İçeriğe atla

Şahap Sıtkı

Şahap Sıtkı İlter (2 Nisan 1915, Niğde- 3 Eylül 1991, İstanbul), Türk şair, yazar.

Şiir, öykü, oyun, roman alanında eser vermiştir. Özellikle geçim sıkıntısı içindeki insanları anlattığı yapıtlarıyla tanındı; eserlerinde toplumdaki eşitsizliklere ve sınıflar arasındaki farka dikkat çekti ve modern insanın yalnızlığını, iç çatışmalarını anlattı.[1]

Acı adlı eseriyle 1970'te Türk Dil Kurumu Öykü Ödülünü kazandı. Ayrı Dünyalar (1961) adlı oyunu Devlet Tiyatrosu'nda sahnelenmiştir (1961).[2]

Hayatı

1915 yılında Niğde'de doğdu. Annesi Zahide Hanım, babası A. Sıtkı Bey'dir. 1926’de Niğde Cumhuriyet İlkokulunda eğitim hayatına başladı. Daha sonra, 1929’da Isparta Ortaokulundan ve 1936’da Antalya Lisesi'nden mezun oldu. Yükseköğrenimini 1941’de Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde tamamladı.[3]

İş hayatı

1936-1937 yılları arasında Matbuat Müdürlüğü’nde, 1937- 1940 yılları arasında Ankara Radyosu’nda, 1940-1947 yılları arasında MEB’de, 1951-1952 yılları arasında Basın Yayın Genel Müdürlüğü’nde, 1952-1954 yılları arasındÇocuk Esirgeme Kurumu'nda ve son olarak 1954- 1961 yılları arasında Ziraat Bankası basım bürosunda çalıştı ve daha sonra emekli oldu. Emekli olduktan sonra ise İstanbul’a yerleşti.[2]

Edebiyat çalışmaları

Edebiyat çalışmalarına 1937 yılında Varlık dergisinde yayımladığı şiirle başladı. Daha sonra, yaptığı şiir eleştirileri Yaratış, Doğuş ve Varlık dergilerinde yayımlandı. 25 Haziran 1941’de dört sayfadan oluşan Dikmen adlı kültür sanat dergisinin ilk sayısını çıkardı. 1959’da yazıları haftalık bir dergi olan Büyük Doğu dergisinde yayımlandı. Daha sonra ise roman ve hikâye türünde eserler kaleme aldı. Yazmış olduğu hikâyeleri Seçilmiş Hikâyeler dergisinde yer aldı.

Şahap Sıtkı’nın adı birçok eserde geçer. Örneğin, Ümit Yaşar Oğuzcan'ın kaleme aldığı “Orhan Veli” adlı şiirlerinde ve Cemal Süreyya’nın “Hanlar Hamamlar Kervansaylar İçin Sürekli Şiir"'inde adı geçer. Adnan Benk tarafından daha önceden Türkçeye çevrilmiş bir Çehov hikâyesinde imzasının tespit edilmesi yazarlığının sonu oldu.[4]

1970'te Türk Dil Kurumu Öykü Ödülünü Acı adlı eseriyle kazandı. 1961 yılında Ayrı Dünyalar adlı oyunu Devlet Tiyatrosu'nda sahneye taşındı.[2]

3 Eylül 1991'de İstanbul'da ölmüştür.

Eserleri

Hikaye

  • Çırılçıplak (1957)
  • Bulut Gelir Pare Pare (1958)
  • Gülen Ayva Ağlayan Nar (1959)
  • Şubat Gecesi (1964)
  • Acı (1970)

Roman

  • Gün Görmeyen Sokak (1958)
  • Toprak (1962)
  • Gökkuşağı (çocuk romanı, 1965)
  • Horoz Değirmeni (1967)
  • Kimin İçin (1967)

Oyun

  • Ayrı Dünyalar (1961)

Anı

  • Orhan Peker’den Anılar, Sergiler, Mektuplar, Şiirler (1980)

Araştırma

  • Ziraat Bankası: Dün-Bugün (1967).

Çeviri

  • Yaşayan Ölü (L. N. Tolstoy’dan, R. Çakıröz ile, 1943)
  • Vişne Bahçesi (A. Çehov’dan, E. Güney ile, 1944)
  • Akıldan Belâ (A. S. Griboyedov’dan, Z. Akkoç ile, 1945)
  • Şaka, Alay, Hiciv ve Ötesi (Grabbe’den, B. Feyzioğlu ile, 1946)
  • Andre Delfin (P. Heyse’den, B. Feyzioğlu ile, 1946)
  • Ana Yol (J. J. Bernard’dan, G. Acar ile, 1946)
  • Fakir Çalgıcı (F. Grillparzer’den, B. Feyzioğlu ile, 1946)
  • Rüya Bir Hayat (F. Grillparzer’den, A. Alpagut ile, 1947)

