İçeriğe atla

Şansölye

Şansölye, Roma İmparatorluğu mirası üzerinde kurulmuş çeşitli ülkelerde değişik zamanlarda değişik anlamlarda kullanılmış bir görev isimlendirmesidir. Bugün ise en bilinen manasıyla Almanya ve Avusturya'da (başbakanlığa denk düşen) hükûmet başkanlığı makamıdır.

Almanya Şansölyesi Merkel ve Avusturya Şansölyesi Faymann, 2008

Almanya şansölyesi

Almanya Şansölyesi Olaf Scholz

Almanya Federal Cumhuriyeti'nin hükûmet başkanıdır. Bakanları ve hükûmet politikasının ana hatlarını belirler. Pratikte en güçlü Alman politikacıdır. Buna karşın protokolde devlet başkanı ve parlamento başkanından sonra üçüncü sırada yer alır. Almanya Federal Meclisi (Bundestag) tarafından seçilir ve parlamentonun yasama dönemi süresince sadece güven oyu yoklaması sonucu görevden alınabilir.[1]

Almanya'nın şu anki şansölyesi Olaf Scholz'dur (SPD).[2][3]

Avusturya şansölyesi

Avusturya Şansölyesi Karl Nehammer

Şansölye (Bundeskanzler), Avusturya'da federal hükûmetin başı ve Avusturya Cumhuriyeti hükûmet lideri olarak ülkenin en yetkili politikacısıdır.

Almanya'dan farklı olarak Avusturya şansölyesinin bakanlar karşısında emir ve direktif yetkisi, hükûmet politikasının ana hatlarını belirleme gücü yoktur. Anayasaya göre hükûmetin diğer üyeleriyle yasal olarak eşit statüdedir. Bununla birlikte bakanların görevden alınması için devlet başkanına öneride bulunabilir. Ayrıca genellikle hükûmet partisinin başı olarak pratikte önemli bir etkiye sahiptir.

Şansölyenin atanması teorik olarak tümüyle devlet başkanının özgür tercihine bağlıdır. Pratikteyse Ulusal Konseydeki (Nationalrat) çoğunluk ilişkilerinin dikkate alınması gerekir. Şansölye devlet başkanına atanacak diğer hükûmet üyelerini önerir. Yemin töreniyle birlikte gerek hükûmet, gerekse de şansölye doğrudan göreve başlar, parlamentonun onayı gerekli değildir. Bununla birlikte parlamento hükûmet aleyhinde her zaman güven oylaması yapabilir.

Avusturya'nın şu anki şansölyesi Karl Nehammer'dır (ÖVP).[4][5]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Federal hükümet". deutschland.de. 7 Ağustos 2023. 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  2. ^ "Deutscher Bundestag - Federal Şansölye seçimi". Deutscher Bundestag. 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  3. ^ "Almanya Federal Cumhuriyeti'nin Siyasi Görünümü". 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  4. ^ "Avusturya'nın Siyasi Görünümü". 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  5. ^ "Federal Chancellor Karl Nehammer - Federal Chancellery". www.bundeskanzleramt.gv.at (İngilizce). 9 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Reichstag</span> Alman Federal Meclisinin ve 1945ten önce Weimar Cumhuriyetinin kendi adını taşıyan parlamentosunun merkezi

Reichstag, Berlin'de bulunan ve Alman Federal Meclisi'ne (Bundestag) ev sahipliği yapan tarihi bir devlet binasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Otto von Bismarck</span> Alman İmparatorluğunun ilk şansölyesi

Otto von Bismarck, 19. yüzyılda, bağları kuvvetli olmayan bir konfederasyon olan Almanya'nın birleşmesinde önemli rol oynayan ve Birleşik Almanya'nın ilk Şansölyesi olan Alman devlet adamıdır. Bismarck-Schönhausen Kontu ve Lauenburg Dükü olarak da anılan Otto von Bismarck, Yeni Almanya'yı kan ve demir politikasına göre kuracağını söylediği için kendisine Demir Şansölye adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kurt Georg Kiesinger</span> 3. Almanya şansölyesi

Kurt Georg Kiesinger Batı Almanya'nın 1 Aralık 1966 - 21 Ekim 1969 tarihleri arasında görev yapmış muhafazakâr Alman şansölyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Alman Federal Meclisi</span> Almanya parlamentosunun alt kanadı

'Alman Federal Meclisi, Almanya'nın yasama organıdır.

<span class="mw-page-title-main">Federal Konsey (Almanya)</span> Almanya parlamentosunun üst kanadı

Federal Konsey, Almanya'nın 16 eyaletinin temsil edildiği yasama organıdır. Eyalet hükûmetlerince görevlendirilen 69 üyesi yasama sürecine katılmaktadır. Federal hükûmet nezdinde eyaletlerin çıkarlarını temsil etmektedir. Her federal yasa Federal Konsey'de de görüşülmek zorundadır. Federal yasaların oluşumuna katkıda bulunur. Federal Meclis ile eşit bir yasa koyucu kurum statüsüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Michael Mayr</span> 2. Avusturya şansölyesi

Michael Mayr Avusturyalı tarihçi ve Hristiyan Sosyal Parti üyesi siyasetçi. 1920 Kasım'ından 1 Haziran 1921'e kadar Avusturya Cumhuriyeti şansölyesi.

<span class="mw-page-title-main">Johann Schober</span> 3. Avusturya şansölyesi

Johannes Schober Avusturyalı siyasetçi, dışişleri bakanı ve şansölye.

Hükûmet başkanı veya hükûmetin başı, egemen bir devletin, federasyonel bir devletin veya özerk bir bölgenin yürütme organında en yüksek veya ikinci en yüksek yetkili kişidir. Genellikle bir kabineyi, bakanları veya sekreterleri yöneten ve yönetim departmanlarını yönlendiren bir grup olarak da kabine toplantılarına başkanlık eder. Diplomasi alanında, "hükümet başkanı" terimi, "devlet başkanı"ndan ayrılır, ancak bazı ülkelerde, örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde veya Türkiye'de aynı kişi olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Almanya cumhurbaşkanı</span> Almanyanın devlet başkanı

Almanya cumhurbaşkanı ya da resmî adıyla Almanya Federal Cumhuriyeti federal cumhurbaşkanı, Almanya Federal Cumhuriyeti devletinin başıdır.

<span class="mw-page-title-main">Thomas de Maizière</span> Alman politikacı

Karl Ernst Thomas de Maizière Alman siyasetçi. Angela Merkel'in Üçüncü Kabinesinde 17 Aralık 2013 tarihinden beri İçişleri Bakanı olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aydan Özoğuz</span> Türk kökenli Alman siyasetçi

Aydan Özoğuz, Ekim 2021'den bu yana Alman Federal Meclisi Başkan Yardımcısı olarak görev yapan Sosyal Demokrat Partili (SPD) bir Türk asıllı Alman siyasetçidir. 2009'dan beri Federal Meclis üyesidir ve 2011'den 2017'ye kadar partinin genel başkan yardımcısı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Almanya şansölyesi</span> Almanyanın hükûmet başkanı

Almanya şansölyesi, Almanya Federal Cumhuriyeti'nin hükûmet başkanlığını temsil eden makamdır. Orta Çağdan kalma bu terim Latin terimlerinden türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Avusturya Cumhuriyeti</span> Avusturya devlet olma dönemi (1919–1934)

Birinci Avusturya Cumhuriyeti , I. Dünya Savaşı'nın sonunda 10 Eylül 1919'da Saint-Germain Antlaşması'nın imzalanmasından sonra kuruldu ve 1934'te Engelbert Dollfuss ve Anavatan Cephesi'nin diktatörlüğüne dayanarak Austrofascist Avusturya Federal Devleti'nin kurulmasıyla sona eren devlettir. Cumhuriyetin anayasası 1 Ekim 1920'de yürürlüğe girmiş ve 7 Aralık 1929'da değiştirilmiştir. Cumhuriyet döneminde sol ve sağ görüşlere sahip olanlar arasındaki şiddetli çekişmeler giderek daha belirgin hale geldi. Bu da 1927 Temmuz İsyanı'nı ve 1934 Avusturya İç Savaşı'nı başlattı.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya cumhurbaşkanı</span> Avusturyanın devlet başkanı

Avusturya cumhurbaşkanı, Avusturya Cumhuriyeti'nin devlet başkanıdır. Teorik olarak anayasa tarafından büyük güç ile emanet edilmiş olmasına rağmen uygulamada, cumhurbaşkanı çoğunlukla törensel ve sembolik bir şahsiyettir.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Miklas</span> 3. Avusturya cumhurbaşkanı

Wilhelm Miklas, 1928-1938 yılları arasında Anschluss'a kadar Avusturya Cumhurbaşkanı olarak görev yapmış Avusturyalı bir siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Karl Nehammer</span> 29. Avusturya şansölyesi

Karl Nehammer 6 Aralık 2021'den beri Avusturya şansölyesi olarak görev yapan Avusturyalı bir politikacıdır. Avusturya Halk Partisi'nin (ÖVP) bir üyesidir ve daha önce 2020'den 2021'e kadar İçişleri Bakanı, 2018'den 2020'ye kadar ÖVP Genel Sekreteri ve 2017'den 2020'ye kadar Ulusal Konsey üyesi olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya şansölyesi</span> Avusturyanın hükûmet başkanı

Avusturya şansölyesi veya resmî adıyla Avusturya Cumhuriyeti Federal Şansölyesi, Avusturya'nın hükûmet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Olaf Scholz</span> 9. Almanya şansölyesi

Olaf Scholz, 2021'den beri 9. Almanya Şansölyesi olarak görev yapan Alman siyasetçi ve avukat. Sosyal Demokrat Parti (SPD) üyesi olan Scholz, daha önce dördüncü Merkel kabinesinde Şansölye Yardımcısı ve 2018 ile 2021 yılları arasında Federal Maliye Bakanı olarak görev yaptı. Ayrıca 2011 ile 2018 yılları arasında Hamburg Belediye Başkanı olarak görev yaptı. 2009 ile 2019 yılları arasında SPD Genel Başkan Yardımcısı ve 2007 ile 2009 yılları arasında Federal Çalışma ve Sosyal İşler Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Almanya hükûmeti</span>

Almanya Federal Hükûmeti veya kısaca Almanya hükûmeti, Almanya'yı yöneten kuruluştur. Hükûmet, Federal Şansölye ve bakanlarından oluşur. Kabinenin örgütlenmesinin temelleri, seçim ve atama yöntemi ile görevden alınma prosedürü Almanya Federal Cumhuriyeti için Temel Yasa'da (Grundgesetz) 62. ila 69. maddelerinde belirtilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çekya başbakanı</span> Çekyanın hükûmet başkanı

Çek Cumhuriyeti Hükûmeti'nin başkanı, Türkçede genellikle Çek Cumhuriyeti'nin başbakanı olarak anılır, Çek Cumhuriyeti Hükûmetinin başkanıdır. Başbakan ve kabine, politikalarından ve eylemlerinden toplu olarak Temsilciler Meclisine karşı sorumludur. Mevcut başbakan, ODS lideri Petr Fiala, 28 Kasım 2021'de cumhurbaşkanı tarafından atandı ve makamdaki 13. kişi olarak görev yapıyor.