İçeriğe atla

Şah Çerağ

Koordinatlar: 29°36′35″K 52°32′36″D / 29.60972°K 52.54333°D / 29.60972; 52.54333
Şah Çerağ Camii
Harita
Temel bilgiler
KonumŞiraz,  İran
Koordinatlar29°36′35″K 52°32′36″D / 29.60972°K 52.54333°D / 29.60972; 52.54333
İnançİslam
MezhepŞiilik
Mimari
Mimari türCami
Mimari biçimİran mimarisi

Şah Çerağ (Farsça: شاه چراغ), İran'ın Şiraz şehrinde Şiilerin 8. imamı Ali er-Rızâ'nın kardeşleri Seyyid Emir Ahmed ile Mir Muhammed'in mezarlarının bulunduğu tarihi cami ve türbe. Seyyid Emir Ahmed'e verilen lakap olan Şah Çerağ "ışıklar şahı" anlamına gelmektedir.

İlk olarak 12. yüzyılda inşa edilmeye başlanmıştır. Şah İsmail ve Kaçarlar döneminde cami onarılmıştır.

Tarihi

Seyyid Ahmed ibn Musa'nın mezarı üzerindeki ilk yapı, 13. yüzyılda Salgurlular döneminde eski bir Büveyhi şehzadesi tarafından yaptırılmıştır. Mezarın üzerine kubbeli bir türbe ve bir revak yaptırdı. Yerel sözlü gelenek mezarın, üzerinde bir ışık yanarken bulunduğunu, bunun da halkın dikkatini çektiğini ve gördüklerini nesilden nesile anlattığını söylüyor. Türbe, İncûlular'ın yönetimine kadar birkaç yıl bu durumda kaldı. Bu süre zarfında kadın İncûlular hükümdarı Kraliçe Taş Hatun yapıyı daha da genişletti ve camiye altın hatla yazılmış 30 ciltlik Kur'an-ı Kerim nüshası bağışladı.[1][2]

16. yüzyıldaki Safevi yönetimi sırasında bina kapsamlı bir şekilde yenilenmiştir. Daha sonra 18. yüzyılda Nadir Şah Afşar kubbenin altına asılan altın bir avize bağışladı. Fakat birkaç yıl sonra Şiraz'da bir deprem meydana geldi ve Şah Çerağ'ın külliyesi sarsıntılardan ağır hasar gördü. Bu süre zarfında altın avize kayboldu. Ancak depremin üzerinden bir yıl geçtikten sonra Qandeel adında bir adam, Şah Çerağ için bağışlanan altın avizenin kalıntılarını buldu ve restorasyon çalışmalarına finansman olması için bunları onarıma bağışladı.[1]

Kaçarlar döneminde binada çeşitli onarımlar yapıldı. Mezarın çevresine de gümüş bir kabir yapısı da (zarih) konulmuştur.[1] 1965 yılında cami kompleksi içerisinde müze kurulmuştur.[2]

2022 Türbe Saldırısı

26 Ekim 2022'de İran'ın Şiraz kentindeki Şah Çerağ Türbesi'ne IŞİD tarafından silahlı saldırı yapıldı. Bu olayda 15 kişi öldü ve 40 kişi de yaralandı. 2 çocuk ile bir kadın da hayatını kaybedenler arasındaydı. IŞİD saldırının sorumluluğunu üstlendi. Bu olay bir "terör saldırısı" olarak nitelendirildi. Bu saldırı 26 Ekim 2022 tarihinde saat 17:42’de ortaya çıktı. Saldırı sırasında 3 terörist türbedeki ziyaretçilere ateş açtı. Güvenlik yetkilileri, saldırıyla bağlantılı 42 teröristi tutukladı. Bu terör saldırısının failleri Temmuz ayında idam edildi.[3][4]

2023 Türbe Saldırısı

13 Ağustos 2023 tarihinde İran'ın Şiraz kentindeki Şah Çerağ türbesi'ne IŞİD tarafından düzenlenmiş 2. silahlı saldırıdır. Bu saldırıda 2 kişi öldü ve 7 kişi de yaralandı. Saldırganların iki kişi olduğu belirtilmiştir.[3]

