İçeriğe atla

Şakir Şevket

Şakir Şevket (1847, Cami-i Kebir, Ortahisar, Trabzon - 1878, Trabzon) Türk tarihçi, gazeteci ve şairdir. Türkçe yazılmış ilk şehir tarihi kitabı olan Trabzon Tarihi'ni yazmasıyla tanınmaktadır.[1]

Hayatı

Şakir Şevket 1847 yılında Durmuşoğulları ailesinin bir ferdi olarak Trabzon'da dünyaya geldi. Küçük yaşta babasını kaybettikten sonra dedesinin yanında büyüdü. İlköğrenimini tamamladıktan sonra üvey babası Nuri Efendi'nin yardımıyla kısa süreliğine Soğan Pazarında attar dükkânı işletti. Ayrıca Ortahisar'daki Saray-i Atik Mahallesi'nde bulunan ve Trabzon'daki üst düzey kişilerin edebiyat sohbetleri yaptıkları konağa giderek kendi kendini geliştirdi. 1876 yılında İl Genel Meclisine memur oldu ve Başkâtip Şair Ziver Efendinin yardımıyla ikinci kâtipliğe yükseldi. Göz rahatsızlığından dolayı görevinden istifa ederek İstanbul'a gitti. İstanbul'dayken gazetelerde yazarlık yaptı ve Zaptiye Nezareti Mektubi Kalemi'nde çalıştı. 1877'de Trabzon tarihi ile alakalı Türkçe yazılmış bir kitap olmaması ve Rum ve Ermenilerin Trabzon üzerinde hak iddia etmeye başlaması üzerine Trabzon tarihini anlatan bir kitap yazmaya başladı. Kısa süre sonra Trabzon valiliğine ikinci kez atanan Ahmed Rasim Paşa tarafından 1878'de Trabzon'a getirildi. Trabzon'a döndükten sonra Vilayet Gazetesi başyazarlığı ve Zabtiye Nezareti Mektubi Kalemi Mümeyyizliği görevlerini icra etti. Eş zamanlı olarak Trabzon Askeri İdadisi'nde hocalık yaptı. Aynı yıl ölen Şakir Şevket, İmâret Mezarlığı'na, Kavak Meydanı'ndaki Kadirî Tekkesi'nin yanına defnedildi.

Eserleri

1877 yılında iki ciltlik Trabzon Tarihi adlı eserini yayımladı. Türkçe yazılmış ilk şehir tarihi kitabı olan eser, basit bir şekilde Trabzon'un tarihini anlatmaktadır. Tarihi belgeler ve Şakir Şevket'in gezi ve gözlemlerine dayan eserde, Trabzon Sancağı'na bağlı kaza ve nahiyelerin adları, demografik yapıları, önemli yerleri, sınırları ve ekonomileri hakkında kısa bilgiler vardır.[2]

Trabzon Tarihi'ne ek olarak 80 beyitlik Şevket-nâme-i Osmânî kasidesini yazdı. Yazdığı diğer şiirler ise günümüze ulaşmadı.[3]

Kişisel hayatı

Yemenici Mehmet Efendi'nin oğludur.[4] Hacı Fehmi Efendi'den Arapça ve Farsça öğrenmişti. Vatanperver, geniş ufuklu, dindar ve farklı kesimlerden yüksek itibar gören biriydi.[5]

Kaynakça

  1. ^ Akbulut, Ömer (1970). Trabzon Meşhurları Bibliyografyası: Edebiyatta, Sanʻatta, Ilimde, Politikada ve her sahada yetismiş Trabzonluların hayatı ve eserleri. Türkiye Ticaret Odaları, Sanayi Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği matbaası. s. 88. 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021. 
  2. ^ Berker Kurt (4 Temmuz 2019). "Şakir Şevket". teis.yesevi.edu.tr. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2021. 
  3. ^ "Şakir Şevket". biyografya.com. 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2021. 
  4. ^ Goloğlu, Mahmut (1975). Trabzon tarihi: Fetihten Kurtuluşa kadar. Goloğlu Yayınları. s. 195. 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021. 
  5. ^ Bal, Mehmet Akif (2005). Osmanlıdan Cumhuriyete Trabzonlu simalar ve Trabzon'un köklü aileleri. Mehmet Akif Bal. s. 36. ISBN 9750045106. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Vefik Paşa</span> 196. Osmanlı sadrazamı

Ahmet Vefik Paşa, Yunan asıllı Osmanlı devlet adamı, diplomat, çevirmen ve oyun yazarı. İlk ilmî Türkçülerden biridir. İki defa Maarif Nazırlığı yaptı; ilk Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nda, İstanbul vekili olarak yer aldı ve başkanlığı üstlendi. 4 Şubat 1878–18 Nisan 1878 ve 1 Aralık 1882–3 Aralık 1882 tarihleri arasında iki defa sadrazamlık görevine getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Âkif Ersoy</span> Türk şair, veteriner hekim, öğretmen ve siyasetçi

Mehmed Ragîf, daha sonra Mehmet Âkif Ersoy, Türk şair, veteriner hekim, öğretmen ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Uzun Sokak</span>

Uzun Sokak, Trabzon'un Ortahisar ilçesinde yer alan bir sokaktır. 2008 yılı itibarıyla trafiğe kapatılıp belediye tarafından taban düzenlemesi yapılmıştır. Trabzon'daki ticari markaların mağazalarının büyük bölümü bu sokakta ikamet etmektedir. Üst kısmında Tanjant Yolu, alt kısmında Kahramanmaraş Caddesi bulunmaktadır. Uzun Sokak hakkında "Trabzon'un "kişiliğini" oluşturan bir parçası" olduğu yönünde değerlendirme yapan yazarlar vardır.

