İçeriğe atla

İznik İnancı

Birinci İznik Konseyi piskoposlarının eşlik ettiği I. Konstantin'i tasvir eden (325), 381 İznik-Konstantinopolis İnancı'nı tutarken gösteren ikona. Ana metnin ilk satırı: Grekçe: Πιστεύω εἰς ἕνα Θ[εό]ν, πατέρα παντοκράτορα, ποιητὴν οὐρανοῦ κ[αὶ] γῆς, Tercümesi: "Tek Tanrı'ya, her şeye gücü yeten, göğün ve yerin yaratıcısına inanıyorum".

İznik Hristiyanlığı (/ˈnaɪsiːn/; Grekçe: Σύμβολον τῆς Νικαίας, romanize: Sýmvolon tis Nikéas) İznik'in veya ana akım Hristiyanlığın ve ona bağlı olan Hristiyan mezheplerinin tanımlayıcı inanç ifadesidir.[1][2] Orijinal İznik İnancı ilk olarak 325'te Birinci İznik Konsili'nde kabul edildi. 381'de Birinci Konstantinopolis Konsili'nde değiştirildi. Değiştirilen forma, belirsizliği gidermek için İznik İnancı veya İznik-Konstantinopolis İnancı[3] olarak da atıfta bulunulur.

İznik İnancı, Ortodoks ve Katolik[4][5] Kiliselerinde önemli görevler üstlenenlerden istenen inanç beyanının bir parçasıdır. İznik Hristiyanlığı İsa'yı ilahi ve “Baba'dan doğmuş” olarak kabul eder.[6] Dördüncü yüzyıldan önce çeşitli çelişkili teolojik görüşler vardı ve bunlar sonunda İznik İnancını geliştiren ekümenik konsilleri teşvik etti ve dördüncü yüzyıldan bu yana çeşitli İznik dışı inançlar ortaya çıktığından ve yeniden gündeme geldiğinden, bunların hepsi İznik Hristiyanlığı mensupları tarafından sapkınlık[7] olarak kabul edilmektedir.

Batı Hıristiyanlığında İznik İnancı, daha az yaygın olan Havariler Amentüsü ile birlikte kullanılmaktadır.[8][9][10] Müzikal ortamlarda, özellikle Latince söylendiğinde, bu inanca genellikle ilk kelimesi olan Latince: Credo ile atıfta bulunulur. Pazar günleri ve özel günlerde, Roma Ritinde Ayinden sonra bu iki vaaz biri okunur. Bizans Ayininde, İznik İnancı Kutsal Litürji de Anaphoradan (Efkaristiya Duası) hemen önce söylenir veya okunur ve ayrıca her gün günün son duası okunur.[11][12]

İznik İnancının günümüze ulaşan en eski el yazması, 6. yüzyıla tarihlenmektedir
Yukarıdaki simgede gösterilen inancın Yunanca'daki önemli ifadesi: homoousion tooi p(a)tri ('Baba ile tek bir Öz'den').

Kaynakça

  1. ^ World Encyclopaedia of Interfaith Studies: World religions (İngilizce). Jnanada Prakashan. 2009. ISBN 978-81-7139-280-3. In the most common sense, "mainstream" refers to Nicene Christianity, or rather the traditions which continue to claim adherence to the Nicene Creed. 
  2. ^ Seitz, Christopher R. (2001). Nicene Christianity: The Future for a New Ecumenism (İngilizce). Brazos Press. ISBN 978-1-84227-154-4. 14 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2022. 
  3. ^ Cone, Steven D.; Rea, Robert F. (2019). A Global Church History: The Great Tradition through Cultures, Continents and Centuries (İngilizce). Bloomsbury Publishing. ss. lxxx. ISBN 978-0-567-67305-3. 
  4. ^ "Profession of Faith". Vatican.va. 17 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2020. 
  5. ^ "Code of Canon Law - IntraText". Vatican.va. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2020. 
  6. ^ Meister, Chad; Copan, Paul (2010). Routledge Companion to Philosophy of Religion (İngilizce). Oxon: Routledge. ISBN 978-1-134-18000-4. 
  7. ^ "Nicene Creed". Encyclopædia Britannica. 13 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2013. 
  8. ^   Jenner, Henry (1908). "Liturgical Use of Creeds". Herbermann, Charles (Ed.). Katolik Ansiklopedi (İngilizce). 4. New York: Robert Appleton Company. 
  9. ^ "The Nicene Creed - Antiochian Orthodox Christian Archdiocese". Antiochian.org. 30 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2016. 
  10. ^ "The Orthodox Faith – Volume I – Doctrine and Scripture – The Symbol of Faith – Nicene Creed". oca.org. 5 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2016. 
  11. ^ [1] 26 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Archbishop Averky Liturgics – The Small Compline", Retrieved 14 Nisan 2013
  12. ^ [2] 26 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Archbishop Averky Liturgics – The Symbol of Faith", Retrieved 14 Nisan 2013