Galeri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c "چرا به امامزاده احمدبن موسی شاهچراغ در شیراز، شاه چراغ می گویند؟". www.beytoote.com. 26 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2024. 
  2. ^ a b "Shah Cheragh shrine | Mosque, Shiraz, Iran, History, & Attacks | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 1 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2024. 
  3. ^ a b "İran'da türbeye düzenlenen saldırıda bir kişi hayatını kaybetti". BBC News Türkçe. 14 Ağustos 2023. 1 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2024. 
  4. ^ "Şiraz'daki terör saldırısıyla ilgili yeni gelişme". Mehr News Agency. 14 Şubat 2023. 1 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Meşhed</span> İranda bir şehir

Meşhed, İran'ın Razavi Horasan Eyaleti'nin yönetim merkezi ve ülkenin ikinci büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Eyüp Sultan Camii</span> Tarihî cami

Eyüp Sultan Camii, İstanbul'un Konstantinopolis Surları dışındaki, Haliç kıyısında yer alan ilçesi Eyüpsultan'daki bir camidir. Külliyede, İslam peygamberi Muhammed'in sancaktarı ve sahabesi Ebu Eyyûb el-Ensarî'nin gömüldüğü türbe de yer almaktadır. Çok daha eski bir alanda bulunan mevcut yapı 19. yüzyılın başlarından kalmadır.

<span class="mw-page-title-main">Şiraz</span> İranın en büyük beşinci şehri

Şiraz, İran'ın en büyük beşinci şehri ve Fars Eyaleti'nin yönetim merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Şah Türbesi</span> Türkiyenin kendi sınırları dışında sahip olduğu tek toprak parçası

Süleyman Şah Türbesi ile Süleyman Şah Saygı Karakolu ve bulunduğu alan Suriye'nin Halep ilinin Eşme köyü sınırları içerisinde bulunan, Türkiye'nin kendi sınırları dışında sahip olduğu eksklav statüsündeki tek toprak parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">İmam Ali Türbesi</span>

Irak'ın Necef kentinde bulunan İmam Ali Türbesi (Arapça:حرم الإمام علي ya da kısa adıyla İmam Ali Mescidi veya İmam Ali Camii, İslam'ın Şii itikadına bağlı yaklaşık 200 milyon Müslüman için Suudi Arabistan'da bulunan Kabe ve Medine'de Mescid-i Nebevî' ve Kudüs taki ilk islam kıblesi Mescid-i Aksa dan sonra dördüncü kutsal yerdir. Burası İslam peygamberi Muhammed'in amcasının oğlu ve damadı ve dördüncü İslam halifesi ve ilk şii imamı olan Ali ibn Ebu Talib'in defnedildği yerdir. Ayrıca Şii inancına göre bu camide İmam Ali'nin yanında Adem ile Havva ve Nuh peygamberin de bedenleri defnedilmiş bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hoca Ahmed Fakih Camii</span>

Hoca Ahmed Fakih Camii, Konya'nın Meram ilçesinde 13. yüzyıl Selçuklu dönemi cami ve külliyesi.

<span class="mw-page-title-main">2015 Suruç saldırısı</span>

2015 Suruç saldırısı, diğer adıyla Suruç Katliamı, 20 Temmuz 2015'te yerel saatte 12.00 civarında Şanlıurfa ilinin Suruç ilçesinde düzenlenen bombalı intihar saldırısı. Saldırıda, saldırgan dâhil 34 kişi öldü, 100'den fazla kişi yaralandı. Saldırı; aralarında Ezilenlerin Sosyalist Partisi'nin (ESP) gençlik kolu Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) üyelerinin de bulunduğu 300 kişinin Amara Kültür Merkezi bahçesinde Irak ve Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) Kobani Kuşatması sonrası, Kobani'nin yeniden inşa çalışmaları konusunda basın açıklaması yaptığı sırada meydana geldi. Saldırıyı IŞİD üstlendi. Canlı bombanın da IŞİD ile ilişkisi olan Dokumacılar grubu mensubu Şeyh Abdurrahman Alagöz olduğu belirlendi.

<span class="mw-page-title-main">Mart 2016 İstanbul saldırısı</span> Terör Saldırısı

Mart 2016 İstanbul saldırısı, 19 Mart 2016'da yerel saatle 10.55'te Türkiye'nin İstanbul şehrinin Beyoğlu ilçesindeki İstiklal Caddesi'nde Irak ve Şam İslam Devleti ile bağlantılı Mehmet Öztürk'ün üzerindeki patlayıcıyı patlaması sonucu meydana gelen bombalı intihar saldırısı. Saldırı sonucu; 3'ü Amerikan-İsrail vatandaşı, 1'i İran vatandaşı ve 1'i saldırgan olmak üzere 5 kişi öldü, 36 kişi yaralandı. 12 Ocak'ta gerçekleştirilen Sultanahmet saldırısının ardından, 2016 yılında İstanbul'da meydana gelen ikinci bombalı intihar saldırısıdır.

