Şelale Evi

Şelale Evi veya Kaufmann Evi olarak bilinen ve ABD'nin en ünlü konutlarından biri olan ev ismini sahibi ve müşterisi olan Edgar J. Kaufmann adında Amerikalı bir mağaza sahibinden almıştır.

Mimarı Frank Lloyd Wright olan yapı 1935 - 1937 yılları arasında inşa edilmiştir ve Birleşik Devletler'in en meşhur konutlarından biri olmuştur. Villa Tugendhat, Villa Savoye ve Schminke Evi ile birlikte modern mimarinin en önemli temsilcilerinden biri olmuştur.

Konum

Şelale Evi ABD'nin Pensilvanya eyaletine bağlı Pittsburgh şehrinde yer alan Allegheny Dağları'nın 80 kilometre güneydoğusunda yer almaktadır.

Birkaç kilometre uzaklıkta Uniontown kasabasında yer alan ve yine Frank Lloyd Wright tarafından tasarlanmış olan Kentuck Knob Evi yer almaktadır.

Tarihçe

Erkek giyim perakendecisi olan Kaufmann ailesi, küçük bir şelalenin yanında, üzerinde birkaç kulübe bulunan bir araziye sahipti. Kulübelerin yıkılmaya başlanmasıyla birlikte aile yeni bir evin yapımı hakkında düşünmeye başlamıştı. Edgar J. Kaufmann Frank L. Wright ile iletişime geçerek, şelale manzarası olan bir ev isteğini dile getirmişti. Araziyi gördükten sonra Wright işverenine şunları söyledi;

“Eviniz benim hayal gücümde zaten şekil almıştır. Tam olarak Bach müziği ahenginde olacak.”

Arazinin tam olarak ölçümünden sonra Wright tüm ağaçlar ve bazı kayalar korunarak, binanın şelalenin üzerinde yapılmasını önerdi ve müşterisine şöyle dedi;

“Ben sizin şelale ile yaşamanızı istiyorum ona sadece bakmanızı değil. O hayatınızın bir parçası olmalı”.

Sonuçları hem Kaufmann’ı hem de Mimarlar Camiasını şok etmiştir. 1935'ten 1937’ye kadar yapımı süren Şelale Evi Kaufmann ailesi tarafından 1937’den 1963’e kadar hafta sonu ve tatil evi olarak kullanılmıştır. 1964’te bir mimari simge olan Şelale Evi müze haline getirilmiştir. Günümüze kadar 4 milyon ziyaretçi aldığı kaydedilmiştir.

Mimari

Wright bu yapıda, o zamanlar daha çok kamu binalarında kullanılan uluslararası stilin dilini, doğanın içinde yer alan özel bir konut yapısına uygulanmıştır. Şelale evi Organik mimarinin örneklerindendir.

Ev bir şelalenin üzerinde yer almaktadır. Wright'ın sanatında önemli bir yer tutan ısıtma birimleri (şömineler) arsada mevcut olan kayalardan oluşmaktadır. Bazı kaya parçaları arsada bulundukları yerde bırakılmıştır ve bu kaya parçalarının döşemeden çıktığı görülmektedir. Aslında Wright bu kayalara döşemeyi taşıtmak istemiştir fakat bu bölge Kaufmann’ların güneşlenmek için favori yerlerinden olduğundan Kaufmann kayaların olduğu gibi kalmalarını istemiştir.

Sesi yapının her yerinden duyulabilen şelale, yakın çevre ve mevcut arsadan çıkan taşlardan oluşturulmuş taş duvarlar ve konsollarla taşınan teraslar ile bir uyum sağlayarak Wright’ın “Organik Mimari” anlayışını ortaya çıkarmaktadır.

Tasarım büyük pencereler ve geniş balkonlarla doğaya olan yakınlık vurgulanmaktadır. Şelale, sesinin evin her yerinde duyulmasına rağmen sadece dışarıya çıkıldığı zaman görülmektedir. Bunun için oturma odasından su seviyesine kadar inen bir merdiven inşa edilmiştir. Binanın karmaşık yatay tabakalaşması, terasın açık renk beton korkuluğu ve öne çıkan çatı ile vurgulanmıştır ve doğal taşlardan oluşan küpün etrafında gruplanmıştır. Fakat bu düzenleme yine de kesintiye uğrar ve bölünmüşlük hissi verir.

Ana binanın üst kısmındaki yamaçta, kapalı bir merdiven ile bağlantısı olan ana yapı ile aynı kalitede ve özenle inşa edilmiş bir garaj, personel için bir daire ve bir konuk evi yer almaktadır.