Şahtere otu
| Şahtere otu | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Fumaria officinalis | |||||||||||||||
Şahtere otu bilimsel adıyla fumaria officinalis, Papaveraceae familyasına ait çiçekli bir bitki türüdür. Batı ve Orta Avrupa'da çok sık rastlanan Fumaria cinsine bağlıdır.
Özellikleri
Yıllık otsu bitki olan fumaria officinalis'in dalları hafif yayvan diklikte, dalları yaklaşık 10-50 cm (3,9-19,7 in) uzunluğundadır. Yaprakları ince ve yeşildir.[1] Pembemsi çiçekleri kuzey yarım kürede nisan ve ekim ayları[2] arasında veya Birleşik Krallık civarında mayısla eylül arasında belirmeye başlar.[1] Bitkinin her dalında genellikle 20 ila 60 arasında çiçek bulunur.[3] Meyvesindeki akinde bir adet tohum bulunur.[3] İçeriğinde alkoloid, tuz ve tanen bulunur, ayrıca fumarik asit kaynağıdır.
Taksonomi
Bu Fumaria türü ilk olarak 1753'te İsveçli botanikçi Carl Linnaeus tarafından "Species Plantarum" adlı eserinin 700. sayfasında resmen tanımlanmıştır.[4]
Bilinen 2 alt türü vardır:
- Fumaria officinalis subsp. cilicica (Hausskn.) Lidén
- Fumaria officinalis subsp. wirtgenii (Koch) Arcang.[5]
Dağılım ve yaşam alanı
Ilıman bölgelerde Kuzey Afrika, Avrupa ve Batı Asya'nın bazı bölgelerine özgüdür.[6]
Alan
Görüldüğü bazı bölgeler şunlardır:
Kuzey Afrika; Cezayir, Mısır, Libya, Fas ve Tunus. Batı Asya'da; Kıbrıs, Irak, İsrail, Lübnan, Suriye ve Türkiye. Doğu Avrupa'da; Belarus, Estonya, Litvanya ve Ukrayna. Orta Avrupa'da; Avusturya, Belçika, Almanya, Macaristan, Hollanda, Polonya, Slovakya ve İsviçre. Kuzey Avrupa'da; Danimarka, İrlanda, Norveç, İsveç ve Birleşik Krallık. Güneydoğu Avrupa'da; Arnavutluk, İtalya, Montenegro, Bosna Hersek, Bulgaristan, Sırbistan, Yunanistan, Hırvatistan, Kuzey Makedonya, Romanya ve Slovenya. Ayrıca Güneybatı Avrupa'da Fransa, Portekiz ve İspanya'da da görülebilir.[7]
Kimyasal bileşenler
Bitki, protopin ve allocryptopin olmak üzere izoquinolin alkaloidleri içerir. Hem protopin hem de allocryptopin, insan hepatosit hücrelerinde CYP1A1 ve CYP1A2 mRNA seviyelerini artırmıştır. Bu araştırmaya göre, protopin ve/veya allocryptopin içeren ürünlerin kullanımı, CYP1A enzimlerinin uyarılması açısından güvenli kabul edilebilir.[8]
Kaynakça
- ^ a b Reader's Digest Field Guide to the Wild Flowers of Britain. Reader's Digest. 1981. s. 37. ISBN 9780276002175.
- ^ Fitter, Richard; Fitter, Alastair; Blamey, Marjorie (1974). The Wild Flowers of Britain and Northern Europe. Londra: Collins. s. 78. ISBN 0-00-219057-5.
- ^ a b Murphy, R.J. (2009). Fumitories of Britain and Ireland. BSBI Handbbok No. 12. Londra: Botanical Society of Britain and Ireland. ISBN 9780901158406.
- ^ ""Papaveraceae Fumaria officinalis L."". ipni.org. 27 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024.
- ^ ""Fumaria officinalis L. is an accepted name"". theplantlist.org. 23 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024.
- ^ ""Taxon: Fumaria officinalis L."". ars-grin.gov. 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024.
- ^ "Taxon: Fumaria officinalis L". ars-grin.gov. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2017.
- ^ Vrba, Jiri; Vrublova, Eva; Modriansky, Martin; Ulrichova, Jitka (Haziran 2011). "Protopine and allocryptopine increase mRNA levels of cytochromes P450 1A in human hepatocytes and HepG2 cells independently of AhR". Toxicology Letters (İngilizce). 203 (2): 135-141. doi:10.1016/j.toxlet.2011.03.015. 4 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024.
