İçeriğe atla

İyot pentaflorür

İyot pentaflorür
Adlandırmalar
IUPAC adı
İyot(V) florür
Sistematik IUPAC adı
Pentafloro-λ5-iyodan
Diğer adlar
İyodik florür
Tanımlayıcılar
CAS numarası
3D model (JSmol)
ChemSpider
ECHA InfoCard100.029.108 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
EC Numarası
  • 232-019-7
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
  • InChI=1/F5I/c1-6(2,3,4)5
  • FI(F)(F)(F)F
Özellikler
Molekül formülüIF5
Molekül kütlesi221.89 g/mol
Görünüm Renksiz veya solgun sarı sıvı
Yoğunluk3.250 g/cm3
Erime noktası9.43
Kaynama noktası97.85
Çözünürlük (su içinde) Tepkimeye girer[1]
Yapı
Monoklinik
C2c nokta grubu
Kare piramit
Kare piramit[2]
Tehlikeler
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH):
Ana tehlikeler Zehirli, oksitleyici, aşındırıcı
NFPA 704
(yangın karosu)
NFPA 704 four-colored diamondSağlık 3: Kısa maruziyet ciddi geçici veya kalıcı hasara neden olabilir. Örnek: Klor gazıYanıcılık 0: Yanmaz. Örnek: SuKararsızlık 2: Yüksek sıcaklık ve basınçlarda şiddetli kimyasal değişime uğrar, su ile şiddetli reaksiyon gösterir veya su ile patlayıcı karışımlar oluşturabilir. Örnek: Beyaz fosforÖzel tehlike W: Suya olağandışı veya tehlikeli şekilde tepki verir. Örnek: Sodyum, sülfürik asit
3
0
2
W
Güvenlik bilgi formu (SDS) External MSDS
Benzeyen bileşikler
Diğer anyonlar
İyot pentoksit
Diğer katyonlar
Brom pentaflorür
Benzeyen bileşikler
İyot monoflorür
İyot triflorür
İyot heptaflorür
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).

İyot pentafluorür, IF5 kimyasal formülüne sahip florür ve iyottan oluşan bir interhalojen bileşiktir. 3.250 g cm−3 yoğunluğa sahip, renksiz veya sarı bir sıvıdır. İlk olarak 1891'de Henri Moissan tarafından flor gazı içinde katı iyot yakılarak sentezlendi.[3] Bu ekzotermik reaksiyon, reaksiyon koşulları iyileştirilmiş olmasına rağmen hala iyot pentaflorür üretmek için kullanılır.[4][5] I2 + 5 F2 → 2 IF5

Kimyası

İyot pentaflorür güçlü bir florlama ajanıdır ve yüksek oksidatiftir. Su ile şiddetli tepkimeye girerek hidroflorik asit, iyodik asit ve daha fazla flor içeren iyot heptaflorür oluşturur.

IF5 + 3H2O → HIO3 + 5HF

Birincil aminler, suyla hidrolizden sonra iyot pentaflorür oluşturucu nitrillerle reaksiyona girer:[6] R-CH2-NH2 → R-CN

Popüler kültür

İyot pentaflorür, 1979 filmi Alien'in terminal sekansındaki kaçış mekiğinin atmosferine su basması için "Özel Gaz" olarak kullanılmıştır.

Konuyla ilgili yayınlar

  • Lord, RC; Lynch, MA; Schumb, WC; Slowinski, EJ (1950). "Titreşimli Spektrumlar ve İyot Pentaflorür ve Heptaflorür Yapıları". Amerikan Kimya Derneği Dergisi . 72 (1): 522-527. doi : 10.1021 / ja01157a135 .
  • Rogers, MT; Speirs, JL; Thompson, HB; Panish, MB (1954). "İyot Pentaflorür, Donma ve Kaynama Noktası, Buharlaşma Sıcaklığı ve Buhar Basınç-Sıcaklık İlişkileri" Amerikan Kimya Derneği Dergisi . 76 (19): 4843-4844. doi : 10.1021 / ja01648a022 .
  • Rogers, MT; Thompson, HB; Speirs, JL (1954). "Sıvı Klor Trifluorür ve İyot Pentaflorürün Dielektrik Sabitleri". Amerikan Kimya Derneği Dergisi . 76 (19): 4841 - 4843. doi : 10.1021 / ja01648a021 .
  • Booth, HS; Pinkston, JT Jr. (1947). "Halojen Florürler". Kimyasal İncelemeler . 41 (3): 421-439. doi : 10.1021 / cr60130a001 .

