İçeriğe atla

Ş-213

Ş-213 (Rusça: Щ-213) Sovyet bandıralı Şuka sınıfı denizaltıydı ve en çok Struma gemisini torpidolamasıyla bilinmektedir. Holokost nedeniyle sürlen 791[1] Yahudi Romanya'dan Filistin'e doğru gitmeye çalışırken 24 Şubat 1942 tarihinde batırıldı. Bir yolcu dışında diğerleri öldü. Ş-213 ise Karadeniz'de Ekim 1942'de tüm personeliyle beraber kaybolmuştur.

Struma faciası

Ana madde: Struma Olayı

Struma Panama bandıralı bir Bulgar gemisiydi ve Rumen Yahudileri Filistin'e götürmek amacıyla bir organizasyon tarafından tutlmuştu. Rotasında ilerlerken motorlarının bozulması sonucu Türk askerî gemileri tarafından İstanbul açıklarına getirildi. Struma limanda polis kontrolünde 71 gün bekledi.[2] Gemiye yiyecek teminini sadece Simon Brod adlı bir Türk yahudisi tarafından Kızılhaç ve ülkedeki diğer Yahudiler sayesinde gerçekleştirebildi. Sonunda, Şubat 1942'nin sonlarında, İngilizler ile yapılan sonuçsuz görüşmelerin neticesinde gemiye çıkılarak çapasının kesildiği ve çalışmayan motor, çalışmayan telsiz ve yetersiz yiyecek ile Karadeniz'e geri gönderildiği iddia edildi.[2] Ertesi sabah, SC-213, Struma'yı tek torpil ile batırdı. David Stoliar isimli 19 yaşında bir genç kazadan kurtulan tek kişi oldu.[2] Önceleri geminin bir mayına çarptığı iddia edilse de, 1960'larda anlaşıldığına göre Karadeniz'e giren düşman ya da tarafsız gemileri imha konusunda emir almış olan SC-213 tarafından torpillenmişti. Struma'nın batırılmasından bir süre önce de SC-213 in bir Türk gemisi olan MV Çankaya'yı açtığı ateş ile batırdığı anlaşılacaktır.[3]

Alternatif yorumlar

Rus tarihçi Mihail Kojemyakin 15 Mayıs 2010 tarihli tarih çalışmasında arşivlerde konuyla ilgili belgeleri inceledikten sonra Struma Olayına dair alternatif bir bakış açısı ortaya koymuştur.[4] Buna göre genç komutan Denejko bir önceki gün başarıyla batırdığı Çankaya gemisinin tonajını yaklaşık 300 GRT olarak ve bandırasını gayet doğru şekilde kayıtlara geçirmiştir. Ancak ertesi gün batırdığı gemiye dair kayıtlarda Moskova saatine göre sabah 10.30 sularında görülen geminin 3 knot hızda ilerlediği, 7 bin GRT ağırlığında olduğu ve muhtemelen Bulgaristan bandıralı olduğu yazılmaktadır. Atılan tek torpidoyla batırılan geminin Struma olduğuna tek kaynak Sovyet tarihçi G.I. Vanayev'in 1978 yılında yazdığı Büyük Anayurt Savaşında Chernomorets kitabıdır. Ancak Struma gemisinden sağ kurtulan Stolyar'a göre Struma'da meydana gelen patlama sabahın ilk ışıklarıyla beraber yaşanmıştır. 24 Şubat 1942 sabahı İstanbul'da güneş sabah 06:47'de doğmuştur. Yolcuların çoğu güvertenin altındaki bölümde uyumakta oldukları için patlamayla beraber uyurken gemiyle beraber suların derinliklerine gömülmüştür. Ayrıca İsrailli gazeteci D. Malkin tarafından 1970'lerde denizaltında görev yapan eski bir askerle çalışmakta olduğu Leningrad uçak motoru fabrikasında görüşmüş, buna göre denizaltının Çankaya'nın ardından peşine düştüğü bir başka gemiyi vuramadığı cevabıyla karşılaşmıştır. Ayrıca denizaltı komutanının da konuyu araştırmak istediği ancak denizaltısının 24 Mart 1942 tarihinde Tuapse'de yaşadığı hava saldırısında öldüğü için araştırmasının yarım kaldığını belirtir. Struma'nın belirtilen hızda olmadığı, yanlış tonaj rapor edildiği ve önceden Panama bandıralı şekilde ilerlediğinden hareketle Mihail Kojemyakin, Struma'nın denizaltı torpidosu yüzünden değil gemideki bir patlama sonrasında batmış olma ihtimalinin kuvvetli olduğunu öne sürmektedir.

