İçeriğe atla

Şagaan-Arıg

Koordinatlar: 51°32′K 92°48′D / 51.533°K 92.800°D / 51.533; 92.800
Şagaan-Arıg şehrine Kızıl yönünden gelirken girişi
Şagaan-Arıg başlangıç yazısı

Şagaan Arıg (Tuvaca: Шагаан-Арыг / Şagaan-Arıg ) Tuva Cumhuriyeti'nde 1945 yılından beri Ulug-Hem İli'nin yönetim merkezidir. Yenisey akarsuyunun sol tarafında yer alır. Kızıl şehrinin batısına 115 kilometre (71 mi) mesafededir.

1888 yılından beri yerleşim merkezi olduğu bilinir. 1945 yılında şehir oldu.

Sayano-Shushenskaya hidroelektrik inşaatı sürerken 1970'lerde asıl Şagaan Arıg şehir merkezine su baskını olmuştur. Böylece asıl yerinden 7 kilometre (4,3 mi) mesafede başka bir yere taşınmıştır.

Sözkökü

Şagaan Arıg akarsuyu adından gelmektedir. Moğolca kökenli tsagan sözü Tıva'da Türkçeleşerek — «beyaz, ak», anlamıyla arag — «ark, kanal» anlamıyla; Tıva Türkleri tarafından Şagaan Arıg, Rusçada Şagonar olarak söylenegelmiştir.

Nüfus

2013 yılı istatistik raporlarına göre nüfusu - 10 966[1] kişi (2013).

Nüfus miktarı
1959 1970 1979 1989 2002 2010[2]
4155 4512 5455 10 084 11 008 11 393

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Isparta</span> Isparta ilinin merkezi olan şehir

Isparta, Isparta ilinin merkezi olan şehirdir. Şehir, yöreye özgü el dokuması halılarıyla ve gül yetiştiriciliğiyle tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Adıyaman</span> Adıyaman ilinin merkezi olan şehir

Adıyaman, Adıyaman ilinin merkezi olan şehirdir. Kuzeyden Çelikhan, doğudan Kâhta, güneydoğudan Samsat ve Atatürk Baraj Gölü ile, güneyden Fırat nehri ve batıdan Besni ve Tut ilçeleri ile çevrilidir. Önceleri şehir merkezindeki kale etrafında konumlanan yerleşim, il merkezi olduğu 1954 yılından itibaren genişlemiş ve büyümüştür.

<span class="mw-page-title-main">Bingöl</span> Bingöl ilinin merkezi olan şehir

Bingöl, Bingöl ilinin merkezi olan şehirdir. Doğu Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Fırat Bölümü'nde doğusunda Solhan, güneyinde Genç, kuzeyinde Adaklı kuzeydoğusunda Karlıova, kuzeybatısında Kiğı ilçeleri, batısında ise Elazığ ili ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Araç, Kastamonu</span> Kastamonu iline bağlı bir ilçe

Araç, Türkiye Cumhuriyeti'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Kastamonu ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıltepe</span> Mardinin ilçesi

Kızıltepe, Mardin ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kömürtaş, Ergani</span> Erganide bir mahalle

Kömürtaş, Diyarbakır ilinin Ergani ilçesine bağlı bir mahalledir. Ergani ilçe merkezine 5 kilometre mesafededir. Kömürtaş köyünün Diyarbakır şehir merkezine mesafesi ise yaklaşık 49 kilometredir. Eski adı Hoşan olan köy, eski yerleşim yeri olan üç ayrı yerleşkenin bir araya toplanmasından oluşmuştur.

Çadaana, Tıva Cumhuriyeti'nin Doğu Kemçik bölgesinin merkez şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Çöön-Hemçik (il)</span>

Çöön-Hemçik İli Rusya Federasyonu özerk Tuva Cumhuriyetinin 17 idari yönetiminden bir il belediyesidir. Çöön-Hemçik ilinin yönetim merkezi Çadaana yerleşim merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Ulug-Hem (il)</span>

Uluğ-Hem İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Şagaan-Arıg. Bir öteki büyük yerleşim yeri de Arıg-Bajı'dır

Vasiliy Erençin Tandı Tıva ülkesinin Salçak bölgesinin Kalbak-Hadı adlı yerde doğmuştur. Tıvalı şair, manzum ustası.

Sergey Pürbü Tandı Tıvanın Beezi bölgesi Ejim (Tuvaca:Эъжим) beldesinin Odurug-Aksı'da doğmuştur. Tıvalı şair, oyun yazarı, nesirci, nazımcı, tercüman. Ulus'un yazarı, milliyetçi-Turancı yazar. Tıva Arat Cumhuriyetinin Yazarlar Birliğinin ilk başkanı. Tıva edebiyat araştırmacısı.

Badra Üjüneyoğlu İrgit Tandı Tıva ülkesi, Аmbın kоjuununda Çırgаlаndı'da doğmuştur. Tıva Türklerinden yazar, nesirci. İlk Tıva çocuk yazarı. Tıva Arat Cumhuriyetinin Yazarlar Birliğinin ilk üyelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Sofya Kara-ool-Tülüş</span>

Sofya Dakpay-oolovna Kara-ool-Tülüş Tuvalı şarkıcı. V. Toka devlet senfoni orkestrası ve Tıva sanat orkestrasının solisti.

Stanislav Serenot Küjügetoglu — Sibiryalı tıpçı yazar, akademisyen, doktor.

<span class="mw-page-title-main">Aldın Bulak turistik kompleks</span>

Aldın Bulak — etno-kültürlük kompleks. Tıva Cumhuriyeti'nin arazisinde, Kızıl - Şagonar otoyolunda güney yönünde, Kızıl şehrinden 45 km uzaklıkta Balık-Harar denilen yerde oluşturulmuş etno-kültürlük turistik kompleks.

Şagaan Arıg akarsuyu- Güney Sibirya'da Tıva Cumhuriyeti Uluğ Kem ilinde Şagaan Arıg şehri yakınında Yenisey akarsuyunun sol kollarından bir akarsu. Hula ve Şvelig, Şagaan-Arıg'ın öbür varyantlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kayırakan (dağ)</span>

Kayırakan Dağı, Tuva Cumhuriyeti'nin Ulukem kojununun merkezi olan Şagonar şehri ve Kayırakan (Hayırakan) köyü yakınında bir dağ.

Torgalıg, Tuva Cumhuriyeti'nde Ulug Hem kojuununda bir köy. Torgalıg beldesinin idari merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Dus-Dag (sum)</span>

Dus Dag sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Övür kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Solçur (sum)</span>

Solçur sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Övür kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Sınır bölgesinde yer almaktadır.