İçeriğe atla

Şemsi Bedelbeyli

1940'lardan Şemsi Bedelbeyi'ye ait bir fotoğraf

Şəmsi Bədəlbəyli (d. 23 Şubat 1911, Şuşa – ö. 23 Mayıs 1987, Bakü), Sovyet Azeri tiyatro yönetmeni ve oyuncusu.

Babası Badal Bədəlbəyli, müzik öğretmeniydi; annesinin adı Rahima'ydı. Azerbaycan'ın sanatçı ailelerinden birinden geldiğini akrabalarından bazıları, dayısı Ahmed Agdamski, ağabeysi Afrasiyab Bədəlbəyli ve besteci olan oğlu Farhad Bədəlbəyli kanıtlıyordu.

Bakü'de lisesinden mezun olan Şəmsi Bədəlbəyli, 1927'de Kompozisyon Teorisi konusuna yoğunlaşmak adına Azerbaycan Devlet Konservatuvarı'na yazıldı. 1932'de mezun olduktan ve Moskova'daki Maly Tiyatrosu'nda alanında çalıştıktan sonra, Mirza Fatali Akhundov'un yazmış olduğu Mösyö Jordan ve Derviş Mastali oyununu Azerbaycan Devlet Akademik Drama Tiyatrosu'nda yönetti.[1] 1942'ye kadar orada çalışmaya devam etti.

1940'ların başında Şəmsi Bədəlbəyli ilk oyununu (Olular, Cəlil Məmmədquluzadə tarafından) yönetti. Yaşamı boyunca 35 eser yönetti. Axırıncı aşırım ("Son Geçit"), O Qızı Tapın ("O Kızı Bulun") ve Ömrün səhifələri ("Ömrün Sayfaları") gibi filmlerde oynadı.

1943–1949 yılları, 1956–1961 yılları ve 1963–1974 yılları arasında, Azerbaycan Müzikal Güldürü Tiyatrosu'nda yapımcılık görevi yaptı. Azerbaycan Filarmonik Topluluğu'nda benzer görevleri yerine getirdi. 1976'da Azerbaycan Tiyatro Birliği'nin başkanı seçildi.[2]

Leyla Safaraliyeva'yla (d. 1916 – ö. 2000) evliydi.

Kaynakça

  1. ^ Hatıralar Işığında 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Telman Mehdixanlı tarafından. Azerbaycan Gazetesi (Azerice)
  2. ^ Azerbaycan Tarihinin Canlı Sesleri:Şəmsi Bədəlbəyli 13 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Voices.musigi-dunya.az (Azerice)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Muhsin Ertuğrul</span> Türk oyuncu, yönetmen ve yapımcı (1892–1979)

Muhsin Ertuğrul, Türk tiyatro sanatçısı, yönetmen, oyuncu ve yapımcı.

<span class="mw-page-title-main">Bakü</span> Azerbaycanın başkenti

Bakü, Azerbaycan'ın, Hazar Denizi'nin batı kıyısında yer alan başkentidir. Kafkasya’nın en büyük şehri, en önemli kültür ve ticaret merkezidir. Ülkenin en doğusundaki ve en önemli sanayi, ticaret ve kültür merkezi olmanın yanı sıra bir liman kenti olarak da önemlidir. Şehirde yaşayanların büyük çoğunluğunu Azerbaycanlılar oluşturur.

Cihan Ünal, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bülent Emin Yarar</span> Türk oyuncu ve tiyatro yönetmeni

Bülent Emin Yarar, Türk oyuncu ve tiyatro yönetmeni.

Vakıf İbrahimoğlu, Azerbaycanlı oyuncu, tiyatro ve film yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Alesker Alekperov</span> Azeri oyuncu

Alesker Hacıağa oğlu Alekperov, Sovyet Azeri oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Devlet Genç Seyirciler Tiyatrosu</span>

Azerbaycan Devlet Genç Seyirciler Tiyatrosu, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de bulunmaktadır. Azerbaycan Devlet Genç Seyirciler Tiyatrosu kapılarını halka ilk defa, Sovyet döneminde, 14 Mart 1927 tarihinde açtı. 14 yaşındaki Ağadadaş Kurbanov'un girişimi ile hazırlanan "Fırtına" oyunu, Azerbaycan'da ilk çocuk tiyatrosunun kuruluşunun temelini oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Devlet Kukla Tiyatrosu</span>

Azerbaycan Devlet Kukla Tiyatrosu, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de bulunan kukla tiyatrosu. Tiyatronun repertuvarı okul çağındaki çocuklar içindir. Fakat 1975 yılından bu yana, yetişkinler için de tiyatro gösterileri düzenlenir. Tiyatronun amacı ve değişmez özelliği, ister çocuklar için veya yetişkinler için olsun, tiyatro oyunlarında hep kuklaların kullanılmasıdır. Kuklaların boyutu birkaç santimetre küçüklüğünden, insan boyutunun birkaç katına kadar olabiliyor.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Devlet Akademik Millî Dram Tiyatrosu</span>

