İçeriğe atla

İzotopik imza

İzotopik imza (aynı zamanda izotopik parmak izi), araştırılan bir materyaldeki belirli elementlerin radyojenik olmayan 'kararlı izotoplarının', kararlı radyojenik izotoplarının veya kararsız radyoaktif izotoplarının bir oranıdır. Bir numune malzemesindeki izotop oranları, izotopik bir referans malzemeye karşı izotop oranı kütle spektrometresi ile ölçülür. Bu işleme izotop analizi denir.

Kararlı izotoplar

Farklı izotopların atomik kütlesi, kimyasal kinetik davranışlarını etkileyerek doğal izotop ayırma işlemlerine yol açar.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Element</span> aynı cins atomlardan oluşan ve kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddel

Element, aynı cins atomlardan oluşan ve kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Amerikyum</span> Yapay olarak elde edilen element

Amerikyum. Periyodik tablonun aktinitler dizisinde yer alan ve yapay olarak elde edilen kimyasal bir element.

Atom ağırlığı ya da bağıl atom kütlesi, belirli bir örnekteki bir elementin atomlarının ortalama kütlesinin atomik kütle sabitine oranı olarak tanımlanan boyutsuz bir fiziksel niceliktir. Atomik kütle sabiti, bir karbon-12 atomunun kütlesinin 1/12'si olarak tanımlanır. Orandaki her iki miktar da kütle olduğundan, ortaya çıkan değer boyutsuzdur; dolayısıyla değerin göreceli (bağıl) olduğu ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">İzotop</span> Aynı elemente ait farklı atomlara verilen isim

İzotoplar, periyodik tabloda aynı atom numarasına ve konuma sahip olan ve farklı nötron sayıları nedeniyle nükleon sayıları bakımından farklılık gösteren iki veya daha fazla atom türüdür. Belirli bir elementin tüm izotopları neredeyse aynı kimyasal özelliklere sahipken, farklı atomik kütlelere ve fiziksel özelliklere sahiptirler. İzotop terimi, "aynı yer" anlamına gelen Yunan kökenli isos ve topos 'den oluşur; isimin anlamı ise, tek bir elementin farklı izotoplarının periyodik tabloda aynı pozisyonda yer alması anlamına gelir. Margaret Todd tarafından 1913 yılında Frederick Soddy'ye öneri olarak sunulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Molekül kütlesi</span>

Bir kimyasal bileşiğin molekül kütlesi, bu bileşiğin bir molekülünün birleşik atom kütle birimi u cinsinden kütlesidir. Bağıl bir değer olduğundan bir maddenin molekül kütlesine yaygın olarak bağıl moleküler kütle denir ve Mr. diye de kısaltılır.

<span class="mw-page-title-main">İridyum</span> sembolü Ir, atom numarası 77 olan kimyasal element

İridyum, sembolü Ir, atom numarası 77 olan kimyasal element. Çok sert, kırılgan, gümüş beyazı ve platin ailesinden bir geçiş metali olan iridyum en yoğun ikinci elementtir ve 2000 °C gibi sıcaklıklarda bile korozyona karşı yüksek dayanıklılık gösterir. Her ne kadar sadece belli ergimiş tuzlar ve halojenler blok halindeki iridyumu aşındırabilse de, bölünmüş toz halindeki iridyum çok daha reaktif ve hatta yanıcı olabilmektedir. Ir 191 ve Ir 193 tek doğal kararlı izotopudur, bunlardan ikincisi daha bol bulunur.

Berkelyum, atom numarası 97, atom ağırlığı 294 olan, amerikyum veya küriyumdan elde edilen yapay element. Simgesi "Bk" şeklindedir.

Mendelevyum, atom numarası 101, kütle numarası 256 olan, izotopu 1957'de yapay olarak elde edilmiş olan element. Kısaltması Md. Bu elemente Dmitri Mendeleyev'den sonra bu isim verilmiştir.

1. Zirkonyum'un doğal durumunda bulunan en önemli birleşiği (ZrSiO4); renksiz, sarı, yeşil, kahverengi türleri olan doğal ve saydam, değerli taş.

<span class="mw-page-title-main">Nüklit</span>

Nüklit ya da nükleer tür; atom numarası (Z), kütle numarası (A) ve nükleer enerji durumuna göre nitelenen herhangi bir atom türüdür. Bu nitelemede; atom numarasını oluşturan proton sayısı ve proton sayısıyla birlikte kütle numarasını oluşturan nötron sayısı (N) değerlendirilirken, söz konusu enerji durumunun yarı ömrü de gözlem yapmayı sağlayacak kadar (genellikle 10-10 saniyeden) uzun olmalıdır.