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Patnaik, P. (2002). Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill. ISBN 0-07-049439-8. 
  2. ^ "Crystal structure of Iodine Pentafluoride at -80° ". Inorganic Chemistry. 13 (5). 1974. s. 421-439. doi:10.1021/ic50135a012.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  3. ^ Moissan, M. H. (1891). "Nouvelles Recherches sur le Fluor 17 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Annales de Chimie et de Physique. 6 (24): 224–282.
  4. ^ Ruff, O.; Keim, R. (1930). "Das Jod-7-fluorid [The iodine-7-fluoride]". Zeitschrift für Anorganische und Allgemeine Chemie (in German). 193 (1): 176–186. doi:10.1002/zaac.19301930117 9 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ Ruff O.; Keim R. (1931). "Fluorierung von Verbindungen des Kohlenstoffs (Benzol und Tetrachlormethan mit Jod-5-fluorid, sowie Tetrachlormethan mit Fluor) [Fluoridation of Carbon Compounds (Benzene and Tetrachlormethane with Iodine-5-Fluoride, and Tetrachloromethane with Fluorine)]". Zeitschrift für Anorganische und Allgemeine Chemie(in German). 201 (1): 245–258. doi:10.1002/zaac.19312010122
  6. ^ Stevens, T. E. (1966). "Rearrangement of Amides with Iodine Pentafluoride". Journal of Organic Chemistry. 31 (6): 2025–2026. doi:10.1021/jo01344a539 13 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kobalt</span> atom numarası 27 olan kimyasal bir element

Kobalt kimyasal bir element'tir. Sembol'ü Co ve atom numarası 27'dir. Nikel gibi kobalt da, doğal meteorik demir alaşımlarında bulunan küçük birikintiler dışında, yer kabuğunda yalnızca kimyasal olarak birleşik formda bulunur. İndirgeyici eritme yoluyla üretilen serbest element sert, parlak, gümüş rengi bir metal'dir.

Astatin; simgesi At, atom numarası 85 olan radyoaktif bir elementtir. Yalnızca bazı ağır elementlerin bozunma ürünü olarak meydana gelir ve Dünya'nın yerkabuğunda doğal yollarla oluşan elementlerin en nadir olanıdır. En kararlı izotopu, 8,1 saatlik yarı ömre sahip astatin-210'dur. Kendi radyoaktivitesinin ürettiği ısı ile anında buharlaşmasından ötürü elementin saf bir örneği elde edilememiştir.

Floroantimonik asit (HSbF6) hidrojen florür ve antimon pentaflorürün farklı oranlardaki karışımıdır. Bu karışımlardan 1:1 kombinasyonu, bilinen en güçlü süperasit formunu oluşturur. Öyle ki, bu form, hidrokarbonları iyonize ederek karbokatyonlar ve H2 oluşturabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kripton diflorür</span> kimyasal bileşik

Kripton diflorür, KrF2 kripton ve florun oluşturduğu kimyasal bileşiktir. Keşfedilen ilk kripton bileşiği olan kripton diflorür uçucu renksiz bir katıdır. KrF2'nin yapısı lineerdir ve Kr-F mesafesi 188,9 pm'dir. Güçlü Lewis asitleri ile reaksiyona girerek KrF+ ve Kr2F3+ katyon tuzlarını oluşturur. KrF2 en kolay ve en fazla üretilebilen kripton bileşiğidir. Oldukça güçlü bir oksitleyici ajan olan kripton diflorür, ksenonu ksenon hekzaflorüre veya iyotu iyot pentaflorüre dönüştürebilme kabiliyetine sahiptir. Bu oksidant özelliği ile florürleri ve altını oksitlemede kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Alüminyum hidrür</span>

Alüminyum hidrür (ayrıca bilinen adıyla alan veya alüman), formülü AlH3 olan inorganik bileşik. Renksiz, piroforik ve katı bir maddedir. Araştırma laboratuvarlarının dışında nadiren karşılaşılmasına rağmen, alan ve türevleri organik sentezlerde indirgen madde olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Azot triklorür</span>

Azot triklorür, trikloramin olarak da bilinen formülü NCl3 olan kimyasal bileşik. Sarı, yağımsı, keskin kokulu bir sıvıdır. En sık amonyak türevleri ve klor arasındaki kimyasal reaksiyon sonrası oluşmaktadır, yüzme havuzlarındaki oluşumu buna bir örnektir.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum borhidrür</span>

