İçeriğe atla

Şeref Taşlıova

Şeref Taşlıova
Doğum10 Nisan 1938(1938-04-10)
Ardahan, Türkiye
Ölüm20 Eylül 2014 (76 yaşında)[1]
Ankara, Türkiye
Defin yeriBağlum Mezarlığı, Ankara
MeslekHalk ozanı
ÖdüllerDevlet sanatçısı

Şeref Taşlıova (10 Nisan 1938, Çıldır, Ardahan - 20 Eylül 2014, Ankara) Türk halk ozanı, Devlet Sanatçısı.

10 Nisan 1938’de Ardahan'ın Çıldır ilçesi Gülyüzü köyünde doğdu. Küçük yaşlarda babası öldü. Yaklaşık 10 yaşında şiir yazmaya başladı. İlkokuldan sonra bir süre öğretmen okuluna devam etti. Bu yıllarda da bağlama çalmayı öğrendi. Kuzeydoğu Anadolu aşıklık geleneğinin önemli isimlerinden olan Aşık Şenlik’in oğlu Aşık Kasım’a çıraklık yaparak kendini geliştirdi ve yöredeki aşıklarla tanışma fırsatı buldu.[2][3][4][5][6]

1966 yılından itibaren Kars Radyosu bünyesinde 10 yıl süreyle aşıklara ilişkin programlar hazırladı ve sundu. Ayrıca Türkiye ve Türkiye dışında birçok radyo ve televizyon programına katıldı. Bazı radyo programlarına danışmanlık yaptı.

Konya Aşıklar Bayramına başından beri katıldı. Katıldığı yarışma ve festivallerde değişik dallarda birçok ödül aldı. 15’i altın olmak üzere 130’un üzerinde madalya, 60’ın üzerinde plaket, 180 kadar takdirname aldı.

Çeşitli dergilerde folklor yazıları yazdı. 1971 yılından itibaren Amerika’dan Japonya’ya, Avrupa’dan Orta Asya ülkelerine dek birçok ülkede programlar yaptı.UNESCO’nun düzenlediği Dünya Sanat Dizisi adlı etkinlikte Türkiye’yi temsil etti.

1000’den fazla şiiri bulunan Taşlıova, Azeri, Fars ve Anadolu kültürüyle yoğrulmuş bilgi birikimiyle önemli bir kaynak ve değerlerden biridir.

1991’de Müzik-San Vakfı tarafından, 1996 yılında ise Türkiye Yazarlar Birliği tarafından yılın sanatçısı seçildi. 2000 yılında Türksav tarafından «Türk Dünyasına Hizmet Ödülü» verildi.

Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliğinin (MESAM) kurucu üyesi ve Teknik Bilim Kurulu Başkanı olan Taşlıova’nın birçok dergi, gazete ve araştırmada aktarılan şiirlerinin bir bölümü HAGEM tarafından »Gönül Bahçesi« (1990) adıyla yayımlandı.[7] Ayrıca Fikret Türkmen ve Nail Tan tarafından hazırlanan «Aşık Şeref Taşlıova’nın Tasnif Ettiği Hikâyeler (»2004) adlı bir kitap yayımlandı.

UNESCO tarafından, âşıklık geleneği temsilcisi olarak 2008 Yılı Yaşayan İnsan Hazinesi[8][9] seçildi. Bu unvan, 14 Ocak 2010 tarihinde İstanbul'da Lütfi Kırdar Kongre Merkezi'nde yapılan törenle ilan edildi.[10][11]

13 Eylül 2014 Cumartesi günü rahatsızlanarak kaldırıldığı Dışkapı Hastanesinde 20 Eylül 2014 Cumartesi akşamı 21:30'da ölmüştür.

