İçeriğe atla

Şemsi Denizer

Şemsi Denizer (d. 1951, Zonguldak - ö. 6 Ağustos 1999, Zonguldak), Türk sendikacı. Türk-İş Genel Sekreterliği ve Genel Maden-İş Genel Başkanlığı yapmıştır.

Hayatı

1951 Zonguldak doğumlu Denizer, Gelik İlkokulu'nu bitirdikten sonra, orta öğrenimini Kilimli Lisesi'nde tamamladı. 1970 yılında Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Karadon Müessesesi Müdürlüğü'ne bağlı Gelik Kömür Üretim Ocağı'nda kazmacı yedeği olarak işbaşı yaptı. 1974'te askerlik görevini tamamladıktan sonra Türk-İş'e bağlı Genel Maden-İş Sendikası'na büro işçisi olarak girdi. Dönemin sendika yöneticileriyle ters düştü ve 1976 yılında yeniden Gelik Kömür Üretim Bölgesi'nde yevmiyeli hesap memuru/puantör olarak çalışmaya başladı. Asıl adı Şemsettin Sarıbaş olan Denizer, 1982'de mahkemeye başvurarak "Şemsettin" olan adını "Şemsi", "Sarıbaş" olan soyadını "Denizer" olarak değiştirdi.[1]

1983 yılında aktif sendikacılığa başlayan Denizer, 1986 yılındaki genel kurulda Genel Maden-İş Genel Başkan Yardımcılığı görevine seçildi. Genel Başkan Mehmet Tezer'in 1989'daki istifası üzerine yönetim kurulu kararıyla Genel Maden-İş Genel Başkanlığı görevini yürütmeye başladı, Genel Maden-İş'in aynı yıl yapılan kongresinde de Genel Başkan seçildi. 1991'de Sosyaldemokrat Halkçı Parti'den Zonguldak adayı oldu fakat seçimi Zonguldak DSP milletvekili adayı Bülent Ecevit kazandı. 1992 yılında da Türk-İş Genel Sekreterliği'ne seçilen Denizer, bu görevini ve Genel Maden-İş Genel Başkanlığını ölümüne kadar yürüttü.

Polonyalı işçi lideri ve Cumhurbaşkanı Lech Wałęsa'ya atıfla, "Yerli Walesa" olarak tanınan[1] Denizer'e takılan bir başka isim ise Genel Maden-–İş'e aldırdığı Jaguar marka makam otomobili nedeniyle "Jaguarcı Şemsi"ydi.[2] Denizer'in ismi doksanlı yıllarda manken Filiz Aker ile aşk dedikodularına karıştı.[3]

Şemsi Denizer uğradığı silahlı bir saldırı sonucu 6 Ağustos 1999'da hayatını kaybettiğinde evli, 1 çocuk ve 1 torun sahibiydi. Cinayetin faili Cengiz Balık 2018 yılında tahliye oldu.[4]

Büyük Madenci Yürüyüşü

Şemsi Denizer, maden işçilerinin güvendiği bir sendikacı ve işçi önderi olarak Genel Maden-İş Genel Başkanı sıfatıyla, 30 Kasım 1990 günü Gelik’te ilk grev gömleğini giymek suretiyle Büyük Madenci Grevi'ni fiilen başlatmıştır. On binlerce Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) işçisinin katıldığı grev sonuç vermeyince, maden işçileri, grevin 35. gününde aileleriyle birlikte Zonguldak'tan Ankara'ya doğru yola çıkmıştır. 4-8 Ocak 1991 tarihleri arasında yaşanan bu eylem Büyük Madenci Yürüyüşü şeklinde anılır. Başlangıçta Ankara'ya otobüslerle gidilmesi planlanmış, otobüslerin Zonguldak'a girmesinin engellenmesi üzerine yürüyerek gidilmesinde karar kılınmıştı. Erzaklarını yanına alan, soğuk hava ve zorlu kış şartları altında gün boyu yürüyen işçiler ve aileleri, ilk gece Zonguldak merkeze 22 kilometre uzaklıktaki Devrek, Karamanlar'da konaklamış, yöre halkının misafirperverliği ve desteğiyle karşılanmıştı. İkinci gün (5 Ocak 1991) 1 kilometre uzunluğundaki Dorukhan Tüneli'nden de geçilerek Bolu il sınırına ulaşılmıştı. Denizer, o gün Başbakan ve İçişleri Bakanı ile Bolu'da bir görüşme yaptı. İşçiler, ikinci geceyi Bolu, Mengen'de geçirdiler. Burada da esnafın ve halkın desteğiyle karşılaşıldı. Üçüncü gün (6 Ocak 1991) yeniden yürüyüşe geçen işçiler, asker, çevik kuvvet ve polis tarafından kurulan barikatla karşılaştı. Denizer'in dönemin Başbakanı Yıldırım Akbulut ile yaptığı görüşmeler sonucunda, işçiler yürüyüşe son vermek zorunda kaldılar.

