İçeriğe atla

İzlanda'da İslam

İzlanda Müslüman Kültür Merkezi, Reykjavík

İzlanda'da İslam bir azınlık dinidir. Pew Araştırma Merkezi, İzlanda'daki Müslümanların sayısının 10.000 asgari eşiğinin altında olduğunu tahmin etmiştir ve resmi istatistikler rakamı 1.300'ün altında veya toplam nüfusun yaklaşık %0.4'ü olarak göstermektedir.[1][2]

2011 yılında İzlandalı Müslümanlar El Cezire'nin ilgisini çekti; kanal İzlanda ve Yeni Zelanda'daki Müslümanlarla ilgili bir belgesel planladı. El Cezire, Ramazan'ın, Müslümanların çoğunlukta olduğu topraklara kıyasla gecenin alışılmadık uzunlukta olabileceği yüksek enlemlerde nasıl yapıldığı ile ilgileniyordu.[3]

Tarih

İzlanda'nın Müslüman kaynaklarda ilk sözü, İzlanda'nın Kuzey Denizi'ndeki konumundan bahseden Muhammed el-İdris idi. Tabula Rogeriana kitabında anlatmıştır. Vikinglerin uzun mesafeli ticaret ve baskın ağları, Rögnvald Kali Kolsson veya Harald Hardrada gibi çeşitli insanların Orta Çağ boyunca Müslüman dünyasıyla doğrudan temasa geçmesi anlamına gelir.[4] Bu durum İzlanda'daki Arap sikkelerinin buluntuları ile kanıtlanır.[5]

İzlanda'nın 1000 civarında Hristiyanlığa dönüşmesinin ardından, bazı İzlandalılar İslam dünyasıyla haç ibadeti yardımıyla ilişki kurmuştur.

On üçüncü yüzyılın sonlarından itibaren, kısmen Haçlı Seferleri'nden etkilenen Kıta anlatılarından esinlenerek, Orta Çağ İzlanda yazılarında İslam dünyasının farklı bir versiyonu öne çıkmaktadır. Bu yazılar genellikle İslam dünyasını 'dinsiz' olarak nitelendirme ve Orta Çağ Batı'sında yaygın olan İslam'ın yanlış anlama durumlarını içerir,[6] aynı zamanda metinden metne önemli ölçüde farklılık gösterir, örneğin bazen İslam dünyasını büyük bir zenginlikle ilişkilendirilebilir.[7] Bu yazılar, İzlandalıların Orta Çağ sonrası dönemde İslam'ı düşünmeleri için bir araç olarak hizmet etmeye devam etti.

İzlanda'ya gelen Müslümanların belki de bilinen en eski örneği 1627'de Hollandalı Müslüman Jan Janszoon ve Berberi korsanlarının güneybatı sahili, Vestmann Adaları ve doğu fiyortları da dahil olmak üzere İzlanda'nın bazı kısımlarına baskın düzenlediğinde meydana geldi.[8] Bu olay İzlanda tarihinde Tyrkjaránið (" Türk Kaçırmaları ") olarak bilinir. Tahminen 400-800 İzlandalı köle olarak satılmıştır.

İslam, kısmen göç yoluyla (örneğin Salmann Tamimi) ve kısmen İzlandalıların seyahat ederken İslam kültürüne maruz kalmasıyla (örneğin İbrahim Sverrir Agnarsson) İzlanda kültüründe varlık kazanmaya başladı. Kosova'dan gruplar da dahil olmak üzere birçok Müslüman mülteci olarak geldi.[9] Kuran, 2003 yılında düzeltilmiş bir baskı ile ilk olarak 1993'te İzlandaca'ya çevrildi.[10]

Demografik bilgiler

İzlanda'daki Müslüman Dernekleri üyeleri

Salmann Tamimi, 1971'de İzlanda'ya geldiğinde orada belki de yedi Müslüman yaşadığını tahmin ediyor.[11] Ancak 2013 itibarıyla

  • İzlanda Müslümanlar Derneği'nin (Félag múslima á Íslandi) 465 üyesi vardır.
  • "İzlanda İslam Kültür Merkezi" nin (Menningarsetur múslima á Íslandi) 305 üyesi vardır.[12]

İzlanda'da doğan ilk Müslüman nesli, muhtemelen Yusuf Ingi Tamimi (d. 1988) gibi Salmann'ın kendi çocukları ile başladı.[13] İzlanda'nın Müslüman nüfusu, Arap dünyası, Arnavutluk, Afrika ve İzlanda'da doğan insanlar da dahil olmak üzere farklı kökenlere sahiptir.[14]

Organizasyonlar

İzlanda Müslümanlar Derneği

İzlanda Müslümanlar Derneği (Félag múslima á Íslandi) 1997 yılında Filistinli bir göçmen olan Salmann Tamimi tarafından kuruldu; 25 Şubat'ta resmen tanındı.[15] 2010'dan beri başkan İbrahim Sverrir Agnarsson'dur.[16] 2014 yılı itibarıyla derneğin 465 üyesi bulunmaktadır.