Azerbaycan Devlet Akademik Millî Dram Tiyatrosu, Azerbaycan'ın ulusal dram tiyatrosudur. Azerbaycan Devlet Akademik Millî Dram Tiyatrosu, başkent Bakü'de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu</span>

Azerbaycan Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'deki başlıca opera binasıdır. Azerbaycan Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu, Azərbaycan'ın ulusal opera ve bale tiyatrosudur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan tiyatrosu</span>

Azerbaycan'da tiyatro sanatının kökleri Azeri halkın yaşamı, şenlik ve düğün gelenekleri, ayrıca bakış açısı ile ilgilidir. Tören, ayin ve oyunlardaki gösteri unsurları bağımsız halk tiyatrosunun oluşmasında önemli rol oynamıştır. Azerbaycan halk tiyatrosu realist özellik taşımıştır. Halk tiyatrosunun repertuvarını belirli etik içerikli küçük performanslar, özellikle de fars, teşkil etmiştir. Azerbaycan tiyatrosu geleneksel halk tiyatro ve batı etkisi altında gelişen profesyonel tiyatro olarak ele alınabilir. Ancak Azerbaycan profesyonel tiyatrosunun oluşumunda halk tiyatrosu önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mir Beşir Kasımov</span>

Mir Beşir Kasımov, Sovyet Azeri siyasetçi, devrimci. Neriman Nerimanov'un ürettiği siyasetin takipçilerinden biri olan Kasımov Azerbaycan'da ulusal komünizm politikasının uygulayıcısı olarak da bilinir. İki kez Lenin Nişanı ödülünü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mir Celal Paşayev</span>

Mir Celal Paşayev(Azerice: Mir Cəlal Paşayev; d. 26 Nisan 1908, Halhal, İran - ö. 28 Eylül 1978, Bakü), yazılarını yazarken kullandığı Mir Celal adıyla da bilinen Azerbaycanlı yazar ve edebi eleştirmen. Şu anki Azerbaycan first ladysi olan Mehriban Aliyeva'nın dedesi.

Gültekin Asgerova, Azerbaycan'ın Ulusal Kahramanı ve Azeri hekim.

Hakikat Ali kızı Rızayeva ; 20 Mayıs 1907, Lenkeran - 2 Ağustos 1969, Bakü), Azeri oyuncu ve halk müziği, opera ve pop şarkıcısı.

<span class="mw-page-title-main">Sakine Ahundzade</span>

Sakine Mirza Heybet kızı Ahundzade Azeri oyun yazarıdır. Azerbaycan edebiyatının bilinen ilk kadın oyun ve drama yazarıdır.

Hamlet Ağadadaş oğlu Gurbanov, Azerbaycan kökenli bir Sovyet tiyatro ve sinema oyuncusuydu. 1982 yılında Azerbaycan SSC Onurlu Sanatçısı unvanına layik görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Kövkeb Seferaliyeva</span> Azeri piyanistti, piyano hocası ve konser ustası

Kövkeb Kamil kızı Seferaliyeva Azeri kökenli bir Sovyet klasik piyanisti, piyano hocası ve konser ustasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Mikado Sinematografının binası</span>

Mikado Sinematografının binası veya Azerbaycan Devlet Akademik Rus Dram Tiyatrosu'nun binası - daha önce Aliheydar Kerimov tarafından depo olarak kullanılan, 1916 yılında Çin-Japon tarzında onarılarak sinematograf gibi faaliyet göstermeye başlamıştır. 1917'de Bakü'de ilk kez lise öğrencileri için bu tiyatroda bilimsel ve eğitici temalı sinematografik bir oturum düzenlendi. Binada farklı zamanlarda Pelmel Tiyatrosu, Bakü Özgür Eleştiri-Propaganda Tiyatrosu ve Bakü İşçi Tiyatrosu faaliyet göstermiştir. Binada 1937 yılından beri Samad Vurgun adına Azerbaycan Devlet Akademik Rus Dram Tiyatrosu faaliyet göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Devlet Akademik Rus Dram Tiyatrosu</span> Bakü, Azerbaycanda tiyatro

Azerbaycan Devlet Akademik Rus Dram Tiyatrosu, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de Rusça oyunlar sergileyen bir tiyatrodur. Tiyatroda sunulan eserler çoğunlukla Rus yazarlarından ve Rus edebiyatından, geri kalanı ise Azerbaycan edebiyatı'ndan ve Avrupa edebiyatı'ndan klasik ve modern yazarların performanslarıdır. Tiyatro, Azerbaycanlı şair ve oyun yazarı Samed Vurgun'un onuruna adlandırılmıştır.