İçeriğe atla

Şaf

Şaf veya saçma, askeri havacılıkta savaş uçak ve helikopterleri tarafından düşman radar ünitelerini yanıltmak için kullanılan bir karşı-önlem yöntemidir. Pilotun aktivasyonu ile içi çok ince alüminyum, bakır, metalize edilmiş fiber veya plastik ile doldurulmuş olan şaf silindirleri hava aracı ile tehdit unsuru (örneğin düşman radarı veya yaklaşmakta olan bir füze) arasında patlatılır ve hafifliğinden dolayı bir süre havada asılı kalan bir metalik bulut tabakası oluşturulur. Sonuç itibarıyla düşman radarından gelen radyo dalgaları bu tabakadan yansıyıp alıcıya geri döneceği için arkasındaki uçağı fark etmekte zorlanır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Radar</span> radyo dalgalarının yansıması yardımıyla uzaktaki nesneleri ve bu nesnelerin hız, kerteriz ve mesafesini tespit eden cihaz

Radar, radyo dalgalarının yansıması yardımıyla uzaktaki nesneleri ve bu nesnelerin hız, kerteriz ve mesafesini tespit eden cihazdır. Radar, RAdio Detection And Ranging sözcüklerinin akronimidir.

<span class="mw-page-title-main">General Dynamics F-16 Fighting Falcon</span> Amerikan Üretimi Tek Motorlu 4.Nesil Savaş Jeti

F-16 Fighting Falcon, çok amaçlı, tek jet motorlu, 4. nesil savaş uçağı. General Dynamics şirketi tarafından, ABD Hava Kuvvetleri için geliştirilmiştir. Hafif avcı uçağı olarak tasarlanmış olmasına rağmen birçok başka amaç için de kullanılmakta olan avcı uçağıdır. Geniş kullanım alanı ve yüksek manevra kabiliyeti sayesinde birçok ülkeye ihraç edilmiştir. Faal olarak çeşitli ülkeler tarafından kullanılmaktadır. II. Dünya Savaşı sonrası üretilen uçaklar içinde, MiG-21'den (10,000+) ve F-4 Phantom-II'den (5.195) sonra en çok üretilen 3'üncü savaş uçağıdır. Temmuz 2016 itibarıyla 4.573 adet üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">U-2 Krizi</span>

U-2 Krizi, 1960 yılının Mayıs ayında Sovyet toprakları üzerinde bir Amerikan Lockheed U-2 casus uçağının düşürülmesi üzerine çıkan ve Sovyet-Amerikan ilişkilerinde önemli bir bunalıma yol açarak Soğuk Savaşı şiddetlendiren olaya denir. ABD’nin Türkiye dahil bazı NATO ülkelerinden kalkan uçaklarının faaliyetlerinin yarattığı bir olaydır ve yalnız doğu ve batı blokları açısından değil Türkiye açısından da önemli sonuçlar doğurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Askerî uçak</span> askeri amaçlar için yapılmış hava taşıtları

Askerî uçak ve helikopterler, savaşlarda kara ve su üstündeki hedefleri bombalamak, diğer uçakları tahrip etmek, keşif yapmak, personel ve mühimmat taşımak gibi amaçlarla silahlı kuvvetler tarafından kullanılan hava taşıtları. Özellikle av ve bombardıman görevlerinde kullanılanlar savaş uçağı ve saldırı helikopteri olarak adlandırılırlar. Askerî uçaklar av, bombardıman, av-bombardıman ve nakliye gibi kategorilere ayrılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Lockheed Martin F-22 Raptor</span> ABD yapımı beşinci kuşak savaş uçağı

