İçeriğe atla

Şev

Yukarıya doğru eğimli glasiyi gösteren grafik.

Şev veya glasi (/ˈɡl.sɪs/; Fransızca: glasi), askeri mühendislikte bir Orta Çağ veya Yeni Çağ kalesindeki yapay yollarla oluşturulan bir eğimdir. Geçici bir yapı olması için topraktan veya daha kalıcı bir yapı olması için taştan inşa edilebilirler.

Bir şevli levha, tankın veya başka zırhlı savaş araçlarının gövdesinin eğik ön kesitidir.

Genel olarak glasi terimi, yukarıdaki gereklilikleri yerine getiren doğal veya yapay herhangi bir eğimi belirtebilir. Bu Fransızca sözcüğün etimolojisi, buzdan dolayı tehlikeli hale gelen bir eğimi, dolayısıyla glacier (Tr. buzul) ile olan ilişkisini gösterir.

Antik Çağ kalelerinde

Maiden Kalesi'nin siperleri ve hendekleri.

Şeve antik kalelerde de rastlanabilir, örneğin antik Mısırlıların Semna, Nubia'da inşa ettikleri gibi. Britanya'daki tepe-kaleleri MÖ 350 civarında şevleri bünyelerine katmaya başladırlar. İngiltere'nin güneybatısında bulunan Dorset'teki Maiden Kalesi'nin şevlerinin yüksekliği 25 metredir.[1]

Orta Çağ kalelerinde

Krak des Chevaliers: sarp şeviyle iç avlunun güney yüzü.

Şev namıdiğer talus, Orta Çağ istihkamlarına surları lağıma karşı berkitmek, kuşatma merdivenlerini engellemek için dahil edildi ve böylelikle mazgal siperlerinden fırlatılan şeyler şevden düşman birliklerine sekerdi.[2]

Orta Çağ'ın sonuna doğru bazı kestellerin toplara karşı savunulabilir hale getirilmeleri için üzerlerinde değişiklik yapılmıştı. Taşlarla kaplı toprak yamaçlardan oluşan şevler top atışının etkisini soğurması veya onları yansıtması için perde duvarların ve kulelerin önüne yerleştirilirdi. Kuleler perde duvarlarla aynı yüksekliğe indirilirdi[3]

Yeni Çağ kalelerinde

Mont-Louis Kalesinin şevleri, Pyrénées-Orientales, Fransa

Yeni Çağ Avrupa kaleleri, herhangi bir potansiyel saldırganı mümkün olan en son ana kadar savunucuların ateşi altında tutacak şekilde inşa edildi. Doğal, düz bir zeminde, herhangi bir yüksek yapıya saldıran birlikler, ona yaklaştıklarında ateşinden bir dereceye kadar korunurlar, şev surun tepesine doğru meyilli düşük derece bir eğimden oluşur. Bu, savunuculara hücum kuvvetine karşı doğrudan bir görüş açısı sağlayarak parapetten silah ateşiyle alanı verimli bir şekilde tarayabilmelerini sağladı. Ek olarak ancak ikincil olarak toprak set surların doğrudan top ateşiyle vurulmasını önlerdi.[4][5]

Yüksek zemindeki savunucuların zaten doğrudan bir görüş hattı olsa da, bir eğimli yüzey, ateş ederken silahlarının açısındaki değişiklikleri en aza indirerek, ateş alanının daha verimli bir şekilde taranmasına izin verir. Dahası şev, saldıran tarafın topunun kalenin surlarına net bir atış yapmasını engeller çünkü surlar genellikle şev geçilene ve her iki tarafı da duvarla örülü, pürüzsüz iç ve dış yamacıyla sınırlanan hendek aşılana kadar görülemezdi.[4]

Zırhlı araçlarda

Alman İkinci Dünya Savaşı ağır tankı Tiger II'de alt ve üst glasi levhalarının açıları göze çarpmaktadır.

Kaynakça

Özel

  1. ^ Dyer 1992, s. 19.
  2. ^ Decaëns & Dubois 2010, s. 17.
  3. ^ Stokstad 2005, s. 84.
  4. ^ a b Jackson 1911.
  5. ^ "The Terminology of a Fortress:Glacis". www.fortadams.org. 25 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2014. 

Genel

  • Dyer, James (1992). Hillforts of England and Wales. Shire Series. 16 (illustrated, revised bas.). Osprey Publishing. s. 19. ISBN 9780747801801. 
  • Decaëns, Joseph; Dubois, Adrien, (Ed.) (2010). Caen Castle: A Ten Centuries Old Fortress (illustrated bas.). Publications du Crahm. s. 17. ISBN 9782902685752. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yılankale</span>

Yılankale, Ceyhan'a 13 km mesafede E-5 karayoluna 3 km'dir. O-52'de bulunan Yılankale Kavşağı (K-4), ismini buradan almaktadır. Çok sarp bir tepe üzerine Ceyhan Ovası'na tamamen hakim şekilde kurulan bu kale Kilikya Ermeni Krallığı döneminde Kral I. Levon tarafından yaptırılmıştır. Yöre halkı tarafından Şahmeran kalesi olarak da adlandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lüksemburg (şehir)</span> Lüksemburgun başkenti ve komün

Lüksemburg, bilinen şehir, şehir unvanına da sahip bir komün olmanın yanı sıra Lüksemburg’un başkentidir. Şehrin kuzeyinde Alzette Nehri, güneyinde Pétrusse Nehri ve ortasında Orta Çağ’da Franklar tarafından inşa edilen Lüksemburg Kalesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinopolis Surları</span> Konstantinopolisin surları (modern İstanbul, Türkiye)

Konstantinopolis Surları, günümüzde İstanbul sınırları dahilinde olan Konstantinopolis'i çevreleyen ve Doğu Roma zamanında yapılmış şehir surlarıdır. Şehri çeviren surlar tarihte 5. yüzyıldan başlayarak inşa edilmiş, yıkılmalar ve yeniden yapmalarla dört defa elden geçmiştir. Son yapımı MS 408'den sonradır. II. Theodosius (408-450) zamanında İstanbul surları Sarayburnu'ndan Haliç kıyısı boyunca Ayvansaray'a bu taraftan ve Marmara kıyısı boyunca Yedikule'ye, Yedikule'den Topkapı'ya, Topkapı'dan Ayvansaray'a uzanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Kilitbahir Kalesi</span> Çanakkale Boğazında bulunan kale

Kilitbahir Kalesi, yani "denizin kilidi kalesi", 1462 yılında Çanakkale Boğazı'nın Avrupa kıyısına inşa edilen kaledir.

<span class="mw-page-title-main">Kayseri Kalesi</span> türk kalesi

Kayseri Kalesi Kayseri'de bulunan Türkiye'nin turistik kalelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Akkerman Kalesi</span>

Akkerman Kalesi; Ukrayna'nın güneybatısında, tarihi Basarabya bölgesinde yer alan bir kaledir.

<span class="mw-page-title-main">Kale</span> Orta Çağ boyunca Avrupa, Asya ve Orta Doğuda soylular tarafından inşa edilen müstahkem yapı

Kale ya da kermen, düşmanın gelişinin beklendiği yollar üzerine, stratejik öneme sahip olan şehirlere, geçit ve dar boğazlara savunma amaçlı olarak inşa edilen ordusal yapı. Bu tür tahkimatlar antik çağlardan beri kullanılmıştır. ve askerî işlevlerinin yanı sıra idari, siyasi ve ekonomik merkez olarak iş görmüştür. Kimi kaleler saray halkına konaklama imkanı sağlardı. Kalelerde kuleler ve surlar gibi farklı özelliklere sahip bölümler bulunurdu. 15. yüzyılda topların yaygınlaşmasıyla Orta Çağ kaleleri işlevlerini yitirdi ve yerini İtalyan tarzı kalelere bıraktı.

Kuşatma ya da muhasara, bir şehrin, bir ülkenin ya da bir bölgenin abluka altına alınıp dış dünya ile ilişkisinin kesilmesidir. Kuşatma diplomasi, casusluk ve muharebe gibi pek çok aşamayı içeren bir süreçtir. Bu yollarla tahkimatın ele geçirilmesi planlanır.

