İçeriğe atla

Şehadet Camii

Koordinatlar: 40°11′11″K 29°03′22″D / 40.18639°K 29.05611°D / 40.18639; 29.05611
Şahadet Camii
Harita
Temel bilgiler
KonumOsmangazi, Bursa, Türkiye
Koordinatlar40°11′11″K 29°03′22″D / 40.18639°K 29.05611°D / 40.18639; 29.05611
İnançİslam
Mimari
Tamamlanma1365

Şahadet Camii veya diğer adlarıyla Kale Camii veya Saray Camii, Bursa'da Tophane semtindeki tarihî cami.

I. Murad tarafından 1365 yılında Bey Sarayı'nın karşısına yaptırılmıştır. Yapıldığında şehrin en büyük camisi idi.[1] 1855 Bursa depreminde yıkılmış ve 1890'da Vali Celaleddin Paşa tarafından dönemin zevkine uygun olarak (neorönesans ve neogotik üsluplarda) yenilenmiştir.[2] Günümüzdeki hali, aslının üçte iki oranında küçültülmüşüdür.[3]

İlk inşa edildiğinde Ulu Cami tipinde bir cami idi. I. Murad’ın Filibe’deki camisi ile aynı plan şemasına sahip olan[3] üç bölümlü ve dokuz kubbeli yapı,[4] çok direkli, çok kubbeli ilk halk camisi idi.[5] Günümüzde ana ibadet mekanı, art arda iki kubbe ile örtülüdür, bu mekân eski camiden kalmadır. Ön cephe ve yan duvarlar, 19. yüzyıldaki onarımda yenilenmiştir.

Yapıya, Bursa Kalesi içinde olduğu için "Kale Camii”, Bey Sarayı’nın karşısında olduğu için "Saray Camii" denilmiştir. Kimi kaynaklarda yapının banisi I. Murad'n 1389’da Kosova Savaşı’nda şehit olmasından sonra "Şehadet Camii" adını aldığı belirtilir.[3] Bir rivayete göre I. Murad vakit namazlarını kılmıyordu ve bu durum halkta tepkiye neden olduğundan namaz kıldığına şehadet etmesi için bu camiyi yaptırmış; bu nedenle "Şehadet Camii" denmiştir.[6]

II. Dünya Savaşı yıllarında ibadete kapanan cami, 1946'da Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu'nun talebi sonucu ibadete açıldı, basit onarımlar yaptırılıp yeniden hizmete girdi.[7]

Doğu kapısı üzerinde küçük boy nesih harflerle Arapça yazılmış mermer bir kitabe vardır. Bu kitabe, Bursa fethedildiğinde Orhan Gazi tarafından Hisar'da inşa edilmiş olan ve 1855 depreminde yıkılan mescide aittir.[5] Hisar'daki mescid günümüze gelememiştir.

Kaynakça

  1. ^ "Bursa'daki 600 yıllık Şehadet camii yenileniyor". Bursadabugun.com. 11 Ağustos 2015. 21 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2024. 
  2. ^ Tanman, Baha. "Bursa'da Osmanlı Mimarisi:Camiler, Mescitler, Medreseler ve Türbeler" (PDF). 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Ocak 2024. 
  3. ^ a b c "Şehadet Cami". Bursa Turizm Portalı | GotoBursa. 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2024. 
  4. ^ "Bursa Şehadet Camii". Mustafacambaz.com. 4 Eylül 2009. 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2024. 
  5. ^ a b "Türkiye'de Vakıf Abideler ve Eski Eserler III (Bursa İl Merkezi)" (PDF). Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları. 1983. 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Ocak 2024. 
  6. ^ Gülgen, Hicabi (2021). "Bursa Şehadet Camii". 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2024. 
  7. ^ Keskin, Duygu (2015). "Türkiye'de yerel sivil tolum kuruluşlarının mimari korumaya katkıları: Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu ve restorasyon faaliyetleri". İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans tezi. 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cami</span> Müslümanların ibadet mekânı

Cami, İslam dininin ibadet mekanıdır. Genellikle minaresiz küçük camilere veya bazı kurum ve kuruluşlarda ibadet için ayrılmış ufak mekanlara ise mescit denir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Mecidiye Camii</span> Osmanlı dönemi Neo Barok tarzındaki cami

Büyük Mecidiye Camii ya da Ortaköy Camii, İstanbul Boğaziçi'nde Beşiktaş ilçesinin, Ortaköy semtinde sahilde bulunan Neobarok tarzında bir camiidir.

