İçeriğe atla

Şahmerdan (kitap)

Şahmerdan
Sait Faik Abasıyanık'ın 1940 yılında yayımlanan üçüncü kitabı
YazarSait Faik Abasıyanık
ÜlkeTürkiye
DilTürkçe
TürHikâye
Yayım1940
YayımcıÇığır Kitabevi
Sayfa107 sayfa

Şahmerdan, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1940 yılında yayımlanan üçüncü kitabı.[1] Kitap Faik'in yazdığı hikâyelerden oluşur.

İlk iki kitabı Semaver ve Sarnıç'ın aksine, Şahmerdan'da Sait Faik'in yurt dışında yaptığı gözlemlere dayanarak yurt dışını anlattığı öyküler bulunmaz. Toplam yirmi eserinin yer aldığı kitaptaki öykülerin on dört tanesinde yazarın İstanbul izlenimleri vardır. Çelme, Zemberek, Mahpus ve Köy Hocası ile Sığırtmaç'ta ise Abasıyanık, tıpkı diğer iki kitabında olduğu gibi Adapazarı ve Bursa'da gördüklerini anlattı. Bu eserlerin dışında kalan Köye Gönderilen Eşek ve Çöpçü Ahmet de ise yazar ilk kez Doğu Anadolu Bölgesi'ne açılmıştır.

Sait Faik özellikle İstanbul temalı hikâyelerinde klasik öykü anlayışını bırakarak konusuz, anlık izlenimlere dayanan öyküler yazdı.[2]

Yazar, bu kitapta da yer alan Çelme isimli hikâyesinin halkı askerlikten soğuttuğu iddiası ile askerî mahkemede yargılandı. Çelme, Şahmerdan'a eklenmeden önce ilk olarak 22 Mart 1937 tarihinde Kurun Gazetesi'nde daha sonra 15 Haziran 1940'ta Varlık Dergisi'nde yayımlanmıştı.[3] Abasıyanık, 1941 yılında davadan beraat etti.

Analiz

Sait Faik, Şahmerdan'dan önce yayınladığı Semaver ve Sarnıç isimli hikâye kitaplarında çalışan insanlara ve emekçilere duyduğu sevgiye yer verdi. Şahmerdan'da ise bu sevginin soyutlaşarak insan sevgisine dönüştüğü görülür.[4] Yazar insanlara daha gerçekçi bir gözle bakmaya başlar. Örneğin, bu kitaptaki Bekar isimli öyküde şöyle söyler: "İnsanlar her yerde aynı idi. Hareketli, hırsız, namuslu, iyi, kötü..."

Ayrıca, yazarın sık sık yaptığı iddia edilen Türkçe yanlışlarına bu kitapta sadece bir kere rastlanır. Şahmerdan'ın cümle yapısı diğer iki kitabında olduğu gibi klasik cümle yapısıdır. Konuşma dilinin canlılığından yararlanmasa da öyküleri ilerideki öykülerinin habercisi gibidir.

Kaynakça

  • Naci, Fethi (Mayıs 2003), Sait Faik'in Hikâyeciliği, Yapı Kredi Yayınları, ISBN 975-08-0534-8 
  • Sönmez, Sevengül (Şubat 2007), A'dan Z'ye Sait Faik, Yapı Kredi Yayınları, ISBN 978-975-08-1198-2 
  • Uyguner, Muzaffer (1991), Sait Faik, Bilgi Yayınevi, ISBN 9754942323 

Notlar

  1. ^ Sönmez 2007, s. 180
  2. ^ Uyguner 1991, s. 39
  3. ^ Sönmez 2007, s. 64
  4. ^ Naci 2003, s. 20

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sait Faik Abasıyanık</span> Türk hikâye ve roman yazarı, şair (1906–1954)

Sait Faik Abasıyanık, Türk hikâye ve roman yazarı, şair. Türk hikâyeciliğinin önde gelen yazarlarından birisi olan Sait Faik, çağdaş hikâyeciliğe yaptığı katkılar nedeniyle Türk edebiyatının köşe taşlarından biri olarak kabul edilir.

Sait Faik Hikâye Armağanı, her yıl yazar Sait Faik Abasıyanık anısına, ölüm yıldönümü olan 11 Mayıs'ta bir öykücüye verilen edebiyat armağanıdır.

<i>Semaver</i> (kitap)

Semaver, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın Nisan 1936'da yayınlanan ilk kitabı. Eser, Sait Faik'in babasının maddi yardımıyla basılabilmiştir. Kitap, daha sonraki yıllarda Varlık Yayınları tarafından pek çok kez yayınlandı. Faik, bu kitabına ilk yazdığı öykü olan İpekli Mendil'i de aldı.

<i>Sarnıç</i> (kitap)

Sarnıç, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1939 yılında, Çığır Kitabevi tarafından yayınlanan ikinci kitabı. Bu kitapta, yazarın ilk kitabı Semaver'e almadığı hikâyeleri yer alır. Kitabın kapağında Sait Faik'in adı "Said Faik" olarak yazılmıştır.

<i>Lüzumsuz Adam</i>

Lüzumsuz Adam, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1948 yılında yayınlanan dördüncü kitabıdır. Sait Faik bu kitapla yeni bir öykü tarzına yönelmiştir. Kitaptaki on dört hikâye de İstanbul'da geçmektedir.