<span class="mw-page-title-main">2016 Vezneciler saldırısı</span>

Vezneciler saldırısı, 7 Haziran 2016'da İstanbul'un Fatih ilçesinin Vezneciler semtinde yerel saatte 08:40 (UTC+02.00) sıralarında bomba yüklü araçla gerçekleştirilen bombalı intihar saldırısı. Patlama sonucunda altışar polis memuru ve sivil ile bir saldırgan olmak üzere 13 kişi öldü, 35 kişi yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Havalimanı saldırısı</span> 28 Haziran 2016da IŞİD tarafından gerçekleştirilen terör saldırısı

Atatürk Havalimanı saldırısı, 28 Haziran 2016'da yerel saatte 21.22'de İstanbul'un Bakırköy ilçesindeki Atatürk Havalimanı'nda gerçekleştirilen silahlı ve bombalı intihar saldırısı.

23 Temmuz 2016 tarihinde, Afganistan'ın başkenti Kabil şehrinde meydana gelen bombalı intihar saldırıları. Kentte protesto yürüyüşü için toplanan Hazara kökenli ve çoğunluğu Şii mezhebine mensup sivil topluluğu hedef alan ve ilk defa IŞİD tarafından gerçekleştirilen bu saldırı sonucu en az 80 kişi öldü, 231 kişi yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">Ağustos 2016 Gaziantep saldırısı</span> Gaziantep’te IŞİD terör örgütü tarafından sokak düğününe düzenlenen bombalı saldırı

Ağustos 2016 Gaziantep saldırısı, 20 Ağustos 2016'da yerel saatte 22.50 sularında Türkiye'nin Gaziantep ilinin Şahinbey ilçesinde bir sokak düğünü sırasında düzenlenen bombalı saldırı. Saldırı sonucunda 59 kişi öldü, 90'ın üzerinde kişi yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">2017 İstanbul gece kulübü saldırısı</span> Reina Katliamı

2017 İstanbul gece kulübü saldırısı ya da Reina Katliamı, 1 Ocak 2017'de yerel saatle 01:15'te İstanbul'un Beşiktaş ilçesindeki Ortaköy semtinde bulunan Reina adlı gece kulübüne yeni yıl kutlamaları sırasında düzenlenen silahlı saldırı. Saldırı sonucunda 39 kişi öldü, 70 kişi ise yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">2017 Tahran saldırıları</span>

Tahran saldırıları, 7 Haziran 2017'de İran Meclisi ile Humeyni Türbesi'nde düzenlenen iki saldırı. Meclise ve türbeye giren silahlı saldırganların çevreye ateş açtığı iki ayrı saldırıda ilk verilere göre en az 12 kişi öldü, 38 kişi yaralandı. İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi Başkan yardımcısı Rıza Seyfullahi, İran Meclisi ve Humeyni'nin türbesine düzenlenen saldırıların faillerinin İran asıllı olduğunu söyledi. Saldırganların, İran'ın farklı kesimlerinden Irak Şam İslam Devleti'ne (IŞİD) örgütüne katılan kişiler olduğunu kaydeden Seyfullahi, İran'ın, IŞİD ile mücadelede verdiği destekten dolayı hedef alındığını ifade etti. İran İstihbarat Bakanlığı üçüncü bir saldırının önlendiğini açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">2018 Ahvaz saldırısı</span>

2018 Ahvaz saldırısı, 22 Eylül 2018'de İran'ın Ahvaz şehrinde bir askerî geçit törenine düzenlenmiş silahlı saldırıdır. İran bu olayı bir terör saldırı olarak açıkladı. Bu olayda 25 kişi öldü ve 70 kişi de yaralandı. Düzenlenen askerî geçit töreni İran'ın kutsal savunma haftasında yapıldı. Ahvaz'ın Kurtuluşu İçin Arap Mücadelesi Hareketi örgütü ve Irak ve Şam İslam Devleti örgütünün bu saldırının sorumlusu olduğunu söylendi. Bu saldırı 22 Eylül 2018 tarihinde saat 9'ta ortaya çıktı.