Kaynakça

  1. ^ a b Hürriyet, "Kaç para aldın", 8 Ağustos 1999, Pazar, http://webarsiv.hurriyet.com.tr/1999/08/08/135220.asp 4 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Murat Demircan, "Çok bilinmeyenli bir suikast", Aksiyon, 14 Ağustos 1999, http://www.aksiyon.com.tr/aksiyon/haber-5271-34-cok-bilinmeyenli-bir-suikast.html 21 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ GAZETESİ, PUSULA. "İşte Şemsi Denizer/Filiz Aker aşkının haberi... - Zonguldak Haberler". pusulagazetesi.com.tr. 1 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2022. 
  4. ^ "Şemsi Denizer'in katili cezaevinden çıktı, basın toplantısı düzenledi". CNN Türk. 7 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zonguldak</span> Zonguldak ilinin merkezi olan şehir

Zonguldak, Zonguldak ilinin merkezi olan şehirdir. Karadeniz kıyısında bulunur ve limanıyla Türkiye'nin Karadeniz ülkeleriyle olan deniz ticaretinde önemli bir yere sahiptir. Ayrıca Türkiye'nin en zengin taşkömürü madenlerini barındırır.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Türkler</span> Türk aktivist ve sendikacı

Kemal Türkler, Türk sosyalist sendikacı ve siyasetçi. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonunun kurucusu ve ilk genel başkanıdır, Türkiye İşçi Partisinin kurucularındandır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu</span> Türkiyede bir işçi sendikaları konfederasyonu

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu, 13 Şubat 1967 tarihinde Türk-İş'ten ayrılan Maden-İş, Lastik-İş, Basın-İş ve bağımsız Gıda-İş, Türk Maden-İş (Zonguldak) sendikaları ve onların genel başkanları olan Kemal Türkler, Rıza Kuas, İbrahim Güzelce, Mehmet Alpdündar ve Kemal Nebioğlu tarafından kurulan işçi sendikaları konfederasyonudur. 12 Eylül Askeri Darbesi ile kapatılmasının ardından 19 Ocak 1992 tarihinde yeniden kurulmuştur. DİSK, bağımsız bir sınıf ve kitle örgütüdür.

Kutup Yıldızı, Türkiye'de kurulumuş olan bir Türk müzik grubudur. 1991 yılının Mayıs ayında, işçi sınıfı ve emekçilerin sanatını yapma iddiasını taşıyan üniversite öğrencileri ve değişik iş alanlarından bir araya gelen bir bileşim tarafından kuruldu.

<i>Maden</i> (film) Yavuz Özkanın yönettiği 1978 tarihli sinema filmi

Maden, 1978 Türkiye yapımı politik dram türünde bir sinema filmidir. Filmin yönetmenliğini yapan Yavuz Özkan senaryosunu da kaleme almıştır.

15-16 Haziran Olayları, 15-16 Haziran 1970 tarihlerinde Türkiye'de İstanbul merkezli olarak başlayan ve yayılan, Türkiye tarihindeki en büyük işçi eylemlerinden biri.

Şevket Yılmaz, Türk siyasetçi ve sendikacıdır.

Rıza Kuas, Abhaz asıllı Türk sendikacı, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) kurucusu ve Türkiye İşçi Partisi (TİP) Ankara ve İstanbul milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Baştürk</span>

Abdullah Baştürk, Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ve Türkiye Genel Hizmetler İşçileri Sendikası (GENEL-İŞ) genel başkanlıklarını yapmış sendikacı ve işçi.

