İçeriğe atla

Şar Dağları

Şar Dağları
Büyük Türk Tepesi (2747 m) ve Küçük Türk Tepesi (2707 m)
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik2747 m
Koordinatlar41°59′36″K 20°49′0″D / 41.99333°K 20.81667°D / 41.99333; 20.81667
Coğrafya
Konum Kosova
 Kuzey Makedonya
 Sırbistan

Şar Dağları (Sırpça ve Makedonca: Šar Planina / Шар Планина; Arnavutça: Malet e Sharrit / Mali i Sharrit / Sharr). Kosova ile Kuzey Makedonya devletlerinin sınırları boyunca uzanan dağ silsilesidir.

Coğrafya

Şar Dağları’nın %56,25’i Kuzey Makedonya sınırları içinde; %43.12’si Kosova sınırları içinde; %0,63’ü de Arnavutluk’un sınırları kapsamındadır.

Tepeler

Şar Dağları’nda bir kayak bölgesi
Kosova içinde dağın yamacında uzanan bir karayolu

2.000 m üstünde bulunan çok sayıda doruk noktası bulunmaktadır. Büyük Türk Tepesi, 2747 metrelik yüksekliğiyle Şar Dağları’nın en yüksek tepesidir. Diğer önemli tepeler şunlardır: Küçük Türk Tepesi 2707 m; Bakırdan Tepesi 2704 m; Borislaveç Tepesi 2675 m; Rudoka Tepesi 2658 m; Bistra Tepesi 2651 m; Büyük Tepe 2629 m; Baba Hasancık Tepesi 2533 m; Lyuboten Tepesi 2498 m; Ploça Tepesi 2450 m… Bu tepelerden bazıları Kosova tarafında, bazıları da Kuzey Makedonya tarafındadır.

Su Rezervi

Şar Dağları’nda 39 dağ gölü bulunmaktadır. Ayrıca, 100 büyük kaynak ve 25 civarında büyük akarsu da bu dağ silsilesinde bulunmaktadır.

Akarsular

Buradaki 72 kaynak ve akarsu, kanyon ve yarıklar oluşturmuştur. Vrutoçka Deresi, en bilinen ve en büyük akarsulardandır. Ayrıca, Vrapçişka; Büyükdere; Mazdraça; Bogovinska; Taşlıkça; Pena; Leşoçka; Belovişka; Rakita; Resteliça Deresi; Brod Deresi; Prizren Akdrini; Manastır Deresi gibi ünlü dereler de Şar Dağları’ndan dökülür.

Şelaleler

43 metrelik yükseklikle Belovişka Deresinin oluşturduğu şelale, en bilinen ve en büyük şelaledir. Bu şelaleyi 25 metrelik yüksekliğiyle Titov Tepesi civarındaki şelale izler.

Göller

25 tanesi Kuzey Makedonya Cumhuriyeti’nde olmak üzere, toplam 39 dağ gölü vardır. En büyüğü Bogovinska Gölü’dür. Onu 1936 m rakımda bulunan Borislaveç takip eder

Bitki Örtüsü ve Hayvanlar

Kosova tarafındaki kısım, Yugoslavya devrinde millî park ilan edilmiştir. Şar Dağları, Avrupa’nın en bereketli dağ bölgelerinden biridir. Vaşak, yabani kedi, sarı ve beyaz susamuru, susamuru, ayı ve dağ keçisi, Şar Dağları'nda yaşayan hayvanlarının başlıcalarıdır.

Turizm

Şar Dağları, yaz ve kış turizmi faaliyetleri için oldukça uygundur. Kosova ve Kuzey Makedonya'da bulunan Brezoviça, Popova Şapka, Leşniça, Yelak, Mazdraça gibi merkezler, en önemli yaz ve kış turizmi merkezleridir. Kosova tarafında bulunan Dreniça, Karaleva gibi kasabalar, bu bölgenin yüksek yamaçlarında kurulmuş yerleşim birimleridir.

Galeri

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kırşehir</span> Kırşehir ilinin merkezi olan şehir

Kırşehir, Kırşehir ilinin şehir merkezidir. 1941 yılında Ankara'da toplanan I. Coğrafya Kongresi'nde bu bölgeye ve bölgenin Orta Kızılırmak Bölümü'ne alındı. Özellikle son yıllarda köylerin göç vermesiyle nüfus merkez ilçede yoğunlaşmıştır. 1927'de 13.000 olan 1990'da 73.538'e, 2000'de 88.105'e çıkmıştı. 2010'da 110.000 olan merkez ilçe nüfusu 2021 itibarıyla 160.737'dir.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Akdeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Akdeniz Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu'nun güneyinde Akdeniz kıyısı boyunca uzanır. Genişliği 120–180 km arasında değişir. Batı ve kuzey batısında Ege Bölgesi, kuzeyinde İç Anadolu Bölgesi, doğusunda Güneydoğu Anadolu Bölgesi, güneyinde ise Akdeniz bulunur. Güneydoğudan Suriye ile komşudur. Türkiye'nin başka bölgelerinde olduğu gibi Akdeniz Bölgesi'nde de bölge sınırları ile yönetim birimleri olan illerin sınırları tümüyle çakışmaz.