<span class="mw-page-title-main">Adliye Nezâreti</span>

Adliye Nezâreti ya da Adliye Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükûmetleri'nde bugünkü Adalet Bakanlığı'nın yaptığı işi yapan nazırlıktır. Türkiye'de Cumhuriyet'in kurulmasıyla birlikte önce Ankara'ya taşınmış ve sonrasında ise dilde sâdeleşme çalışmalarının ardından adı "Adalet Bakanlığı" olarak değişmiştir.

Nafia Nazırlığı ya da Nafia Nezareti Osmanlı Devleti'nde Bayındırlık Bakanlığı'na verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Asım Mehmed Paşa</span>

Asım Mehmed Paşa (Nurizade) valilik, Şûrâ-yı Devlet başkanlığı ve çeşitli hükûmet görevlerinde bulunmuş bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çukurçayır, Ortahisar</span> Trabzonun Ortahisar ilçesinin mahallesi

Çukurçayır, Trabzon ilinin Ortahisar ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Ziya Paşa (1826 doğumlu devlet görevlisi)</span> Maliye ve Maarif Nazırlığı ve Trabzon Valiliği yapmıştır. Darüşşafaka’nın kurucusudur (1826-1882)

Yusuf Ziya Paşa, Osmanlı devlet adamı. Maliye ve Maarif Nazırlığı ve Trabzon Valiliği yapmıştır. Darüşşafaka’nın kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Dahiliye Nezâreti</span>

Dahiliye Nazırlığı veya Dahiliye Nezareti, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde içişlerinden sorumlu bakanlığa verilen isimdir.

Akif Paşa, devlet adamı, divan şairi ve yazarıdır.

Bahattin Çamurali ; Türk kemençe sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Osman Nuri Eyüboğlu</span> Türk fotoğrafçı

Osman Nuri Eyüboğlu, Türk fotoğrafçı, gazeteci, matbaacı, kartpostal editörü ve yazar. Trabzon'daki İkbâl Matbaası'nın ve aynı isimli derginin kurucusu olmasıyla ve Karadeniz bölgesindeki birçok yerleşim biriminin fotoğrafını çekmesiyle bilinir. Hayatı boyunca kartpostal editörlüğüyle de uğraşan Eyüboğlu, Trabzon ve çevresine ilişkin 500'den fazla kartpostal basmış ve 50 kitap çıkarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kitabi Hamdi Efendi</span>

Kitabi Hamdi Efendi, Trabzon'un ilk kitapçısı olarak bilinen Türk yayımcı, kitapçı, kartpostal editörü ve kırtasiyeci. Trabzon'da okuma kültürünün gelişmesinde önemli rol oynadığı kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Taktik Tatbikat ve Seyahati</span>

Taktik Tatbikat ve Seyahti veya Taktik Tatbikat Gezisi Mustafa Kemal Atatürk tarafından yazılan kitaplardan biridir. Eserin yazılma amacı askerlerin arazide yetiştirilmesini amaçlayan tatbikatların ne kadar gerekli ve önemli olduğunu göstermektir. Atatürk kitabı 1911 yılında 5. Kolordu Harekât Şube Müdürü iken yazmıştır. Kitap Atatürk'ün diğer kitaplarına göre nispeten az bilinir, bunun sebebi ise kitabın diğer kitaplara göre nispeten kısa olmasıdır. Kitabın sayfa sayısı basımlara ve eklenen eklere göre değişmekle beraber 33 ve 38 sayfa arasında olmaktadır. Kitap ilk kez Selanik Askerî Matbaasında basılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Akif Halil Paşa</span>

Hacı Halil Akif Paşa, Osmanlı devlet adamı.

Yusuf Cemal Keskin, Türk kemençeci ve devlet sanatçısıdır. Bir dönem dört telli kemençe kullanmasıyla tanınmaktadır. Gençlik döneminde sırasıyla Görele ve Bahattin Çamurali'den etkilen Keskin, zaman içinde özgün bir ritim ve sürate sahip olmuştur. Türkçe ve Rumca türküler söylemektedir.

Ahmet Faik Aybay, Türk siyasetçi ve hukukçu.

Ali Arif Sayıl, Türk siyasetçi.

Mehmet Naci Altuğ, Türk siyasetçi ve asker.

Ali Rıza Sarıalioğlu, Türk siyasetçi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.