Şahsenem Bacı - Turkipedia

Şahsenem Bacı
Doğum	Senem Akkaş 1943 Kars, Türkiye
Ölüm	14 Haziran 2022 (79 yaşında) İstanbul, Türkiye
Başladığı yer	Kars
Tarzlar	Türk halk müziği
Meslekler	Halk ozanı
Çalgılar	Bağlama
Etkin yıllar	1974-2022
İlişkili hareketler	Yavuz Bingöl

Senem Akkaş (1943, Kars - 14 Haziran 2022, İstanbul) Türk halk ozanı.

Yaşamı

Şahsenem Bacı 1943 yılında Sarıkamış’ın Boyalı köyünde doğdu. Asıl adı Şahsenem Akkaş’tır. Küçük yaşlarda bağlama öğrenmeye yöneldi. Şiire ilkokul yıllarında başladı.

Önceleri yurt sevgisi, sevda, gurbet, özlem gibi konuları işleyen Türkiye'nin ilk kadın ozanı Şahsenem Bacı daha sonra toplumsal sorunları da dile getirdi.

Küçük denecek yaşlarda evlenip İzmir’e yerleşti. Öğretmen olan eşinin de siyasi mücadele içinde olması nedeni ile çoğu sürgün amacıyla tayin olunan Kars, Konya, Ankara ve İzmir'de yaşadı. İlk profesyonel müzik yaşamı 1974 yılında Konya'da oturdukları sırada düğünlere çıkmasıyla başlar. Bu süreç ezilen işçi, köylü ve fukaraların dertlerini dile getirdiği eserlerinin topluma mal olmaya başlaması ve tüm Türkiye'de tanınması ile devam eder. Liseyi dışarıdan bitirdikten sonra Açık Öğretim Fakültesine kaydoldu.

Akrabaları arasında Âşık Mustafa gibi Sarıkamış’ın birçok tanınmış aşığı bulunan Şahsenem Bacı, günümüz halk ozanlarından Âşık Veysel, Aşık Mahzuni, Aşık Hüdai gibi isimlerden etkilendi.

Yaklaşık 1000 şiiri ve 150 türküsü bulunan Şahsenem Bacı, çeşitli aşık şölenlerine katıldı, 1975 yılındaki Hacı Bektaş, 1976 Antalya Aşıklar festivallerinde birincilikler kazandı.

Bugüne dek 5 adet albüm hazırlayan Şahsenem Bacı, şiirlerinin bir bölümünü Söz Nereye (1990) adlı kitapta topladı.

Sanatçı, müzisyen Yavuz Bingöl ve yazar Oğuz Bingöl'ün annesidir.^[1]

Son dönemde alzheimer hastalığı ile mücadele eden Bacı, bu rahatsızlığa bağlı nedenlerden 14 Haziran 2022'de İstanbul'da 79 yaşında öldü.^[2] Bingöl, İBB'nin kendilerine araç vermediğini söyledi.^[3] 16 Haziran 2022'de Balıkesir'in Ayvalık ilçesinin Küçükköy mahallesindeki aynı adlı mezarlığa defnedildi.^[4]

Kaynakça

^ http://rdk.al/1qX2uLu^[]
^ "Yavuz Bingöl'ün annesi Şahsenem Bacı hayatını kaybetti". Hürriyet. 14 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
^ "Yavuz Bingöl, annesinin cenaze töreninde İBB'ye tepki gösterdi". birgun.net. 15 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2023.
^ "Yavuz Bingöl'ün annesi Şahsenem Bacı toprağa verildi". Milliyet. 16 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.

İlgili Araştırma Makaleleri

Âşık Mahzuni Şerif, kimlikteki adıyla Şerif Mahzuni ya da doğum adıyla Şerif Cırık,, Alevi Türk halk ozanı.

Türklerin Anadolu'ya geldikten sonra edebiyatları iki gruba ayrılmıştır. Arapça ve Farsçayı çok iyi bilen aydınların oluşturduğu "Yüksek Zümre Edebiyatı" ve İslam öncesinden gelen sözlü bir "Halk Edebiyatı". Anadolu'ya göç eden Türkler arasında aynı ayrım devam etti. Medrese eğitimi gören aydın kesim Arap ve Fars edebiyatlarının tesirini devam ettirirken, halk yine saz şairleri aracılığıyla halk edebiyatını devam ettirdi. Dolayısı ile Anadolu Türk Edebiyatı iki grupta incelenmektedir. Bu gruplardan biri halk edebiyatıdır.

Âşık halk edebiyatı, halk diliyle ve hece vezniyle meydana getirilen, saz eşliğinde söylenen şiirlerden oluşan geleneksel Türk edebiyatı dalıdır. âşıkların oluşturduğu eserlerin bütününe verilen isimdir.Halk edebiyatı içerisinde yer alır. Anonim ürünlerin dışında kalan şiirlerin oluşturduğu edebi ürünler toplamıdır. Kimi âşıkların başından geçen ve yaygınlaşıp ünlenen hikâyeler de âşık edebiyatı içinde incelenir.

Âşık Dertli, Türk halk ozanı. Bolu Çağa'nın Şahnalar köyünde doğdu. Asıl adı İbrahim ve mahlası Lütfi'dir. Geçimini aşık kahvelerinde saz çalıp şiir söyleyerek sağlamıştır. İstanbul, Konya ve Mısır'da bulunmuştur. Divan, halk ve tekke edebiyatlarındaki geniş kültürü sayesinde daha sağlığında yaygın bir şöhret kazanmış, divanı taş baskısıyla birçok defa basılmıştır. Fuzûlî, Âşık Ömer, Gevheri gibi şairlerin etkilerini taşıyan Dertli, çağının öbür saz şairleri gibi aruzla gazeller, divanlar, kalenderiler yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Murat Çobanoğlu</span> Halk ozanı

Murat Çobanoğlu, Türk halk ozanı.

