İçeriğe atla

İzmir coğrafyası

İzmir, Ege Bölgesi'nin Ege Bölümü içerisinde yer almaktadır. İlin yüzölçümü 11.891 km² olup 1.544 km² ile Bergama en geniş yüzölçümüne sahip ilçe durumundadır.[1] En doğudaki ilçesi Kiraz, en batıdaki ilçesi Çeşme, en kuzeydeki ilçesi Bergama ve en güneydeki ilçesi Selçuk olan il kuzeyde Balıkesir, doğuda Manisa, güneyde Aydın illeri ile komşuyken batıda Ege Denizi ile çevrilidir.[2]

Bitki örtüsü

İl bitki örtüsü yönünden Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Akdeniz bitkilerinin birçok türü bulunmaktadır. Yüzyıllarca aşırı otlatma, yangın ve tarla açma gibi nedenlerle ormanların ortadan kalktığı yerlerde, maki bitkileri bulunmaktadır. Maki florasına ardıç, pırnal, kermes meşesi, zeytin, çitlembik, sakız, akçakesme, tespih, katırtırnağı gibi kuraklığa dayanıklı ağaçlar girer. Ormanlar il içerisinde 475.779 hektarlık bir alanı kaplar.[3] Ormanların kapladığı alan, il arazisinin %40'ıdır.

İklim

Akdeniz ikliminin görüldüğü İzmir'de yaz mevsimi sıcak ve kurak, kış mevsimi ılık ve yağışlı geçer.[4] Bir yılda ilde hava sıcaklığı sıfırın altına düştüğü gün sayısı yaklaşık ondur.[5] Yılda yaklaşık 100 gün ise 30 derecenin üzerinde yaşanır.[5] Kar yağışı nadir görülür.[5] Yıllık yağış miktarı 700–1200 mm arasındadır.[5] Yaz aylarında şehre özgü imbat adı verilen serin rüzgâr eser.[5] Yıllık ortalama deniz suyu sıcaklığı 18,5 °C'dir.[6]


 İzmir iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 22,4 27,0 30,5 32,5 37,6 41,3 42,6 43,0 40,1 36,0 30,3 25,2 43,0
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 12,4 13,6 16,2 20,9 26,1 30,7 33,2 32,9 29,1 23,9 18,5 14,0 22,6
Ortalama sıcaklık (°C) 8,7 9,5 11,6 15,8 20,8 25,5 28,0 27,6 23,6 18,7 14,1 10,4 17,9
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) 5,7 6,2 7,6 11,1 15,4 19,8 22,4 22,3 18,6 14,5 10,7 7,5 13,5
En düşük sıcaklık (°C) −8,2 −5,2 −3,8 0,6 4,3 9,5 15,4 11,5 10,0 3,6 −2,9 −4,7 −8,2
Ortalama yağış (mm) 132,7 102,2 76,1 45,4 31,1 9,9 1,7 2,9 13,6 43,8 92,9 143,1 695,4
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü[7]


Yeryüzü şekilleri

Adalar

İzmir Körfezi'nde yer alan Uzunada, Türkiye'nin en büyük dördüncü adasıdır. Körfez içerisinde konumlanan diğer başlıca adalar Hekim Adası ve Karantina Adası'dır. Foça açıklarında yer alan Foça Adaları, dokuz ada ve kayalıktan oluşmaktadır. Bunların en büyüğü Orak Adası'dır. Dikili açıklarında konumlanan Garip Adaları, iki adadan meydana gelmektedir. Büyükada, Karaburun kıyılarında bulunan birkaç adadan biridir.

Dağlar

İzmir'de dağlar denize dik uzanır.[8] Yamanlar Dağı, Nif Dağı, Yunt Dağları, Aydın Dağları, Bozdağlar ildeki dağlardan bazılarıdır.

Ovalar

%22'sini ovaların oluşturduğu ildeki en büyük ovalar Küçük Menderes Ovası, Gediz Ovası ve Bakırçay Ovası'dır.[9] Gediz Deltası, Bakırçay Deltası ve Küçük Menderes Deltası ise ildeki delta ovalarıdır.

Su kütleleri

İzmir ili içinde Ege Bölgesi'nin önemli akarsularından olan Gediz, Küçük Menderes ve Bakırçay akış gösterir.[4] Diğer küçük akarsular arasında Güzelhisar Çayı ve Meles Çayı yer alır.

İlde önemli büyüklükte bir göl yoktur. Göl sayılabilecek su birikintileri arasında en büyükleri Gölcük Gölü, Belevi Gölü, Çakalboğaz Gölleri ve Karagöl'dür.

İzmir'de kıyıların girintili olması nedeniyle pek çok koy ve körfez mevcuttur. İzmir Körfezi, Çandarlı Körfezi, Dikili Körfezi, Gülbahçe Körfezi, Gerence Körfezi, Ildır Körfezi ve Sığacık Körfezi ilin sahip olduğu körfezlerdir.

Yarımadalar

İldeki en büyük yarımada Karaburun Yarımadası'dır.

