İçeriğe atla

Şahab-1

İran tarafından geliştirilen kısa menzilli bir balistik füze olan: Şahap-1 füzesi.

Şahab-1 ("Meteor-1") İran balistik füze programının temelini oluşturmuştur. Şahab-1 İran'ın 1985 ve 1986 yılları arasında Libya'da aldığı Scud-B füzesinin küçük çaplı modifiye edilmiş bir versiyonudur. Scud-B'nin 300 km'lik menzili İran-Irak Savaşı sırasında İran'ın Bağdat'ı vurmasına imkân sağlamıştır. İran sonraki dönemde Kuzey Kore ve muhtemelen Sovyetler Birliği'nden Scud-B füzesi temin etmiştir. İran Irak Savaşı sırasında İran'ın 100 ila 231 arasında Scud-B fırlattığı tahmin edilmektedir.[1]

İran Şahab-1 füzesinin üretimine 1988 ve 1994 yılları arasında başlamıştır.[1]

Varyantları

Şahab İran'ın 1988'den günümüze kadar kullandığı bir balistik füze sınıfının adıdır. Çeşitli kaynaklarda altı varyantı olduğu iddia edilmekle beraber (Şahab-1, Şahab-2, Şahab-3, Shahab-4, Shahab-5, Shahab-6) bunlardan ilk üçünün İran tarafından üretildiği ve kullanıldığı bilinmektedir.

Kaynakça

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 8 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2009. 

Dış bağlantılar

İran tarafından geliştirilen füze sistemleri

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Körfez Savaşı</span> 1990-1991 yılları arasında Irak ile 42 ülkeden oluşan koalisyon arasında yaşanan çatışma

Körfez Savaşı veya Birinci Körfez Savaşı, kod adı Çöl Fırtınası Harekâtı 2 Ağustos 1990'da Irak'ın Kuveyt'i işgal etmesiyle başlayan krizin sonucunda, ABD öncülüğünde, Birleşik Krallık, Fransa, Suudi Arabistan, Suriye, Mısır'ın da aralarında bulunduğu 37 ülkenin dahil olduğu koalisyon gücünün Irak'a karşı düzenlediği askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Füze</span> çeşitli güdüm sistemleri ile hedefe yönelen karmaşık silah sistemi

Füze, genellikle bir sevk maddesi, jet motoru veya roket motoruyla desteklenen, kendi kendine hareket edebilen, havada giden menzilli bir silahtır.

<span class="mw-page-title-main">Scud</span> Taktiksel Balistik Füze

Scud, sıvı yakıtlı bir balistik füzedir. Bu füzeler Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliği tarafından yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">NATO rapor adı</span> askeri teçhizat isimlendirme düzeni

NATO rapor ismi, NATO üyesi ülkelerde Sovyet ve Çin savaş araçlarını belirtmek için kullanılan, üye ülke dillerinden bağımsız isimlendirme sistemi. Farklı dillerde konuşan üyeler arasında iletişimi kolaylaştırmak için kullanılan bu sistem gizli değildir. Çoğu durumda Sovyet ve Çin araçlarının gerçek isimlerinin öğrenilmesi yıllar sürdüğü için bu sistem tüm Soğuk Savaş'ta kullanılmıştır. Günümüzde de ikincil öncelikte olarak kullanımına devam edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Balistik füze</span> nükleer, kimyasal, biyolojik başlık taşıyabilen uzun menzilli güdümlü veya güdümsüz füzedir

Balistik füze, nükleer, kimyasal, biyolojik başlık taşıyabilen uzun menzilli güdümlü veya güdümsüz füzedir. Bu füzeler tek bir nükleer başlık taşıyabilecekleri gibi, birden fazla başlık taşıyarak bu başlıkları farklı hedeflere yollayabilirler. Bu silahlar, motorlu uçuşta aerodinamik olarak yönlendirilen seyir füzelerinden farklı bir kategoridedir.

<span class="mw-page-title-main">Kıtalararası balistik füze</span> Asgari 5500 km ve daha fazla menzili olan balistik füzelerdir

Kıtalararası balistik füze (KABF) asgari 5500 km ve daha fazla menzili olan, nükleer başlık taşıması amacıyla tasarlanmış balistik füzelerdir. Ayrıca kimyasal ve biyolojik silah etkileri ile de donatılabilir. Tek bir füze birden fazla hedef için birden fazla savaş başlığı taşıyabilir. Erken model KABFlerin hedefi tam vurmak konusunda yetenekleri kısıtlıydı, bu yüzden genelde şehir gibi büyük hedefler için kullanılıyorlardı. Daha sonra hedefi isabet kabiliyeti artınca askeri hedeflere karşı kullanılmaya başlandı. İkinci ve üçüncü nesil tasarımlar isabet konusunda bayağı ilerlediği için en küçük hedeflere bile başarılı nokta atışı yapabildi.

<span class="mw-page-title-main">MIM-104 Patriot</span> Amerikan menşeli yüksek irtifa uzun menzilli hava savunma sistemi

MIM-104 Patriot, uçaklara, seyir füzelerine ve taktik balistik füzelere karşı koruma sağlamak üzere tasarlanmış uzun menzilli, her irtifada, her türlü hava koşuluna uygun bir hava savunma sistemidir. Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir savunma ve havacılık şirketi olan Raytheon Technologies tarafından üretilmektedir. Öncelikle Amerika Birleşik Devletleri ve dünyadaki diğer bazı ülkeler tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şahab-2</span>

Şahab-2 ("Meteor-2") İran'ın Şahab-1 füzesinin takipçisidir. Füze İran tarafından Kuzey Kore'nin desteğiyle üretilmiş bir Scud-C varyantıdır. Kuzey Kore ayrıca bir füze bakım tesisinin Scud-C montaj hattına dönüştürülmesine İran'a yardım etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kore Halk Ordusu</span> Kuzey Korenin askeri gücü

Kore Halk Ordusu Kuzey Kore'nin askeri gücünün oluşturan kurumdur. Kim Jong-un ise Yüce Kore Halk Ordusu komutanı ve Ulusal Savunma Komisyonu Başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kısa menzilli balistik füze</span> menzili 1000 km veya daha az olan balistik füzeler

Kısa menzilli balistik füze (KMBF), menzili 1000 km veya daha az olan balistik füzelerdir. Ayrıca nükleer başlık taşıyabilme kapasitesine sahiptirler. Balistik füzelerin modern askerî harekâtlarda kullanılması II. Dünya Savaşı yıllarına rastlamaktadır. Nazi Almanyası’nın 1942’nin sonlarından itibaren geliştirdiği V-2 balistik füzelerin atası sayılır. Bu füzeler içlerine yerleştirilen ilkel bir otomatik pilot sisteminin yardımıyla, 800-1000 metre irtifada, 500 km/saat bir hızla uçabilmekte ve 1000 kg patlayıcı madde ihtiva eden harp başlığını 250 km uzaklığa ulaştırabilmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Orta menzilli balistik füze</span>

Orta menzilli balistik füze (OMBF) KMBF'den daha fazla menzile sahip olan balistik füze çeşididir. KMBFler de olduğu gibi nükleer başlık taşıma kapasitesine sahiptir. Kurumlara göre değişmekle birlikte ABD Savunma Bakanlığı'na göre menzili 1000 ile 3000 km arasında olan balistik füzeler OMBF sınıfına girer.

<span class="mw-page-title-main">Nodong-1</span>

Nodong-1, Kuzey Kore tarafından 1980'lerin ortasında geliştirilmiş olan 5000 km menzile sahip tek kademeli sıvı yakıtlı orta menzilli balistik füzedir. Füze, daha yaygın NATO rapor adı "Scud" olarak bilinen Sovyet SS-1'in bir uyarlamasıdır. Füzenin 900–1000 km menzili olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">El-Hüseyin (füze)</span>

El-Hüseyin, Irak yapımı tek kademeli kısa menzilli balistik füzedir. Füze, Sovyet Scud füzesinin menzili yükseltilmiş bir uyarlamasıdır. Füze, Irak Ordusu tarafından İran-Irak Savaşı'nda ve Körfez Savaşı sırasında yoğun olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Şahab-3</span> İran yapımı bir orta menzilli balistik füze

Şahab-3, İran yapımı bir orta menzilli balistik füzedir. Füze, Çin yapımı DF-21 ve Kuzey Kore yapımı Nodong-1 füzesinin bir uyarlamasıdır. Shahab-3, 1,280 kilometre menzile sahip olup MRBM varyantı ise 1,930 kilometreye kadar ulaşabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kadir-110</span>

Kadir-110, İran yapımı bir orta menzilli balistik füzedir. Füze, ilk olarak İran-Irak Savaşı'nın yıldönümünde bir askeri geçit töreninde halka tanıtılmıştır. Füzenin yaklaşık 1,800-2,000 km menzili bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Secil (füze)</span> İran yapımı bir orta menzilli balistik füze

Secil, İran yapımı bir orta menzilli balistik füzedir. Füze, Şahab sıvı yakıtlı balistik füzelerin yerini alması amacıyla tasarlanmıştır. ABD Pentagon kaynaklarına göre, Secil'in füze profili Aşure (Kadir-110) ve Samen'in füze profiliyle yakından ilgilidir.

Şahab-4, Şahab-3 orta menzilli balistik füzesinden türetilen, inşa edilmemiş bir İran roketiydi. İran Savunma Bakanı tarafından "Şahab-3'ten daha yetenekli bir balistik füze" olarak belirtilen Şahab-4, uzay faaliyetlerinde kullanmak amacıyla üretileceği belirtildiyse de batılı gözlemcilere göre nükleer yetenekli bir balistik füze üretilmesi amaçlanmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Hürmüz-1</span>

Hürmüz-1, İran'da üretilmiş balistik füzedir. İran Devrim Muhafızları Ordusu Hava Kuvvetleri komutanı Amir-Ali Hajizadeh'e göre, Uçak gemisi veya Patriot'un üzerinde bulunan radarları imha etme kabiliyetine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">1991 Irak'ın İsrail'e roket saldırıları</span>

1991 Irak'ın İsrail'e roket saldırıları, Birinci Körfez Savaşı sırasında Irak'ın İsrail'e karşı yürüttüğü füze savaşının bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">MAZ-543</span> Sovyet ağır askeri kamyon

MAZ-543 veya MAZ-7310, MAZ tarafından üretilen Sovyet yapımı bir lançerli taşıyıcı araç modelidir. Araç, 1950'lerin sonunda geliştirilmiş olup 8×8 konfigürasyona sahiptir.