İçeriğe atla

Şartrö Tarikatı

Şartrö Tarikatı
Ordo Cartusiensis
SloganStat crux dum volvitur orbis
Kuruluş15 Ağustos 1084 (940 yıl önce) (1084-08-15)
Kuruluş yeriFransa
TürPapalık Hakkının Dini Cemaati[1]
MerkezBüyük Şartröz Manastırı
Üyelerc. 380[2]
O.Cart.
Resmî site

Şartrö Tarikatı (Fransızca L'Ordre des Chartreux) veya Aziz Bruno Tarikatı, Hristiyanlığın Katolik mezhebine bağlı bir tarikatıdır.

Tarihi

1084 yılında Kölnlü Aziz Bruno ve altı arkadaşı (Grenoblelü Hugues ile) tarafından Fransa'nın Grenoble kentinin kuzeyinde kurulmuştur. Tarikatın İsmi bölgedeki Şartröz Dağları'ndan gelir. Tarikat, burada Büyük Şartröz Manastırını inşa etmiştir.[3]

Büyük Şartröz Manastırı.

1100 tarihinde ikinci Şartrö manastırı Bruno tarafında Calabria bölgesinde kuruldu. 1109-1136 yıllar arasında 7 tane daha kurulmuştur. 13. yüzyılın sonunda, İspanya'dan Danimarka'ya kadar Avrupa'ya yayılmış, 2'si kadınlara ait olmak üzere 38 manastır vardı. 1521'de 195 manastırı bulunur.[4]

Bugünlerde bütün dünyada 18 şartrö manastırı bulunur. 5 tanesi İspanya'da, 4 tanesi Fransa'da, 2 tanesi İtalya'da, Slovenya, Almanya, İsviçre, İngilitere, Brezilya, Arjentin ve ABD ise birer tane var. Kadınların ise 5 tane manastırı bulunmaktadır.[5]

Şartrö'nün manastır hayatı

Yarı münzevi bir toplum olarak yaşamlarını sürdürmektedir. Tarikata bağlı rahip ve rahibeler bulunmaktadır. Tarikat diğer manastır tarikatları gibi Aziz Benedikt'in kurallarını takip etmek yerine bağlı oldukları kendi kurallarını koymuşlardır.[6]

Şartröz manastırlarında keşişlerin başında bir başrahip bulunmaz. Bu yüzden manastır yerine Şartröz hücre evleri nitelendirmesi kullanılır. Her keşişin kendine ait bir yaşam alanı ve hücre adı verilen küçük konutları vardır. Geleneksel olarak hücreler tek odalı iki kattan oluşur. İlk katında yakmak için odunların konulduğu odunluk ve keşişlerin el işleri ile uğraştığı bir atölye bölümü bulunur. İkinci kat girişinde Meryem Ana resminin bulunduğu dua etmeye yarayan bir giriş ile keşişin yatağı, çalışma masası bulunur. Her hücre yüksek duvarla çevrili ufak bir bahçeye sahiptir. Keşişler burada meditasyon yaptığı gibi, fiziksel aktivite olması açısından kendileri ve diğerleri için sebze yetiştirirler.

Chartreuse de Mauerbach Manastırı

Konutların kapısında döner bir bölüm bulunur. Keşiş buradan kimseyle karşılaşmadan yiyecek ve ihtiyaçlarını içeri alır. Keşişler öğlen ve akşam olmak üzere günde iki öğün yerler. Oruç zamanlarında ise sadece bir öğün yemek yerler.[7]

Münzevi keşişler genelde kimseyle konuşmazlar ve temasta bulunmazlar. İhtiyaçlarını manastırda hizmet eden sıradan rahiplere yazdıkları ve döner kapıdan uzattıkları notlarla bildirirler.

Şartröz hücre evi bölümleri

Keşişler sadece kilisede dua etmek için hücre evlerinden çıkarlar. Bunun dışındaki zamanlarını hücrelerinde okuyarak, yazarak ve el işleri yaparak geçirirler. Keşişler gün doğmadan uyanır ve gün batımı ile yatıp birkaç saat uyuduktan sonra gece tekrar kalkıp geç saate kadar dua eder ve ilahi söylerler. Haftada bir kez manastır dışına yürüyüşe çıkarlar. Bu yürüyüş sırasında konuşabilirler. Keşiş senede bir kez ailesinden bir ziyaretçi ile görüşebilir.

