İçeriğe atla

İzzet Akosman

Hüseyin İzzet Akosman (d. 5 Mart 1897, Afyonkarahisar - ö. 2 Ekim 1973, İstanbul), Türk siyasetçi, iş insanı ve eski TBMM Afyon milletvekilidir. Pirelli firmasının Türkiye'deki ilk mümessilidir ve Türk Pirelli'nin kurucu ortağıdır.

Hayatı

Akosman, 5 Mart 1897 tarihinde Afyonkarahisar'da doğdu. Babası tüccar Akosmanzade Hacı Hüseyin Bey, annesi Zişan Hanım'dır. İlköğretimini Afyon'da, ortaöğrenimini Selanik Fransız Okulu'nda tamamladı, üniversiteyi Cenevre Yüksek Ticaret Okulu'nda okudu. 1919'da Türkiye'ye dönerek Akosman ailesinin Afyonkarahisar, İstanbul ve İzmir'deki ticari firmalarında iş hayatına başladı ve bu dönemde Akosmanzade İzzet Firması'nı kurdu. 1924 yılında kurulan İstanbul Ticaret ve Zahire Borsası'nın (günümüzde İstanbul Menkul Kıymetler Borsası) kuruculuğunda yer almış ve meclis üyeliği yapmıştır; aynı süreçte İstanbul Sanayi Odası'nda meclis üyesi, İstanbul Ticaret Odası'nda idare heyeti üyesi ve Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu'nda yönetim kurulu üyesi olarak görev yapmıştır.[1]

1931 yılında Belçikalı ortaklar ile birlikte madeni eşya, galvanizli sac, yol kürekleri, çelik tel ve özel çivi imalatında faaliyet gösteren TÜRMASAN Türkiye Madeni Sanayi Anonim Şirketi'nin kuruculuğunu ve İdare Meclisi Reisliğini üstlenmiştir. Dört yıl sonra otomobil, kamyon, yedek parçalar ile hırdavat işleri ile uğraşmak için OTOKOM şirketini Hüseyin İzzet Akosman ve Oğulları Kolektif Şirketi altında kurmuştur. 1937 yılında Türmasan ortakları ile birlikte çelik ürünler, tekerlek lastiği, kimyevi maddeler ve gübre ithalatı üzerine çalışan TEGENSO şirketini kurmuştur ve bu şirketi İtalyan lastik şirketi Pirelli'nin Türkiye genel mümessili olmuştur. 1960 yılında Tegenso; Koç Holding, Türkiye İş Bankası ve Pirelli ortaklığıyla Türk Pirelli'ye dönüştürülmüştür ve üretim-dağıtım faaliyetlerini devam ettirmiştir. Akosman, bu ortaklıktan sonra iş faaliyetlerine Koç Holding çatısı altında devam etmiştir. Koç Holding iştiraklerinden Şark Sigorta'da yönetim kurulu üyesi olarak yer almıştır.[2]

Akosman; Otokom şirketiyle Vespa ve Diamond T, Tegenso firmasıyla Pirelli, Edison SpA, Republic Steel ve Tempo Kamyonet firmalarının mümessilliğini yapmıştır. Tegenso'da Giritli Ali Vafi'nin oğlu İhsan Vafi ile birlikte çalışmıştır.

Belçika ve İtalya ile olan olumlu ilişkileri ve ticareti sebebiyle ona Belçika'dan Kral I. Leopold Şövalyesi Nişanı, İtalya'dan Commandatore derecesinde Liyakat Nişanı takdim edilmiştir. Dominik Cumhuriyeti'nin İstanbul Fahri Başkonsolosluğu'nu da yürütmüştür.

Kurtuluş Savaşı döneminde Afyon'dan Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti üyesi olmuştur. 1927 Türkiye genel seçimlerinde Afyonkarahisar'dan milletvekili seçilmiştir ve vekilliğini 4 dönem sürdürmüştür. Atatürk'ün kurduğu Aslan-Eskihisar Çimento ve Su Kireci Fabrikaları'nda idare kurulu başkan vekili olarak yer almıştır. İstanbul Rotary Kulübü'nün 1970-71 yıllar arasında başkanlığını yürütmüştür.[3]

Güzin Akosman ile evlenmiş; Sahip Akosman (d. 1926, İstanbul), Mehmet Uğur Akosman ve Eser Korkmaz adında üç çocuğu olmuştur. Oğlu Sahip, İngiliz Erkek Lisesi ile Stevens Institute of Technology'den mezun olmuş, babasının fahri başkonsolosluğunu sürdürmüş ve 1991-92 yılları arasında İstanbul Rotary Kulübü'nün başkanlığını yürütmüştür. Bunun üzerine Belçika ile Ticareti Geliştirme Derneği'nin başkanlık, Türkiye-İtalyan Ticaret Odası'nda yönetim kurulu üyesi olarak görev almıştır.[4] Torunu Faruk Akosman; Pars McCannErickson, Mediart ve DHL'de pazarlama müdürü olarak çalışmıştır. Torunu Nasut Akosman ise profesyonel golfçü ve milli sporcudur.

2 Ekim 1973 tarihinde İstanbul'da hayatını kaybetmiştir. Kabri Aşiyan Mezarlığı'nda bulunmaktadır.[5]

Kaynakça

  1. ^ "TBMM Albümü - Cilt 1" (PDF). Türkiye Büyük Millet Meclisi. 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2024. 
  2. ^ http://www.vatozagency.com. "İzzet Akosman". Yaşam Öyküsü. 19 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2024. 
  3. ^ "Yönetim - İstanbul Rotary". www.istanbulrotary.org. 19 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2024. 
  4. ^ "Diplomatlık, babadan miras kaldı". Milliyet Renk eki. 2 Kasım 1985. 19 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2024. 
  5. ^ "VEFAT - İzzet Akosman". Milliyet gazetesi. 3 Ekim 1973. 19 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vehbi Koç</span> Türk iş insanı ve Koç Holdingin kurucusu

Ahmet Vehbi Koç, Türk sanayici ve iş insanı, Koç Holding'in kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Koç Holding</span> Türkiyede bir şirketler topluluğu

Koç Holding, 1926 yılında Vehbi Koç tarafından kurulan holdingdir. Türkiye'nin ilk holdingi ve en büyük özel kuruluşlarından birisidir. Holding merkez binası Üsküdar, Nakkaştepe'dedir.

İnan Kıraç Türk iş insanı ve sanayici. Uzun süre Koç Holding'de üst düzey yöneticiliklerde bulunmuştur.

Ali Coşkun 58. ve 59. Hükümet'te Sanayi ve Ticaret Bakanı, TBMM 22. Dönem AK Parti İstanbul milletvekili olarak görev yaptı. Öncesinde, 21. Dönem'de FP'den ve 20. Dönem'de ANAP'tan İstanbul milletvekili seçilmişti.

Jan Nahum Türk iş insanı ve sanayici. Otomotiv, tasarım, endüstri mühendisliği ve enerji alanlarında uzman bir iş insanıdır.

Mustafa Rahmi Koç, Türk iş insanıdır. Koç Holding Yönetim Kurulu Onursal Başkanı. Yönetimi, ünlü iş insanı Vehbi Koç'tan devralan Rahmi Koç, 4 Nisan 2003 tarihinden itibaren Yönetim Kurulu Başkanlığını oğlu Mustafa Koç'a devretti. Mustafa Koç, Ömer Koç ve Ali Koç olmak üzere üç oğlu olan Rahmi Koç, dört torun sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Koçtaş</span> Türkiyede bir yapı ve inşaat şirketi

Koçtaş; Koç Grubu'na bağlı, yapı malzemeleri satışı yapan firma. 1927 tarihinde kurulan Koçtaş, Koç Topluluğu'nun ilk şirketlerinden biridir.

Şahabettin Şefkati Kocatopçu, Türk iş insanı, siyasetçi ve mühendis. 24., 25. ve 44. Türkiye hükûmetlerinde Sanayi Bakanı olarak görev yapmış, 1985 ile 1986 yılları arasında TÜSİAD başkanlığını yürütmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Koç</span> Türk iş insanı

Mustafa Vehbi Koç, Türk iş insanıdır. 2003-2016 yılları arasında Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Kavalalı</span>

Hüseyin Kavalalı, Türk siyasetçi ve ticaret adamı

<span class="mw-page-title-main">Asım Kocabıyık</span>

Asım Kocabıyık, Türk iş insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tat Gıda</span> Koç Topluluğu kuruluşudur

Tat Gıda veya eski adıyla Tat Konserve 1967 yılında Koç Holding tarafından Bursa'da kurulan gıda şirketidir.

Hüseyin Haşim Tiryakioğlu, Türk siyasetçi.

Hamza Osman Erkan, -, Türk siyasetçi.

Ayduk Koray, Türk müteahhit, iş insanı ve millî basketbolcu.

Deva Holding, Türkiye, Almanya, ABD ve Yeni Zelanda'daki etkinliğiyle 205 milyon dolarda daha fazla ciro yapan ve Türkiye'nin ilk 500 şirketi arasına giren bir ilaç şirketidir.

Simone Kaslowski, Türk-İtalyan iş insanı ve sanayicidir. 2019-2021 yılları arasında TÜSİAD'da başkanlık yapmıştır ve halen Organik Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekilidir.

Can Kıraç, Türk iş insanı, yönetici ve mühendistir. Koç Holding'in kuruluşunda ve büyümesinde rol almış, idare ve yönetiminde yer almış, otomotiv grubunun başkanlığını yürütmüştür.

Hakan Şeref Olgun, avukat, iş insanı ve siyasetçi. 2023 Türkiye genel seçimlerinde İYİ Parti'den Afyonkarahisar'dan milletvekili seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Behçet Osmanağaoğlu</span>

Hasan Behçet Osmanağaoğlu Türk iş insanı ve tüccar. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ve İstanbul Ticaret Odası başkanlığı yapmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.