Sodyum borhidrür, olarak da bilinen sodyum tetrahidridoborat ve sodyum tetrahidroborat, NaBH4 formülüne sahip olan inorganik bir bileşiktir. Genellikle beyaz toz halinde olarak bulunur, kimya dalında hem laboratuvar hem de teknik ölçekde çok yönlü bir indirgeme ajanı olarak kullanılır. Odundan hamur hazırlamada test edilmiştir ancak ticari maliyeti çok yüksek çıkmıştır. Bileşik olarak alkolde ve bazı eterlerde çözünür. Suyla ise baz yoksunluğunda reaksiyona girer.

İyot monoflorür, IF formülü ile gösterilen, iyot ve flordan oluşan bir interhalojen bileşiktir. 0 °C'de çikolata-kahverengi bir renge sahip katıdır, elementel iyot ve iyot pentaflorür'e disproporsiyonlaşır.

5 IF→ 2 I2 + IF5
<span class="mw-page-title-main">İyot heptaflorür</span> kimyasal bileşik

İyot heptaflorür, diğer adıyla iyot(VII) florür ya da iyot florür, IF7 kimyasal formülüne sahip interhalojen bileşiktir. VSEPR teorisinde öngörüldüğü gibi alışılmadık bir beşgen bipiramidal yapıya sahiptir. Molekül, Berry mekanizmasına benzeyen ancak heptakoordineli bir sistem için kullanılan sahte bir Bartell mekanizması isimli bir yeniden düzenlemeye tabi tutulabilir. 4.5 °C'de eriyen renksiz kristallerden oluşur: sıvı aralığı son derece dardır, kaynama noktası 4.77 °C'dedir. Yoğun buhar, küflü ve buruk bir kokuya sahiptir. Molekül D5h simetriye sahiptir.

Siyanojen iyodür veya iyot siyanür (ICN), iyot ve siyanür grubundan oluşan bir psödohalojendir. Nispeten uçucu ve oldukça toksik bir inorganik bileşiktir. Hidrojen siyanür oluşturmak üzere suyla yavaşça reaksiyona giren beyaz kristaller halinde ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Hidrojen iyodür</span> kimyasal birleşik

Hidrojen iyodür (HI) iki atomlu bir molekül ve hidrojen halojenürdür. Sulu çözeltisi, güçlü bir asit olan hidroiyodik asit veya hidriyodik asit olarak bilinir. Bununla birlikte, hidrojen iyodür ve hidroiodik asit, birincisinin standart koşullar altında bir gaz olması, diğerinin ise söz konusu gazın sulu bir çözeltisi olması bakımından farklıdır. Birbirine dönüştürülebilir. HI, organik ve inorganik sentezlerde birincil iyot kaynaklarından biri ve bir indirgeyici madde olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Enantiyoselektif sentez</span>

Enantiyoselektif sentez ya da asimetrik sentez, bir kimyasal sentez şeklidir. IUPAC, bir veya daha fazla yeni kiralite elementinin bir substrat molekülünde oluşturulduğu ve stereoizomerik ürünleri eşit olmayan miktarlarda üreten kimyasal reaksiyon olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Boran</span> kimyasal bileşik

Trihidridoboron, boran veya borin, BH3 kimyasal formülü ile gösterilen dengesiz ve oldukça reaktif bir moleküldür. Boran karbonilin BH3(CO) hazırlanması, boran kimyasının araştırılmasında büyük rol oynamıştır. Ancak, BH3 molekül türleri çok güçlü Lewis asidilerdir. Sonuç olarak, oldukça reaktifdir ve doğrudan bir akış sisteminde, sürekli olarak üretilen, geçici bir ürün olarak veya lazerle çıkarılmış atomik borun hidrojen ile reaksiyonundan doğrudan gözlenebilir.

Organik kimyada sikloalkin, bir alkinin siklik analoğudur. Bir sikloalkin, bir veya daha fazla üçlü bağ içeren, kapalı bir karbon atomu halkasından oluşur. Sikloalkinlerin genel formülü CnH2n-4 tür. C–C≡C–C alkin biriminin doğrusal doğası nedeniyle, sikloalkinler yüksek oranda zorlanabilir. Yalnızca, halkadaki karbon atomlarının sayısı, bu geometriyi karşılamak için gerekli esnekliği sağlayacak kadar fazla olduğunda mevcut olabilir. