İçeriğe atla

Şemdin Sakık

Şemdin Sakık
Doğum1959 (64-65 yaşında)
Yörecik, Muş, Türkiye
Diğer ad(lar)ıParmaksız Zeki
OrganizasyonPKK
Akraba(lar)Sırrı Sakık (ağabey)

Şemdin Sakık, kod adı ile Parmaksız Zeki (d. 1959, Yörecik, Muş), eski üst düzey PKK militanı. 1993 Bingöl saldırısı olmak üzere PKK'nın gerçekleştirdiği çeşitli eylemleri planlamış ve yönetmiştir.[1][2] Ergenekon davasında ise ''Deniz'' kod adı ile gizli tanıklık yapmıştır.[3]

Hayatı

PKK'ya katılış nedenlerini "aile baskısı, ağalığa isyan ve devlet baskısı" olarak sıralayan Sakık, örgütün dağ kadrosunda 18 yıl kaldı.[4] PKK lideri Abdullah Öcalan ile anlaşmazlık yaşayan Sakık hakkında örgüt tarafından infaz emri verildi.[5][6] Bunun üzerine Sakık 15 Mart 1998'de örgütten ayrılıp KDP Peşmergelerine sığındı.[6][7] 13 Nisan 1998'de Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin Duhok kentinde düzenlenen bir askerî operasyonda kardeşi Arif Sakık ile birlikte yakalanarak Türkiye'ye getirildi.[8] Operasyonda "Yeşil" kod adlı Mahmut Yıldırım'ın kullanıldığı yıllar sonra Millî İstihbarat Teşkilatı tarafından doğrulanmıştır.[9]

Sakık, Diyarbakır Devlet Güvenlik Mahkemesinde "devletin hakimiyeti altında bulunan topraklardan bir kısmını devlet idaresinden ayırmaya yönelik eylemler yapmak" suçundan yargılandı ve idam cezasına çarptırıldı.[10][11] Cezası daha sonra ömür boyu hapse çevrildi. 28 Şubat andıcını zorla imzalaması için Astsubay Ali Kaya tarafından ağzına tabanca namlusunun sokulduğunu dile getirmiştir.[12] Astsubay Kaya, daha sonra Şemdinli olayından mahkûm olmuştur.

Diyarbakır E Tipi Cezaevi'nde kalan Sakık'ın, Pişmanlık Yasası ve Topluma Kazandırma Yasası'ndan yararlanmak için yaptığı başvurular mahkeme tarafından reddedildi.[10][13] 2010'da bir suikast girişimine hedef olmuştur.[14] Cezaevinde kaldığı süreçte Ergenekon Davası'nda gizli tanık olarak "Deniz" kod adı ile ifade vermiştir.[15]

PKK hakkında kitaplar yazmaktadır. Yazdığı "Apo" isimli kitapta PKK'nın kurucusu Abdullah Öcalan'ı ağır bir dille eleştirmiştir.[16] 2012 yılında İmralı'da Bir Tiran: Abdullah Öcalan adlı deneme türündeki kitap da yazmıştır.

Sırrı Sakık'ın kardeşidir.

Kitapları

Kaynakça

  1. ^ ""Öcalan 33 er olayına önce kızdı, sonra teşekkür etti"". Yasadışı terör örgütü PKK'ya mensup teröristler tarafından 1993 yılında Bingöl-Elazığ karayolunda silahsız 33 erin kurşuna dizilerek katledildiği olayın perde arkası hala çözülemedi. Milliyet. 17 Kasım 2012. 9 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. 
  2. ^ Kılıç, Behiç (18 Mayıs 2011). "Apo 33 eri şehit eden PKK'lıları ödüllendirdi". Yeni Çağ. 8 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. 
  3. ^ Kırkeser, Serpil (6 Kasım 2012). "Ergenekon'da gizli tanık 'Deniz' Şemdin Sakık çıktı". Hürriyet. 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. 
  4. ^ Şemdin Sakık NTV'ye konuştu 2 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., NTVMSNBC (20 Ocak 2010). 7 Ağustos 2012 tarihinde erişildi.
  5. ^ "Sakık'ı MED TV yaktı". Şemdin Sakık'ın son infaz emrine, PKK lideri Abdullah Öcalan'ın izni olmadan MED TV'ye çıkarak 1998 eylem planını açıklaması neden oldu. Milliyet. 25 Mart 1998. 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. 
  6. ^ a b Öztürk, Saygı (13 Mart 2013). "Lider Kadroya Dokunulamıyor". Sözcü. 8 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. 
  7. ^ Şemdin Sakık: Beni Irak'tan Türkiye'ye Yeşil getirdi 4 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radikal (15 Mayıs 2009). 7 Ağustos 2012 tarihinde erişildi.
  8. ^ "Yarasa Operasyonu". www.hurriyet.com.tr. 14 Nisan 1998. 23 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2022. 
  9. ^ MİT'ten itiraf: Yeşil 4 kez kullanıldı 9 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., NTVMSNBC (11 Nisan 2012). 7 Ağustos 2012 tarihinde erişildi.
  10. ^ a b d
  11. ^ Sakık’ın ölüm cezası Meclis'te, NTVMSNBC (20 Haziran 2001). 7 Ağustos 2012 tarihinde erişildi.
  12. ^ 'Andıç imzalatmak için Sakık'ın ağzına tabanca sokmuşlar' 8 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radikal (15 Nisan 2012). 7 Ağustos 2012 tarihinde erişildi.
  13. ^ Şemdin Sakık’a ‘eve dönüş’ yok, NTVMSNBC (2 Aralık 2005). 7 Ağustos 2012 tarihinde erişildi.
  14. ^ Sakık’a bombalı maketle suikast girişimi 9 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., NTVMSNBC (26 Nisan 2010). 7 Ağustos 2012 tarihinde erişildi.
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". Hürriyet. 6 Kasım 2012. 8 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2012.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  16. ^ Kitapyurdu http://www.kitapyurdu.com/kitap/apo/67946.html 7 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">PKK</span> Kürt milliyetçisi ayrılıkçı silahlı örgüt

PKK veya tam adı ile Partiya Karkerên Kurdistanê, Türkiye'nin doğu ve güneydoğusu, Irak'ın kuzeyi, Suriye'nin kuzeydoğusu ve İran'ın kuzeybatısını kapsayan bölgede öz yönetim kurmayı amaçlayan ve bu amaçla söz konusu topraklara sahip olabilmek için askerî hedeflere, köy korucularına ve sivillere karşı saldırılar düzenleyen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt. PKK; Avrupa Birliği ülkeleri, NATO, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Japonya, Kanada, Kazakistan ve bölgedeki Türkiye, Suriye, Irak ve İran'ın da aralarında bulunduğu çeşitli ülke ve uluslararası kuruluşlar tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır. Rusya, Çin, Hindistan, İsviçre, Mısır, İsrail, Tunus, Suudi Arabistan, Ukrayna, Birleşik Arap Emirlikleri ise PKK'yı terör örgütü olarak kabul etmeyen ülkelerden bazılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">JİTEM</span> Türk askeri istihbarat birimi

JİTEM ya da Jandarma İstihbarat ve Terörle Mücadele Grup Komutanlığı, İçişleri Bakanlığı'nın onayı olmadan ve Genelkurmay Başkanlığı'ndan görüş alınmadan Jandarma Genel Komutanlığı'nın kendi inisiyatifiyle kurulan ve terörle mücadele kapsamında faaliyet yürüten bir oluşumdur.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Öcalan</span> PKKnın kurucusu ve militanı (1978–1999)

Abdullah Öcalan veya zaman zaman kullanılan kısa adıyla Apo, yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt PKK'nın kurucu lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Ali Birand</span> Türk gazeteci, sunucu ve yazar (1941–2013)