SC-213'ün batışı

SC-213 14 Ekim 1942'de Karadeniz'de Romanya tarafından döşenmiş mayınlara çarparak battı. Bir varsayıma göre ise Alman denizaltı avcısı tarafından batırıldığı söylenmektedir.[3]

Enkazın bulunuşu

Karadeniz Enkaz Dalış Kulübü'nün Romanyalı ve Hollandalı üyeleri Eylül 2010'da SC-213' ün enkazını Romanya limanı Köstence'den 6 mil açıkta bulduklarını açıkladılar. Grubun aslında enkazı 2008' de bulduğu ancak geminin tanımlama çabaları nedeniyle 2 yıl sonra açıkladıkları duyuruldu.[5]

Kaynakça

  1. ^ "Doomed From the Start, Naval History, February 2004" (PDF). 25 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2011. 
  2. ^ a b c "Notorious World War II Sub Discovered, Cotton Boll Conspiracy, Sept. 27, 2010". 27 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2011. 
  3. ^ a b "UBoat.net, ShCh-213". 28 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2011. 
  4. ^ İlgili araştırma makalesi 30 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça) 6 Mayıs 2021 tarihinde erişilmiştir
  5. ^ "Betasom, Il Relitto Del Sch 213 Identificato Nel Mar Nero, Sept. 13, 2010". 25 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2022. 

İlgili bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Otto Kretschmer</span>

Otto Kretschmer II. Dünya Savaşı'nda görev alan ünlü U-boot kaptanı.

<span class="mw-page-title-main">U-47</span>

U-47, II. Dünya Savaşı Type VIIB Alman denizaltısı.

<span class="mw-page-title-main">Struma Olayı</span> Struma gemisinin Karadeniz açıklarında batırılması olayı

Struma Olayı veya Struma Fâciası, II. Dünya Savaşı sırasında Nazilerden kaçan Yahudileri Filistin'e götürmek üzere Romanya'dan yola çıkan Struma gemisinin İstanbul açıklarında Ş-213 Sovyet denizaltısı tarafından batırılmasıdır.

Samsun, Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1907 yılında Fransa'dan satın alınan dört "Durandal" sınıfı muhripten biridir. Gemi, Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı esnasında Osmanlı donanmasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">30. U-bot Filotillası</span>

30. denizaltı filotillası, II. Dünya Savaşı sırasında Alman donanmasının Barbarossa Harekâtı kapsamında Sovyet kıyılarını Karadeniz'de abluka altına almak amacıyla kurulmuş denizaltı filotillası.

<i>Mefkure</i> Türk gemisi

Mefkure II. Dünya Savaşı sırasında, Romanya'dan İstanbul'a giden Holokosttan kaçan Yahudileri taşıyan, Türkiye ve Kızılhaç bandıralı motorlu bir iskuna idi.

<span class="mw-page-title-main">David Stoliar</span>

David Stoliar, 24 Şubat 1942'de Sovyet denizaltı Shch-213 tarafından Karadeniz'de Holokost'tan kaçan Yahudileri taşıyan Struma gemisi torpidolandıktan sonra gemiden sağ kurtulan tek kişidir. Diğer 768 Yahudi mülteci ve çoğunluğu Bulgar olan 10 kişilik mürettebat kayıplara karıştı. Ariel Şaron 26 Ocak 2005'teki Knesset konuşmasında olay sırasında 19 yaşında olan Stoliar ve kaçmaya çalışan diğer Köstenceli Yahudilerden bahsetmiştir:

İngiliz Mandası liderleri, kurtuluşu İsrail'de arayan Yahudi mültecilere kapılarını kilitleyerek duygusuzluk ve duyarsızlık gösterdi. Bu sebeple Avrupa'dan kaçan [tam] 769 yolcunun isteği reddedilince biri hariç hepsi denizde ölümle yüzleşti. Savaş sırasında Yahudilerin yok edilişini durdurmak için hiçbir şey yapılmadı.