Lockheed Martin F-22 Raptor, Lockheed Martin kuruluşu tarafından, hava üstünlüğü odaklı, düşük radar izi ile yüksek görünmezlik sağlamaya yönelik üretilen, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri (USAF) için geliştirilmiş tek koltuklu, çift motorlu, her türlü hava koşuluna uygun taktik savaş uçağıdır. USAF'ın Gelişmiş Taktik Avcı programının bir sonucu olarak, uçak bir hava üstünlüğü savaşçısı olarak tasarlanmış, ancak aynı zamanda kara saldırısı, elektronik harp ve sinyal istihbarat yeteneklerine de sahiptir. Ana yüklenici Lockheed Martin, F-22'nin gövde ve silah sistemlerinin çoğunu üretip son montajı gerçekleştirirken, Boeing kanatları, arka gövdeyi, aviyonik entegrasyonunu ve eğitim sistemlerini sağlamıştır. Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'ne (USAF) bağlı F-22 uçakları, Birleşik Devletler Küresel Saldırı Görev Gücü'nün (US-GSTF) önemli bileşenlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Hayalet uçak</span> stealh teknolojisi ile üretilmiş radarlara görünürlük oranı aşırı düşük genellikle askeri ve gizli görevler için kullanılan askeri uçaklar

Hayalet uçak, radar sistemleri tarafından yakalanamayan ya da yakalanması çok güç olan uçaklara verilen resmî olmayan bir isimdir. Stealth teknolojisi'ne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">İkincil radar</span>

İkincil gözetim radarı ya da kısaca ikincil radar (SSR), hava taşıtlarının konumunu tespit etmenin yanı sıra taşıttaki transponder veya IFF ile haberleşebilen ve çeşitli verileri derleyip ATC ünitesine ileten gelişmiş radar sistemi. SSR kısaltması İngilizce secondary surveillance radar kavramının akronimidir.

<span class="mw-page-title-main">Avcı uçağı</span> Savaş uçağı türü

Avcı uçağı veya av uçağı, öncelikli görevi diğer savaş uçaklarını avlamak olan savaş uçağı. Avcı uçakları genellikle küçük, hafif, hızlı ve manevra kabiliyeti yüksek uçaklardır. Pek çoğu aerobasi kabiliyetine sahiptir. Avcı uçakları, öncelikli görevi yer hedeflerini bombalamak olan bombardıman uçaklarına nazaran daha kısıtlı bombardıman kabiliyetine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Pasif radar</span>

Pasif radar sistemleri herhangi bir ışıma yaymadan hedef tespiti yapabilen radar sistemlerine verilen genel isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Jetfighter V</span>

Jetfighter V, 3B hava simülasyon savaş oyunudur.

<span class="mw-page-title-main">Hava savaşı</span>

Hava savaşı, askerî saldırıların hava kuvvetleri ve/veya diğer kuvvetlere âit hava silahları kullanılarak gerçekleşen savaş türüdür. Bu tür saldırı türünün belli başlı iki türü vardır:

<span class="mw-page-title-main">Boeing 737 AEW&C</span> havadan ihbar ve kontrol uçağı

Boeing 737 AEW&C MESA bir havadan ihbar ve kontrol (AEW&C) uçağıdır. Boeing AEW&C sistemi yüksek performanslı, brüt ağırlığı arttırılmış 737-700 ile Northrop Grumman'ın MESA olarak adlandırılan çok maksatlı elektronik taramalı, dost-düşman ayrımı yapabilen radarını içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Elektronik savaş</span> Savaş türü

Elektronik savaş veya elektronik harp, askerî terminolojiye radyo dalgalarının kullanımı ve bir ordunun taktik teknolojik üstünlüğünün savaşın sonucunda belirleyici rol oynamaya başlaması ile girmiş bir harp terimidir. Genel olarak, çeşitli tekniklerin kullanımı ile elektromanyetik tayfın düşman güçlerince kullanımını tamamen engellerken bir taraftan dost güçlerce kullanımını askerî amaçlara en uygun şekilde, azami yararı sağlayacak hale getirmeyi hedefler. Elektronik savaş kendi içinde üç ana bölümde incelenebilir; elektronik destek, elektronik saldırı ve elektronik savunma.

