İçeriğe atla

Şefik Okday

Ahmet Şefik Okday (20 Temmuz 1909, Berlin, Almanya - 21 Mart 2002, İstanbul), Türk mühendis, yazar ve iş insanıdır. Ailesi ve anıları üzerine birtakım kitaplar yazmıştır.

Hayatı

Okday, 1909 yılında Berlin'de dünyaya geldi. Babası Sadrazam Ahmet Tevfik Paşa'nın oğlu, Park Otel'in eski sahibi Ali Nuri Okday ve annesi Edibe Okday'dır. Amcası yarbay ve diplomat İsmail Hakkı Okday ve yengesi Vahdettin'in kızı Fatma Ulviye Sultan; kuzenleri eski TAF Başkanı Naili Moran, reklamcı Memduh Moran ve DP'nin ilk kadın milletvekili Nazlı Tlabar'dır.[1] İlköğretimini Alman Lisesi'nin ilkokul kısmında başladı. I. Dünya Savaşı'nda Almanya'nın mağlup olmasıyla ve dolayısıyla okulun kapatılmasının ardından 1919 yılında ortaokula Galatasaray Lisesi'nde devam etti. Liseyi de Galatasaray'da okuyan Okday, 1929 yılında mezun oldu. Üniversiteyi Berlin Humboldt Ünversitesi'nde okuyup yüksek mühendislik eğitimi alarak tamamladı. 1936 yılında Türkiye'ye döndükten bir yıl sonra ise zorunlu görevini yaptı.[2]

İş hayatına ilk başta Alman bankerlerin Osmanlı döneminde İstanbul'da kurduğu Deutsche Orientbank'da başladı. İlerleyen yıllarda, II. Dünya Savaşı döneminde, yürürlüğe konulan Varlık Vergisi'nin ardından ailesinin mal varlıklarının bir çoğuna el konulmuştur ve aile uzun bir dönem ekonomik sıkıntıya girmiştir. Savaş yıllarında çalışma hayatına Kocaeli'ndeki Karamürsel Mensucat Fabrikası'nda devam etti. 1945 yılında fabrikadan ayrılarak babası ile birlikte Oklar İthalat İhracat şirketini kurarak etiket basım işine girdi. Aynı dönem içerisinde günümüzde Yıldız Teknik Üniversitesi olan Yıldız Teknik Okulu'nda makine elemanları alanında dersler verdi. Bu dönem içerisinde Süreyya İlmen'in torunu Vedii İlmen ile birlikte çalışmış, İlmen onun 6 ciltlik "Makine Elemanları" kitabına belge desteği sağlamıştır. 1968 yılında eğitim görevliliğinden emekli oldu.[3] 1988 yılında Osmanlı'dan Cumhuriyet'e olan geçişte ailesinin ve kendisinin yaşadıklarını anlattığı "Padişah Yaveri İki Sadrazam Oğlu Anlatıyor" kitabı Fahri Korütürk, Bülent Ecevit ve Bülent Ulusu tarafından önerilmiştir.[4]

Okday, 21 Mart 2002 tarihinde İstanbul'da hayatını kaybetti.

Özel hayatı

Okday, profesyonel derecede Almanca ve iyi derecede Fransızca bilmekteydi.

Şefik Okday'ın iki oğlu ve üç kızı olmuştur; şirketinin yönetimini devralan giyim mühendisi Ali Güven Okday (d. 1938 - ö. 2019), Meral Çiftçi (d. 1940) ve Jülide Okday (d. 1974). Torunu Aylin Okday ise Ahmet Emin Yalman'ın torunu Ahmet Yalman ile evlenerek Barselona'ya taşınmıştır.[5]

Kitapları

  • Makine Elemanları, Matbaa Teknisyenleri Basımevi, 1950-1975 (6 cilt)
  • İçine Ettiğimizin Dünyası, Birsen Yayınevi, 1973
  • Büyükbabam Son Sadrazam Ahmet Tevfik Paşa, Bateş Yayınevi, 1986
  • Osmanlı'dan Cumhuriyet'e: Padişah Yaveri İki Sadrazam Oğlu Anlatıyor, Sema Matbaacılık, 1988

Kaynakça

  1. ^ Büyükbabam Son Sadrazam Ahmet Tevfik Paşa. Bateş Yayınları. 1986. 12 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2024. 
  2. ^ "OKTAY ARAS - A. Şefik Okday". www.oktayaras.com. 12 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2024. 
  3. ^ "OKTAY ARAS - Makina Elemanları Cilt II". www.oktayaras.com. 12 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2024. 
  4. ^ "OKTAY ARAS - Osmanlı'dan Cumhuriyete Padişah Yaveri İki Sadrazam Oğlu Anlatıyor". www.oktayaras.com. 12 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2024. 
  5. ^ "BÜLENT CANKURT - Dünya jet-set'ini bir araya getirdiler". Sabah. 12 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">VI. Mehmed</span> 36. ve son Osmanlı padişahı (1918–1922)

VI. Mehmed veya Mehmed Vahideddin, Osmanlı İmparatorluğu'nun 36. ve son padişahı ve 115. İslam halifesidir. Saltanatı döneminde, Osmanlı Devleti Mondros Mütarekesi'ni imzalayarak I. Dünya Savaşı'ndan yenik ayrıldı. İstanbul'un İşgali yaşandı ve İngilizlerin baskısı üzerine Meclis-i Mebûsan kapatıldı. Anadolu'da kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi ülke yönetiminde egemen olduktan sonra Vahideddin'in idaresi fiilen mümkün olmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kösem Sultan</span> Osmanlı İmparatorluğunun Saltanat Naibi Sultan I.Ahmedin nikâhlı eşi, IV. Murad ve I. İbrahimin validesi ve torununun (IV. Mehmed) saltanatını gören tek Valide Sultandır

