İçeriğe atla

Şartröz

Şartröz 1737 yılından beri Şartrö Tarikatına bağlı keşişler tarafından François Annibal d'Estrées tarafından verilen el yazması gizli bir tarife göre üretilen bir Fransız likörüdür. 130 değişik baharat, bitki ve çiçekten yapılır. İsmini Grenoble bölgesindeki Şartrö Dağlarında keşişlerin yaşadığı Büyük Şartrö Manastırı'ndan alır.

İçki yeşilimsi bir renktedir. Bir yeşil tonu olan Şartröz rengi de bu içkinin renginden gelmektedir.

Kuvvetli bir içkidir %40-%55 alkol içermektedir. Tatlıdır. Keskin, baharatlı ve otsu bir aroması vardır. Tadı servis sıcaklığına göre değişir. Soğuk servis edilir ancak oda sıcaklığında da içilebilir. Fransız kayak merkezlerinde sıcak çikolata ile karıştırılarak Green Chaud adı ile servis edilir.

Hikâyeye göre 1605 yılında Fransız kralı IV. Henri'nin generallerinden biri olan François Annibal d'Estrées Paris'teki Vauvert Manastırı'nda yaşayan Şartrö keşişlerine içinde "ölümsüzlük iksiri"'nin tarifi bulunan bir el yazması verir. Bu el yazması keşişler tarafından Büyük Şartröz Manastırı'na ulaştırılır. Bu tarif "Büyük Şartröz'ün Bitkisel İksiri" (Elixir Végétal de la Grande Chartreuse) adı ile üretilmeye başlar. Formül 130 bitki, baharat, çiçek, üzüm alkolü ve gizli maddelerden oluşur. Keşişler bu iksiri ilaç olarak üretmişlerdir. 1737 yılında Birader Gerome Maubec tarafından tarifte bazı iyileştirmeler yapılmıştır.

Bu içecek kısa sürede popüler olmuş ve 1764'ten itibaren bugün Yeşil Şartröz adı ile anılan içki üretilmeye başlanmıştır. 1793 yılında keşişler Fransa'dan sürülmüş ve içkinin de üretimi onlar tekrar geri dönene kadar birkaç yıllığına durmuştur.

1838'de keşişler daha tatlı bir tadı olan Sarı Şartröz'ü üretmeye başlamışlardır.

1903 yılında keşişler tekrar sınırdışı edilmiş tüm mal varlıklarına hükûmet tarafından el konulmuştur. Keşişler gizli tariflerini sığındıkları İspanya'nın Tarragona kentine götürmüş ve burada üretmeye başlamıştır. Burada ürettikleri içkinin etiketine "Şartrö Pederleri Tarafından Taraggona'da Üretilen Likör" (Liqueur fabriquée à Tarragone par les Pères Chartreux) yazmışlardır.

Bu süre içinde Voiron kentinde bir şirket hükûmetten Şartrö varlıklarını satın alıp Şartröz üretmeye başlamıştır. Ancak keşişlerin formülü olmadan yaptıkları üretim başarısız olmuştur.

II. Dünya Savaşı'ndan sonra hükûmet sınırdışı kararını kaldırmış ve Şartrö keşişleri tekrar Fransa'ya dönmüşlerdir.

Günümüzde Voiron'da üretilen Şartrö likörü Büyük Şartrö Manastırı'ndan iki keşiş tarafından hazırlanan karışım ile yapılmaktadır. Formül gizlidir ve aynı anda sadece iki keşiş tarafından bilinmesine izin verilmektedir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Safran</span> Soğanlı bir kültür bitkisi ve bu bitkiden elde edilen baharat

Safran, süsengiller (Iridaceae) familyasından, sonbaharda çiçek açan, 20–30 cm boyunda, çiğdem (Crocus) cinsinden soğanlı bir kültür bitkisi ve bu bitkiden elde edilen baharat. Bitkinin yaprakları şeritimsi, mor çiçekleri üç tepeciklidir. Çiçeği ve tepecikleri bitkiye bağlayan yaprak sapı da dâhil olmak üzere erkek organları kurutularak özellikle gıda boyası ve tat verici olarak kullanılan safran bitkisi daha çok İspanya, Fransa, İtalya ve İran'da yetiştirilir. Türkiye’de ise safran Safranbolu’da üretilmektedir. Ağırlığına göre dünyanın en pahalı baharatı,, olan safranın anavatanı Güneybatı Asya’dır. Yetiştiriciliğine ilk olarak Yunanistan civarında başlanmıştır. Yarım kilogram safran 80.000 çiçekten çıkarılabilir. Kendi ağırlığının 100.000 katı suyu sarı renge boyar.