<span class="mw-page-title-main">AGM-88 HARM</span>

AGM-88 HARM Amerikan Raytheon firması tarafından üretilen bir havadan karaya taktik saldırı füzesidir. İlk olarak Texas Instruments tarafından geliştirilen HARM füzesi, radar sistemlerinden yayılan sinyallere odaklanabilmekte ve böylelikle özellikle düşman uçaksavar sistemlerine karşı doğrudan saldırı gerçekleştirilmesine olanak sağlamaktadır. Daha önce aynı amaçla geliştirilmiş olan AGM-45 Shrike ve AGM-78 Standard füzelerinin yerine geçen HARM füzesi, Texas Instruments firmasının silah sistemleri departmanının Raytheon tarafından satın alınmasını takiben bu firma tarafından geliştirilip üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Boeing E-3 Sentry</span>

Boeing E-3 Sentry Amerika Birleşik Devletleri üretimi bir Havadan Erken Uyarı ve Kontrol uçağıdır. ABD, Birleşik Krallık, Fransa, Suudi Arabistan ve NATO hava savunma kuvvetlerinde her türlü hava şartında gözetleme, komuta, kontrol ve iletişim görevlerinde kullanılmaktadır. Toplam 68 adet üretildikten sonra 1992 yılında üretimi sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Muharebesi</span>

Britanya Savaşı, Alman Hava Kuvvetleri olan Luftwaffe'nin Kraliyet Hava Kuvvetlerine karşı, Büyük Britanya'ya yönelik planlanmış çıkarma ve işgal harekâtını gerçekleştirmek için hava üstünlüğü elde etmek amacıyla giriştiği hava savaşlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Transponder (havacılık)</span>

Transponder, hava araçlarında bulunan, radar sorgulamasına cevap vermek için tasarlanmış; hava aracının yer, hız gibi temel bilgilerini radyo frekanslarına yanıt olarak trafik kontrolörlerine ileten, uçağın en önemli iletişim sistemini oluşturan elektronik cihazdır. Bir hava aracının transponderi devre dışı olduğu zaman o hava aracına dair hiçbir bilgi alınamaz ve iletişim kurulamaz. Bazı kaynaklarda XPDR, XPNDR, TPDR veya TP şeklinde kısaltılır. Hava aracındaki transponder yerdeki ikincil radarlarla ve diğer uçaklardaki çarpışmayı önleyici sistemlerle sinyaller vasıtasıyla haberleşir. Mode C ve Mode S transponderler basınç altimetresinden aldıkları irtifa bilgisini de yayınlayabilirler.

IFF, II. Dünya Savaşı esnasında ABD'de askerî amaçlarla üretilmiş bir transponder sistemi. IFF kısaltması İngilizce Identification friend or foe sözcüklerinin akronimidir. Aslen askerî amaçlar için üretilen sistem günümüzde pek çok ülkede gerek askerî gerekse sivil uçakların yer birimlerindeki ikincil radarlar (SSR) ve diğer taşıtlardaki transponder sistemleri tarafından tespiti için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Keşif uçağı</span> Havadan keşif yapmak için tasarlanmış veya uyarlanmış bir askerî uçak

Keşif uçağı, hava keşif görevlerini yerine getirmek üzere tasarlanmış veya adapte edilmiş askeri bir uçaktır. Görevleri arasında görüntüsel istihbarat toplama, sinyal istihbaratı, ölçme ve imza istihbaratı bulunur. Modern teknoloji, ayrıca bazı uçakların ve insansız hava araçlarının (İHA'ların) genel istihbarat toplamanın yanı sıra gerçek zamanlı gözetim yapmasını da sağlamıştır.

Elektronik savaş uçağı elektronik savaş, yani radar bozma ve kandırma yöntemlerini kullanarak düşman radar ve radyo sistemlerinin etkisini azaltmak için donatılmış bir askeri uçaktır.