İçeriğe atla

Şehitler Hiyabanı

Şehitler Hiyabanı'ndan bir görünüm

Şehitler Hiyabanı" (AzericeŞəhidlər Xiyabanı), 1918 yılında Bakü Muharebesinde öldürülmüş Azerbaycan Türk'ü ve Türkiye Türk'ü askerlerin defnedildiği yer. 1924-1990 yılları arasında Hiyaban adı değiştirilmiş ve bolşevikler burada eğlence kompleksleri yaparak adını Dağüstü Park olarak değiştirmişlerdi. 1990 yılında Kara Ocak denilen olaydan sonra bu alan yine "Şehitler Hiyabanı" adını almıştır.

"Şehitler Hiyabanı" adının verilmesi

1990 yılında isim değişikliği için resmi izni Bakü Büyükşehir Belediyesi ve ilgili kurumlar vermesi gerekiyordu. Bakü'de olağanüstü hâl ilan edilmişti. Resmi devlet kurumlarının yetkilerini şehir komutanlığı almıştı. İdare ve kurumların kapısı mühürlenmişti. O dönemde Azer Nebiyev həmin 26 Bakı Komissarı İl Parti Komitesinin birinci katibi Veli Memmedov ve il Belediye kurulunun başkanı Ali Memmedov'un yardımı ile bu konuyu halletmişti. Yukarıda sözü edilen kurumlar askerlerin kontrolüne geçmiş, ofis kapıları mühürlenmişti. Azer Nebiyev boş bir blank bulmuş ve aynı blankta çatışmada ölenlerin Dağüstü Parka gömülmesi için izin verildiğini açıklamıştı.[1]

Çatışmada ölenlerin gömülmesi

20-21 Ocak'ta mezarlar kazıldı. 120'den fazla mezar hazırlandı. 21 Ocak'ta Azerbaycan Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti'nin toplantısı yapıldı. Toplantı çok gergin ortamda, tartışmalarla geçti. Sabah saatlerine kadar süren toplantı sonrasında saat 12.00'de çatışmada ölenlerin cenazeleri insanların omuzlarında Azatlık Meydanı'ndan, başkent sokaklarından büyük izdihamla geçti ve "Şehitler Hiyabanı"na getirildi.

Cenaze töreni 5 saat sürdü. 22 Ocak'ta 51 kişi defnedildi. Bunlardan 3'ü 1918 yılı Mart Olaylarında öldürülenler idi.[2]

Kaynakça

  1. ^ http://medeniyyet.az/site/?name=content&content=403[] Şəhidlərin dəfni ümumxalq hüznünə çevrilmişdi
  2. ^ http://www.bizimyol.az/index.php?mod=news&act=view&nid=19829[] Şəhidlər Xiyabanında tarixi saxtakarlıq

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, bugünkü Azerbaycan'dan önce 1920 yılında Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin yıkılması ve Kızıl Ordu'nun işgaliyle kurulan, 1920–1922 ile 1936–1991 yılları arasında varlığını sürdüren, Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biridir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Dağlık Karabağ Savaşı</span> 1988-1994 yılları arasında Karabağ bölgesinde Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanmış askeri bir çatışma

Birinci Dağlık Karabağ Savaşı, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlanmasını isteyen Ermeniler ile bunu kabul etmeyen Azeriler arasında başlayan ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Azerbaycan ile Ermenistan arasında çatışmaya dönüşen Şubat 1988-Mayıs 1994 tarihleri arasında süren savaştır. Savaş öncesinde ve etnik çatışmaların sıcak savaşa dönüşmesi sonrasında Sumqayıt Pogromu, Kirovabad Pogromu, Bakü Pogromu gibi pogromlar, Hocalı Katliamı, Malıbeyli ve Kuşçular Katliamı ve Maragha Katliamı gibi katliamlar yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Muharebesi (1918)</span> 1. Dünya Savaşı sırasında Rus ve Türk orduları arasında geçen savaş

Bakü Muharebesi, 1918 yılında Azeri ve Dağıstanlı gönüllülerle takviye edilen ve Kafkas İslam Ordusu adı verilen Osmanlı Ordusu'nun Bakü Sovyeti, Britanya İmparatorluğu, Merkezi Hazar Diktatörlüğü ve Beyaz Ordu karşısında Bakü'yü almak için giriştiği muharebe.