Mehmet Ali Birand, Türk gazeteci, yazar, köşe yazarı, haber sunucusu, televizyon yapımcısı. 1964 yılının temmuz ayında Abdi İpekçi'nin vasıtasıyla Milliyet gazetesinde mesleğe başladı. Bu dönemde Brüksel'e yerleşerek burada yirmi yıl yaşadı ve 1985 yılında TRT 1'de 32. Gün adlı bir aylık haber programı yapmaya başladı. Program oldukça başarılı oldu ve Birand, bu programla birlikte tanındı. 1991'de Türkiye'ye dönerek gazeteciliğe ve sunuculuğa farklı yayın organlarında devam etti. Ayrıca hakkında çeşitli davalar açıldı.

Başbağlar Katliamı, 5 Temmuz 1993'te, Erzincan ilinin Kemaliye ilçesine bağlı Başbağlar köyünde PKK tarafından 33 sivilin öldürülüp köyün ateşe verildiği katliam. PKK lideri Abdullah Öcalan olaydan habersiz olduğunu ve olayın sorumlusunun Dr. Baran kod adlı bir PKK sorumlusu olduğunu ifade ederek, katliamı PKK'nın düzenlediğini kabul etmiştir.

Arif Doğan Türk asker. JİTEM'in kurucusu olduğu iddia edilmektedir.

Andıç skandalı, 1998’de yakalanan PKK'nın üst düzey yöneticilerinden Şemdin Sakık'ın soruşturma zabtına, yalan ifadeler eklenerek basına sızdırılmasıdır. Bu ifadeler, 25 Nisan 1998 tarihinde Hürriyet ve Sabah gazetelerinde iki gün boyunca yayımlandı. Sakık'a ait olduğu söylenen itirafların yayımlanmasıyla itiraflarda adı geçen gazeteciler işlerinden çıkarıldılar ve Akın Birdal suikasta uğradı. Daha sonradan çıkartıldığı mahkemede Sakık, böyle bir ifade vermediğini açıkladı. 2000 yılının ekim ayında Nazlı Ilıcak, bütün bunların Genelkurmay istihbaratında hazırlanan bir psikolojik savaş taktiğinin gereği olduğunu gösteren bir belgeyi gazetecilere ulaştırdı ve belgenin yayımlanmasından on gün sonra Genelkurmay, "andıç" adı verilen belgenin varlığını kabul etti.

<span class="mw-page-title-main">Bahtiyar Aydın</span> Türk general

Bahtiyar Aydın Türk asker. Eski Diyarbakır Jandarma Bölge Komutanı.

Ali Haydar Kaytan veya kod adıyla Fuat, PKK kurucu kadrosunda yer alan KCK Yürütme Konseyi üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Mahsum Korkmaz</span> PKKnın ilk komutanı

Mahsum Korkmaz ya da kod adıyla Agît, PKK'nın ilk komutanıdır. 28 Mart 1986 tarihinde, 24 kişilik bir grup ile keşif amacıyla gittikleri Gabar Dağı'nda faili meçhul bir şekilde öldü.

<span class="mw-page-title-main">Çözüm Süreci</span>

Çözüm süreci, açılım süreci, demokratik açılım veya Kürt açılımı, uzun yıllardır süren Türkiye-PKK çatışmasını çözmeye yönelik olarak Adalet ve Kalkınma Partisi Hükûmeti tarafından başlatılan sürecin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Süpürge Harekâtı</span>

Süpürge Harekâtı, 4 Ağustos 1991 tarihinde 100-150 kişilik PKK'lı grubun Şemdinli'deki Samanlı Jandarma Karakolu'na silah ve roketatarla düzenlediği saldırıda 10 er hayatını kaybetmiş, 7 er kaçırılmış ve 9'u da yaralanmış, ertesi gün Anavatan Partisi Merkez Karar ve Yönetim Kurulu toplantısının ardından dönemin Türkiye Başbakanı Mesut Yılmaz; 5 Ağustos 1991 gecesi Kuzey Irak'taki PKK unsurlarına karşı Hava Kuvvetleri Komutanlığı destekli karadan sınır ötesi harekâtının başladığını, Irak sınırından içeri 19 km ilerlendiğini ve Kuzey Irak'taki kamplarda Abdullah Öcalan'ın kardeşi Mehmet Öcalan'ın da olduğunu duyurmuştur. Türk Silahlı Kuvvetleri bölgedeki PKK unsurlarını yok etmek ve PKK'ya ait kamp ve mühimmatı ele geçirmek için düzenlediği bu operasyona temizlik anlamına yakın "süpürge harekâtı" demiş, kamuoyunda "temizlik" olarak da telaffuz edilmiştir.