<span class="mw-page-title-main">Viski</span> Fermente tahıl püresinden yapılma damıtılmış alkollü meşrubat türü

Viski, arpa, buğday, çavdar veya mısırdan damıtılarak yapılan ve meşe fıçılarda dinlendirilerek olgunlaştırılan bir tür damıtılmış alkollü içecektir. İsmi İrlanda ve İskoçya lehçelerinde "yaşam suyu" anlamına gelen "uisge beatha"dan gelmektedir. Viski yapmak için mısır, arpa, çavdar ve hatta karabuğday gibi çeşitli tahıllar kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Absent</span>

Absent, çeşitli bitkilerin damıtılarak fermante edilmesiyle elde edilen, alkol oranı yüksek bir içkidir. Rakıya benzer şekilde bir miktar absente iki ila beş miktar su ilave edilip içilir. Ana bileşenleri alkol, pelin ve yeşil anasondur. Bunun yanı sıra üretildigi bölgenin geleneklerine göre çeşitli bitkiler karışıma eklenir.

<span class="mw-page-title-main">Şarap</span> üzümden yapılan fermente içecek

Şarap veya mey, fermente meyvelerden yapılan alkollü bir içecektir. Maya, meyvelerdeki şekeri tüketir ve onu etanol ve karbondioksite dönüştürerek ısı açığa çıkarır. Şarap erik, kiraz, nar, yaban mersini, frenk üzümü ve mürver gibi çeşitli meyvelerden yapılabilse de çoğunlukla üzümden yapılır ve "şarap" terimi genellikle bir niteleyici olmadan kullanıldığında üzüm şarabını ifade eder. Şarap, çoğunlukla %9 ila %15 arası alkol ihtiva etmektedir. Başka meyvelerden de üretilebilen şaraplar o meyvenin adı ile anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dondurma</span> dondurulmuş tatlı

Dondurma, içine şeker katılmış çeşitli meyve suları ya da sütten soğutmak suretiyle elde edilen soğuk bir tatlıdır. Eş anlamlısı buzkaymak sözcüğüdür. Ayrıca meyveli buz ve freezie türleri de vardır. El ile ya da elektrikli makinelerde yapılabildiği gibi dondurma buzdolapları ile de hazırlanabilir. 100 g dondurma 100-200 kalori verir. A, B, D vitaminleriyle, kalsiyum, yağ, protein ve fosfor yönünden zengin bir gıdadır. Artık piyasada hemen her çeşidi olan dondurmaları servise hazır paket şeklinde her mevsimde bulmak oldukça kolaydır. Yaz kış yenilmesi tavsiye edilir. Her çeşit kuru ve yaş meyve ile hazırlandığı gibi cevizli, fıstıklı, çikolatalı, karamelli vb. olan çeşitleri piyasada sıklıkla tüketilmektedir. Dondurmalar elle, makine yardımıyla ya da döverek yapılabilir. Bazı yörelere has dondurmalar vardır örneğin Kahramanmaraş Dondurması. Kendine has dondurması olan ülkeler vardır. Birleşik Krallık, Japonya, Finlandiya, Yunanistan, Yeni Zelanda, Avustralya, Almanya ve İtalya'nın yanı sıra Türkiye'de de Kahramanmaraş, dondurması ile ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Votka</span> Rusların millî içkisi