İzlanda Müslümanlar Derneği şu anda, Reykjavík'teki bir ofis binasının üçüncü katında Sünni bir cami olan Reykjavik Camii'ni işletmektedir.[12] kurumun İki imamı vardır ve yerel İzlandalılar ile ziyarete gelen Müslümanların bir karışımının katıldığı günlük dualar yapılır. Aynı zamanda haftalık Cuma namazı sunar. 2000 yılında Müslüman Derneği, Reykjavík'te bir cami inşa etmek için başvurdu; uzun bir süreç sonunda 6 Temmuz 2013'te inşaat izni verildi.

Dualar Arapça söylenir, ancak cemaatin farklı doğası nedeniyle İngilizce ve İzlandaca da yaygın olarak kullanılmaktadır. Dernek düzenli olarak hem Arapça hem de İzlandaca kurslar düzenlemektedir. Cumartesi günleri farklı yaşlardaki çocuklar için Kuran dersleri var.[14]

İzlanda İslam Kültür Merkezi

İzlanda İslam Kültür Merkezi (Menningarsetur múslima á Íslandi), aslen Faslı olan Karim Askari tarafından 2008 yılında kurulmuştur ve 2014 itibarıyla 305 üyeye sahiptir.[16] Merkez, 2011 yılında aslen Mısırlı olan Ahmad Seddeq'i imam olarak işe aldı.[17]

İzlanda İslam Kültür Merkezi, Reykjavík'te bir cami işletiyor.[18]

Ayrımcılık

İzlanda'nın ırksal ve dini gruplara yönelik tutumu üzerine ana araştırmacılardan biri olan Kristín Loftsdóttir, İzlanda'nın genellikle diğer Avrupa devletlerinden tamamen farklı bir ilişki geçmişine sahip olmasına rağmen, birçok İzlandalının İslamofobi ile bağlantılı göçmen karşıtı söylemler sergilediğini bulmuştur.[19]

İttar M. Norðfjörð'ün 2010 romanı Örvitinn eða; Hugsjónamaðurinn İslamofobik tavırları anlatmaktadır.[20]

Birçok İzlandalı Müslüman, Tanrı ile ilişkilerini kişisel olarak gördükleri için resmi bir örgüte katılmamayı tercih etmektedir.[11]

