Cacık, yoğurt, su, salatalık ve sarımsak ile yapılan soğuk Türk mezesi olarak bilinse de içine birçok sebze katılarak yapılan çeşitleri vardır. En çok bilinen çeşidi salatalık cacığıdır.Nane, yeşil soğan, kekik, dere otu, zeytinyağı vb malzeme ile zenginleştirilebilir. İçine rendelenmiş havuç ve marul katılan cacığa ise kış cacığı denir. Yunan mutfağında Τζατζίκι (caciki) olarak bilinen bir çeşidi yapılır. Daha kıvamlı olup sos ya da meze olarak tüketilir.
Mücver bir pişirme tekniğinin adıdır.Yaklaşık 20 değişik mücver yemeğinden kayıtlara dayanarak bahsedebiliriz.
Çılbır, çıpıl, çırpır, çiğ yumurtanın kaynayan suya kırılıp pişirilmesiyle hazırlanan, Türk mutfağına ait bir tür yemektir. Üzerine sarımsaklı yoğurt ve kızdırılmış tereyağlı-pul biberli sos dökülerek servis edilir. Ahmed Vefik Paşa'nın 1876'da yazdığı Lehce-i Osmani adlı kitabında çıpıl, çırpırın yoğurtlu yağsız yumurta taamı olarak geçmektedir.
Revani, Türk mutfağındaki tatlılardan biridir. Osmanlı döneminde Ermenistan'ın ve Erivan'ın fethedilmesi şerefine Saray aşçılarının icat ettikleri ve Erivan zaferi sebebiyle "Revani" adı verdikleri bir tatlıdır.
Âdi yaprak dolması, Sarma, Yaprak sarması ya da Yaprak dolması, bulgur ya da pirinç başta olmak üzere çeşitli iç malzemelerin, genellikle asma yaprağı, beyaz lahana, kara lahana, dut yaprağı veya kiraz yaprağıyla sarılmasıyla yapılan bir yemektir. Osmanlı mutfağı kökenli olup, Osmanlı İmparatorluğu'nun hüküm sürdüğü topraklarda yapılmaktadır. Asma yaprağıyla olanı Nevşehir, Tokat, Ege mutfağına özgü olan Zeytinyağlı sarma ya da kıymalı sarma şeklinde farklı çeşitleri vardır.
Kavurma Türk mutfağında bir et saklama yöntemidir. Bu yöntemle saklanan kırmızı etlere de kavurma denir. Eski Türkler av etlerini kavurma yöntemiyle saklıyorlardı.
Lakerda uzun süreli saklanmak üzere özel şekilde hazırlanmış balık etidir. Esasen torik, günümüzde torik az bulunduğu için palamut balıklarının temizlenmiş takoz etleri serin, tuzlu, baskılı, defne yapraklı istiflenmiş şekilde haftalarca dinlendirilerek üretilir. tuzu durulanıp, soğan, karabiber, zeytinyağı ve limonla salata gibi servis edilir.
Kalburabastı, adını hamuru bir kalbura ya da kevgire bastırıldığı için almıştır. Şerbetli bir tatlıdır. Hamur için malzeme olarak margarin, un, yoğurt, sıvı yağ, yumurta, kabartma tozu, ceviz içi kullanılır. Şerbeti için toz şeker, su, limon suyu kullanılır. Yunanistan'da yapılan melomakarono tatlısı kalburabastının ballı ve karanfilli çeşididir. Abhaz mutfağında benzer tatlı hurmitadır.
Midye tava, midyelerin kızartılması ile hazırlanan bir meze, tava türüdür.Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de tarifi vardır.
Osmanlı mutfağı Osmanlı dönemindeki mutfak kültürüdür. Kökeni Selçuklu mutfağına dayanır. Osmanlı Mutfağı'nı, Osmanlı saray mutfağı ve Osmanlı halk mutfağı şeklinde ikiye ayırmak doğru olacaktır. Halk mutfağı, saray mutfağı kadar gösterişli olmamasına rağmen lezzet ve çeşitlilik yönünden oldukça zengin bir menüye sahip olmuştur.
