İçeriğe atla

Şêrko Bêkes

Şêrko Bêkes

Şêrko Bêkes (2 Mayıs 1940 - 4 Agustos 2013), çağdaş Kürt şairi. Kürt şair Fayik Bekas'in oğlu olan Şêrko, Süleymaniye'de doğdu. 1965 yılında Kürt kurtuluş hareketine katıldı ve bu dönemde harekâtın radyo istasyonunda (Kürdistan'ın Sesi) çalıştı.

Kitapları

  1. Tirîfey Helbest, Salman al-Azami Publishers, Irak, 1968.
  2. Kawey Asinger : Dastanêkî honrawayî sar shanoye le no tabloda, Saydiyan Publishers, Mahabad, Iran, 1971.
  3. Marâyâ saghírah, illustrerad by Fuad Ali, 125 s., Al-ahâli Publishers, Şam, Suriye, 1988.
  4. Dall : çîrokî şê'r, Poem, 44 s., Apec Publishers, Sweden, 1989. ISBN 91-87730-03-0
  5. Derbendî Pepûle: A Long Poem, 228 s., Apec Publishers, Sweden, 1991.
  6. Små speglar : dikter 1978-1989. - Norsborg : Publ. House of Kurdistan, 1989. - 108 s. - ISBN 91-87096-05-6
  7. Les petits miroirs : poèmes, Translation of his poems in French, by Kamal Maarof, Preface by Guillevic, 95 s., L'Harmattan Publishers, Paris, 1995. ISBN 2-7384-2059-1
  8. Dîwanî Şêrko Bêkes, Collection of Poems, vol. I, 992 s., Sara Publishers, Stockholm, 1990.
  9. Dîwanî Şêrko Bêkes, Collection of Poems, vol. II, 843 s., Sara Publishers, Stockholm, 1992.
  10. Dîwanî Şêrko Bêkes, Collection of Poems, vol. III, 551 s., Apec Publishers, Stockholm, 1995. ISBN 91-87730-74-X
  11. Gulbijêrek ji helbestên (Selected Poems), 110 s., Apec Publishers, 1991. ISBN 91-87730-28-6
  12. Geheimnisse der Nacht pflücken : Gedichte / aus dem Kurdischen von Reingard und Shirwan Mirza und Renate Saljoghi, 95 s., Unionsverlag Publishers, Zürih, 1993. ISBN 3-293-00187-4
  13. Mêrgî zam-, mêrgî hetaw, 182 s., Kurdistans folkförb., Stockholm, 1996. ISBN 91-972467-2-7
  14. Xaç û mar û roj-jimêrî şa'êrê, A poetic novel, 374 s., Apec Publishers, Stockholm, 1997. ISBN 91-89014-20-0
  15. The secret diary of a rose : a journey through poetic Kurdistan, Ashti Bibani, 1997.
  16. Bonname : Şê'r. Binkey Edeb û Rûnakbîrî Gelawêj, Süleymaniye, Irak Kürdistanı 1998.
  17. Çirakanî ser helemût : pexşan, Sardam Publishers, Irak Kürdistanı, 1999.
  18. Piyawî la-darsew : Şê'r. Süleymaniye, Irak Kürdistanı, 2000.
  19. Qesîdey Rengdan, Xak Publishing Center, Süleymaniye, Irak Kürdistanı, 2001.
  20. Ezmûn : 1985-2000, Edited by Yasin Umar, Sardam Publishers, Süleymaniye, Irak Kürdistanı, 2001.
  21. Jîn û Baran, Poem. Silêmanî Library, 2001.
  22. Ji nav Şêrên min. Avesta Publishers, Istanbul, Türkiye, 2001. ISBN 975-7112-31-3.
  23. Xom ew wextey balindem!, 237 s., Sardam Publishers, Süleymaniye,, 2002.
  24. Kukuxîtya bizêweke, Children's poetry, Sardam Publishers, Süleymaniye, 2003.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kerkük</span> Irakta bir şehir

Kerkük, Irak'taki Kerkük ilinin başkenti olan şehirdir. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin anayasal başkentidir. Irak merkezi yönetimine bağlıdır. Irak'ın başkenti Bağdat'ın 236 km kuzeyinde, Erbil'in 83 km güneyinde, Musul'un 149 km güneydoğusunda, Süleymaniye'nin 97 km batısında, Tikrit'in 116 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Günümüzde şehrin büyük çoğunluğu Türkmenler, Araplar ve Kürtlerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi</span> Iraka bağlı özerk bölge

Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Kürdistan Bölgesi veya Irak Kürt Bölgesel Yönetimi, Irak'a bağlı, anayasal düzeyde varlığı olan özerk bir bölgedir. Yaklaşık 40.000 km2'den oluşan idari birim; batıda Suriye, doğuda İran, kuzeyde ise Türkiye ile komşudur. Bölgesel yönetimin başkenti Erbil'dir. Kürdistan Parlamentosu Erbil'de yer almaktadır, ancak Kürdistan Bölgesi anayasası tartışmalı Kerkük kentini Kürdistan Bölgesi'nin başkenti olarak tanımaktadır. Bölgenin nüfusu, 2023 itibarıyla 6.556.752'dir. Resmî dilleri Kürtçe ve Arapça'dır.