Kaynakça

  1. ^ Özkaya, Ayşenur Cumhur. "Şahap Sıtkı (İlter)". Pazartesi14.com sitesi, 3 Eylül 2020. 6 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021. 
  2. ^ a b c "Şahap Sıtkı". www.biyografya.com (İngilizce). 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  3. ^ "Şahap Sıtkı Kimdir? Hayatı ve Eserleri | Türk Edebiyatçılar İnternet Ansiklopedisi". 19 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  4. ^ Buyrukçu, Muzaffer. "Kursunkalem Portreler". Cumhuriyet Kitap Sayı: 513, Sayfa: 7. 25 Nisan 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sabahattin Ali</span> Türk yazar, şair, gazeteci ve öğretmen (1907–1948)

Sabahattin Ali, Türk yazar ve şair. Edebî kişiliğini toplumcu gerçekçi bir düzleme oturtarak yaşamındaki deneyimlerini okuyucusuna yansıttı ve kendisinden sonraki Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatını etkileyen bir figür hâline geldi. Daha çok öykü türünde eserler verse de romanlarıyla ön plana çıktı; romanlarında uzun tasvirlerle ele aldığı sevgi ve aşk temasını, zaman zaman siyasi tartışmalarına gönderme yapan anlatılarla zaman zaman da toplumsal aksaklıklara yönelttiği eleştirilerle destekledi. Kuyucaklı Yusuf (1937), İçimizdeki Şeytan (1940) ve Kürk Mantolu Madonna (1943) romanları Türkiye'deki edebiyat çevrelerinin takdirini toplayarak hem 20. yüzyılda hem 21. yüzyılda etkisini sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Kemal</span> Türk romancı ve oyun yazarı

Mehmet Raşit Öğütçü, yazar olarak Orhan Kemal, aydınlık gerçekçi Türk roman ve oyun yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cahit Sıtkı Tarancı</span> Türk şair

Cahit Sıtkı Tarancı Türk şair, yazar ve çevirmendir. Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin önde gelen şairlerinden biridir. "Otuz Beş Yaş" şiiriyle özdeşleşen Tarancı, "sanat için sanat" anlayışına bağlı kaldı. Şiirlerinde en çok yaşama sevinci ve ölüm temalarına yer verdi; ayrıca yitik aşklar, mutlu sevdalar, yalnızlık, yaşadığı bohem hayatın buruklukları, çocukluk özlemi konulu şiirler yazdı. Birçok şiiri, farklı bestekârlar tarafından bestelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Memduh Şevket Esendal</span> Türk yazar, diplomat, siyasetçi

Mustafa Memduh Şevket Esendal, Türk yazar, diplomat ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Oktay Akbal</span> Türk gazeteci yazar

Mehmet Oktay Akbal, Türk gazeteci ve yazar.

Yaşar Nabi Nayır, Türk şair, yazar ve yayıncıydı.

Tarık Dursun K., tam adıyla Tarık Dursun Kakınç, kısaca Tarık Dursun olarak da anılan Türk yazar ve yayıncıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hikâye</span> gerçek ya da tasarlanmış olayları ilgiyi çekecek bir biçimde anlatan, genellikle beş on sayfadan oluşan düzyazı türü

Hikâye ya da öykü, gerçek ya da gerçeğe yakın bir olayı aktaran kısa, düzyazı şeklindeki anlatıdır. Kısa oluşu, yalın bir olay örgüsüne sahip olması, genellikle önemli bir olay ya da sahne aracılığıyla tek ve yoğun bir etki uyandırması ve az sayıda karaktere yer vermesiyle roman ve diğer anlatım türlerinden ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Murat Gülsoy</span> Türk yazar, akademisyen

Murat Gülsoy, Türk yazar, akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Memet Fuat</span> Türk yazar ve eleştirmen

Memet Fuat , Türk eleştirmen, yazar, yayıncı ve eğitimci.

Orhan Hançerlioğlu, Türk yazar ve araştırmacı.

Cevdet Kudret Solok, Yedi Meşale edebiyat topluluğunun kurucuları arasında yer alan Türk edebiyatçı ve edebiyat tarihçisi. Yazar, Cevdet Kudret adı ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Ziya Ortaç</span> Türk yazar

Yusuf Ziyaettin Ortaç, Türk şair, yazar, edebiyat öğretmeni, yayımcı ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Necati Cumalı</span> Türk yazar ve şair (1921-2001)

Necati Cumalı, Türk yazar, şair.

<span class="mw-page-title-main">Talip Apaydın</span> Yazar

Talip Apaydın, Türk toplumcu yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Seyda</span>

Mehmet Seyda,, Türk yazardır.

M. Sunullah Arısoy, Türk şair ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Nabizâde Nâzım</span> Tanzimat Dönemi eserler veren Osmanlı-Türk yazar

Nabizâde Nâzım, Osmanlı Türkü Tanzimat dönemi yazarıdır.

İlhan Tarus, Türk hikâye, oyun ve roman yazarı. Asıl mesleği savcı ve hâkimlikti.

Kemal Bilbaşar,, Türk yazar, romancı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.