Türkiye'deki madencilik kazaları, geçmiş yıllardan günümüze kadar Türkiye'nin çeşitli bölgelerindeki kömür ve diğer maden ocaklarında meydana gelen kazalardır. 1941 yılından bu yana 3 binden fazla insan maden kazalarında ölmüştür. 100 binden fazla insan ise yaralanmıştır. Madenlerde en çok görülen kaza sebepleri ise grizu patlaması, göçük ve yangınlardır. Türkiye'de geçmişten günümüze kadar birçok kaza yaşanırken, bu kazaların en çok görüldüğü il ise Zonguldak olmuştur. Cumhuriyet tarihinden beri yaşanan en büyük maden kazası, 13 Mayıs 2014 tarihinde Manisa'nın Soma ilçesinde meydana gelmiş ve 301 kişi ölmüştür. Türkiye İstatistik Kurumu'nun yaptığı bir araştırmada, Türkiye'de maden ve taş ocakçılığı iş kazalarının en fazla yaşandığı sektör olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Karadon maden kazası</span>

Karadon maden kazası, 17 Mayıs 2010 tarihinde yerel saatle 13:28'de (UTC+03.00), Türkiye'nin Zonguldak ilinin merkezine bağlı Kilimli beldesindeki Türkiye Taşkömürü Kurumuna ait Karadon Müessese Müdürlüğü'nün kömür ocağında meydana gelen kaza.

Türkiye'de maden mühendisliği eğitimi ilk kez 1 Mart 1953'te İTÜ Maden Fakültesi'nin kurulması ile başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Sülker</span>

Kemal Okur Sülker, Türk sendikacı, gazeteci, araştırmacı ve yazardır. Türkiye'de sendikacılık alanındaki araştırmalarıyla bilinmektedir.

Yeni Çeltek olayları ya da Yeni Çeltek direnişi, 12 Eylül Darbesi öncesi süreçte Amasya'da Yeni Çeltek maden bölgesinde işçilerin greve gitmeleriyle başlayıp askerlerin müdahalesi ile büyüyen işçi eylemi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Petrol, Kimya ve Lastik Sanayii İşçileri Sendikası</span>

Türkiye Petrol, Kimya ve Lastik Sanayii İşçileri Sendikası (ya da kısaca LASTİK-İŞ), 1949'da kurulmuş, Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) bağlı olarak petrol, kimya ve lastik iş kollarında faaliyet göstermek üzere örgütlenen sendikadır. Merkezi İstanbul'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Deniz Yavuzyılmaz</span> Türk siyasetçi, CHP Zonguldak milletvekili

Deniz Yavuzyılmaz, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Laz Emin Efendi</span>

Emin Erkişi veya Soyadı Kanunu çıkmadan önce bilinen adlarıyla Laz Emin Efendi, Emin Şef veya Eminzade Emin Efendi(d. 1890 - ö. 1936'dan sonra), Zonguldak kömür havzasındaki ilk grevin öncüsüdür.

<span class="mw-page-title-main">Amasra maden kazası</span> 14 Ekim 2022’de Bartın ilinde gerçekleşen madencilik kazası

Amasra maden kazası ya da Amasra maden faciası, 14 Ekim 2022 tarihinde Bartın'ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Müessese Müdürlüğü'ne bağlı maden ocağında gerçekleşen ve yeraltındaki 110 işçiden 42'sinin ölmesiyle sonuçlanan olaydır. Türkiye'de gerçekleşen en ölümcül iş ve madencilik kazalarından birisidir. İçeride kimse kalmaması nedeniyle 15 Ekim günü arama kurtarma çalışmaları sona ermiştir.

2023 Eskişehir maden grevi, Eskişehir’in Mihalıççık ilçesindeki Yıldızlar SSS Holding’e bağlı Yunus Emre Termik Santrali olarak faaliyet gösteren kömür maden ocağında çalışan Doruk Madencilik işçilerinin maaş, tazminat ve diğer haklarını alamadıkları gerekçesiyle 28 Ağustos 2023 tarihinde başlattıkları ve 31 Ağustos günü kendilerini maden ocağına kilitleyerek açlık grevi kararı almasıyla devam eden grevlerdir.

Ömer Karahasan, Türk sendikacı, eğitimci ve siyasetçi. 27 Mayıs dönemi Temsilciler Meclisi Üyesi olarak görev yapmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.