<span class="mw-page-title-main">Abant Gölü</span> Türkiyede göl

Abant Gölü, Bolu ilinin Mudurnu ilçesindeki bir heyelan set gölüdür. Bolu'nun 35 kilometre güneybatısında, yaklaşık 1350 metre yükseklikte konumlanan göl, 125 hektarlık bir alan kaplar. Suları tatlı olan gölün en derin yeri 18 m'dir. Göl ile çevresi 9 Haziran 2022'de millî park olarak belirlenmiş, Türkiye'nin 48. millî parkı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Alpler</span> Orta Avrupada yer alan bir sıradağ

Alpler, Orta Avrupa'da yer alan büyük dağ silsilesi. İsviçre, Kuzey İtalya ve Fransa'nın pek çok bölümünde görülür. Avusturya'nın hemen hemen hepsini kaplar ve Almanya'nın güneyinde önemli yer tutar. Coğrafi olarak 44°-48° kuzey enlemleri ve 5°-18° doğu boylamları arasında bulunur. Ekvator'dan ve Kuzey kutbundan hemen hemen aynı uzaklığa sahiptir. 207.000 km² bir alanı kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Munzur Dağları</span>

Munzur Dağları yahut Mercan sıradağları, Yukarı Fırat bölgesinde, Doğu Anadolu Bölgesi'nin batısındadır. Torosların uzantısı olup kalkerli, dişli kütledir. Yerleşim olarak Tunceli ile Erzincan arasındaki platoda 130 km uzunlukta batıdan doğuya Avcı Dağları'na uzanır. Yüksekliği 3,300 m'yi geçer. Yaşı 5 milyon yıldır. Üzerinde buzul gölleri, meşe ormanları, yabani türde çeşitli hayvanlar, sayısız bitki ve çiçek türleri, akarsular, dereler, yaylalar, alabalık gölleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bozdağlar</span> İzmir, Manisa ve Aydın illerinde yer alan dağ sırası

Bozdağlar, İzmir, Manisa ve Aydın illerinde yer alan dağ sırasıdır. Antik dönemlerdeki adı Tmolos'dur.

<span class="mw-page-title-main">Dağ</span> çevresindeki karasal alanlardan daha yüksek olan kara kütlelerine verilen ad

Dağ, çevresindeki karasal alanlardan daha yüksek olan kara kütlelerine verilen addır. "Dağlık" sıfatı, dağlarla ilişkili ve kaplı alanları tanımlamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız Dağları</span>

Yıldız Dağları veya Istranca Dağları, Trakya'nın Karadeniz kıyılarına paralel olarak, Bulgaristan'dan İstanbul iline kadar yaklaşık 150 km uzunluğunda bir dağ zincirinden oluşmaktadır. Bu zincirin en yüksek noktası Kırklareli ilinde bulunan yaklaşık 1.031 metrelik Mahya Dağı zirvesidir. Bulgaristan'da "Strandja" adı kullanılır. Türkiye'deki kısmı 197 000 hektarlık bir alan kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Giresun Dağları</span>

Giresun Dağları, Kuzey Anadolu Dağları'nın Kıyı dağları kesiminde Giresun, Sivas ve Ordu illerinin sınırlarında bulunan, Gavur dağları ve Canik Dağları arasında uzanan kısmı. Karadeniz kıyısına doğru Gelevera, Yağlıdere, Aksu gibi akarsularla yarılan bir yamaçla yavaş yavaş iner. Güneyde Kelkit Vadisi'nde Suşehri, Koyulhisar ve Şebinkârahisar'a bakan yamaçları daha diktir. Doğuda Alucra Dağları'nda 3.400 m'ye kadar yükselir. En yüksek tepesi 3391 m yükseklik ile Gümüşhane ile Giresun'un Alucra ilçesi arasında kalan Karadağ'dır. Batıda en yüksek tepesi Sivas ile Giresun'un Bulancak ilçesi sınırında Karagöl Yaylası'na hakim 3.107 rakımlı tepedir. Alp-Himalaya orojenezi ile oluşmuş kıvrım dağlardandır.