Kaynakça

  1. ^ "Religious Composition by Country, 2010-2050". Pew Research Center's Religion & Public Life Project. 2 Nisan 2015. 4 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2017. 
  2. ^ "Populations by religious and life stance organizations 1998-2018". PX-Web. 13 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2019. 
  3. ^ "Al Jazeera Shoots Documentary on Icelandic Muslims". Iceland Review. 17 Ağustos 2011. 12 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2011. 
  4. ^ Neil Price, 'The Vikings in Spain, North Africa and the Mediterranean', in The Viking World, ed. by Stefan Brink and Neil Price (Abingdon: Routledge, 2008), pp. 462--69.
  5. ^ E.g. the hoard found at the farm Keta in Skefilsstaðhreppur: Fedir Androshchuk and Ragnheiður Traustadóttir, 'A Viking Age Spearhead from Kolkuós', Hólarannsóknin Framvinduskýrsla 6 (2004), https://www.academia.edu/Documents/in/Viking_Age_Spearheads 16 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  6. ^ Martin, John Stanley, 'Attitudes to Islam from the Chansons de geste to the Riddarasögur', Parergon, n. s. 8.2 (1990), 81-95. DOI:10.1353/pgn.1990.0001
  7. ^ Sverrir Jakobsson, Við og veröldin: Heimsmynd Íslendinga 1100-1400 (Reykjavík: Háskólaútgáfan, 2005), pp. 130-60. Cf. Sheryl Elizabeth McDonald Werronen, 'Transforming Popular Romance on the Edge of the World: Nítíða saga in Late Medieval and Early Modern Iceland' (unpublished PhD thesis, University of Leeds, 2013), pp. 150--56; Bjørn Bandlien, 'Muslims in Karlamagnúss saga and Elíss saga ok Rósamundar ' and Geraldine Barnes, 'Byzantium in the riddarasögur ', in Á austrvega: Saga and East Scandinavia. Preprint Papers of the 14th International Saga Conference, Uppsala, 9th–15th August 2009. Eds. Agneta Ney, Henrik Williams, and Fredrik Charpentier Ljungqvist. Institutionen för humaniora och samhällsvetenskaps skriftserie 14. Gävle: Gävle UP, 2009. 1.85–91 and 1.92–98, http://www.saga.nordiska.uu.se/preprint 19 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  8. ^ Yearbook of Muslims in Europe. BRILL. 11 Kasım 2010. ss. 251-. ISBN 978-90-04-18475-6. 4 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2012. 
  9. ^ Heimir Björnsson, 'Hvaða átt til Mekka? Stofnun trúfélags múslima á Íslandi, þróun þess og starf á Íslandi og barátta gegn fordómum' (unpublished BA thesis, University of Iceland), pp. 8-9. http://skemman.is/item/view/1946/2283 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; International Religious Freedom Report 2006 23 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  10. ^ Kóran, trans. by Helgi Hálfdánarson, second edn, Reykjvík, 2003.
  11. ^ a b Eygló Svala Arnarsdóttir, 'To a Mosque on a Magic Carpet', Iceland Review, 52.1 (2014), 64--68 (p. 66).
  12. ^ a b Mannfjöldi eftir trúfélögum 1998-2012 25 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Hagstofan.is (İzlandaca)
  13. ^ Viðar Þorsteinsson and Yousef Ingi Tamimi, 'Maður verður að hafa húmor fyrir sjálfum sér: Viđar Þorsteinsson og Yousef Ingi Tamimi ræða saman', in Íslam með afslætti, ed. by Auður Jónsdóttir and Óttar Martin Norðfjörð, Afbók, 4 ([Reykjavík]: Nýhil, 2008), pp. 142-51 (p. 143).
  14. ^ a b Heimir Björnsson, 'Hvaða átt til Mekka? Stofnun trúfélags múslima á Íslandi, þróun þess og starf á Íslandi og barátta gegn fordómum' (unpublished BA thesis, University of Iceland), p. 13. http://skemman.is/item/view/1946/2283 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  15. ^ Heimir Björnsson, 'Hvaða átt til Mekka? Stofnun trúfélags múslima á Íslandi, þróun þess og starf á Íslandi og barátta gegn fordómum' (unpublished BA thesis, University of Iceland), p. 6. http://skemman.is/item/view/1946/2283 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  16. ^ a b Eygló Svala Arnarsdóttir, 'To a Mosque on a Magic Carpet', Iceland Review, 52.1 (2014), 64--68 (p. 65).
  17. ^ Eygló Svala Arnarsdóttir, 'To a Mosque on a Magic Carpet', Iceland Review, 52.1 (2014), 64--68 (p. 67).
  18. ^ Eygló Svala Arnarsdóttir, 'To a Mosque on a Magic Carpet', Iceland Review, 52.1 (2014), 64--68 (pp. 65-66).
  19. ^ Kristín Loftsdóttir. 2012a. Whiteness is from Another World: Gender, Icelandic International Development and Multiculturalism. European Journal of Women’s Studies, 19(1), 41–54 (p. 47). See also Þorgerður H. Þorvaldsdóttir, 'The Gender-Equal North: Icelandic Images of Femininity and Masculinity', in Iceland and Images of the North, ed. by Sumarliði R. Ísleifsson (Québec: Presses de l'Université du Québec, 2011), pp. 405-34 (pp. 410-11).
  20. ^ 'Fávitinn, Ofvitinn, Örvitinn og Óttar M. Norðfjörð: Strákur Karlsson heldur út í heim', Morgunblaðið, 3 March 2010, http://www.mbl.is/greinasafn/grein/1324420/ 12 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Reykjavík</span> İzlandanın başkenti

Reykjavik, İzlanda'nın başkenti. Yeryüzünde kutup bölgesine en yakın başkenttir. Önemli bir balıkçılık bölgesidir. İzlanda nüfusunun yarısı bu şehirde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">İzlanda</span> Kuzey Atlantik Okyanusundaki ada ülkesi