Keşişler dünya işleri ile uğraşmazlar, dış dünya ile bağlantı kurmazlar. Keşiş için dünya duadır, insanlık alemine katkıları da ettikleri dualardır.

Manastırda keşişlerin yanı sıra çeşitli zamanlarda manastıra gelen ve burada zaman geçiren sıradan rahipler bulunur. Bunlar keşiş yemini etmeyenlerdir ve manastırın hizmetini üstlenirler. Bu dağlar aynı zamanda 1740'tan beri manastırdaki rahipler tarafından üretilen Şartröz İçkisine de adını verir. Bir yeşil tonu olan Şartröz rengi de bu içkinin renginden gelmektedir.

Şartrö Azizler listesi

  • Aziz Bruno (ö. 1101)
  • Étienne de Bourg (ö. 1118)
  • Grenoblelü Hugues (ö. 1132)
  • Anthelme de Chignin (ö. 1178)
  • Odon de Novare (ö. 1198)
  • Lincolnlu Hugh (ö. 1200)
  • Arthaud de Belley (ö. 1206)
  • Étienne de Châtillon (ö. 1208)
  • John Houghton (ö. 1535)
  • Robert Lawrence (ö. 1535)
  • Augustin Webster (ö. 1535)
  • Londralı Davy (ö. 1537)

Kaynakça

  1. ^ "Carthusian Order (O. Cart.)". 22 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022. 
  2. ^ Renault, Marion (17 Aralık 2020). "An Elixir From the French Alps, Frozen in Time". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 5 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2021. 
  3. ^ New Catholic encyclopedia. G. Van Duck. 2nd ed (İngilizce). Catholic University of America. Detroit: Thomson/Gale. 2003. s. 193. ISBN 0-7876-4004-2. OCLC 50723247. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022. 
  4. ^ New Catholic encyclopedia. s. 194. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022. 
  5. ^ New Catholic encyclopedia. s. 196. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nursialı Benediktus</span> İtalyada yaşamış hem ortodoks hem katolik mezhebine göre aziz kabul edilen bir din adamı

Nursialı Benediktus, İtalya'da yaşamış, Ortodoks ve Katolik Kiliselerince aziz kabul edilen bir din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Clairvauxlu Bernard</span>

Bernard de Clairvaux, Fransız bir Keşiş ve Mistik.

<span class="mw-page-title-main">Ávilalı Teresa</span>

Ávilalı Teresa, İspanyol Katolik rahibe ve mistik. 12 Mart 1622 tarihinde Papa XV. Gregorius tarafından Azize ilan edildi. Papa VI. Pavlus 1970 yılında Teresa'ya Kilisesi Doktoru" unvanını verdi. Yortusu 15 Ekim'dir.

<span class="mw-page-title-main">Sistersiyenler</span>

Sistersiyen tarikatı Hristiyanlığın Katolik koluna bağlı kendilerini Dünya işlerinden uzaklaştırmış keşiş ve rahibelerden oluşan bir tarikattır.

<span class="mw-page-title-main">Trappistler</span> Romalı bir katolik tarikat

Trappistler, Hristiyanlığın Katolik mezhebinden Sistersiyen tarikatının bir koludur. Trappistler, 18. yüzyıl sonlarındaki dînî reform hareketlerinden etkilenen Sistersiyen tarikatı içinde günlük yaşamlarında Aziz Benedikt'in koyduğu prensipleri birebir ve katı bir şekilde uygulayan bir grup olarak 19. yüzyıl başında ortaya çıkmıştır. Sistersiyenler gibi Trappist'in adı verilen kadın kolları da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kapusenler</span> Tarikat Kolu

Kapusenler, Hristiyanlıkta Katolik Kilisesi'ne bağlı Fransisken tarikatının 1528'de kurulmuş bir koludur.

<span class="mw-page-title-main">Dominikan Tarikatı</span>

Dominikan tarikatı, Aziz Dominik tarafından kurulmuş ve Papa III. Honorius tarafından 22 Aralık 1216'da onaylanmış bir Katolik tarikatıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bruno (aziz)</span> Şartrö Tarikatının kurucusu

Aziz Bruno veya Kölnlü Bruno Şartrö Tarikatı'nın kurucusu ve Papa II. Urban'ın öğretmeni ve danışmanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Benedikten Tarikatı</span> Katolik Hıristiyanlığa bağlı bir tarikat.