Kaynakça

  1. ^ "İl ve İlçe Yüz Ölçümleri" (PDF). Harita Genel Müdürlüğü. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2019. 
  2. ^ "Coğrafya - Konumu". İzmir Valiliği. 16 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2019. 
  3. ^ "İllere Göre Orman Varlığı". Orman Genel Müdürlüğü. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2019. 
  4. ^ a b "İlin Coğrafi Bilgileri". İzmir Valiliği. 12 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2019. 
  5. ^ a b c d e "İzmir - İklim ve Bitki Örtüsü". cografya.gen.tr. 24 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2019. 
  6. ^ "İzmir'in Coğrafi Özellikleri, İklimi". bilgiyelpazesi.com. 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2019. 
  7. ^ "Resmî İstatistikler - İzmir". Meteoroloji Genel Müdürlüğü. 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2019. 
  8. ^ "İzmir'in Coğrafyası". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 20 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2019. 
  9. ^ "İzmir - Fiziki Yapı". cografya.gen.tr. 24 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2019. 
Ege DeniziBalıkesirManisa
 
Ege DeniziKuzeyManisa
Batı   İzmir    Doğu
Güney
Ege DeniziAydınAydın


Wikimedia Commons'ta Geography of İzmir Province ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Aliağa</span> İzmirin ilçesi

Aliağa, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin kuzeyinde Bergama, güneyinde Foça ve Menemen ilçeleri, doğusunda Manisa ili, batısında Ege Denizi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Akdeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Akdeniz Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu'nun güneyinde Akdeniz kıyısı boyunca uzanır. Genişliği 120–180 km arasında değişir. Batı ve kuzey batısında Ege Bölgesi, kuzeyinde İç Anadolu Bölgesi, doğusunda Güneydoğu Anadolu Bölgesi, güneyinde ise Akdeniz bulunur. Güneydoğudan Suriye ile komşudur. Türkiye'nin başka bölgelerinde olduğu gibi Akdeniz Bölgesi'nde de bölge sınırları ile yönetim birimleri olan illerin sınırları tümüyle çakışmaz.

<span class="mw-page-title-main">Ege Bölgesi</span> Türkiyenin Ege Denizi kıyısındaki coğrafi bölgesi

Ege Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. İsmini kıyısında olduğu Ege Denizi'nden alır. Ege ve İç Batı Anadolu olmak üzere iki bölüme ayrılır. Kuzeyde Marmara, doğuda İç Anadolu, güneyde Akdeniz bölgeleriyle ve batıda Ege Denizi'yle çevrilidir. Türkiye'nin en uzun kıyı şeridine sahip bölgesidir. Tarihi mekanlar çoktur. Efes Antik Kenti, Laodikya Antik Kenti, Sardis Antik Kenti, Stratonikenia Antik Kenti, Tralleis Antik Kenti, Blaundus Antik Kenti, Aizanoi Antik Kenti gibi birçok tarihi mekan vardır. Ege Bölgesi'nin iklimi Akdeniz İklimi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Menderes</span> Türkiyede bir nehir

Küçük Menderes, Ege yöresinde Bozdağlar'dan doğan bir nehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Gediz Nehri</span> Türkiyede bir nehir

Gediz Nehri, Anadolu'dan Ege Denizi'ne dökülen Büyük Menderes Nehri'nden sonra ikinci büyük akarsudur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'nin coğrafi bölgeleri</span> Türkiyenin fiziksel coğrafya esas alınarak belirlenmiş 7 coğrafi bölgesi

Türkiye'nin coğrafi bölgeleri, 6 Haziran-21 Haziran 1941 tarihleri arasında Ankara'da toplanan Birinci Coğrafya Kongresi tarafından belirlenmiştir. Kongre ilk, orta ve lise müfredat programları ile okul kitapları, coğrafya terimleri ve coğrafi isimlerin yazılması, Türkiye Coğrafyası'nın ana hatları ve yerlerin adlandırılması üzerinde çalışmalar yapmak amacıyla toplanmıştı. Bu çalışmanın sonucunda Türkiye'nin üç tarafının denizlerle çevrilmiş olması, dağların Anadolu'nun iç kesimlerini kıyılardan ayırması, iklim, ulaşım ve bitki örtüsü gibi kriterler dikkate alınarak Türkiye'nin coğrafi bölgeleri belirlenmiştir. İdari sınırları baz alan Türkiye'nin İBBS'si ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Menderes</span>

Büyük Menderes, Batı Anadolu'nun en büyük nehridir ve Menderes Havzası'nın ana sulama kaynağıdır. Kufi Suyu ve Banaz Çayı kollarının birleşmesiyle oluşur ve Ege Denizi'ne dökülür. Uzunluğu 548 km'dir. Büyük Menderes ovası bataklıkları kurutulduktan sonra Türkiye'nin en verimli alanlarından birisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bafa Gölü</span> Türkiyenin Aydın ve Muğla illerinde bir göl

Bafa Gölü, Ege Bölgesi'nin en büyük gölü.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Körfezi</span> Ege Denizinin bir körfezi

İzmir Körfezi, Türkiye'de Karaburun Yarımadası ile Foça arasından başlayarak İzmir'i merkezden çevreleyen ve Ege Denizi'nin devamı olan bir körfezdir.