<span class="mw-page-title-main">Tahkimat</span> savunma savaşı ve üsler için tasarlanan savunma yapıları

Tahkimat veya istihkâm, savaşlarda kullanılmak üzere savunma amaçlı inşa edilmiş askerî yapılar ve binaları tanımlar. İnsanoğlu binlerce yıllık uygarlık tarihinde çok çeşitli şekillerde savunma amaçlı yapı inşa etmiştir.

Yıldız kale, ilk olarak 15. yüzyılda İtalya'da görülen, Orta Çağ'da özellikle barutun ve topun muharebe alanlarına girmesiyle birlikte yapılmaya başlanan kale türevi bir tahkimattır.

<span class="mw-page-title-main">Kız Kulesi (Bakü)</span>

Kız Kulesi,(Azerice: Qız qalası) Bakü'de bulunan antik mimari bir eserdir. Kale, eski kale duvarlarının güneydoğu kısmında, sahil parkının (bulvar) yakınında yer alan savunma amaçlı tarihi bir yapıdır. Yüksek kule şeklindeki bu nadir yapının yüksekliği 28 metre, çapı ise birinci katta 16,5 metredir. Birinci katta duvar kalınlığı 5 metreye kadar ulaşmaktadır. Kalenin iç kısmı 8 kata bölünmüştür. Her kat, yontma taşlarla inşa edilmiş ve kubbe şeklinde bir tavanla kaplanmıştır. Kale 1964 yılından itibaren müze olarak hizmet vermeye başlamış ve 2000 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ucarma Kalesi</span>

Ucarma Kalesi Gürcistan'ın Kaheti bölgesindeki Sagaredsço belediyesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü kalesidir. İori Nehri'nin sağ kıyısında ve Gombori dağ geçidinin yakınlarında konumlanmış olan kale, Ucarma kentinin yaklaşık dört kilometre kuzeyinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Anakopya Kalesi</span>

Anakopya Kalesi Abhazya'nın, Sohum sahil şeridinden araba yolu olarak 22 km uzaklıktaki, Yeni Afon şehrinde yer alan antik bir askeri kaledir. Yaklaşık 450 × 150 metre genişliğindeki alan, İvanya Dağı'nın zirvesinde, denize yaklaşık 1 mil uzaklıkta yer almaktadır. Kale, Abhazya Krallığı'nın eski başkenti "Anakopya"'dan günümüze kadar gelen yapılar içerisinde, en iyi korunmuş olan yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kuşatma makinesi</span> kuşatma savaşında şehir surlarını ve diğer surları yıkmak veya atlatmak için tasarlanmış makina

Kuşatma makinesi kuşatmalarda ağır kale kapılarını, kalın şehir surlarını ve diğer tahkimatları yıkmak veya üzerinden atlamak için tasarlanmış bir cihazdır. Bazıları sabittir, uzaktan düşman tahkimatlarına saldırmak için inşa edilirken diğerleri düşman tahkimatına ilerlemek için tekerleklere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Güvercinada</span> Aydın, Türkiyede bir ada

Güvercinada, Türkiye'nin Aydın ilinde bulunan bir adadır.

<span class="mw-page-title-main">Osetya mimarisi</span>

Oset mimarisi - Oset halkının yüzyıllar boyunca oluşturduğu eşsiz maddi kültürünün örnekleridir.

<span class="mw-page-title-main">Perde duvar (tahkimat)</span>

Perde duvar bir kalenin, hisarın ya da kasabanın iki kule veya burç arasında bulunan surudur.

<span class="mw-page-title-main">Modon Kuşatması (1500)</span>

Modon Kuşatması, 1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda bir evre. 20 Haziran-9 Ağustos 1500 arasında Mora'nın ucundaki bu stratejik Venedik kalesini karadan ve denizden kuşatan Osmanlı ordusu ve donanması 51 günlük kuşatmadan sonra kaleyi fethetti.

Bardız Kalesi veya Bardisi Kalesi, tarihsel Tao bölgesinde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kaledir. Bugün Şenkaya ilçesinin Gaziler (Bardız) köyündedir. Bardusi Kalesi ve Gaziler Kalesi olarak da bilinir.

Nihahi Kalesi, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı ve eski adı Nihahi olan Yokuşlu köyü sınırları içinde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kaledir.