<span class="mw-page-title-main">Nusretiye Camii</span> İstanbulda cami

Nusretiye Camii, İstanbul'un Tophane semtinde bulunan 19. yüzyılda inşa edilmiş selatin camidir. Halk arasında daha çok “Tophane Camii” olarak anılır.

Şapçı, Yunanistan'da, Batı Trakya'da, Rodop vilayetinin (nomos) Gümülcine'den sonra ikinci büyük şehridir. Konum itibarıyla, Dedeağaç-Gümülcine yolunun ortasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Atik Ali Paşa Camii</span>

Atik Ali Paşa Camisi ve Külliyesi, II. Mahmud Türbesi'nden Çarşıkapı'ya uzanan Yeniçeriler Caddesi üzerindedir. Külliyenin inşa edildiği alan, Bizans döneminde I. Konstantin tarafından yaptırılan dikilitaşın bulunduğu Konstantin Forumu’nun sınırları içindedir. Külliyenin banisi aslen Bosnalı olan “Hadım, Tavaşi, Şehit, Eski” lakapları ile de anılan ve iki defa sadrazam olup 1511’de Şah Kulu Vakasında şehit olan Atik Ali Paşa’dır. Külliyenin Vakfiyesi 1509 tarihlidir. Cami, “Sedefçiler”, “Eski Ali Paşa”, “Çemberlitaş”, “Dikilitaş”, “Vezirhanı” ve “Sandıkçılar Camisi” isimleriyle de tanınır. Fetih sonrası İstanbul’un en eski eserlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Zağnos Paşa Camii</span> Balıkesirde bir cami

Zağnos Paşa Camii veya Balıkesir Ulu Camii, Türkiye'nin Balıkesir şehir merkezinde bulunan15. yüzyıl yapısı cami.

<span class="mw-page-title-main">Emir Sultan Camii</span>

Emir Sultan Camii, Bursa'da Yıldırım Bayezid'ın kızı Hundi Fatma Hatun tarafından kocası Emir Sultan adına, muhtemelen Çelebi Sultan Mehmed'in hükümdarlığı sırasında inşa ettirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Beylerbeyi Camii</span>

Beylerbeyi Cami ya da diğer bilinen adıyla Hamid-i Evvel Camii İstanbul'un Beylerbeyi semtinde bulunan 18. yüzyıl yapısı bir selatin camisidir.

<span class="mw-page-title-main">Güzelköy, Şarköy</span>

Güzelköy, Tekirdağ ilinin Şarköy ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Alâeddin Camii (Sinop)</span>

Sinop Alaeddin Camii, Sinop ilinde, şehir merkezinde yer alan Selçuklu devri yapısı.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Mahmud Hüdayi Camii</span> Osmanlı Döneminden kalma tarihî bir cami

Aziz Mahmud Hüdayi Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Aziz Mahmud Hüdayi Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir camidir. Kanuni Sultan Süleyman'ın torunu olan Asiye Hümaşah Sultan tarafından, üçüncü eşi Aziz Mahmud Hüdayi adına yaptırılmıştır. Yapımına 1589 yılında başlanan cami, 6 yıllık inşaat sürecinden sonra 1595 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Ağa Camii</span>

