İçeriğe atla

Şerife Bacı

Şerife Bacı
Şerife Bacı'nın Kastamonu'daki anıtı
Doğum1900?
Kastamonu
Ölüm1921
Kastamonu
EvlilikTopal Yusuf (e.?-ö.1921)
Çocuk(lar)Elif (kızı)
Ebeveyn(ler)Hüseyin Bey (babası)
AileYusuf (damadı?)

Şerife Bacı (1900?, Kastamonu - 1921, Kastamonu), Türk Kurtuluş Savaşı kahramanıdır.

Kurtuluş Savaşı sırasında Türk ordusuna cephane taşırken kağnısının üzerinde donarak ölmüş ve kadınların savaşın kazanılması için yaptığı fedakârlık ve kahramanlıkların bir sembolü haline gelmiştir.

Şerife Bacı, millî mücadele döneminde deniz yoluyla İnebolu’ya kadar getirilen cephanenin Türk ordusuna ulaştırılmasında hizmet verdi. 1921 kışında kağnı ile cepheye mühimmat taşırken Kastamonu kışlası yakınında, yanındaki birkaç aylık kızını ve mermileri korumak için kağnısına abanmış vaziyette donarak ölmüştür.

Yaşamı

O devirde Devrekâni ilçesine nahiye olarak bağlı bulunan Seydiler’in Satı Köyü nüfusundandır.[1] [not 1] 1900'lerin başında doğdu.[2]

Yanına kundağa sarılı kızı alarak, İnebolu’dan Ankara'ya cephane götüren kafilede yer aldı. 1921 kışında olumsuz hava koşullarında Kastamonu Kışlasına kadar yaklaştığı sırada yoluna devam edemeyerek kağnısının üzerinde donarak öldü. Top gülleleri arasına yerleştirdiği kundaktaki bebeğinin üzerine örttüğü yorgana abanmış olarak bulundu.[3]

Üzerindeki kıyafetlerden Seydilerli olduğu düşünüldüğü için cenazesi Seydiler'e nakledilmiştir; nereye gömüldüğü ve nasıl defnedildiği bilinmez.[2]

Kimliğinin tespiti

Kastamonu yöresinde nahiye müdürü ve kaymakam vekili olarak görev yapmış olan Çanakkale gazisi Mustafa Nurettin Peker, 1972'de kendisi ile röportaj yapan gazeteci Mustafa Baydar'a şehit annenin ismini tespit etmek ve kızına ne olduğunu öğrenmek için araştırma yaptığını söyleyerek araştırmasının sonucunu şöyle açıklamıştır:[4]

"Şehit Türk anası, Kastamonu Vilayeti Devrekâni Kazası Seydiler Nahiyesinin Satı Köyü’nden Şerife’dir. Şerife’nin kağnı arabasında ağlayan yavrusunun ismi de Sıdıka’dır. Sıdıka birkaç yıl önce ölmüştür.”

Anısı

Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 50. yılı olan 1973 yılında[5] Seydiler Belediyesi tarafından belediye binasının önüne rölyefini yaptırmıştır.[6][7]

1990 yılında Kastamonu'ya Atatürk ve Şerife Bacı Anıtı adlı bir anıt dikildi. 2001 yılında ise İnebolu sahilinde bir parkın içinde Eski TKK Komutanı Aytaç Yalman tarafından Şehit Şerife Bacı Anıtı yaptırıldı. Açılışı Atilla Ateş ve Aytaç Yalman birlikte yaptı. Anıtın plaketinde şu sözler yazılıdır:

"Bu anıt İstiklal Savaşı şehitlerinden Şerife Bacı'nın anısını Cumhuriyet çocuklarına anlatmak için Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Aytaç Yalman tarafından armağan edilmiştir. 4 Aralık 2001"

İnebolu'daki anıtın yanına 2020'de temsilî bir mezar yapılmıştır.[8]

Şehit Şerife Bacı adı Kastamonu'da, Seydiler'de, İnebolu'da Kurtuluş Savaşı'nın kadın kahramanlarını simgelemektedir. Şerife Bacı, her yıl 21 Şubat'ta anılır. İsmini yaşatmak için 2010 yılında Seydiler'de Şerife Şahin öncülüğünde Şehit Şerife Bacı Kültür Evi Yapma ve Yaşatma Derneği adıyla bir dernek kurulmuş ve Şerife Bacı Kültürevi oluşturulmuştur.[9][10]

Şefire Bacı'nın Yaşamı, Cem Akyoldaş'ın yönettiği İstiklal: Şehit Şerife Bacı (2007) adlı televizyon filmine konu olmuştur.[11]