<span class="mw-page-title-main">Günther Prien</span>

Günther Prien, II. Dünya Savaşı'nın ilk bölümünde Alman U-boot komutanlarından biri ve Şövalye Demir Haçı madalyası kazanan ilk U-Boat komutanıydı. Prien komutası altında U-47 denizaltısı yaklaşık 200.000 brüt ton ağırlığında toplam 30 Müttefik gemisini batırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Simon Brod</span>

Simon Brod (1893-1962), 1900'lü yılların ortasında İstanbul'da yaşamış Aşkenaz Yahudisi. Türkiye'de dönemin Yahudi cemaatinin önderlerindendir. Sultanahmet piyasasının önde gelen tüccarlarındandı. O yıllarda American Jewish Joint Distribution Committee ve Jewish Agency for Palestine örgütlerinde görev almıştır. İkinci Dünya Savaşı sırasında Türkiye'den transit geçerek Filistin'e gitmek isteyen Yahudi mültecilerin yardımına koşan ve aynı mülteciler tarafından efsane olarak tanımlanan bir isimdir. O dönemde İngiliz pasaport ofisinde çalışan Arthur Whitall ve Türk emniyetinde üst düzey bir görevli olan Ahmet Demir ile birlikte transit geçiş yapan göçmenlere gerekli dokümanları düzenlenmesinde yardımcı olmuştur. Adı daha çok Struma faciası ile birlikte anılmaktadır. Bu faciadan kurtulan tek kişi olan David Stoliar'ın da önce Suriye, sonra Tel Aviv'e ulaşmasını sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">TCG Batıray (1938)</span>

TCG Batıray, Ay sınıfı bir mayın denizaltısıdır. TCG Batıray; Almanya, Kiel'deki Germaniawerft Tersanesi’nde inşa edilmiştir. 10 Şubat 1937 tarihinde kızağa konmuş, 28 Eylül 1938'de denize indirilmiştir. 1044 ton suüstü ve 1357 ton sualtı tonajındadır. Almanya’da inşa edilen “TCG Batıray”, II. Dünya Savaşı nedeniyle Türkiye'ye teslim edilememiş; Almanya tarafından el konmuş ve “UA” adıyla 20 Eylül 1939'da Alman Donanması’nda göreve başlayarak II. Dünya Savaşı'na katılmıştır. Savaşın başlarında Orta ve Güney Atlantik'te hizmet vermiş, 14 Mart 1942'den itibaren Kuzey Atlantik'te ikmal gemisi olarak görev almıştır. 24 Nisan 1942'de Kiel'e dönmüş, 1 Mayıs 1944'ten itibaren de Denizaltılara Karşı Savunma Okulu'nda eğitim verme amacıyla tecrübe denizaltısı olarak kullanılmıştır. Kiel Tersanesi önlerinde 3 Mayıs 1945'te kendini batırmıştır.

MV <i>Çankaya</i>

MV Çankaya; 264 groston kapasiteli, yelkenli ve motorlu, Türk bandıralı yük gemisi. 23 Şubat 1942'de, Sovyet denizaltısı Ş-213 tarafından, İstanbul Boğazı'nın 3 mil açığında top ateşiyle batırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Savaşı'ndaki denizaltı faaliyetleri</span>

Çanakkale Savaşı'ndaki denizaltı faaliyetleri, I. Dünya Savaşı'nın bir parçası olan Çanakkale Savaşı çerçevesinde, çeşitli devletlerin denizaltıları tarafından Çanakkale Boğazı ve Marmara Denizi'nde sürdürülen faaliyetlerdir. Esas savaştan önce, Aralık 1914'te başlamış ve Aralık 1915'te sonlanmıştı. İtilaf Devletleri'ne bağlı denizaltıların Çanakkale Boğazı'nı geçerek Marmara Denizi'nde denizaltı operasyonları yapmalarının amacı, Gelibolu'yu savunan Osmanlı kuvvetlerinin lojistik durumunu sarsmak olarak görülür. Bununla birlikte İttifak Devletleri'nin bir üyesi olan Alman İmparatorluğu da Osmanlı'yı desteklemek amacıyla savaş sırasında birtakım denizaltı faaliyetleri yürütmüştü.