<i>Mahalle Kahvesi</i>

Mahalle Kahvesi, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1950'de yayınlanan beşinci hikâye kitabıdır. Eser ayrıca, yazarın yayınlanan altıncı kitabıdır. Bu kitaptaki öyküler yazarın bir önceki kitabı Lüzumsuz Adam'dakilere tarz olarak çok benzemektedir.

<i>Kumpanya</i> (kitap)

Kumpanya, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1951'de yayınlanan hikâye kitabı. Bu kitapta üç uzun öykü yer alır. Kitaba adını veren uzun hikâye Kumpanya, 8 Mayıs 1948 ile 31 Temmuz 1948 tarihleri arasında Yedigün Dergisi'nde Tiyatro Kumpanyası ismiyle yayınlandı.

<i>Havuz Başı</i>

Havuz Başı, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1952 yılında yayınlanan hikâye kitabı. Bu kitapta yazarın eski ve yeni yirmi üç öyküsü yer alır. Sait Faik Havuz Başı'nda okuyucuya kendisini anlatır, içini döker gibidir. Son kitaplarında yer almayan Adapazarı'nda geçirdiği çocukluk günlerine ait anılar bu kitapta kendine yer bulur.

<i>Son Kuşlar</i> Sait Faik Abasıyanıkın 1952 yılında yayımlanan hikâye kitabı

Son Kuşlar, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1952 yılında yayınlanan hikâye kitabı. Son Kuşlar, tıpkı Havuz Başı gibi 1952 senesinde yayınlanmış olmasına rağmen Havuz Başı'nın aksine son derece güncel hikâyeler içermektedir. Toplam on dokuz öykü olan kitapta, öykülerin on altı tanesi Burgaz Adası'nda, iki tanesi kentte ve bir tanesinde bir Çerkes köyünde geçmektedir. Rakamlara bakıldığında, Abasıyanık'ın hem hastalığı hem de toplum tarafından onaylanmayan seçimleri dolayısıyla insanlardan uzaklaştığı, adaya çekildiği fark edilebilir.

<i>Havada Bulut</i>

Havada Bulut, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1951 yılında yayınlanan hikâye kitabı. Havada Bulut'u bazıları roman olarak kabul eder ama aslında birbirine bağlı hikâyelerden oluşan bir kitaptır. Bu birbiriyle ilintiliymiş gibi görünen hikâyelerde yazar II. Dünya Savaşı sırasında Beyoğlu'nda aylak gezen bir öğrencinin dünyayı umursamayan maceralarını anlatır.

<i>Az Şekerli</i>

Az Şekerli, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın ölümünden sonra, 1954 yılının Aralık ayında Varlık Yayınları'ı tarafından yayımlanan bir öykü kitabıdır.

<i>Alemdağda Var Bir Yılan</i>

Alemdağ'da Var Bir Yılan, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1954 yılının Mart ayında yayınlanan öykü kitabı. Eser, yazarın vefatından önce yayınlanan son kitabıdır. Abasıyanık, bu kitabında kendi yalnızlığını anlattı.

<i>Medarı Maişet Motoru</i> Sait Faik Abasıyanık tarafından yazılan roman

Medarı Maişet Motoru ya da Birtakım İnsanlar, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1944 yılında yayınlanan ilk romanı. İlk defa 4 Ekim 1940- 21 Şubat 1941 tarihlerinde Yeni Mecmua'da tefrika edilen Medar-ı Maişet Motoru Yokuş Kitabevi tarafından yayımlanır. Kitap yayımlandıktan birkaç gün sonra Bakanlar Kurulu'nun kararıyla toplatılır.

<i>Şimdi Sevişme Vakti</i>

Şimdi Sevişme Vakti, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1953 yılında yayınlanan şiir kitabı. Yazarın yayınlanan tek şiir kitabıdır.

<i>Kayıp Aranıyor</i> (roman) Türk öykücü Sait Faik Abasıyanıkın ikinci ve son romanı.

Kayıp Aranıyor, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1953 yılında yayınlanan ikinci ve son romanı. Roman ilk olarak Hürriyet Gazetesi'de 28 Haziran 1953 ile 1 Ağustos 1953 tarihleri arasında 36 bölüm olarak yayınlandı. Romanın el yazısı müsveddeleri şu anda Sait Faik Abasıyanık Müzesi'nde sergilenmektedir.

<i>Mahkeme Kapısı</i>

Mahkeme Kapısı, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1956 yılında yayınlanan röportaj kitabı.

<i>Tüneldeki Çocuk</i>

Tüneldeki Çocuk, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1955'te yayınlanan kitabı. Varlık Yayınları tarafından basılan ilk baskısı 112 sayfadır. Yazarın ölümünden bir sene sonra çıkmıştır.

<i>Yaşamak Hırsı</i>

Yaşamak Hırsı, Belçikalı yazar Georges Simenon'un psikolojik gerilim tarzındaki romanı. Roman Türkçeye Sait Faik Abasıyanık tarafından kazandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Makbule Abasıyanık</span> Türk yazar

Makbule Abasıyanık, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın annesi, Sait Faik Abasıyanık Müzesi ve Sait Faik Hikâye Armağanı'nın kurucusu. Cumhuriyet Türkiye'sinin ilk mesenlerindendir.

Mehmet Faik Abasıyanık, eski Adapazarı belediye başkanı, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın babası.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.