Kaynakça

  1. ^ "Ünlü Halkozanı ve Devlet Sanatcısı Şeref Taşlıova Hayatını Kayıp Etti". Ardahanhaberi.com/. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2014. 
  2. ^ "T.C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI". T.C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI. Erişim tarihi: 15 Ocak 2010. []
  3. ^ "Worldwide Storytellers". Crickcrackclub.com. 11 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2010. 
  4. ^ Bekir Karadeniz. "Şeref Taşlıova". Home.arcor.de. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2010. 
  5. ^ "Şeref Taşlıova - Ozanlarımız". Turkuler.com. 14 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2010. 
  6. ^ "Nomination for inscription on the Representative List in 2009 (Reference No. 00179). A. State party: Turkey. B. Name of element: Âşıklık (minstrelsy) tradition". Unesco. Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage, Intergovernmental Committee for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage, Fourth session, Abu Dhabi, United Arab Emirates, 28 September to 2 October 2009. 9 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2009. 
  7. ^ Taşlıova, Şeref (1990). Gönül deryası. Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürünü Araştırma Dairesi. s. 81. 
  8. ^ "Türkiye'de Yaşayan İnsan Hazineleri". UNESCO Türkiye Millî Komisyonu. 2008. s. 184. 20 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  9. ^ PROF. DR. MUAMMER METE TAŞLIOVA (26 Nisan 2018). "ŞEREF TAŞLIOVA". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü (TEİS). ISBN 978-9944-237-86-4. 8 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Türkiye âşıklık geleneği dalında 2008 Yılı Yaşayan İnsan Hazinesi olarak tescillendi ve ilan edildi 
  10. ^ "ŞEREF TAŞLIOVA (1938-2014)". aregem.ktb.gov.tr. 18 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  11. ^ "Yaşayan İnsan Hazineleri Ulusal Envanteri". aregem.ktb.gov.tr. 24 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı padişahları listesi</span> Osmanlı İmparatorluğu hükümdarlarının bir listesi

Osmanlı Hanedanı'nın hükümdarları, yükselme döneminden dağılma dönemine dek kıtalararası geniş bir imparatorluğa hükmetmiştir. Osmanlı İmparatorluğu zirvedeyken, kuzeyde Macaristan, güneyde Somali, batıda Cezayir ve doğuda Irak'a kadar uzanmıştır. İlk başlarda İmparatorluk Bursa'da yönetilirken, 1365'te Edirne başkent oldu. Son olarak da Bizans İmparatorluğu'ndan alınan İstanbul başkent yapıldı. İmparatorluğun ilk yıllarının anlatımında efsane ve gerçeği ayırmanın zor olması nedeniyle değişen konular olmuştur; buna rağmen çoğu çağdaş tarihçi, imparatorluğun aşağı yukarı 1299 yılında ortaya çıktığını ve kurucusunun Oğuz Türklerinin Kayı boyundan gelen Osman Gazi olduğunu kabul eder. Osmanlı Hanedanlığı, 36 sultanla 6 yüzyıl boyunca var oldu. Osmanlı İmparatorluğu, I. Dünya Savaşı'nda müttefik olduğu İttifak Devletleri'nin yenilgiye uğraması sonucuyla tarih sahnesinden silindi. İmparatorluk'un İtilaf Devletleri tarafından bölünmesi ve ardından gelen Kurtuluş Savaşı Türkiye Cumhuriyeti'nin doğmasına yol açtı.

Âşık halk edebiyatı, halk diliyle ve hece vezniyle meydana getirilen, saz eşliğinde söylenen şiirlerden oluşan geleneksel Türk edebiyatı dalıdır. âşıkların oluşturduğu eserlerin bütününe verilen isimdir.Halk edebiyatı içerisinde yer alır. Anonim ürünlerin dışında kalan şiirlerin oluşturduğu edebi ürünler toplamıdır. Kimi âşıkların başından geçen ve yaygınlaşıp ünlenen hikâyeler de âşık edebiyatı içinde incelenir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'de yirmi bir tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1985'te İstanbul'un Tarihî Alanları, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya ile Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, son olarak da 2023'te Gordion ile Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on dokuzu kültürel, ikisi karma alandır. Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde ise yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır.

Nimet Özgüç, Türk akademisyen, arkeolog.

Dertli Divani, Türk Alevi halk ozanı. Asıl adı Veli Aykut'tur. Babası Aşık Büryani'dir.