Besteci ve orkestra şefi Oğuzhan Balcı'nın Cumhuriyetin 100. yılı anısına bestelediği Bir Ulus Uyanıyor adlı senfoni eserinin on bölümünden beşincisi Şerife Bacı adını taşımaktadır.[12]

İsminin verildiği kurumlar

  • Altındağ Şerife Bacı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
  • T. İş Bankası A.Ş. Kastamonu Şerife Bacı Şubesi
  • İzmir-Buca Şerife Bacı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi[13]
  • Şehit Şerife Bacı İlköğretim Okulu
  • Şehit Şerife Bacı Öğretmenevi
  • Kastamonu Şerife Bacı Devlet Hastanesi
  • Kastamonu Şerife Bacı Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi
  • İstanbul Büyükşehir Şehit Şerife Bacı Lisesi
  • Ağrı Şerife Bacı Kız Teknik ve Meslek Lisesi
  • Ankara Şerife Bacı Kız Öğrenci Yurdu

Ayrıca bakınız

Galeri

  • Şehit Şerife Bacı Anıtı
    Şehit Şerife Bacı Anıtı
  • Şehit Şerife Bacı Anıtı
    Şehit Şerife Bacı Anıtı
  • Şehit Şerife Bacı Anıtı'nda Şerife Bacı heykeli
    Şehit Şerife Bacı Anıtı'nda Şerife Bacı heykeli
  • Kastamonu merkezdeki Şehit Şerife Bacı Anıtı
    Kastamonu merkezdeki Şehit Şerife Bacı Anıtı

Notlar

  1. ^ Satı Köyü'nün günümüzdeki adının ne olduğu, hangi köy olduğu bilinmemektedir

Kaynakça

  1. ^ Demirel, Selahattin (10 Mart 2018). "Şerife Bacı'nın Mezarı Nerede?". Kastamonu Güncel. 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. 
  2. ^ a b "Türk kadınının kahramanlık timsali: Şerife Bacı". Ntv.com.tr. 20 Şubat 2019. 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. 
  3. ^ Karagözoğlu, Nazike (31 Aralık 2018). "Sosyal Bilgiler Dersinde Vatanseverlik Değerinin Kazandırılmasında Kadın Kahramanların Yaşam Öykülerinin Kullanılması". International Journal of Field Education. 4 (2): 97-110. doi:10.32570/ijofe.477068. ISSN 2149-3030. 12 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. 
  4. ^ Atabay, Mithat (8 Mart 2019). "Türk Milletine Emanet Ettiği Küçük Kızın Gerçek Öyküsü". Canakkaleaynalipazar.com. 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. 
  5. ^ "Kastamonu Hakkında". Şerife Bacı Öğretmen Evi. 11 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2009. 
  6. ^ ""Seydiler İlçemizden Genel Görünüm"". Kastamonu Belediyesi. 30 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2009. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2016. 
  8. ^ Alantor, Özgür (22 Mayıs 2020). "Türk kadınının kahramanlık timsali Şehit Şerife Bacı için temsili mezarlık". www.aa.com.tr. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. 
  9. ^ Alantor, Özgür (20 Şubat 2020). "Hayatını adaşı Şehit Şerife Bacı'yı anlatmaya adadı". www.aa.com.tr. 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. 
  10. ^ "Şehit Şerife Bacı'nın Hatıraları, Kültür Evi'nde Yaşatılıyor". Hurriyet.com.tr. 28 Aralık 2015. 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. 
  11. ^ "İstiklal:Şehit Şerife Bacı". Sinemalar.com. 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. 
  12. ^ "Cumhuriyetimizin 100. Yılına Armağan". Cumhuriyetimizin 100. Yılına Armağan. 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2023. 
  13. ^ "Buca Şerife Bacı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi". T.C. Millî Eğitim Bakanlığı. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kastamonu (il)</span> Türkiyenin Karadeniz Bölgesinde bir il

Kastamonu, Türkiye'nin kuzey kesiminde, Karadeniz Bölgesi'nde yer alan ildir. İlin komşularını Sinop, Çorum, Çankırı, Karabük ve Bartın illeri oluşturmakta olup, ilin ayrıca kuzeyde Karadeniz'e kıyısı bulunmaktadır. İlin merkezi aynı isimli Kastamonu şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Kastamonu</span> Kastamonu ilinin merkezi olan şehir

Kastamonu, Türkiye Cumhuriyeti'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Kastamonu ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">İnebolu</span> Kastamonu iline bağlı bir ilçe

İnebolu, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Kastamonu ilinin bir ilçesidir. Geleneksel yerli mimarinin birçok örneğine sahip bir Karadeniz liman şehridir.