İzlanda, Atlas Okyanusu'nun kuzeyinde Grönland'ın güneydoğusu ile İskandinavya ve Büyük Britanya'nın kuzeybatısında yer alan bir ada ve Avrupa ülkesi. İzlanda, kuzeyinde Arktik Okyanusu ile çevrilidir. 356.991 nüfus ve 103.000 km² yüzölçümüyle Avrupa'nın en seyrek nüfuslu ülkesidir. Başkent ve en büyük şehir Reykjavík'tir, nüfusun üçte ikisinden fazlası ülkenin güneybatısında yer alan bu şehir ve çevresinde yaşar. İzlanda volkanik ve jeolojik olarak aktif bir adadır. Adanın iç kısmında kumluklar, lav sahaları, dağlar ve buzullar içeren bir plato bulunur ve birçok buzul nehri kaynağını buradan alarak denize akar. İzlanda Kuzey Kutup Dairesi'nin kuzeyinde yer almasına rağmen Körfez Akıntısı nedeniyle aynı enlemdeki diğer bölgelere göre daha ılık bir iklime sahiptir. Yüksek enlem ve denizellik yazların serin geçmesine yol açar. İzlanda'ya bağlı birçok ada kutup iklimine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Emilíana Torrini</span>

Emilíana Torrini Davíðsdóttir İzlandalı şarkıcı. Love in the Time of Science albümüyle ve Peter Jackson'ın yönetmenliğini yaptığı Yüzüklerin Efendisi: İki Kule filminin bitiş jeneriğinde yer alan "Gollum's Song" şarkısı ile tanındı.

<span class="mw-page-title-main">Jóhanna Guðrún Jónsdóttir</span>

Jóhanna Guðrún Jónsdóttir veya bilinen adıyla Yohanna, İzlandalı şarkıcı.

<span class="mw-page-title-main">İzlandaca isimler</span>

İzlandaca isimler, İzlandalılar tarafından kullanılan isimlerdir.

İzlanda'daki Yahudilerin tarihi 17. yüzyılda başlamasına rağmen gerçek anlamda göç 1930'lara kadar gerçekleşmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gylfi Sigurðsson</span> İzlandalı milli futbolcu

Gylfi Þór Sigurðsson İzlandalı millî futbolcudur.

Guðríður Símonardóttir, 1627 yılında yapılan İzlanda Seferi sırasında, Vestmann Adaları'nda kaçırılan 242 kişiden biri olan İzlandalı kadın. Berberi korsanlar tarafından kaçırılması olayında tanınır hale geldi ve Guðriður, Tyrkja-Gudda olarak anıldı.

İzlanda, Avusturya'nın başkenti Viyana'da yapılan 2015 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımını onaylamıştır. İzlanda'nın şarkısı, ülkenin kamusal yayın kuruluşu Ríkisútvarpið (RÚV) tarafından gerçekleştirilen Söngvakeppnin 2015 adlı ulusal final doğrultusunda María Ólafsdóttir'in seslendirdiği Unbroken şarkısı seçilmiştir.

İzlanda, İsveç'in başkenti Stockholm'da yapılan 2016 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımını onaylamıştır. İzlanda'nın şarkı ve temsilcisi, ülkenin kamusal yayın kuruluşu Ríkisútvarpið (RÚV) tarafından düzenlenen Söngvakeppnin adlı Ulusal final doğrultusunda Stockholm'da İzlanda'yı temsil eden kişi belirlenmiştir. İzlanda'yı "Hear Them Calling" adlı şarkısıyla Greta Salóme temsil etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hera Hilmar</span>

Hera Hilmar, İzlandalı yakın dönem oyuncu. Rol aldığı Tv dizisi Vanessa karakterini canlandırdığı Da Vinci's Demons ve İzlanda yapımı film Eik karakterini canlandırdığı Life in a Fishbowl ile bilinir. 2007 yapımı The Quiet Storm adlı yapımdaki rolüyle Edda Ödülü'ne aday gösterilmiştir. Oyuncu Londra Sanat Akademisi Oyunculuk ve Müzik Bölümü mezunudur. Kendisi gibi oyuncu olan Þórey Sigþórsdóttir ve film yönetmeni Hilmar Oddsson'un kızıdır.

<span class="mw-page-title-main">İzlanda Penis Müzesi</span> Reykjavík, İzlandada yer alan müze

İzlanda Penis Müzesi, Reykjavík, İzlanda'da yer alan ve dünyanın en büyük penis ve penis bölümleri koleksiyonuna ev sahipliği yapan müzedir. 280 farklı örnekten oluşan koleksiyon, 93 farklı hayvan türünün organlarını içerir. 55 penis balinalardan, 36 penis foklardan, 118 penis ise karada yaşayan memelilerden elde edilmiştir. İddiaya göre, huldufólklar ve trollerin penis örnekleri de bu sayıya dahildir. Temmuz 2011'de, bağışçı olmaya söz veren dört kişiden birinin yaptığı bağışla, müze, insan penisini koleksiyonuna dahil etmiş oldu. Bağışçının vücudundan penisi ayırma işlemi planlandığı gibi gitmedi. Penis, grimsi-kahverengi bir buruşuk kütleye dönüştü ve formaldehitten oluşan bir kavonuzun içinde salamura edildi. Müze, günümüzde, "daha genç, daha büyük ve daha iyi bir penis" için arayışlarını sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yule Lads</span>

