduğu semte de ismini verir.

<span class="mw-page-title-main">Nizami Anıt mezarı</span>

Nizami Anıt mezarı, 12. yüzyıl şairi Nizami Gencevi'ye şerefine kurulmuş olan Gence, Azerbaycan'ın hemen dışında duruyor. Türbesi aslında 1947 yılında eski bir çökmüş türbenin yerine inşa edilmiş ve 1991'de bugünkü şekliyle yeniden inşa edilmiştir. Nizami mezarı, yüzyıllar boyunca adanmış bir hac yeri olmuştur. Tarihçi Wilhelm Barthold'a göre 1606 yılında tarihi tarihçelerde anıtkümeye ilk sayım yapıldı. Safevî mahkeme sicili İskender Bey Münşi 1606 Şubat'ının sonlarına doğru Safevi hanedanı I. Abbas'ın Gence'ye ulaştığını ve Şeyh Nizami'nin mezarının yanında kamp yaptığını, martda Nevruz tatilini kutladığını bildirdi.

<span class="mw-page-title-main">Şirvanşahlar Türbesi</span>

Şirvanşahlar Türbesi, Şirvanşahlar Sarayı'nın alt avlusunda bulunan üç binadan biridir. Mezarın tepesinden bakıldığında, kesme yıldızlarla süslenmiş ve altıgen kubbeyle tamamlanan dikdörtgen gibi görünüyor. Orta Çağ'da kubbe üzerindeki yıldız şeklindeki eğimlere mavi renkli bir taş yerleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil Külliye</span>

Yeşil Külliye, Bursa'da 1420'de Osmanlı padişahı I. Mehmed tarafından yaptırılan ve bulunduğu semte adını veren yapı topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">Berde Türbesi</span>

Barda Türbesi, Barda, Azerbaycan'da bulunan anıt mezar. Günümüze sağlam bir şekilde ulaşan nadir anıtlardan biridir. Bir kerpiç duvar ile çevrili küçük kare şeklinde bir bölge içinde almaktadır. Türbenin mimarı Ahmed Nahçıvanidır.

<span class="mw-page-title-main">Po-i-Kalan</span>

Po-i-Kalan veya Poi Kalan, Buhara, Özbekistan'daki Kalan Minaresi çevresinde bulunan bir İslami dini kompleksidir.

<span class="mw-page-title-main">Sâmâni Türbesi</span>

Sâmâni Türbesi, Özbekistan'ın Buhara ilinin kuzeybatı kesiminde, tarihi merkezin hemen dışında yer alan, 10. yüzyılda inşa edilmiş bir türbedir. Türbe erken İslam mimarisinin ikonik örneklerinden biri olarak kabul edilir ve Orta Asya mimarisinin en eski mezar binası olarak bilinir. Yaklaşık olarak 900'den 1.000'e kadar hüküm süren güçlü ve etkili İslami Samani aile hanedanının mezar alanı olarak inşa edilmiştir. Samaniler fiilen bağımsızlıklarını Bağdat merkezli Abbasi Halifeliği'nden elde etti ve günümüzün Afganistan, İran, Özbekistan, Tacikistan ve Kazakistan'ını kapsayan bazı bölgelere hükmetti. Mükemmel simetrik, boyutu açısından karmaşık, ancak yapısı ile anıtsal olan türbe, sadece Soğd, Sasani, Fars ve hatta Klasik gibi çok kültürlü bina dekoratif gelenekleri birleştirmekle kalmadı, aynı zamanda yenilikçi kubbe destek sistemi ve geleneksel Orta Çağ İslami bina özellikleri - dairesel kubbe ve mini kubbeler, sivri kemerler, ayrıntılı kapılar, sütunlar ve karmaşık geometrik tasarımları da sergilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hüdavendigar Külliyesi</span> I. Murat tarafından Bursada yaptırılan tarihî külliye

Hüdavendigar Külliyesi, üçüncü Osmanlı padişahı I. Murad tarafından Bursa'da yaptırılan yapı topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">Hâce Abdullah Türbesi</span>