Hüseyin Ağa Camii, Hüseyinağa Camii, Emin Bey Camii ya da yaygın bilinen adıyla Ağa Camii, Türkiye'nin İstanbul ilinin Beyoğlu ilçesinde, İstiklal Caddesi üzerinde yer alan cami. 1596 yılında ibadete açılmıştır. Galata Sarayı ağalarından Hüseyin Ağa tarafından yaptırılmıştır. Bazı kaynaklarda ilk halinin kubbeli olduğu kaydedilmektedir. II. Mahmud döneminde iki defa ihya edilmiştir. Uzun müddet bakımsız kaldıktan sonra 1934'te Vakıflar İdaresi'nce ihata duvarlarına kadar yeniden onarılan caminin mihrabı, duvarları ve minare gövdesinin eski yapıdan kaldığı anlaşılmaktadır. 1950'de de pencereler arasına Halim Özyazıcı tarafından kuşak yazısı çekilmiştir. Zarif bir işçiliğe sahip olan şadırvanın Mimar Sinan’ın eseri Sinan Paşa Camii’nden, şadırvanın yanı sıra birçok kaynakta “Türk taş oymacılığının en şaheser örneği” olarak geçen fıskiye ise Eyüp'teki Oluklu Bayır Tekkesi'nden getirilmiştir. Mihrap önünde yine Galata Sarayı ağalarından Dâvud Ağa'nın 1056 (1646) tarihli kabri bulunmaktadır. Önceleri ana caddeye doğru uzanan hazîrenin taşları 1934 tamiri sırasında kaldırılmıştır. 1999 Gölcük depreminde zarar gördü. Daha sonra yakınında yapılan bir inşaat kazısı sebebiyle yapıda tekrar hasar oluştu. 2014 yılında onarımı yapılarak tekrar ibadete açıldı.

<span class="mw-page-title-main">Veled-i Yaniç Camii</span> Erken dönem Osmanlı camisi

Veled-i Yaniç Camii ya da Yaniçoğlu Camii, Bursa'nın Osmangazi ilçesi, hisar semtinde bulunan erken dönem Osmanlı camisidir. Kapısı üzerindeki yazıtına göre 844 Hicri Safer ayında Yaniçoğlu Hacı Hayrûddin oğlu Mahmud Çelebi tarafından yaptırılmıştır. Mimarı bilinmeyen caminin kitabe ve vakfiyesi mevcuttur. Plan şeması ve özellikle son cemaat yerinin kullanılışı nedeniyle özel bir düzenlemeye sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Hisar Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Hisar Camii, İzmir, Konak ilçesinde, adını verdiği Hisarönü bölgesi ile Kemeraltı Çarşısı ve Kızlarağası Hanı çevresinde yer alan cami.

<span class="mw-page-title-main">Kestanepazarı Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Kestanepazarı Camii, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan (Hicri) 1078, (Miladi) 1667-68 yılında inşası tamamlanmış cami.

<span class="mw-page-title-main">Muradiye Camii (Bursa)</span>

Bursa Muradiye Camii, 15. yüzyılın ilk yarısında Bursa'da Osmanlı padişahı II. Murad tarafından yaptırılmış cami.

<span class="mw-page-title-main">Kaptan-ı Derya Basmacızade İbrahim Paşa Camii</span>

Kaptan-ı Derya Basmacızade İbrahim Paşa Camii İstanbul'un Fatih ilçesi Beyazıt semtinde 18. yüzyıl başlarında Kaptan-ı Derya Basmacızade İbrahim Paşa tarafından yaptırılan cami

<span class="mw-page-title-main">Hüdavendigar Cami</span> Bursada Osmanlı döneminden kalan bir cami

Hüdavendigar Cami veya I. Murad Cami, Bursa'da 14. yüzyıl yapısı tarihi bir camidir.

<span class="mw-page-title-main">Hüdavendigar Külliyesi</span> I. Murat tarafından Bursada yaptırılan tarihî külliye

Hüdavendigar Külliyesi, üçüncü Osmanlı padişahı I. Murad tarafından Bursa'da yaptırılan yapı topluluğu.

Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu, 1946 yılında Bursa'da kurulmuş bir sivil toplum örgütü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.