Somut olmayan kültürel miras veya yaşayan kültürel miras, bir topluluğun veya bireyin kendi kültürel mirasının bir parçası olarak gördüğü her türlü bilgi, beceri, uygulama, ifade ve bunlarla ilişkili araç, gereç ve mekanı ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri</span> Vikimedya liste maddesi

UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri, somut olmayan kültürel miras unsurlarının (SOKÜM) dünya çapında daha iyi korunmasını sağlamak ve bunların öneminin fark edilmesini sağlamak amacıyla, UNESCO tarafından 2008 yılından beri güncellenip hazırlanan; farklı ülkelerdeki önemli SOKÜM unsurlarını, acil koruma gerektirenleri ve korma alanındaki iyi uygulamaları içeren listelerdir.

Yemen'de turizm, Yemen'e yapılan turizmi ifade eder. Geleneksel olarak, Yemen yüzyıllardır Orta Doğu ve Afrika Boynuzu ticaret yollarının ortasında bir turizm merkezi olmuştur. Turizm, bölgenin küresel ticarette temel bir rol oynamıştır ve 20. yüzyıla kadar böyle kalmıştır. Sonrasında 2011 Yemen Krizi'nden bu yana turizmde sert bir düşüş yaşandı. Aşırılıkçılığın yükselişi, yabancı turistlerde Yemen hakkında korkuya neden oldu. Yemen'in dört Dünya Mirası Alanı vardır, tarihi eski Sana'a şehri de dahil olmak üzere bazı yerlere saldırılmıştır. 2015 yılında UNESCO, Yemen'in dünya mirası alanlarını koruma planını açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Boru (enstrüman)</span>

Boru, boru şeklindeki çeşitli nefesli çalgılara verilen addır. Kelime olarak boru kuş cıvıltısına benzeyen yansımadan gelmektedir. Kaval, bazı kaynaklarda çobanın borusu olarak adlandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dragana Lucija Ratković Aydemir</span>

Dragana Lucija Ratković Aydemir, Hırvat sanat tarihçisi ve karşılaştırmacı, kültür yöneticisi, miras tercümanı, kültür ve turizm girişimcisi. Zagreb (Hırvatistan), İstanbul ve Çeşme'de yaşamakta ve çalışmalarını sürdürmektedir.

Ftira, genellikle sardalye, ton balığı, patates, taze domates, soğan, kapari ve zeytin gibi dolgularla yenen, halka şeklinde, mayalı bir Malta ekmeğidir. Bölgesel varyasyonlar, sandviçten çok pizza gibi servis edilen Gozo ftira'yı içerir. Gozitan ftira, kabuğun üzerine ince dilimlenmiş patates ile açık olarak veya bir calzone gibi katlanarak servis edilir.

Türkiye'nin Somut Olmayan Kültürel Mirasları Listesi, UNESCO tarafından 2008'den beri hazırladığı Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri'nde yer alan, Türkiye'ye ait yaşayan miras unsurlarını ifade eder.

UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri, bir halkın gerçekleştirdiği fiziksel olmayan gelenek ve uygulamalardır. Bir ülkenin kültürel mirasının bir parçası olarak kutlamalar, festivaller, gösteriler, sözlü gelenekler, müzik ve el sanatları yapımını içerir. "Somut olmayan kültürel miras", 2003 yılında hazırlanan Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi'nde tanımlanmaktadır. Yeni miras unsurlarının UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine kaydedilmesi, sözleşmeyle kurulan uluslararası Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Komitesi tarafından belirlenmektedir. Özbekistan anlaşmayı 18 Ocak 2006 yılında imzalamıştır.

UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri, bir halkın gerçekleştirdiği fiziksel olmayan gelenek ve uygulamalardır. Bir ülkenin kültürel mirasının bir parçası olarak kutlamalar, festivaller, gösteriler, sözlü gelenekler, müzik ve el sanatları yapımını içerir. "Somut olmayan kültürel miras", 2003 yılında hazırlanan Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi'nde tanımlanmaktadır. Yeni miras unsurlarının UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine kaydedilmesi, sözleşmeyle kurulan uluslararası Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Komitesi tarafından belirlenmektedir. Kazakistan anlaşmayı 27 Mart 2006 tarihinde imzalamıştır.

UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri, bir halkın gerçekleştirdiği fiziksel olmayan gelenek ve uygulamalardır. Bir ülkenin kültürel mirasının bir parçası olarak kutlamalar, festivaller, gösteriler, sözlü gelenekler, müzik ve el sanatları yapımını içerir. "Somut olmayan kültürel miras", 2003 yılında hazırlanan Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi'nde tanımlanmaktadır. Yeni miras unsurlarının UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine kaydedilmesi, sözleşmeyle kurulan uluslararası Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Komitesi tarafından belirlenmektedir. Kırgızistan anlaşmayı 27 Kasım 2005 yılında imzalamıştır.

<span class="mw-page-title-main">İran'ın Somut Olmayan Kültürel Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu (UNESCO) tarafından belirlenen somut olmayan kültürel miras unsurları, bir halk tarafından gerçekleştirilen fiziksel olmayan gelenek ve uygulamalardır. Bir ülkenin kültürel mirasının bir parçası olarak kutlamalar, festivaller, performanslar, sözlü gelenekler, müzik ve el sanatları yapımı gibi öğeleri içerir. "Somut Olmayan Kültürel Miras" kavramı, 2003 yılında taslak haline getirilen ve 2006 yılında yürürlüğe giren Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunmasına Dair Sözleşme ile tanımlanmıştır. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine yeni miras unsurlarının eklenmesi, sözleşme tarafından kurulan bir kuruluş olan Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Hükûmetlerarası Komitesi tarafından belirlenir.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan'ın Somut Olmayan Kültürel Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu (UNESCO) tarafından belirlenen miras öğeleri, bir halk tarafından gerçekleştirilen fiziksel olmayan gelenek ve uygulamalardır. Bir ülkenin kültürel mirasının bir parçası olarak kutlamalar, festivaller, performanslar, sözlü gelenekler, müzik ve el sanatları yapımı gibi öğeleri içerir. "Somut Olmayan Kültürel Miras" terimi, 2003 yılında taslak haline getirilen ve 2006 yılında yürürlüğe giren Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi ile tanımlanmıştır. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine yeni miras öğelerinin eklenmesi, sözleşme tarafından kurulan Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Hükûmetlerarası Komitesi tarafından belirlenir. Ermenistan, sözleşmeyi 18 Mayıs 2006 tarihinde onaylamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Somut Olmayan Kültürel Miras Türkiye Ulusal Envanteri</span> Türkiye envnateri

Somut Olmayan Kültürel Miras Türkiye Ulusal Envanteri , Türkiye'nin kendi toprağı üzerinde tespit ettiği yaşayan kültürel miras unsurlarını içeren ve UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi gereğince hazırlanıp güncellenen listedir.

<span class="mw-page-title-main">Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi</span>

Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi, 17 Ekim 2003 tarihindeki 32. UNESCO genel konferansında kabul edilen bir uluslararası sözleşmedir.

Somut olmayan kültürel miras, bir topluluğun veya bireyin kendi kültürel mirasının bir parçası olarak gördüğü her türlü bilgi, beceri, uygulama, ifade ve bunlarla ilişkili araç, gereç ve mekânı ifade etmektedir. Kavram, 32. UNESCO Genel Konferansı'nda 17 Ekim 2003 tarihinde kabul edilen sözleşmede tanımlanmıştır. Sözleşmede, Taraf Devletlerin, kendi topraklarındaki somut olmayan kültürel miras ögelerini belirlemek üzere kendi ulusal envanterini oluşturması, sürekli güncellemesi öngörülmüştür. Sözleşmede ayrıca somut olmayan kültürel mirasın dünya çapında daha iyi korunmasını sağlamak ve bunların öneminin fark edilmesini sağlamak amacıyla Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri'nin oluşması öngörülmüştür. Gürcistan sözleşmeyi 18 mart 2008 tarihinde imzalamıştır.