İlgili Araştırma Makaleleri

Anglikanizm, İngiltere'nin resmî kilisesi olan İngiltere Kilisesi'ne has ilke, doktrin ve kurumlar. İngiltere Kralı VIII. Henry'nin kurduğu bir Hristiyan mezhebidir. İngiliz Reformu, Katoliklik ve Protestanlık arasında bir orta yol olarak görüldüğü için Latince Via Media olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ekümenik konsil</span>

Ekümenik konsil ya da genel konsil, Hristiyan inanç esaslarını tespit ve tahkim etmek, âyinlerin icrâsı konusunda kararlar almak ve Hristiyanlık ahlak ve disiplininin esaslarını teyit ve tahkim etmek üzere bütün dünyadan (ekümene) kilise liderleri ve ilahiyat otoritelerinin toplandığı ve katılımcıların kabullerinin bütün dünyadaki Hristiyan kiliselerinin kabulü anlamına geldiği toplantılardır.

<span class="mw-page-title-main">Ariusçuluk</span> Ariusun geliştirdiği kuramsal öğreti

Ariusçuluk ya da Arianizm, ilk olarak İskenderiye, Mısır'dan bir Hristiyan papaz olan Arius, atfedilen kristolojik bir doktrindir. Arian teolojisi, İsa Mesih'in Tanrı'nın Oğlu olduğunu, Tanrı'nın Oğlu'nun her zaman var olmayıp içinde doğmuş olması farkıyla Baba Tanrı tarafından doğurulduğunu savunur. Baba Tanrı tarafından zaman, dolayısıyla İsa, Baba Tanrı ile birlikte ebedi değildi.

<span class="mw-page-title-main">Nenizili Gregorios</span>

Nenizili (Nazianz) Gregorius(Nenizi, Aksaray, 329 – Arianzus, Aksaray, ö. 389), 4. yüzyıl Hristiyan din adamı ve Azizi. Konstantinopolis Patriği olarak da görev yapmıştır. Teslis doktrinini savunmuş, Ariusçuluk'la mücadele etmiş en önemli antik dönemindeki Kilise Babası ve Doktoru.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Konstantinopolis Konsili</span>

Birinci Konstantinopolis Konsili, 381 yılında I. Theodosius tarafından İstanbul'da toplanan konsildir. İznik Konseyi tarafından kurulan inanç sisteminin onaylanması ve Ariusçuluk ihtilafı ile ilgilenmiştir. Aya İrini Kilisesi'nde 381 yılının Mayıs ile Temmuz ayları arasında toplanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İskenderiyeli Kiril</span>

İskenderiyeli Cyril/Kiril Kilise Babası, polemikçi, İskenderiye’nin 412’den 444’e değin patriği. Roma İmparatorluğu'nun İskenderiye'de gücü ve etkisinin en yüksek olduğu zamanda göreve gelmiştir. Konstantinopolis Patriği Nestorius'un aforoz edildiği 431 yılında toplanan Birinci Efes Konsili'nin merkezinde rol almıştır.

Nikomedialı (İzmitli) Eusebius, 338 yılından ölümüne kadar Konstantinopolis patrikliği yapmıştır. Arius gibi Antakyalı Lukianos'un öğrencisidir. Başlangıçtan itibaren Arius ile aynı görüşte olmuş, onu cesaretlendirmiş ve desteklemiştir.

<span class="mw-page-title-main">İsa'nın dirilişi</span> İsanın kabre defnedildikten üç gün sonra Pazar günü dirilmesi

İsa'nın dirilişi, Hristiyanlıkta İsa'nın çarmıha gerildiği cuma gününü izleyen pazar gününde mucizevi şekilde hayata dönmesi olayıdır. Hristiyan inancının ve teolojisinin merkezî doktrini olarak kabul edilir ve İznik Konsili'nin kararlarına göre o "Kutsal Kitap'ta belirtilene uygun şekilde üçüncü gün yeniden dirildi."

<span class="mw-page-title-main">Oryantal Ortodoksluk</span> Doğu Hristiyanlık dalı

Oryantal Ortodoksluk Birinci İznik Konsili, Birinci Konstantinopolis Konsili ve Birinci Efes Konsili'nden oluşan ilk üç ekümenik konsili tanıyan Ortodoks Doğu Hristiyan inancı. Dünya çapında yaklaşık 84 milyon inananı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ankiralı Theodotos (episkopos)</span>

Ankyralı Aziz Theodotos, Ankyra'nın 5. yüzyılda yaşamış episkoposu.

<span class="mw-page-title-main">Katolik ilahiyatı</span>

Katolik Kilisesi teolojisi ya da kısaca Katolik ilahiyatı, Katolik Kilisesi Öğretici Kurumunun yetkisinde, doğal hukuka, kilise kanunlarına, dini yazılara, vahye ve elçisel geleneğe dayanmaktadır.