<span class="mw-page-title-main">Peşmerge</span> Irak Kürdistanının askerî gücü

Peşmerge, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin askerî gücüdür. Irak Anayasası'na göre Peşmerge, güvenlik yan kuruluşlarıyla birlikte Kürdistan Bölgesi'nin güvenliğinden sorumludur. Peşmerge'ye bağlı kuruluşlar arasında Asayiş, Parastin u Zanyarî ve Zeravani bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan</span> Orta Doğuda Kürtlerin yoğunlukta olduğu bölgelerin genel adı

Kürdistan Kafkaslar'ın güneyi ve Orta Doğu'da, Ermenistan, Irak, İran, Suriye ve Türkiye'ye ait toprakların bir kısmını kapsayan jeokültürel bölge. Siyasi bakımdan özerk, federal bir bölge olarak uluslararası resmî tanınmaya sahip olan tek bölge Irak'ın Kürdistan Bölgesel Yönetimi'dir. Bölgenin kuzeybatı İran’a karşılık gelen kısmı Kürdistan adıyla eyalet statüsündedir. Ayrıca Suriye'de de Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi tek taraflı olarak ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Yurtseverler Birliği</span> Irakta bir siyasi parti

Kürdistan Yurtseverler Birliği kısaca KYB, 1975'te Irak'ta kurulan bir siyasi partidir. KYB'nin kurucuları arasında Celal Talabani vardı. Parti Kürdistan Demokrat Partisi'nden kopan ve daha sosyalist olanlar tarafından kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Krallığı</span> Kısa süreli kurulmuş krallık

Kürdistan Krallığı, Süleymaniye'de kurulmuş kısa ömürlü krallık.

Kürt edebiyatı, Kürtçe ile yaratılmış sözlü ve yazılı edebi eserleri kapsayan edebiyat. İslam öncesi Kürt edebiyatına dair hiçbir bilimsel bulgu ve bilgi yoktur. Kürt anlatılarının büyük bir kısmı sözlü şekilde yayılmış ve bu sözlü edebiyat bugün de sürmektedir. 20. yüzyılın başına kadar olan yazılı edebiyat ise şiir şeklindedir. Nesrin gelişmesi ise daha çok politik ve sosyal gelişmeler sayesinde olmuştur. Avrupa ülkelerine göçün artmasıyla birlikte yüzü kendi topraklarındaki gelişmelere dönük olan yeni bir tür sürgün edebiyatının da geliştiği görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kadı Muhammed</span> Mahabad Kürt Cumhuriyetinin lideri

Kadı Muhammed, İran Kürdü lider, devlet adamı ve Mahabad Cumhuriyeti'nin kurucusudur. İran Kürdistan Demokrat Partisi'nin başkanı olarak siyaset yapmıştır.

Kürdistan Sosyalist Partisi, 1975 yılı sonlarına doğru kurulan Kürt partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan'daki Yahudilerin tarihi</span>

Kürdistan'daki Yahudiler'in tarihi, eski çağlardan beri İran'ın bir kısmını, Kuzey Irak'ı, Ermenistan'ı, Suriye yaşayan Yahudiler'e denir. Kültürleri ve giyim tarzları Müslüman Kürtler'e benzer. 1940 ve 50'lerde İsrail'e yapılan göçlere kadar kapalı bir toplum olarak yaşadılar.

Mehmed Emin Zeki Kürt tarihçisi, edebiyatçı ve yazar. Ayrıca Çanakkale, Filistin, Irak ve Kafkas gibi cephelerinde savaşmış bir Osmanlı subayı ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide Kürt Taburları</span>

El-Kaide Kürt Taburları, Irak'taki Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde, el-Kaide'ye bağlı bir şekilde faaliyet gösteren silahlı Kürt-cihatçı Selefi örgüt. Mart 2007'de kurulmuş olup, Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı ve Kanada hükûmeti tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Noşirvan Mustafa</span>

Noşirvan Mustafa ; d. 1944; Süleymaniye - ö. 19 Mayıs 2017, Süleymaniye), Iraklı Kürt entelektüel politikacı ve yazar. Mustafa, Süleymaniye'deki Kraliyet Kral Faysal Okulu'na katıldı, ayrıca erken yaşta özel öğretmenler tarafından kendisine yabancı dil öğretildi. Bağdat Üniversitesi'nde siyaset bilimi eğitimi gördü.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Özgürlük Partisi (İran)</span>

Kürdistan Özgürlük Partisi kısa adıyla PAK, İran Kürdistanı ve Irak Kürdistanı'ndaki Kürt siyasi partisidir ve demokratik bir İran federal cumhuriyeti içinde Kürt ulusal haklarına kavuşmayı amaçlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Heciyê Cindî</span>

Heciyê Cindî veya Hajiye Jndi, Sovyet Kürdü yazar, araştırmacı ve filologdur.

<span class="mw-page-title-main">Ordîxanê Celîl</span>

Ordîxanê Celîl Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti doğumlu Sovyet Kürdü yazar ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Têmûrê Xelîl</span>

Têmûrê Xelîl, Yezidi Kürt gazeteci, yazar ve tercüman. İsveç'te yaşamaktadır.

Eskerê Boyîk,, Sovyet Kürdü Yezîdî şair ve yazar.

Hesenê Metê, Kürt yazar, romancı ve çevirmen. Diyarbakır Erganî'de doğdu. 1980'lerden beri İsveç'te yaşıyor. Puşkin ve Dostoyevski'nin eserlerini Kürtçeye çevirdi. Onlarca hikâye ve roman yazdı

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Türkiye ilişkileri</span> Kürt ve Türk ilişkileri

Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Türkiye ilişkileri, Irak'taki özerk statüdeki Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile Türkiye arasındaki süregelen ilişkileri içerir. 2001'e kadar dalgalı bir hâl izleyen Kürdistan-Türkiye ilişkileri, bu tarihten itibaren Türkiye'nin ekonomik politikalarının değişimine bağlı olarak dış politikalarının da değişimiyle beraber iki tarafın Orta Doğu'daki ortak ekonomik menfaatlerine bağlı olarak statükoyu kırarak pozitif yönde seyretmiştir.