SM <i>UB-14</i> Alman UB I tipi bir denizaltı

SM UB-14, Alman İmparatorluğu'na ait UB I tipi bir denizaltıdır. Bir dönem Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nda da görev yapan denizaltı, bu dönemde SM U-26 adını taşımıştı.

<span class="mw-page-title-main">SM U-21</span> Alman U-19 tipindeki U-bot

SM U-21, Alman İmparatorluğu deniz kuvvetleri olan Kaiserliche Marine'e ait, I. Dünya Savaşı yıllarında kullanılan U-19 tipindeki U-bot'tur. İki İngiliz zırhlısı Triumph ve Majestic'i Gelibolu Yarımadası batı sahillerinde torpilleyip batırmakla ünlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Heino von Heimburg</span> I. Dünya Savaşı sırasında Alman İmparatorluğu Donanmasında U-Bot komutanı olarak görev yapmış olan bir deniz subayı

Heino von Heimburg, I. Dünya Savaşı sırasında Alman İmparatorluğu Donanması'nda U-Bot komutanı olarak görev yapmış olan bir deniz subayıdır. II. Dünya Savaşı'nda ise Nazi Almanyası Donanması'nda (Kriegsmarine) Koramiral olarak görev yapmıştır.

İstanbul Filotillası, Alman İmparatorluğu deniz kuvvetleri olan Kaiserliche Marine'e ait, I. Dünya Savaşı yıllarında Akdeniz Denizaltı Tümeni'nin bir bölümü olarak İstanbul'da oluşturduğu bir denizaltı teşkilidir. Teşkilin amacı Almanya'nın, müttefiki olan Osmanlı İmparatorluğu'nu Ege Denizi ve Karadeniz'de desteklemekti.

SM <i>U-35</i>

SM U-35, Alman İmparatorluk Donanması'na bağlı olarak I. Dünya Savaşı sırasında faaliyet göstermiş olan U 31 sınıfı sınıfı bir U-bottur. I. Dünya Savaşı'nın en başarılı U-botlarından sayılmaktadır.

SM <i>U-39</i>

SM U-39, Alman İmparatorluk Donanması'na bağlı olarak I. Dünya Savaşı sırasında faaliyet göstermiş olan Type U 31 sınıfı bir U-Bottur. I. Dünya Savaşı'nın en başarılı ikinci U-botu olmak gibi bir üne sahiptir. Savaş boyunca 161 gemi batırmıştır. Denizaltıya kariyeri boyunca Hans Kratzsch, Walter Forstmann ve Heinrich Metzger komuta etmiştir. U-39'a en uzun süre komuta eden Walter Forstmann, nispeten kısa bir süre, 1 Ağustos 1914'ten 9 Şubat 1915'e kadar U-12'ye komuta etmiştir. U-39'daki görev süresi 11 Şubat 1915 – 14 Ekim 1917 tarihleri arasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik Savaşı</span> Deniz Savaşı

Atlantik Savaşı, tarihteki en uzun, en büyük ve en karmaşık deniz savaşı olarak bilinir. Mücadele, II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle başlamış, Mayıs 1945'teki Alman teslimine kadar sürmüştür. II. Dünya Savaşı'nın ilerleyişine göre savaşa dahil olan ülkeler, deniz muharebelerinden geriye çekilmek durumunda kalan ülkeler olmuştur. Atlantik Savaşı'nın ilk dönemlerinde İngiltere, alman denizaltıları (U-bot) karşısında zorluk yaşamıştır, savaşa ABD'nin katılmasıyla ve teknolojik gelişmelerin muharebe sahasına uygulanmasıyla beraber U-bot saldırıları geriletilmiştir.

Şuka sınıfı denizaltı Sovyetler Birliği donanmasına ait bir denizaltı sınıfıdır. Orta büyüklükteki bu sınıfa ait denizaltılar özellikle İkinci Dünya Savaşı sırasında çok sayıda üretilmiştir. Şuka adı Rusçada turna anlamındadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.