Yule Lads veya Yule Beyleri, İzlanda halk folklorunda yaramaz şakacılar olarak resmedilen figürlerdir. Eski zamanlardan farklı olarak günümüzde Yule Beyleri, Noel Baba gibi yardımsever bir rol üstlenir şekilde tasvir edilir. Kaç tane oldukları zamana göre değişim gösterse de günümüzde 13 tane oldukları kabul edilir. Noelden önceki on üç gece boyunca çocukların pencere eşiğinde bulunan ayakkabılarına ödül veya ceza bırakırlar. Her gece, bir Yule Beyi her bir çocuğu ziyaret eder ve çocuğun yıl boyunca sergilediği davranışlara göre ayakkabının içine bir hediye ya da çürümüş patates bırakır.

İzlanda (İzlandaca:Ísland) Grönland'ın doğusunda ve Kuzey Kutup Dairesi'nin hemen güneyinde, Kuzey Atlantik ve Kuzey Kutbu okyanuslarının birleştiği bir ada ülkesidir. Orta Atlantik Sırtı'nın kuzeyindeki yapıcı sınırın üstünde İskoçya'dan yaklaşık 860 km (530 mi) ve New York'tan 4,200 km (2,600 mi) uzaklıktadır. Dünyanın en seyrek nüfuslu ülkelerinden biri olan İzlanda'nın sınırları neredeyse ana ada ile aynıdır. Dünyanın 18'inci büyük alanı ve ülkenin neredeyse tüm bölge ve nüfusuna sahip ve aynı zamanda dünyanın 9'uncu büyük ada ülkesidir. En batı Avrupa ülkesidir ve buzullar tarafından tüm kıta Avrupa'sından daha fazla araziye sahiptir. Toplam büyüklük 103.125 km²'dir. 751.345 km² münhasır ekonomik bölgeye sahiptir.

İzlanda, 2021 Eurovision Şarkı Yarışması finaline katıldı. İzlandalı yayıncı Ríkisútvarpið (RÚV), İzlanda'yı Daði og Gagnamagnið'nın 10 Years başlıklı şarkıyla temsil edeceğini açıklamıştı. COVID-19 pandemisi nedeniyle iptal edilmeden önce Daði og Gagnamagnið'in 2020 yılında Think About Things başlıklı şarkısı ile yarışmaya katılacağı planlanmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Hafþór Júlíus Björnsson</span>

Hafþór Júlíus Björnsson İzlandalı bir profesyonel strongman ve aktördür. Arnold Strongman Classic, Europe's Strongest Man ve World's Strongest Man yarışmalarını aynı takvim yılında kazanan ilk kişidir. HBO dizisi Game of Thrones 'da beş sezon Gregor "The Mountain" Clegane karakterini canlandırdı. Aynı zamanda eski bir profesyonel basketbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği-İzlanda ilişkileri</span> i̇ki̇li̇ di̇plomati̇k i̇li̇şki̇ler

İzlanda, Avrupa Birliği üyesi olmamasına rağmen, Avrupa Ekonomik Alanı Anlaşması ve Schengen Anlaşması aracılığıyla Avrupa Birliği'ne büyük ölçüde entegre olmuştur. İzlanda 2009 yılında üyelik başvurusunda bulundu, ancak başvuru tartışmalıydı ve İzlanda hükûmeti daha sonra başvuruyu dondurdu.

İzlanda, 2022 Eurovision Şarkı Yarışması 'na katılmıştır. İzlandalı yayıncı Ríkisútvarpið (RÚV) tarafından İtalya'nın Torino şehrinde yapılan 2022 yarışması'nda İzlanda'yı temsil eden katılımcı Söngvakeppnin 2022 yarışması'nın kazananı olmuştur.

İzlanda, İsveç'in Malmö kentinde yapılan 2024 Eurovision Şarkı Yarışması 'na Hera Björk'ün seslendirdiği "Scared of Heights" adlı şarkısıyla katılmıştır. İzlandalı yayıncı Ríkisútvarpið (RÚV) tarafından yapılan Söngvakeppnin 2024 yarışması ile temsilcisini seçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Guðbergur Bergsson</span> İzlandalı yazar

Guðbergur Bergsson, İzlandalı yazar.