Yavuz Bingöl, Türk müzisyen, türkücü, sinema ve dizi oyuncusudur.

Ezeli Doğanay, Ozan, Araştırmacı ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Âşık Veysel</span> Türk halk ozanı (1894-1973)

Âşık Veysel, gerçek adıyla Veysel Şatıroğlu, Türk halk ozanı ve şair. Afşar boyunun Şatırlı obasına mensup olan Veysel Şatıroğlu, Gülizar ve Ahmet Şatıroğlu çiftinin çocuklarından biri olarak 25 Ekim 1894'te Sivas Vilayeti'nin Tenos kazasında doğdu. Çocukken görme yetisini kaybetmesine rağmen şiirlerinde hoşgörü, sevgi, birlik ve beraberlik, vatanseverlik ve tabiat konularını işleyen Âşık Veysel; "Uzun İnce Bir Yoldayım", "Dostlar Beni Hatırlasın", "Kara Toprak" ve "Güzelliğin On Para Etmez" gibi birçok eser bıraktı. Türkiye'de âşıklık geleneğinin en önemli temsilcilerinden birisi olarak kabul gören Veysel, Türkçeyi en yalın ve güçlü şekilde kullanan isimlerden birisi olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Davut Sulari</span>

Davut Sularî, gerçek adıyla Davut Ağbaba,, Türk halk müziği sanatçısı ve âşık.

Âşık, Anadolu, Güney Kafkasya ve İran'da sürdürülen, genellikle bağlama veya başka bir telli müzik aleti eşliğinde söylenen sözlü halk müziği geleneğini icra eden kişidir. Aşıklık geleneği, Türk kökenli ve Türkler arasında yaygın olan Anadolu, Ortadoğu ve Orta Asya'ya özgü bir halk şairliği türüdür. Türkçe "Ozan" kavramı ile de ifade edilir.

Gevherî, 17. yüzyılda yaşamış olduğu tahmin edilen bir Türk halk ozanıdır. 1998 yılında Prof. Dr. Şükrü Elçin tarafından yayımlanan Gevherî Divanı adlı eserde, ozanın cönklerde ve yazmalarda yer alan 945 şiiri bir araya getirilmiştir.

Aşık Yoksul Derviş, Türk Bektaşi şair ve halk ozanıdır.

Âşık Ummani, doğum adıyla Kurşun Saraç Türk halk ozanı.

3. Ordu, Türk Kara Kuvvetlerine bağlı 4 ordudan biridir. Karargâhı Erzincan'da bulunmaktadır. Ermenistan ve Gürcistan sınırını kontrol etmektedir. O zamanki Sovyetler Birliği'nden gelebilecek tehditlere karşı kurulmuştur. Bünyesinde 2 kolordu bulunmaktadır. 3. Ordu Kurmay Başkanı aynı zamanda Erzincan Garnizon Komutanlığı görevini yürütmektedir.

Âşık Veli,, halk ozanı.

Narmanlı Sümmani veya Aşık Sümmani, Türk aşık asıl adı Hüseyin. Samikale köyünden Hasan Ağa'nın oğludur. Çobanlık yapmıştır, koşmaları ve hayali sevgilisi Gülperi'yi bulmak için yaşadığı maceraları anlattığı Sümmani ile Gülperi hikâyesiyle ünlüdür. Kendi adıyla anılan türkü ağzının sahibidir. 11 yaşında gördüğü rüya ile aşk ateşine düşmüş, ömrü boyunca rüyasında gördüğü sevgilisi Gülperi'yi aramıştır. 11 Yaşında yine dönemin büyük şairlerinden olan Âşık Erbabi ile karşılaşmış kendisini ustası olarak kabul etmiş, ilk eğitimini Âşık Erbabi'den almıştır. Şiirlerinde daha çok aşk, sevgi, tasavvuf ve nasihat konularını işlemiş olan şair, genellikle şiirlerini hece ölçüsüyle yazmıştır. Aruz vezni ile yazdığı çokça şiiri mevcuttur. Ancak 11'lik hece ölçüsü ile yazdığı şiirleri hafızalarda daha çok yer etmiştir. Birçok halk şairi ile karşılaşmıştır. Ancak Aşık Şenlik ile yaptığı karşılaşmalar Erzurum ve Kars'ta dillere pelesenk olmuş dizelerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. 5 Şubat 1915 yılında vefat eden Sümmâni, Samikale köyündeki mütevazı türbesinde ebedi istirahatine devam etmektedir.

Maksut Koca veya tanınan adıyla Aşık Maksut Feryadi, Türk halk ozanı saz virtüözüdür.

Yaşar Yılmaz, aşık olarak Aşık Reyhani, Türk Halk ozanı.

Âşık Cananî, gerçek adıyla Ahmet Çelik, Türk halk ozanı.

Âşık Cevlânî, gerçek adıyla Dursun Kılıç , Türk halk ozanıdır. Dursun Kılıç şiirlerinde Âşık Dursun, Cevlânî, Dursun Cevlân, Dursun Cevlânî mahlaslarını kullanmıştır. Mahlâsını, Narmanlı Âşık Sümmânî vermiştir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.