Benedikten Tarikatı (Latince: Ordo Sancti Benedicti) Aziz Benediktus'un Düzeni'ni takip eden Hristiyanlığın Katolik mezhebine bağlı bir manastır tarikatıdır. Tarikat içindeki her bir manastır bağımsızdır ancak Benedikten Konfederasyonu altında amaçları doğrultusunda ortak hareket ederler.

<span class="mw-page-title-main">Maksimos (aziz)</span>

İman Savunucusu Maksimos, Teolog Maksimos ya da Konstantinopolisli Maksimos, Hristiyan keşiş, teolog, mistik ve bilgin.

<span class="mw-page-title-main">Frer</span>

Frer, bir erkek kardeş ve on ikinci veya on üçüncü yüzyılda kurulan dindar tarikatlardan birinin üyesi. Bu terim, yalancıların, daha eski manastır tarikatlarının istikrar yeminleriyle resmîleştirilen tek bir manastıra bağlılığından, üst düzey bir generalin yetkisi altında uygulanan gezgin havarisel karakterini ayırt eder. Rahiplerin en önemli toplulukları Dominikliler, Fransiskenler, Augustinianlar ve Karmelitlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Çöl Babaları</span>

Çöl Babaları 3.yy’dan itibaren Mısır’ın Scates çölünde hayatlarının büyük bir kısmını yaşayan keşiş ve rahiplerdi.

Münzevilik, yalnız ve izole yaşam tarzı olarak kabul edilen dini bir pratik biçimidir.

<span class="mw-page-title-main">Ankiralı Nilus</span>

Ankyralı Nilus ya da Sinai'li Nilus bir manastır başkeşişi ve yazar, Altın Ağızlı Yuhanna’nın müritlerinde ve savunucularından birisidir. Hem Katolik hem Ortodoks Kilisesi tarafından aziz olarak hürmet edilir ve Kasım’ın 12’sinde anılır.

<span class="mw-page-title-main">Antonios</span>

Büyük Antonios -Mısır’lı Antonios, Münzevi Antonios ya da Çöllerin Antonios’u olarak da bilinir - Hristiyan manastır sisteminin babasıdır. Hayatı bize İskenderiyeli Athanasius tarafından, 360 yılı civarı, anlatılan hikâye ile bilinir. Yortu günü Katolikler ve Ortodokslar tarafından 17 Ocak’ta kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">Faustina Kowalska</span>

Faustina Kowalska, Polonya'lı, Latin Katolik, rahibe ve mistikti. İsa Mesih'i gördüğü görümleri Latin Katoliklerin “İlahi Merhamet”e adanışlarına ilham kaynağı oldu ve "İlahi Merhamet’in Sekreteri" lakabını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Yuhanna Kassian</span>

Yuhanna Kassian, Hristiyan bir keşiş ve mistik bir yazar. Ortodoks ve Katolik kiliseleri tarafından Kilise Babası ve Aziz olarak kabul edilir. Yortusu Katolik Kilisesi tarafından her 23 Şubat kutlanır. Ortodoks Kilisesi’nde ise Şubat’ın 28’i veya 29’unda kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">Şarbel Mahluf</span> Lübnanlı Katolik Hristiyan Rahip ve Keşiş

Mor Şarbel veya Aziz Şarbel Mahluf olarak da bilinen Şarbel Mahluf O.L.M., , hayatı süresince ve öldükten sonra Hristiyanlar ve Müslümanlarca ün kazanmış ve hürmet görmüş Lübnanlı bir Maruni keşiş ve rahiptir. Katolik Kilisesi tarafından aziz ilan edilmiştir. Yortusu Roma takviminde 24 Temmuz, Maruni takviminde Temmuz ayının 3. Pazarı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ora et labora</span> Latince deyim

Ora et labora ifadesi, genellikle Aziz Benedikt Kuralıyla ilişkilendirilen Katolik manastır çalışma ve dua etme uygulamasına atıfta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Sessiz Yuhanna</span> 6. yüzyılda yaşamış aziz ve piskopos

Sessiz Yuhanna, , yetmiş altı yıl boyunca yalnız yaşadığı bilinen bir Hristiyan azizidir. Anımsamaya ve susmaya olan düşkünlüğünden dolayı kendisine bu isim verilmiştir. Aziz Yuhanna'nın yortu günü, Katolik Kilisesi'nin Genel Roma Takvimi'nde 13 Mayıs, Doğu Ortodoks ve Doğu Katolik Kiliselerinde ise 3 Aralık'tır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.