Azerbaycanlıların Soykırımı Günü, Azerbaycan'da 31 Mart günü Azerbaycanlıların Soykırımı Günü olarak kabul edilmektedir. Azerbaycanlıların Soykırımı, 200 yıl boyunca başta Ermeniler olmak üzere diğer halkların Azerbaycanlılara karşı giriştikleri katliamları ve Azerbaycanlılara karşı yürüttükleri acımasız siyaseti ifade eder. 26 Mart 1998 yılında, Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in bildirisi ile her yıl 31 Mart 'Azerbaycanlıların Soykırımı Günü' olarak anılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kafkas İslam Ordusu</span> Askeri Birim

Kafkas İslam Ordusu, Osmanlı Devleti'nin Mart-Ağustos 1918 tarihleri arasında kurduğu Doğu Ordular Grubu'na bağlı bir askeri birim. Harbiye Nazırı Enver Paşa'nın emriyle ve tamamen Müslümanlardan oluşmuştur. I. Dünya Savaşı'nda Kafkasya Cephesi'nde yer almıştır. Kağıt üstünde "ordu" olarak adlandırılsa da üç tümenden oluşması ve bu dönemde yoğun çatışmalarla eriyen Kafkas Ordular Grubunun ve 9. Ordu ile Şark Ordular Grubu'na bağlı bir kolordu olarak yapılandırılmıştır. Üç tümenden oluşan orduya Azeri ve Dağıstanlı gönüllülerinin katılımıyla toplam 20.000 civarında bir güce erişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Stepan Şaumyan</span> Ermeni-Sovyet siyasetçi (1878-1918)

Stepan Gevorgiyeviç Şaumyan, Ermeni asıllı Rus komünist ve Bolşevikdir. 1917 Ekim Devrimi sırasında Kafkaslarda önde gelen Bolşevik önderlerdendir.

Dilara Aliyeva, Aliyeva Dilara Elekber kızı, Azeri edebiyatçı, çevirmen, siyasetçi, feminist. 20. yüzyıl sonu Azerbaycan'ın en etkin kadın hakları savunucularından birisi olmuştur ve Azerbaycan Kadın Haklarını Koruma Derneği kurucusudur.

Muharrem Seyidov, Azerbaycan Ulusal Kahramanıdır.

Seferali Memmedov, Azeri bir askerdir.

Salatın Asgerova, Karabağ Savaşı'nda öldürülmüş ilk Azeri kadın gazeteci; Azerbaycan'ın Ulusal Kahramanı.

Gültekin Asgerova, Azerbaycan'ın Ulusal Kahramanı ve Azeri hekim.

Camil Niftaliyev ya da tam adıyla Samedhan oğlu Camil Niftaliyev, Azeri asker. Karabağ Savaşı'na katkılarından ötürü Azerbaycan hükûmetince kendisine Azerbaycan Ulusal Kahramanı ödülü verilmiştir.

Halil Rıza Ulutürk, Azeri şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Albert Agarunov</span> Azerbaycanlı asker

Albert Agarunoviç Agarunov, Azerbaycan Silahlı Kuvvetlerinde yüzbaşı olarak görev yapmış Azerbaycanlı asker. Dağ Yahudisi kökenli olan Agarunov, 1980'lerin sonlarında Sovyet ordusunda görev yapmış; askerliğini bitirince bir fabrikada çalışmak üzere Surahanı Rayonu'na dönmüştür.

Karadağlı Katliamı ya da Karadağlı'nın İşgali, Karabağ Savaşı sırasında Ermeni birlikleri Hocavend Rayonu'nun Karadağlı köyünü ele geçirince yaşandı. 20 ila 90 sivil öldürüldü ve birçoğu tutuklandı.

<span class="mw-page-title-main">Şükür Hamidov</span> Azerbaycanın Ulusal Kahramanı

Şükür Neriman oğlu Hamidov, Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri'nde albay olarak görev yapmış Azeri subay ve Azerbaycan'ın Millî Kahramanı.

<span class="mw-page-title-main">İtibar Memmedov</span>

İtibar Selidar oğlu Memmedov, Azerbaycan Millî İstiklâl Partisi'nin kurucusu ve ilk genel başkanı (1992-2003), Azerbaycan ana muhalefet partisi lideri, Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi 1. dönem milletvekili, Azerbaycan Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti milletvekili (1990-1995), Azerbaycan Halk Cephesi kurucu üyesi.

Bakü Türk Şehitliği ve Anıtı, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de bulunan bir anıt mezardır. Şehitlik, 15 Eylül 1999 tarihinde açılmış olup Şehitler Hiyabanı'nda yer almaktadır ve Bakü Muharebesi'nde ölen Osmanlı askerlerini anmak için inşa edilmiştir. Şehitlerin isim levhalarının bulunduğu bir ara sokak, bir cami ve bir anıttan oluşmaktadır.

Tokay Memmedov Azeri heykeltıraş ve halk sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">2021 Azerbaycan Mil Mi-17 kazası</span>

2021 Azerbaycan Mil Mi-17 kazası veya Karaheybet helikopter kazası 30 Kasım 2021'de, Azerbaycan Devlet Sınır Hizmetine (DSH) ait Mil Mi-17 askeri helikopterinin Hızı Rayonunda bulunan "Karaheybet" havacılık alanında eğitim uçuşu sırasında meydana gelen olay. İlk belirlemelere göre helikopter kazasında 14 kişi ölmüş, 2 kişi yaralanmıştır.