Teslisçi Hristiyan ilâhiyatında enkarnasyon ya da hulûl, ezelî ilâhî kelime (logos), üçlü birliğin ikinci kişisi, Baba Tanrı'nın oğlu ve Oğul Tanrı olan İsa'nın, Meryem Ana'nın rahminde insan bedenine bürünmüş olduğu ve insan tabiatı edindiği inancıdır. Meryem'in rahminde bedene büründüğü için Meryem'e Theotokos denmektedir. Teslisçilerin enkarnasyon inancında, İsa Mesih'in tamamen insan ve tamamen tanrı olup bu iki tabiatının hipostatik birlik içinde olduğu kabul edilir. Kadıköy Konsili'ne tabi olan kiliselerin tanımladığı şekliyle enkarnasyonda, Oğul'un ilahi tabiatı, insan tabiatı ile birleşmiş fakat hiç karışmamıştır. Bir ilahi kişilikte İsa Mesih, hem tamamen Tanrı, hem de tamamen insandır. Bu inanca alternatif akideler, Ebiyonitler ve İbrani Kutsal Kitabı'nda olduğu gibi tarih boyunca Hristiyanlıkta zuhur etmiş olmakla birlikte hiçbirisi ana akım Hristiyanlığın enkarnasyon inancını değiştirmemiştir. Günümüzde Tekçilik olarak bilinen alternatif bir akide Pentekostal gruplar arasında yaygındır.

Ortodoks Hristiyanlık, Doğu Ortodoks Kilisesi ve Oryantal Ortodoksluk için kullanılan ortak adlandırma. Hristiyanlığın bu iki mezhebi de antik Hristiyan Kilisesi'nin inancı, doktrini ve uygulamalarına olan bozulmaz bağı vurgulamak için ortodoks kavramını kullanır. Bu iki mezhebin üyeleri kendilerine sadece "Ortodoks Hristiyan" dese de "Doğu" ve "Oryantal" sıfatları bu grupların dışındakiler tarafından bu iki grubu ayırmak için kullanılır. Bu iki grup 451 yılındaki Kalkedon Konsili'nin ortodoksisi hakkında görüş ayrılığı yaşamışlardır ve hala aralarında bir komünyon yoktur; ancak hala birçok aynı doktrine, benzer kilise yapılanmasına ve benzer ibadetlere sahiptirler. İki inancın birleşmesi için yakın zamanda birçok görüşme yapılmış, birçok konuda uzlaşı sağlanmışsa da resmi bir birlik için henüz somut adımlar atılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mesiyanik Yahudilik</span> modern Hristiyan dinî hareketi

Mesiyanik/Mesihçi Yahudilik, Yahudilik ile Hıristiyanlık ve İsa'nın Yahudi mesih olduğu inancını birleştiren modern bir senkretik dinî hareket. 1960'larda ve 1970'lerde ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lampsakoslu Trifon</span>

Lampsakos'lu Trifon Hristiyan şehidi. Şubatın 1'inde hem Katolik hem de Ortodoks Kiliselerince anılır.

<span class="mw-page-title-main">Pontuslu Evagrius</span>

Pontuslu Evagrius, Hristiyan bir keşiş ve mistik teolog idi. İkinci Konstantinopolis Konsili tarafından Origenist olduğu gerekçesiyle heretik ilan edilmesine rağmen birçokları tarafından Kilise Babası hatta aziz olarak kabul edilir.

Kalkedon Amentüsü, MS 451'de Kalkedon Konsili'nde kabul edilen Mesih'in doğasının beyanıdır. Kalkedon, Küçük Asya'da bulunan Erken Hristiyanlık merkeziydi. Konsil, Katolik, Doğu Ortodoks, Lutheran, Anglikan ve Reform kiliselerini içeren Kalkedon kiliseleri tarafından kabul edilen ekümenik konseylerin dördüncüsüdür.

Selanik Fermanı, 27 Şubat 380'de I. Theodosius tarafından yayınlanan bir fermandır, buna göre İznik Hıristiyanlığını Roma İmparatorluğu'nun devlet kilisesi olmuştur. Arianizm gibi diğer Hristiyan inançlarını "aptal delilerin" sapkınlıkları olarak kınanmış ve bunların cezalandırılmasına izin verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İman ikrarı</span>

İman ikrarı, inanç beyanı olarak da bilinen bir topluluğun ortak inançlarının, temel ilkelerini özetleyen konularla yapılandırılmış bir biçimde ifadesidir.

Kalkedon Hristiyanlığı veya Kadıköy Hristiyanlığı, 451 yılında toplanan dördüncü ekümenik konsey olan Kalkedon Konsili'nin teolojik kararlarını kabul etmiş Hristiyanlık kollarına verilen addır. Kalkedon Hristiyanlığı, İsa Mesih'in tek bir kişi (prosopon) olarak hem ilahi hem de insani doğaya sahip olduğunu savunan Kalkedon Amentüsü'nü benimser.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.