Yarı ömür, genel olarak, azalmakta olan bir maddenin baştaki miktarın yarısına düşmesi için gereken zaman. Bu zaman T1/2 olarak gösterilir. Birimi zaman birimidir. Yarı ömür kavramı özellikle radyoizotop denilen izotopların bozunma hesaplarında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Radyonüklit</span>

En basit çekirdek olan hidrojen çekirdeği hariç bütün çekirdeklerde nötron ve proton bulunur. Nötronların protonlara oranı hafif izotoplarda birebir oranındayken periyodik tablonun sonundaki ağır elementlere doğru bu oran gittikçe artmaktadır. Bu oran daha da artarak nüklitin artık kararlı olmadığı bir noktaya gelir. Daha ağır nüklitler, dışarıya verecekleri fazla enerjileri olduğundan kararsızlardır. Bunlara radyonüklit denir. Bu süreçte radyonüklid radyoaktif bozunmaya uğrar ve bu esnada gama ışını ve/veya atom altı parçacıklar yayabilir. Bu parçacıklar iyonlaştırıcı radyasyonu oluştur. Radyonüklidler doğada bulunabildikleri gibi yapay yollarla da üretilebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Kararlı izotop oranı</span>

Kararlı izotop oranı kavramı durağan nükloid kavramına yakın bir anlama sahiptir. Durağan izotoplar; buharlaşma ve yoğunlaşma gibi fiziko-kimyasal proseslerle konsantrasyonları değişmesine rağmen zaman içinde değişmeyen izotoplardır. Yani duraylı (kararlı) izotoplar, radyoaktif bozulma göstermeyen izotoplardır. Fakat çoğul durağan izotop kavramı, genellikle belirli bir element üzerindeki nükleoidler üzerinde konuşulurken kullanılır. Bundan dolayı durağan izotoplar dediğimiz zaman üzerinde konuştuğumuz belirli elementin izotoplarından bahsediyor oluruz. Kısacası aynı elementin izotopları kastedilir. Birbiri ile bağıntılı bollukta olan buna benzer durağan izotoplar deneysel olarak “izotop analizi” yönetmi ile bulunabilmektedir. Bulunan bir izotop oranının bir deney aracı olarak kullanılması mümkündür. Teorik olarak, bu tarz durağan izotoplar “radyometrik tarihleme yöntemi” denilen yöntemde kullanılan ve bir radyoaktif bozulmanın ürünleri olan radyojenezik durumları içerebilirler. Ancak, kullanım olarak “durağan izotop oranı” dediğimizde genellikle kastedilen doğada kimin izotop fraksiyonlanmasının bolluğundan birbirine bağıl olarak etkilenip etkilenmediğini söylemektir.

Argon (18Ar) 25 bilinen izotopa, 30Ar' dan 54Ar' e ve 1 izomere (32mAr), sahiptir. Bunlardan üçü kararlıdır. Yeryüzünde 40Ar doğal argonun %99.6' sını meydana getirir. En uzun ömürlü radyoaktif iztoplar 269 yıl ile 39Ar, 32.9 yıl ile 42Ar ve 35.04 yıl ile 37Ar' dir. Diğer tüm izotopların yarı ömürleri 2 saatten azdır ve hatta çoğununki 1 dakikadan kısadır. En az kararlı olan 30Ar için bu süre 20 nanosaniyedir.

Radyojenik nüklit ya da daha sık anıldığı adıyla radyojenik izotop, radyoaktif bozunma süreci ile oluşan bir nüklitdir ve kararsız, yani radyoaktif (radyonüklit) ya da kararlı nüklit olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Jeffrey Dempster</span>

Arthur Jeffrey Dempster en çok kütle spektrometrisi alanındaki çalışmaları ve 1935'te uranyum izotop 235 U keşfi ile tanınan Kanadalı-Amerikalı bir fizikçiydi.

İzotop oranı kütle spektrometrisi, belirli bir örnekteki izotopların göreceli bolluğunu ölçmek için kütle spektrometrik yöntemlerin kullanıldığı bir kütle spektrometrisi uzmanlığıdır.

<span class="mw-page-title-main">İzotop seyreltme</span>

İzotop seyreltme analizi, kimyasal maddelerin miktarını belirleme yöntemidir. En basit anlayışıyla, izotop seyreltme yöntemi, analiz edilen numuneye izotopik olarak zenginleştirilmiş bilinen madde miktarlarının eklenmesini içerir. İzotopik standardın numune ile karıştırılması, standardın izotopik zenginleşmesini etkin bir şekilde "seyreltir" ve bu, izotop seyreltme yönteminin temelini oluşturur. Standart doğrudan numuneye eklendiğinden, izotop seyreltme bir dahili standardizasyon yöntemi olarak sınıflandırılır. Ek olarak, sinyal yoğunluğuna dayanan geleneksel analitik yöntemlerin aksine, izotop seyreltme sinyal oranlarını kullanır. Bu iki avantajdan dolayı, izotop seyreltme yöntemi, en güçlü metrolojik duruşa sahip kimya ölçüm yöntemleri arasında kabul edilmektedir.

Bizmutun (83Bi), 184Bi ile 224Bi arasında, tamamı kararlı olmayan toplam 41 izotopu vardır.

Kimyada izotopologlar yalnızca izotopik bileşimleri bakımından farklılık gösteren moleküllerdir. Aynı kimyasal formüle ve atomların bağlanma düzenine sahiptirler, ancak en az bir atom ana atomdan farklı sayıda nötrona sahiptir.