<i>İmralıda Bir Tiran: Abdullah Öcalan</i>

İmralı'da Bir Tiran: Abdullah Öcalan eski üst düzey PKK militanı Şemdin Sakık'ın 2012 yılında Togan Yayıncılık tarafından yayımlanan deneme türündeki kitabı.

<i>Serhildan</i>

Serhildan, Kürt siyasi hareketi kapsamında 1990'dan beri Türkiye'de meydana gelen Kürt siyasi isyanlarını tanımlayan politik terim.

<span class="mw-page-title-main">Osman Öcalan</span> PKK militanı (1958–2021)

Osman Öcalan, Kürt politikacı ve PKK'nın eski liderlerindendir.

1993 Türkiye askerî darbe iddiaları, bazı kaynaklara göre 1993 yılında Türkiye'de, Türk Silahlı Kuvvetleri unsurları tarafından gizli yollarla düzenlenen ve yürütüldüğü iddia edilen bir darbedir. 1990'ların başında, Türkiye-PKK çatışması nedeniyle Türkiye'de büyük bir şiddet dönemi yaşanırken Cumhurbaşkanı Turgut Özal, önde gelen askeri isimler ve gazetecilerin ölmesi gibi bir dizi şüpheli ölümler yaşandı. Özellikle 2008 yılından itibaren Ergenekon davası ve derin devleti ve bu dönemden şüpheli ölümlerle ilgili soruşturmalar bağlamında, barış anlaşmasını önleme amaçlı bir gizli darbe yapıldığı iddiaları ortaya atıldı.

Doğu Çalışma Grubu (DÇG), Türk Silahlı Kuvvetleri içinde, sözde Ergenekon adlı örgüt ile bağlantılı olduğu ve JİTEM'de örgütlendiği iddia edilen bir gruptur. PKK'nın eski üst düzey yöneticilerinden Şemdin Sakık, grubun 1993 yılında kurulduğu ve 1993 askerî darbe iddiaları için hazırlık aşamasında bir dizi suikastler düzenlediğini iddia etti.

Öcalan Davası; Türkiye Cumhuriyeti'ne karşı 1984'ten beri isyan eden ve Avrupa Birliği, NATO, ABD ile Türkiye gibi çeşitli devlet ve kuruluşlar tarafından bir terör örgütü olarak kabul edilen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt PKK'nın kurucu Abdullah Öcalan'ın, "silahlı terör örgütü kurmak ve yönetmek" suçuyla Ankara 2 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından idama mahkûm edilmesiyle sonuçlanan yargı sürecidir.

Kırkkuyu Saldırısı ya da Kırkkuyu Köy Yolu Saldırısı, 3 Nisan 1985 tarihinde, Siirt'in merkez ilçesine bağlı Gabar Dağı'nda bulunan Kırkkuyu köyü yolu üzerinde PKK militanlarının saldırısı sonucu 2'si sağlık görevlisi 3 sivil ve 2 güvenlik görevlisi toplam 5 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının öldüğü ve 1 idari yöneticinin yaralandığı bir silahlı saldırıdır. Saldırıyı HRK üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Öcalan'ın sorgulanması</span>

Abdullah Öcalan'ın sorgulanması, PKK'nın kurucu lideri Abdullah Öcalan'ın İmralı adasında Albay Hasan Atilla Uğur tarafından gizli kayıt yöntemi ile sorgulanmasıdır.