Votka veya orijinal ismiyle Vodka, Polonya ve Rusya menşeli, farklı çeşitlere sahip, şeffaf bir distile alkollü içkidir. Temelde su ve rektifiye etanolden oluşur, bazı diğer maddeler ve aroma izleri bulunabilir. Geleneksel olarak, fermente edilmiş tahıl tanelerinden veya patateslerden elde edilen sıvının damıtılmasıyla yapılır, ancak bazı modern markalar temel olarak meyve veya şeker kullanır. Özel bir tat ve kokusu yoktur ve renksizdir. İsminin Slavca su anlamına gelen "voda" 'dan geldiği sanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pepsi</span>

Pepsi, 1893 yılında ABD'de yaratılmış, PepsiCo tarafından üretilen ve Dünya'da en popüler alkolsüz içecek markalarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Orta Çağ'da Avrupa mutfağı</span> 5. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar Avrupa kültürlerinin besinleri, yeme alışkanlıkları ve yemek pişirme yöntemleri

Orta Çağ Avrupa mutfağı, 5. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar Avrupa kültürlerinin besinlerine, yeme alışkanlıklarına ve yemek pişirme yöntemlerine verilen genel addır. Bu dönem boyunca beslenme düzeni ve pişirme yöntemleri Avrupa genelinde değişimlere uğramış ve tüm bu değişiklikler Avrupa'nın modern mutfak kültürünün temelini oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Alman mutfağı</span> Alman ulusunun yemek tarzı

Alman mutfağı, Alman ulusunun yemek tarzından ileri gelmektedir. Yüzyıllar boyunca bölgeden bölgeye gerçekleşen sosyal ve politik değişiklikler etkisiyle mutfak gelişimini sürdürmüştür. Almanya'nın güney bölgeleri olan Bavyera ve Svabya, birçok ortak yemek kültürünü paylaşmaktadır. Malzeme ve yemekler eyaletlere göre değişmektedir. Hem ulusal, hem bölgesel nitelikte birçok önemli yöresel yemek bulunmaktadır. İlk zamanlar yöresel haldeki birçok yemek, günümüzde değişiklikler geçirerek ülke çapına yayılmışlardır. Alman mutfağı heterojen toplum yapısı ve karışık kültürü ile çeşitlilik göstermektedir.

Yeni Rakı, Mey|Diageo tarafından üretimi ve satışı yapılan rakı markasıdır. Yeni Rakı grubu; Yeni Rakı, Yeni Rakı Yeni Seri, Yeni Rakı Âlâ, Yeni Rakı Ustaların Karışımı, Yeni Rakı Uzun Demleme ve Yeni Rakı Giz olmak üzere yedi alt markadan oluşmaktadır. Yeni Rakı markasının bilinen en eski kullanımı 1937 yılına aittir. Yeni Rakı, günümüzde Manisa/Alaşehir ve Nevşehir illerindeki içki fabrikalarında üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İskoç viskisi</span>

İskoç viskisi, malt arpadan üretilen bir viski çeşididir. Scotch viski farklı çeşitleri de bulunan İskoçya ile özdeşleşmiş bir viski türüdür. İskoçya'da sadece tanımını ve üretim şeklini belirleyen kanunlar çerçevesinde yasal olarak üretilebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Buğday birası</span>

Buğday birası, genellikle üst fermentasyon yoluyla üretilen ve önemli oranda buğday maltı içeren biraları tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Genel olarak Alman stili weizenbier, Belçika stili witbier ve Amerikan stili wheat ale olmak üzere üç türde üretilir. Berliner Weisse, lambik ya da gose gibi ekşi biraların yapımında da önemli oranda buğday maltı kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Düşük alkollü bira</span> standart biralara göre oldukça düşük oranlarda alkol içeren biralar

Düşük alkollü bira, standart biralara göre oldukça düşük oranlarda alkol içeren biraları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Light bira ya da alkolsüz bira olarak da bilinirler. Düşük alkollü biralar genelde lager tipi olarak üretilmesine karşın, ale tipi olarak üretilenleri de vardır.