Mahpeyker Kösem Sultan, Osmanlı İmparatorluğu tarihinin en güçlü kadın figürlerinden birisi, Sultan I. Ahmed'in nikâhlı eşi ve IV. Murad ve İbrahim'in annesidir. Osmanlı tarihinin en güçlü ve etkili kadınlarından biri ve aynı zamanda sonradan Kadınlar Saltanatı olarak adlandırılan dönemin merkezi bir figürü oldu. Naip olarak, Osmanlı İmparatorluğu'nu yaklaşık 20 yıl boyunca etkin bir şekilde yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Merzifonlu Kara Mustafa Paşa</span> 91. Osmanlı sadrazamı

Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, Osmanlı padişahı Avcı Mehmet saltanatı sırasında 3 Kasım 1676 - 15 Aralık 1683 tarihleri arasında yedi yıl bir ay on iki gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. 1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı ve 1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşında kazandığı başarılara rağmen, II. Viyana Kuşatması ile özdeşlemiş olan sadrazamdır ve kuşatmanın hüsranla sonuçlanması üzerine idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Köprülü Fazıl Mustafa Paşa</span> 97. Osmanlı sadrazamı

Köprülü Fazıl Mustafa Paşa,, II. Süleyman saltanatında, 25 Ekim 1689 - 19 Ağustos 1691 tarihleri arasında bir yıl dokuz ay yirmi beş gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Sürmeli Ali Paşa II. Ahmet ve II. Mustafa saltanatlarında, 14 Mart 1694 - 2 Mayıs 1695 tarihleri arasında bir yıl bir ay on dokuz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. "Sürmeli" olarak anılması Hammer'e göre "haddini bilmeyen" anlamlı; Uzunçarşılı'ya göre ise "gözlerinin sürmeli olmasından veya sürme çekmesinden" dolayıdır.

Merzifonlu Çalık Hacı Ali Paşa, II. Ahmed saltanatında, 27 Mart 1692 - 27 Mart 1693 tarihleri arasında bir yıl bir gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'dan sonra Merzifon'un çıkardığı ikinci sadrazamdır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Tevfik Okday</span> 209. ve son Osmanlı sadrazamı

Ahmet Tevfik Paşa, Osmanlı devlet adamı ve son Osmanlı sadrazamı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet İzzet Furgaç</span> 215. Osmanlı sadrazamı

Ahmed İzzet Paşa ya da Soyadı Yasası sonrası Ahmet İzzet Furgaç, I. Dünya Savaşı'nın son günlerinde sadrazamlık yapmış, Arnavut asıllı Osmanlı asker ve devlet adamıdır.

Hadım Sinan Paşa, I. Selim saltanatında 18 Haziran 1515-23 Eylül 1515 ile 26 Nisan 1516-22 Ocak 1517 tarihleri arasında iki kez sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Ziyaeddin Efendi</span>

Şehzade Mehmed Ziyaeddin Efendi, Osmanlı padişahı V. Mehmed Reşad'ın ve başkadınefendi Kamures Hanım'ın büyük oğludur. Çırağan Sarayı'nda doğmuştur. Şehzade olmasının yanı sıra bir asker, hekim ve müzisyendir. "Nişan-ı âli-i imtiyaz" ve "Prusya kara kartal şövalye nişânı" sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Avlonyalı Ferid Paşa</span> 207. Osmanlı sadrazamı

Avlonyalı Mehmed Ferid Paşa, Arnavut asıllı Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Kadınlar saltanatı</span>

Kadınlar saltanatı, Osmanlı İmparatorluğu'nda haseki sultanların veya valide sultanların veya hanım sultanların devlet yönetimine müdahale etmeleri, zaman zaman bizzat devleti yönettikleri döneme verilmiş olan bir addır. Kanuni Sultan Süleyman, döneminde başlamış olup 1656 yılında Köprülü Mehmet Paşa'nın sadrazam oluşuna kadar devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hümeyra Özbaş</span>

Suade Hümeyra Özbaş son Osmanlı Padişahı VI. Mehmed'in torunudur.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Hakkı Okday</span> Ahmet Tevfik Paşanın oğlu, asker, diplomat

İsmail Hakkı Tevfik Okday, son Osmanlı sadrazamı Ahmet Tevfik Paşa'nın oğlu, son Osmanlı Padişahı Mehmed Vahdettin'in eski damadı, asker, diplomat, filatelist.

<span class="mw-page-title-main">Sabiha Sultan</span> Osmanlı prensesi

Sabiha Sultan veya Rukiye Sabiha Osmanoğlu, son Osmanlı padişahı Sultan Vahdettin’in kızı ve son İslam Halifesi Abdülmecid Efendi'nin gelini.

<span class="mw-page-title-main">Fatma Ulviye Sultan</span>

Fatma Ulviye Sultan veya Fatma Ulviye Germiyanoğlu, son Osmanlı padişahı Vahdettin’in büyük kızı.

Ahmed Fevzi Paşa

Naciye Tevfik Biren Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Park Otel</span> İstanbulda 1930da hizmete girmiş otel

Park Otel, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki bir oteldi. 1930 ila 1979 yılları arasında hizmet veren otel, Osmanlı Devleti'nin son döneminde Hariciye Konağı olarak hizmet vermiş olan tarihî bir yapıda bulunmaktaydı.

Bu sayfada 1877 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşanan olaylar yer alır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.