İçeriğe atla

Şengül Hamamı

Koordinatlar: 39°56′12″K 32°51′37″D / 39.93667°K 32.86028°D / 39.93667; 32.86028
Kontrol Edilmiş
Şengül Hamamı
Harita
Genel bilgiler
TürHamam
Mimari tarzOsmanlı mimarisi
KonumAltındağ, Ankara, Türkiye
Koordinatlar39°56′12″K 32°51′37″D / 39.93667°K 32.86028°D / 39.93667; 32.86028
Başlama15. yüzyıl
SahipVakıflar Genel Müdürlüğü
Tasarım ve inşaat
Diğer tasarımcılarİshak Paşa

Şengül Hamamı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir hamamdır.

Tarihçe

Kitabesi olmayan yapının tarihi 15. yüzyılın ikinci yarısına dek uzanır. Anadolu Beylerbeyi İshak Paşa'nın vekil tayin ettiği Sinan Bey tarafından bugünkü İstiklal Mahallesi sınırları içerisinde inşa edilmiştir. Vakfiye kayıtlarında, paşanın daha önceden İnegöl'de yaptırdığı bir imarethanenin giderlerini karşılamak amacıyla kullanıldığı yazar. 1673 yılında, dönemin şeyhülislamı Ankaravi Mehmed Emin Efendi'nin emriyle satın alınarak Zincirli Camii’ne vakfedildiği bilinmektedir.[1]

Mimari

Yapı sistemi ve malzeme

Şengül Hamamı'nın, yapıldığı dönemin karakteristik özelliklerini taşıyan tipik bir yapı olduğu söylenebilir. Yığma taşıyıcı sistem ile kuzey-güney eksenli olacak şekilde inşa edilmiştir. Düşey taşıyıcı görevini üstlenen moloz taş duvarlar horasan harcı kullanılarak örülürken; katlar arasındaki sınırlarda ve üst örtüye geçiş kısımlarında ahşap hatıllar kullanılmıştır. Yapının örtü elemanları arasında ise kubbe, tonoz ve çatı yer alır. Soyunmalık ve ılıklık kısımlarında üst örtü olarak tonoz kullanılırken, sıcaklık bölümlerinde kubbe tercih edilmiştir. Her iki örtü de tuğla ve harç kullanılarak oluşturulmuştur. Çatıysa moloz duvarlar üzerine ahşap kirişlerin oturtulmasıyla inşa edilmiştir. Kömürlük ve külhan kısımları betonarme özellik gösterir.[1]

İç mekan malzemesi olarak pencere ve kapı doğramalarında da ahşap kullanılmasıyla yapı genelinde devamlılık yakalanmıştır. Soyunmalık bölümlerindeki genel malzeme ahşap olmakla birlikte zeminler seramikle kaplanmıştır. Yıkanma yerlerinde ise geleneksel olarak mermer kullanılmıştır.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c Aslan, Huriye (Ağustos 2020). "Osmanlı Hamam Kültürü ve Ankara Şengül Hamamı Özelinde Yapısal, Mekânsal, İşlevsel Çözümleme". Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2022. []

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İskenderpaşa Camii (Beykoz)</span>

İskender Paşa Camii, İstanbul'un Beykoz ilçesinde yer alan bir külliyedir. Kanlıca İskelesi'nin önündeki küçük meydanda bulunmaktadır. I. Süleyman (Kanuni) ve II. Selim dönemlerinin devletin ileri gelenlerinden "Mağusa Fatihi" olarak tanınan Gazi İskender Paşa tarafından yaptırılmıştır. Kanlıca Camii olarak da bilinir. İskender Paşa'nın 967/ 1559 tarihli vakfiyesi ile belirtilen bu mescidi, Mimar Sinan'ın tezkirelerinde "Kanlıca'da merhum İskender Paşa" ve "Camii İskender Paşa der Kanlıca" şeklinde kayıtlıdır. Caminin harim kapısı üzerindeki kitabede görülen 967/ 1559-60 tarihi külliyenin tamamlanma tarihi olarak kabul edilebilir. Yapıların tasarımı Mimar Sinan'a aittir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Roma Hamamı</span> Ankarada bulunan Roma hamamı

Ankara Roma Hamamı veya Caracalla Hamamı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir Roma hamamıdır. Günümüzde Hacı Bayram Mahallesi sınırları içerisinde yer alan yapı, ilk katmanı Frigler dönemine kadar uzanan bir höyük üzerine inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Haseki Hamamı</span> Ayasofya ile Sultan Ahmet Camii arasında yer alan XVI. yüzyıl Türk hamamı

Haseki Hamamı, İstanbul'da Ayasofya ile Sultanahmet Camii arasında yer alan tarihi Türk hamamı. Hamam, I. Süleyman'ın eşi Hürrem Sultan tarafından, 1556-1557 yılları arasında, Mimar Sinan'a yaptırılmıştır. Hamamın inşa edildiği yerde daha öncesinde Zeuksippos Banyoları'nın harabeleri bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Erzurum Ulu Camii</span>

Erzurum Ulu Cami, Türkiye'de Erzurum ili, Yakutiye ilçesinde bulunan ve şehrin en eski, en büyük camisi olma özelliğini taşıyan camidir.

<span class="mw-page-title-main">Takyeciler Cami</span> Heybetli bir türk tarihi eseri

Takyeciler Camii, Tokat şehrinde, Sulu Sokak'ta Yağıbasan Medresesinin karşısında, Arastalı Bedestenin bitişiğinde yer alır. Caminin banisi veya kesin inşa tarihine ilişkin bir kitabesi yoktur. Ne kadar inşa tarihi hakkında kesin bir tarih olmasa da, çok kubbeli 15. yüzyıl Osmanlı camileriyle plan benzerliği ve minare kaidesinde görülen malzeme, teknik ve biçim özellikleri 15. yüzyıl yapısı olduğuna işaret etmektedir.