<span class="mw-page-title-main">Saison</span> Belçika kökenli bir bira türü

Saison, genel olarak %7,00 dolayında alkol içeren, yüksek karbonasyonlu, meyvemsi ve baharatımsı aromaların egemen olduğu, sıklıkla çiftlik evlerinde üretilip şişelenerek piyasaya sürülen Belçika kökenli bir bira türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Soju</span>

Soju Kore’nin yerli damıtılmış içeceğidir. Tadı votka ile karşılaştırılabilir olsa da üretim sürecinde eklenen şekerlerden dolayı genellikle hafif tatlıdır. Genellikle sek tüketilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lambik</span>

Lambik, Belçika'nın Pajottenland bölgesinde üretilen ve spontan fermentasyonla mayalanan ekşimsi bir bira türüdür. Gueuze, kriek, faro ve mars gibi alt türleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Litvan mutfağı</span>

Litvan mutfağı, Litvanya'nın serin ve nemli kuzey iklimine uygun ürünleri içerken bir mutfak kültürü gösterir. Arpa, patates, çavdar, pancar, yeşil sebzeler, çilek ve mantar yerel olarak yetiştirilmektedir ve süt ürünleri ülkenin uzmanlık alanlarından biridir. Kışın yiyecekleri saklamak için çeşitli turşulama yöntemleri kullanılır. Çorbalar son derece popülerdir ve yaygın olarak sağlıklı beslenmenin anahtarı olarak kabul edilir. İklim ve tarım uygulamalarını Kuzey Avrupa ile paylaştığı için, Litvanya mutfağının Baltık komşuları ve genel olarak kuzey ülkeleri ile pek çok ortak noktası bulunur. Uzun süren tarım ve yiyecek arama gelenekleri, ülkenin tarihi boyunca çeşitli etkilerle birlikte Litvanya mutfağını oluşturmuştur.

Yengeç Burger, animasyon televizyon dizisi SüngerBob Karepantolon'da kurgusal restoran Yengeç Lokantası tarafından satılan bir sebzeli burgerdir. Dizinin yaratıcısı Stephen Hillenburg, köftelerin et içermediğini açıkça belirtmiştir. Lokantanın kurucusu Bay Yengeç ve baş düşmanı Plankton tarafından yaratılan, ana karakter SüngerBob'un kızartma aşçısı olarak işi boyunca yaptığı yemeklerin yanı sıra lokantanın ticari marka yemeği ve Bikini Kasabası'nın en ünlü burgeridir. Dizi boyunca öne çıkan bir hikâye, Bay Yengeç'in düşmanı Plankton'un Yengeç Burger'in gizli formülünü çalmaya çalışmasıdır. Bu mizah unsuruna özel "Dost musun Düşman mısın" bölümünde bir özgeçmiş verildi, burada Bay Yengeç ve Plankton'un Yengeç Burgeri sağlığı ihlal eden Kokarca Burger lokantasıyla rekabet etmek için yarattığı ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Tequila, Jalisco</span>

Santiago de Tequila (İspanyolca: [tekila], Jalisco eyaletinde bulunan Guadalajara şehrine yaklaşık 60 km mesafedeki bir Meksika kasabası ve belediyesidir. Tequila, bu bölgeye özgü mavi agav bitkisinden yapılan “ tekila ” adını taşıyan içeceğin ana vatanı olarak bilinmektedir. Bitkinin kalbi şeker içerir ve burada yerli halklar tarafından fermente bir içecek yapmak için kullanılmıştır. İspanyollar geldikten sonra bu fermente içeceği alıp damıtarak bugün bildiğimiz tekilayı üretmişlerdir. İçkinin dünya çapındaki popülaritesi ve arkasındaki çok eski olakan tarihi günümüzde şehri ve onu çevreleyen bölgeyi bir Dünya Mirası Alanı haline getirmiştir. 2003 yılında Meksika federal hükûmeti tarafından " Pueblo Mágico " olarak adlandırılmıştır. Tekila aynı zamanda Angélica Rivera ve Eduardo Yáñez'in başrollerini paylaştığı başarılı Televisa telenovela Destilando Amor'un çekimlerinin yapıldığı yer olmasıyla da ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Drambuie</span>

Drambuie /dræmˈbuːi/ İskoç viskisi, funda balı, otlar ve baharatlardan yapılan altın renkli, %40 ABV likördür. Marka 100 yıl boyunca MacKinnon ailesine aitti ve 2014 yılında William Grant & Sons tarafından satın alındı.