Şambaba tatlısı veya baba tatlısı, Türk mutfağından şerbetli bir hamur tatlısıdır. Yaş maya, toz şeker, su, un, tereyağı ve yumurta ile hazırlanan hamurlar küçük kek kalıplarına dökülerek pişirilir. Fırından çıkarılınca soğuyup sertleşen hamurlar, toz şeker ve su ile hazırlanan sıcak şerbete batırılır. Şerbeti içine çeken hamurlar servis tabağına konur. Tatlının üzeri kaymak ile süslenir.
Köfteli çorbalar bir tür çorbadır. Ana malzemesi pirinç, bulgur olabilir. Köfteler kıymalı veya kıymasız olabilir.
Kirde kebabı, bir çeşit kebaptır. Osmanlı saray mutfağında yer alır. İzmir'in yöresel lezzetlerindendir. Bayramlarda hazırlanır. Kirde kebabı, kuzu veya dana etiyle yapılan ana yemeklerden biridir. Baharatlarla harmanlanmış et, sebze ve domatesle pişirilip kat kat kreplerin arasına konularak yapılır. Üzerine kızgın tereyağıyla yoğurt konularak sunum yapılır.
Yoğurt tatlısı, Türk mutfağından bir çeşit şerbetli tatlıdır. Osmanlı mutfağında bulunur. Kayseri'de bayramlarda yapılıp yenen bir tatlıdır. Yoğurt tatlısı birçok yörede olduğu gibi Trakya mutfağında da yer alır. Görüntüsü revaniye benzer.
Domates mücveri bir çeşit mücverdir.
Dâne-i kâbuniyye etli, nohutlu, baharatlı pirinç pilavıdır. Osmanlı mutfağında bulunur.
Favniyye, ekmek tatlısı, yumurtalı ekmek tatlısı ya da kabartlama, Osmanlı mutfağında ekmekten yapılan bir çeşit yiyecektir. Kitâb-ı Me’kûlât'da tarifi verilmiştir. Osmanlı mutfağında kabartlama çeşidi ayrıca yapılmaktadır.
Fenn-i Tabâhat(Aşçılık Sanatı), Osmanlı döneminin yayınlanan son yemek kitabıdır. Mehmed Reşad'ın yazdığı kitap, Hicri 1340-1341 (1921-1923) yılları arasında dört cilt halinde yayınlanmıştır. Kız mekteplerinde okutulmak üzere "sıhhate naf'i ve zevk-i millimize" uygun yemeklerin tariflerinden başka yemek malzemeleri, pişirme teknikleri ve mutfak eşyaları konusunda bilgiler veren ansiklopedik bir eserdir. Kitapta Osmanlı mutfağına ait 524 tariften başka o dönemde çok beğenilen Fransız mutfağına ait 266 tarif de bulunmaktadır. Fenn-i Tabâhat'ta bulunup diğer Osmanlı yemek kitaplarında rastlanmayan yemek tarifleri arasında kurban kavurması, düğün paçası, sakşuka, lakerda, kuzu sarması, ciğer sarması, çam fıstığıyla hazırlanan fıstıklı yumurta, marul veya yeşil salatadan yapılan dolma, imaret çorbası, terbiyeli beykoz çorbası, yoğurtlu kirde kebabı, baba tatlısı ile geç Osmanlı saray çevrelerinde sevilen bir hamur işi olan lokma böreği sayılabilir.
Rozbif (İngilizce:Roast beef); Bonfile, Biftek, Antrekot gibi özel etlerin etrafı hava almayacak şekilde sarılıp(sicim ipi)fırınlanması veya açık ateşte mühürleme tekniği ile yapılan geleneksel bir yemektir.
Papaz yahnisi bir çeşit yahnidir. Mecmuâ-i Fevâid de isminin sebebinin keşiş ve papazların perhiz yemeği olmasından dolayı bu isimle adlandırıldığı yazılmaktadır. Papaz yahnisi Kırklareli mutfağının yemeklerinden birisidir.