<span class="mw-page-title-main">Fırtına Deresi</span> Türkiyede nehir

Fırtına Deresi veya eski adıyla Peruma, Doğu Karadeniz'de yer alan akarsulardan birisi olup, Kaçkar Dağları'nın Karadeniz'e bakan yamaçlarındaki derelerin birleşmesi ile oluşmuştur. Rize Ardeşen'in yaklaşık 2 km batısında Karadeniz'e dökülen Fırtına Deresi, 68 km uzunluğundadır. Çay bahçeleri içerisinden geçen, üzerindeki kemer köprülerle süslü Fırtına Deresi, raftinge elverişli parkurlara sahiptir. Nehirde sportif olta balıkçılığı yapılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mescit Dağı</span>

Mescit Dağı, Erzurum ili sınırları içinde yer alan ve Türkiye'nin 3000 metrenin üstündeki dağlarındandır. 3255 metrelik zirvesi ile Çoruh Nehri'nin çıktığı dağ olan Mescit Dağı, Erzurum şehir merkezinin kuzeyinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Gostivar</span> Kuzey Makedonyada bir yerleşim yeri

Gostivar, Kuzey Makedonya'nın kuzeybatısında bulunan bir şehirdir. Ülkenin kuzeybatı kesiminde Kalkandelen'le beraber büyük yerleşim yerlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Düzyayla, Gölköy</span>

Düzyayla, Ordu İli, Gölköy İlçesi'nin beldesidir.

<span class="mw-page-title-main">Miruşa Şelaleleri</span>

Miruşa Şelaleleri, Kosova’nın orta muhitinde, Klina belediyesi sınırları dâhilinde kalan bir şelale bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Prokletiye Dağları</span> Arnavutluk kuzeyinden doğuda Kosova ve Doğu Karadağ kesimlerinden uzanan sıra dağlar

Arnavutluk Alpleri Arnavutluk kuzeyinden doğuda Kosova ve Doğu Karadağ kesimlerinden uzanan sıra dağlardır. Bu dağ grubunun en yüksek noktası Arnavutluk'ta yer alır ve 2694 metre yüksekliğe sahiptir. Balkanlar’ın büyük dağ sıralarından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Gelevera</span> Karadenizdeki bir akarsu

Gelevara Deresi, Balaban Dağlarından doğup, Espiye ilçesinin doğusunda denize dökülen akarsu. Balaban Dağları'ndan doğar, kuzeye yönelir, 80 km sonra Karadenize ulaşır. Eğimin fazla olduğu akarsuyun akışı hızlıdır. Suyu kış ve yaz mevsiminde boldur. Gelevara üzerine 144 metrelik kaya dolgu gövdeye sahip Gökçebel Barajı yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kaçkar Dağları Millî Parkı</span>

Kaçkar Dağları Millî Parkı büyük bölümü Rizenin Çamlıhemşin ilçesinde, bir bölümü Erzurum ve Artvin illerine uzanan millî park. 51.550 hektarlık mili park Fırtına Deresi ile Hemşin Deresi arasında yer alan Kaçkar Dağları üzerinde kurulmuştur.

Keremali (Elmacık) Dağı, Köroğlu Dağlarının batıda bölümünü oluşturan, Sakarya ilinin en yüksek dağı. 1543 m yüksekliğindeki dağ Hendek ilçesinin güneyi, Akyazı'nın doğusunda bulunur. Dağ adını zirveye yakın bir alanda bulunan türbeden almaktadır. Dağın genel adı Elmacık Dağı iken Sakarya ilinde kalan kısmı için Keremali Dağı olarak kullanılmaktadır. Dağın batısı Sakarya, doğusu Düzce ve Bolu (Mudurnu) il sınırlarında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Bogovina Gölü</span>

Bogovina Gölü, Kuzey Makedonya'nın batısında bulunan Bogovinje Belediyesi'nde bulunmaktadır. Şar Dağları'ndaki 39 gölden biridir ve diğerleri de bölgedeki turizmi artırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şar Dağları Millî Parkı</span> Kosova’nın güneybatısında yer alan millî park

Şar Dağları Millî Parkı Kosova’nın güneybatısında yer alan millî parktır. Burası Prizren ilinin güneyinde uzanan bir kesim olarak toplam 53.272 hektar (532,72 km2) alan kaplar. Şar Dağları’nın kuzey kesimleridir. Kosova Hükûmeti tarafından 13 Aralık 2012 tarihinde buranın millî park statüsü kabul edilmiştir.