Suluhan, Ankara'nın Altındağ ilçesinde Ulus'ta bulunan tarihi bir handır.

<span class="mw-page-title-main">Santa Maria Katolik Kilisesi (Konak)</span> Konak, İzmir, Türkiyede bir kilise

Santa Maria Katolik Kilisesi, İzmir'in Pasaport bölgesinde eski Frenk Mahallesinde bulunan kilise.

<span class="mw-page-title-main">Melek Ahmed Paşa Hamamı</span> Diyarbakırda yer alan bir hamam

Melek Ahmed Paşa Hamamı, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir hamamdır. Hamam, kent kapıları yakınında bulunan br külliye hamamıdır. Günümüze sadece soyunmalık bölümü ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abdülkadir İsfahani Mescidi</span> Ankarada bulanan tarihi bir mescit

Abdülkadir İsfahani Mescidi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir mescittir. Kısaca İsfahani Mescidi veya bulunduğu mahalleden dolayı Tabakhane Mescidi olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Sahib Ata Külliyesi</span>

Sahip Ata Külliyesi, Konya Karatay ilçesinde bulunan bir külliyedir.

<span class="mw-page-title-main">Köçeoğlu Hamamı</span> Kadıköyde bir hamam

Köçeoğlu Hamamı, İstanbul'un Kadıköy ilçesindeki eski bir hamamdır. Caferağa Mahallesi'nde, Bahariye semtindeki General Asım Gündüz Caddesi ile Nevzemin Sokağı'nın kesiştiği noktada konumlanan yapının günümüzde, kemerli avlu kapısı ile bir miktar duvar kalıntısı ayaktadır.

Adakale Hamamı, Artvin'in Ardanuç ilçesinde konumlanmış bir hamamdır.

<span class="mw-page-title-main">Eğdemir Hamamı</span>

Eğdemir Hamamı, Eydemir Hamamı ya da Elvan Bey Hamamı, Kütahya'daki bir hamamdır.

<span class="mw-page-title-main">Sasa Bey Hamamı</span>

Sasa Bey Hamamı ya da Şehir Hamamı, Akhisar'daki bir hamamdır. Sasa Bey tarafından 15. yüzyılda yaptırılan hamamın erkekler ve kadınlar bölümü vardı. Günümüzde kadınlar bölümü kısmen yıkılmış olup kullanılmazken erkekler bölümü faaldir.

<span class="mw-page-title-main">Araba Pazarı Hamamı</span>

Araba Pazarı Hamamı ya da Arabapazarı Hamamı, Kastamonu'daki bir hamamdır.

Rüstem Paşa Şifa Hamamı, Konya'nın Ereğli ilçesinde, 15. yüzyılda Karamanoğlu Döneminde İbrahim Bey (1423-1464) tarafından inşa ettirilmiş ve banisi bilinmemektedir. Rüstem Paşa Şifa Hamamı, 2007 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından tescillenmiştir ve günümüzde ise restorasyonu tamamlanmıştır. Konum olarak ilçe merkezinde, Ulu Camii ve Rüstem Paşa Kervansarayı'nın güney doğusunda yer almaktadır. Yıldızvari plan düzenlenmesi ve mimari genel özellikleri bakımından XV. yüzyıl hamamlarında görülen özellikleri ile benzerlik göstermektedir. Yapısı, kuzey-güney istikametinde dikdörtgen şeklinde inşa edilmiştir ve Hamamın kuzeyinde dükkanlar sıralanmaktadır. Hamamın yapısı çifte planlı olmadığı için kadınlar ve erkekler için dönüşümlü olarak kullanılmaktadır. Hamam inşa edilirken kullanılan malzemeler; Kesme taş, moloz taş ve tuğladır. Giriş kısmı güney yönündedir.

<span class="mw-page-title-main">Hızırbey Hamamı</span> Kırklarelide bulunan tarihi Türk Hamamı

Hızırbey Hamamı veya Hızırbey Çifte Hamamı, Kırklareli'de kent merkezinde bulunan tarihi bir Türk hamamıdır. Çifte hamam olarak inşa edilmiş yapı, şehir merkezinin en eski ve günümüze ulaşan tek hamamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hamam (Babaeski)</span> Babaeskideki bir hamam

Babaeski Hamamı veya Fatih Hamamı, Kırklareli ili Babaeski ilçesinde, Fatih Camii'nin karşısında bulunan tarihi bir Türk hamamıdır. Klasik Osmanlı hamam plan şemasında çifte hamam olarak inşa edilen yapının günümüzde yalnızca erkekler bölümü ayaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ferhat Bey Hamamı</span> Vizedeki tarihi bir hamam

Ferhat Bey Hamamı, Vize Hamamı veya Ağa Hamamı, Kırklareli'nin doğusundaki Vize ilçesinde bulunan tarihi bir Türk hamamıdır. Çifte hamam olarak inşa edilmiş yapı, günümüzde harap durumdadır ve kullanılmamaktadır.

Sokullu Mehmet Paşa Hamamı, Kırklareli'nin güneyindeki Lüleburgaz ilçesinde bulunan tarihi bir Türk hamamıdır. Çifte hamam olarak inşa edilmiş yapı, günümüzde Lüleburgaz İlçe Belediyesi Meclis binası olarak kullanılmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.