<span class="mw-page-title-main">İstiklâl Madalyası</span> Türk Kurtuluş Savaşında savaşmış askerlere verilen madalya

İstiklâl Madalyası, Türk Kurtuluş Savaşı’nda yararlılık gösteren askerlere ve sivillere, o dönemde milletvekili olanlara, savaşa katılan alayların sancaklarına, Erzurum ve Sivas kongrelerine katılanlara, İstiklâl Madalyası Kanunu adlı özel bir yasaya göre verilen madalyadır. 1 Kasım 1926 tarihine kadar Türkiye Büyük Millet Meclisince verilmiş olan İstiklâl Madalyaları'nı, bu tarihten sonra müracaat edenlere Millî Savunma Bakanlığı vermektedir. Toplam 95.261 kişiye verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kastamonu'nun ilçeleri</span> Kastamonu ilinde bulunan ilçeler

Kastamonu ilinin ilçeleri şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Seydiler</span> Kastamonu iline bağlı bir ilçe

Seydiler, Türkiye Cumhuriyeti'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Kastamonu ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tankut Öktem</span> Türk heykeltıraş

Tankut Öktem, Türk heykeltıraştır.

Kastamonu'daki kütüphanelerin kuruluş yılı ve kitap sayıları aşağıdadır:

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Emin Koral</span>

Mehmet Emin Koral, Türk asker.

Ogün Kaptanoğlu, Türk manken, sinema ve dizi oyuncusudur.

İstiklâl Yolu, İnebolu sahilinden başlayıp Kastamonu ve Çankırı üzerinden Ankara'ya uzanan, Türk Kurtuluş Savaşı boyunca İnebolu'ya deniz yoluyla gelen cephanenin kağnılarla cepheye ulaştırılmasında kullanılmış olan 344 km'lik yoldur. 2018'de 2.357 dekar alan millî park ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Sabire Aydemir</span> Türk veteriner hekim

Sabire Aydemir, Türk veteriner hekim.

Kayseri Lisesi, Kayseri’de 1893 yılında hizmete girmiş; 2005-2006 öğretim yılından itibaren Anadolu Lisesi statüsünde, 2023-2024 yılından itibaren de Fen Lisesi eğitime devam etmekte olan ortaöğrenim kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Atatürk Anıtı</span> İzmir, Türkiyede bir anıt

İzmir Atatürk Anıtı, İzmir Cumhuriyet Meydanı'na Millî Mücadele'yi temsil etmek üzere 1932'de dikilmiş anıttır.

<i>Taş Mektep</i>

Taş Mektep, 2013 yapımı Türk filmi.

<span class="mw-page-title-main">Çete Ayşe</span> Türk ulusal kahraman

Çete Ayşe, Türk Kurtuluş Savaşı'nda Aydın'ın Yunan işgalinden kurtulmasında rol almış kuvâ-yı millîyeci.

<span class="mw-page-title-main">Rahime Hatun</span> Türk Kurtuluş Savaşı halk kahramanı

Rahime Hatun, Türk Kurtuluş Savaşı halk kahramanlarındandır.

Halime Çavuş, Soyadı Kanunu'ndan sonra Halime Kocabıyık, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında milis güçlerin arasına erkek kılığında katılan bir Türk kadınıdır.

<span class="mw-page-title-main">İnebolu bombardımanları</span>

İnebolu bombardımanları, 9 Haziran - 30 Temmuz 1921 tarihleri arasında Yunanistan'ın Kilkis zırhlısı ve Panter muhribi tarafından İnebolu kıyılarında yaptığı çeşitli saldırılardır. Saldırıların sebebi, Türk Kurtuluş Savaşı esnasında Yunan ablukası altında olan Anadolu kıyılarında, İnebolu'dan Anadolu'ya akan cephane taşıma işlerini sekteye uğratmak ve Türk ordusunun ikmal yeteneğini azaltmaktı. Yunan gemilerinin yaptığı bombardımana Ankara hükûmetine bağlı Türk topçusu kısmen cevap verdi. Saldırılar sonucunda ciddi bir hasar oluşmadı. Bombardımanın ardından Birleşik Krallık komutanı General Harrington ile Ankara hükûmetinin başındaki Mustafa Kemal Paşa arasındaki görüşmelerden sonuç çıkmadı.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk ve Şerife Bacı Anıtı</span>

Atatürk ve Şerife Bacı Anıtı, Kastamonu'da bulunan bir anıttır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.