Hâce Abdullah Türbesi, yaygın olarak Gazur Gah'daki Türbe ve Abdullah Ensari Türbe Külliyesi, Sufi dervişi Hâce Abdullah Herevî'nin mezar alanıdır. Afganistan'daki, Herat'ın üç kilometre kuzeydoğusundaki Gazur Gah köyünde yer almaktadır. Ağa Han Kültür Vakfı'nın Tarihi Şehirler Programı, külliyenin 2005 yılından sonra restorasyon sürecini yürürlüğe koymuştur.

Türkiye'deki türbeler listesi, türbelerin illere göre düzenlenmiş bir referans listedir.

<span class="mw-page-title-main">İmamzade Türbesi (Gence)</span>

Gence İmamzadesi veya Mavi İmam Türbesi, Gence şehri yakınlarında, Eski Gence topraklarında bulunan ve Gence Eyaleti Tarihi-Kültürel Arazisine dahil olan dini bir mimari komplekstir. Külliye, 8. yüzyılda vefat eden İmam Muhammed Bakır'ın oğlu İbrahim'in mezarı üzerine dikilen türbenin etrafında oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Şah Abbas Meydanı</span>

Şah Abbas Meydanı, Azerbaycan'ın Gence şehrinin tarihi merkezinde yer alan bir meydandır. Bir zamanlar, Gence Kalesinin banliyösünün ana anıt kompleksiydi. Şah Abbas Meydanı külliyesinden ilk olarak Gence kalesinin 1797 tarihli planında bahsedilmiştir. Banliyö merkezinde yer alan bu mimari külliye cami, hamam ve diğer binalardan oluşuyordu.

<span class="mw-page-title-main">İmamzade Türbesi (Berde)</span>

Berde İmamzade Türbesi, Berde şehrinin merkezinde yer alan tarihi bir dini-mimari eserdir. Başlangıçta türbe olarak inşa edilen Berde imamzadesi, zamanla hac yeri haline geldiğinden çevresine cami yapılmış, böylece bir dini anıtlar külliyesi oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Şah Bey Ben Yude Sultan türbesi</span>

Muhammed Şah Bey Ben Yude Sultan türbesi Muhamed Şah Bey'in annesi Acağan Bey'in kızı Bivede Sultan'ın muhtemelen XIV. yüzyılın sonları - XV. yüzyılın başlarında arasında inşa edilmiş türbesidir. Mezarlık toprakları Eski-Yurt'ta Çuruk-Su Nehri'nin alt kısmında yer alıyor. Şu anda, alan özel haneler arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mihrişah Valide Sultan Külliyesi</span>

Mihrişah Valide Sultan Külliyesi, Türkiye'nin İstanbul kentinde bulunan bir külliyedir. 18. yüzyılın sonlarında Mihrişah Sultan tarafından kurulmuş olup Eyüpsultan ilçesinde Eyüp Sultan Camii'nin yanında yer almaktadır. Külliyenin en büyük bileşeni, İstanbul'da halen orijinal amacına hizmet eden son imaretlerden biri olmasıyla dikkat çeken imarettir. Külliyenin geri kalanı aynı zamanda kurucusunun türbesi ve tamamı Osmanlı Barok tarzında inşa edilmiş, caddeye bakan süslü sebiliyle de dikkat çekicidir.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Mehmed Paşa Camii</span> Prizren, Kosovadaki tarihi bir cami

Gazi Mehmet Paşa Camii veya Bayraklı Camii, Kosova'nın güneybatısındaki Prizren kentinde bulunan tarihi bir camidir. Kosova'daki en eski İslami yapılardan biridir. İnşaatı 1561 yılında başlamış ve 1573 yılında tamamlanmıştır. Cami, bir kütüphane, bir mektep ve medrese, hamamlar, konutlar ve diğer yapıların yer aldığı bir külliyenin parçasıdır.