<span class="mw-page-title-main">İyonya</span> Anadoluda bugünkü İzmir ve Aydın illerinin sahil şeridine Antik Çağda verilen ad

İyonya, Anadolu'da bugünkü İzmir ve Aydın illerinin sahil şeridine Antik Çağ'da verilen addır. Dor istilası sonucu Yunanistan'dan kaçan Akalar tarafından Ayvalık, Efes, Foça, İzmir, Kuşadası, Milet ve Milas çevresinde kurulmuşlardır. Dünyanın yedi harikası arasında gösterilen Efes Artemis Tapınağı İyonyalılar döneminde inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Marmara Bölgesi</span> Türkiyenin Marmara Denizi çevresindeki coğrafi bölgesi

Marmara Bölgesi, Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesinden biridir.

Bakırçay, eskiden Kaikos, Batı Anadolu'da, Ege Bölgesinde, Manisa ve İzmir ili içinde akan bir nehirdir. Gelenbe'nin doğusundan başlayan Bakırçay Vadisi'nin, çok küçük bir bölümü Manisa ili alanı içinde kalmaktadır. Vadinin Manisa il sınırları içinde kalan kısmında, Soma-Kırkağaç Ovası bulunmaktadır.

Antalya Bölümü, Türkiye'nin coğrafi bölgelerinden Akdeniz Bölgesi'nin batıda kalan bölümüne verilen isimdir. Doğuda kalan kısım ise Adana Bölümü olarak adlandırılır. Bölümün illeri; Antalya, Isparta, Burdur'dur.

<span class="mw-page-title-main">Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Millî Parkı</span> Türkiyede bir milli park

Dilek Yarımadası - Büyük Menderes Deltası Millî Parkı, Aydın il sınırları içinde Dilek Dağı'nın Ege Denizi'ne uzandığı son noktada yer alan millî parktır. 27.675 hektarlık bir alana sahiptir. Bu alanın 10.985 hektarı 19.05.1966 yılında Millî Park ilan edilen Dilek Yarımadasına, 16.690 hektarı 1994 yılında Millî Park ilan edilen Büyük Menderes Deltasına aittir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki adalar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste Türkiye'deki adalar, adacıklar ve kayalıkların listesidir. Adalar, bağlı bulundukları illere göre listelenmiştir. Takımada ve ada grupları ile tekil adalar şeklinde sıralanırlar. Varsa diğer adlarına ve bağlı oldukları il-içelere yer verilmiştir. Türk karasularında 500'den fazla ada, adacık ve kayalık bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güzelhisar Çayı</span>

Güzelhisar (Pytikos) Çayı, Yunt Dağı'ndan kaynağını alan, Çandarlı Körfezi'nden Ege Denizi'ne dökülen akarsu.

Küçük Menderes Ovası, Ege Bölgesi'nde, İzmir ili topraklarında, Aydın Dağları ve Bozdağlar arasında oluşmuş, içinden Küçük Menderes Nehri'nin aktığı tektonik ova.

Sandıklı Ovası, Ege Bölgesi'nde, Afyonkarahisar ilininnde, kuzeybatı yamacında Sandıklı ilçesinin bulunduğu tektonik ovadır.

Asıl Ege Bölümü, Ege Bölgesinin deniz kıyısında bulunan batı kısmıdır. Hakim görünüm doğu batı doğrultusunda uzanan dağlar ve aralarındaki graben ovalarıdır. Dağların doğu uçlarını birleştiren hat bölümün sınırını oluşturur. İzmir ve Aydın illerinin tamamı, Çanakkale ve Balıkesir illerinin Edremit Körfezi kıyısındaki ilçeleri ile Manisa, Denizli ve Muğla illerinin merkezleri ve ilçelerinin çoğu bu bölümde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Gediz Deltası</span> İzmir, Türkiyede bir delta

Gediz Deltası, Gediz Nehri'nin İzmir'in Çiğli, Menemen ve Foça ilçeleri sınırlarında, İzmir Körfezi'nin doğusundan Ege Denizi'ne döküldüğü yerde oluşturduğu deltadır. Pek çok kuş türüne ev sahipliği yapan delta, Ramsar alanı, Önemli Kuş Alanı ve Yaban Hayatı Geliştirme Sahası olarak koruma altına alınmıştır. Alanda yoğun tarım ve hayvancılık faaliyeetleri yapılmakta, sanayi tesisleri, kentsel ve kırsal yerleşimler bulunmaktadır. Gediz Deltası ayrıca farklı statülerde doğal ve tarihi sit alanlarına sahiptir. Alandaki en önemli tehditler yapılaşma baskısı, avcılık, kirlilik ve kuraklıktır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.