Suriye İç Savaşı'na Türkiye'nin müdahalesi veya Suriye İç Savaşında Türkiye, 2011 yılından bu yana devam eden Suriye İç Savaşına kara bağlantısı olmamasına karşın müdahale eden Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya ile birlikte güneyde en uzun kara sınırına sahip Türkiye'nin sınırları içerisinde iç savaş ile direkt bağlantılı olarak olayların meydana gelmesi ve bölgesel huzurun bozulması ile buna gerekçe olarak Türk Silahlı Kuvvetleri'nin doğrudan müdahalesi ile devam eden bir dizi askerî kara ve hava harekâtı anlamına gelmektedir. NATO'nun bir üyesi olarak Türkiye sınırlarını koruma hakkına doğrudan sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">İncûlular</span> Şerefeddin Mahmud Şahın İlhanlı hükümdarı Olcaytu Han tarafından incû idaresiyle görevlendirilip, Ebû Said Bahadır Han döneminde bağımsızlığını ilan eden devlet.

İncûlular Kurucusu Şerefeddin Mahmud Şah’ın İlhanlı hükümdarı Olcaytu Han tarafından incûların idaresiyle görevlendirilmiş olmasından dolayı hânedan bu adla anılmıştır. Hamdullah el-Müstevfî'ye göre Şerefeddin Mahmud Şah’ın soyunun mutasavvıf Hâce Abdullah Herevî’ye ulaşır. İlhanlı Hükümdarı Ebû Said Bahadır Han döneminde Şîraz ve hemen hemen bütün Fars bölgesini hâkimiyeti altına alan Şerefeddin Mahmud Şah fiilen bağımsız bir hükümdar haline geldi (1325).

<span class="mw-page-title-main">2022 Şiraz saldırısı</span>

2022 Şiraz saldırısı, 26 Ekim 2022'de İran'ın Şiraz kentindeki Şah Çerağ Türbesi'ne düzenlenmiş silahlı saldırıdır. Bu olayda 15 kişi öldü ve 40 kişi de yaralandı. 2 çocuk ile bir kadın da hayatını kaybedenler arasındaydı. IŞİD saldırının sorumluluğunu üstlendi. Bu olay bir "terör saldırısı" olarak nitelendirilmiştir. Bu saldırı 26 Ekim 2022 tarihinde saat 17.42'de gerçekleşti. Saldırı sırasında 3 terörist türbedeki ziyaretçilere ateş açtı. Güvenlik yetkilileri, saldırıyla bağlantılı 42 teröristi tutukladı. Bu terör saldırısının failleri 2023 Temmuz ayında idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">2023 Şiraz saldırısı</span> Şah Çerağ Türbesine silahlı saldırı

2023 Şiraz saldırısı, 13 Ağustos 2023 tarihinde İran'ın Şiraz kentindeki Şah Çerağ türbesi'ne düzenlenmiş silahlı saldırıdır. Bu olayda 2 kişi öldü ve 7 kişi de yaralandı. IŞİD saldırının sorumluluğunu üstlendi. Saldırganların iki kişi olduğu belirtilmiştir. Resmî olmayan haberlere göre saldırgan kişi Tacikistan vatandaşıdır. Bu olay bir "terör saldırısı" olarak nitelendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Muzafferîler</span> Güney ve Batı İran’da hüküm süren mahallî bir hânedan (1318-1393)

Muzafferî Hanedanı 14. yüzyılda İlhanlıların dağılmasının ardından İran'da iktidara gelen bir Müslüman hanedanıdır. Zirvelerinde Güney Azerbaycan, Orta İran ve Irak-ı Acem'den oluşan bir krallığı yönetiyorlardı. Muzafferîler Arap edebiyatına verdikleri destekle tanınmışlardır. Şah Shoja bir şairdi ve hem Arapça hem de Farsça yazıyordu ve Arap şiirinin sekiz ayetini bir kez okunduktan sonra ezberleyebildiği söyleniyordu. Kirman'ın Muzafferî hükümdarı Şah Yahya, alim Cünyad bin Mahmud El-Umari'yi kendisi için Arap şiiri ve nesirinden oluşan bir antoloji derlemesi için görevlendirmiştir.