İçeriğe atla

Şakiro

Şakiro
DoğumŞakir Deniz
25 Aralık 1936
Eleşkirt, Ağrı, Türkiye
Ölüm5 Haziran 1996 (59 yaşında)
İzmir, Türkiye
Diğer ad(lar)ıKewê Ribat, Şahê Dengbêjan, Şakirê Mezin, Hespe Revan, Şakirê Bedih, Dengbej Şakiro
MeslekDengbej
Etkin yıllar1970-1995
Tanınma nedeniDengbej sanatı
Çocuk(lar)6
Akraba(lar)Özcan Deniz (yeğeni)

Şakir Deniz ya da bilinen adıyla Şakiro (25 Aralık 1936, Ağrı - 5 Haziran 1996, İzmir, Türkiye), Kürt dengbejdir. Dengbej Şakiro, 1936 yılında Ağrı'da doğdu. Kürtler arasında güzel sesinden dolayı 'Kewê Ribat' (Rabat Kekliği) ve 'Şahê Dengbêjan' (dengbejlerin şahı) olarak anılmaktadır. Şakiro (Şakir Deniz) kendisi gibi usta bir dengbêj olan 'Resoyê Gopala'nın öğrencilerindendir. Aynı zamanda 'Şakirê Mezin' ya da 'Şakirê Bedih' adıyla da tanınır.

1959 yılında ailesi ile birlikte Adana'ya sürgüne gönderilmiştir. 1959-1966 yılları arasında toplam 7 yıllık sürgün hayatından sonra 1966 yılında Muş'a dönen aile, 2 sene sonra yani 1968 yılında Erzurum Karayazı'ya yerleşir. Günlerce durmaksızın kelam söylemesiyle nam salan en büyük Kürt dengbêjlerinden birisi.

Ondaki xulxulandin-hawînî (gırtlak yapma) çok az dengbêjde görünen özelliklerinden en önemlilerindendi. Sadece Ortadoğu'da değil, Kürtlerin bulunduğu her parzemin ve alanda tanınan bir-iki dengbêjden birisidir.

1996 yılında maddi sıkıntılar içerisinde İzmir'de hayatını kaybetmiştir. Mezarı İzmir Altındağ Merkez Mezarlığındadır. Ölmeden önce kendisiyle röportaj yapmak isteyen gazeteciye şöyle cevap vermiştir:

Kürtlere kırgınım. Kürtler değerlerine, dengbêjlerine sahip çıkmıyor. Türklere bir bakın bir Aşık Veysel'leri vardı, ona sahip çıkıldı. Bütün dünyaya onu tanıttılar. Bir Reso'muz vardı. Hepimizin ustası. Aç öldü. Şimdi söyle bakalım seninle nasıl konuşayım ve gönlümü nasıl açayım?

Şakiro'nun mezarı

Özcan Deniz'in öz amcası olan Şakiro'nun iki hanımından toplam 6 çocuğu olmuştur.[1]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Halikarnas Balıkçısı</span> Türk roman ve hikâye yazarı

Cevat Şakir Kabaağaçlı veya tanınan adıyla Halikarnas Balıkçısı, Bodrum'a olan aşkı ile tanınan ünlü roman ve hikâye yazarıdır.

<i>Sinekli Bakkal</i> Halide Edib Adıvar tarafından yazılan roman

Sinekli Bakkal, Halide Edib Adıvar'ın Türkçede 1936'da kitap olarak yayımlanan romanı.

<span class="mw-page-title-main">Eleşkirt</span> Ağrı ilinin ilçesi

Eleşkirt Ağrı ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Osman F. Seden</span> Türk yönetmen, senarist ve oyuncu (1924–1998)

Osman Fahir Seden, Türk yönetmen, senarist, yapımcı ve oyuncudur.

Belkıs Özener, Türk şarkıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Özcan Deniz</span> Türk şarkıcı ve oyuncu

Özcan Deniz, Türk şarkıcı, söz yazarı, besteci, oyuncu ve film yapımcısıdır. Kariyerine müzikle başlayan Deniz, zamanla oyunculuk ve yönetmenlik alanlarında da tanınmış bir isim haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çolpan İlhan</span> Türk tiyatro ve sinema sanatçısı

Çolpan İlhan, Türk tiyatro ve sinema sanatçısıdır.

İsmet Kaya Erdem, Türk siyasetçi. Tarhan Erdem'in abisidir.

<span class="mw-page-title-main">Ekrem Bora</span> Türk sinema ve dizi oyuncusu

Ekrem Bora, asıl adıyla Ekrem Şerif Uçak,, Türk sinema ve dizi oyuncusudur.

Feqîyê Teyran veya Fakî-yi Tayran, asıl adı Muhammed olan Kürt şair, masal ve destan yazarı. En önemli eseri Hespê Reş'tir. Bu eser 1965'te Moskova’da Kürtçe-Rusça olarak yayınlandı. Feqîyê Teyran Kürtçede kuşların öğrencisi anlamına gelir.

Mahmut Muammer Gözalan,, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu.

Reso, Ferzê'nin şagirtı (öğrencisi), Evdalê Zeynikê geleneğinden bir dengbej.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Film</span> Türk film yapım şirketi

Kemal Film, 1922'de kurulmuş Türkiye'nin ilk özel film şirketidir. Kemal Seden ve Şakir Seden tarafından kurulmuştur.

Hidayet Karakuş, Türk şair, yazar, öğretmen.

<span class="mw-page-title-main">Halis Öztürk</span> Kürt siyasetçi

Halis Öztürk, , Kürt asıllı Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Erebê Şemo</span>

Erebê Şemo (Rusça: Arab Şamoyeviç Şamilov, Sovyet Kürdü yazar. İlk Kürtçe roman olan Şivanê Kurmanca’yı kaleme almıştır. Kürt romanının babası Şemo, latin harflerinden oluşan Kürtçe alfabenin de mimarlarından biri olmuştur. Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Emektar Kültür İşçisi ve Kızıl Bayrak Nişanı gibi ödüllerin sahibidir. 1930'lu yılların başlarında oluşturulan Kürtçe alfabe Şemo-Marogulov alfabesinin hazırlıyıcılarındandır.

Ayşe Şan, Kürt dengbêj. Eyşana Kurd, Eyşe Xan, Eyşana Elî isimleriyle de tanınır. Bir dengbej'in kızı olarak Diyarbakır'da doğdu, daha sonra sırasıyla Gaziantep, İstanbul, Almanya, Bağdat ve İzmir'de yaşadı. Türkçe ve Kürtçe şarkılar söyleyerek radyolarda çalıştı, konserler verdi ve kasetler doldurdu. Annesi dışında ailesinin tamamının müzikle ilgilenmesine karşı çıkması nedeniyle doğduğu şehre vasiyetine rağmen öldükten sonra da dönemedi. Almanya'da bir çocuğunu kaybetti, daha sonra üç çocuğu daha oldu.

<span class="mw-page-title-main">Sûsika Simo</span>

Sûsika Simo, Sovyet Kürdü dengbêj. Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde Kürtçe şarkılar besteleyen Simo sahneye çıkan ilk kadın dengbêj olarak kabul edilir.

Savcı Sayan, Kürt kökenli Türk siyasetçi ve eski Ağrı belediye başkanıdır.

Osman Nuri Ergün Türk yönetmen ve oyuncu.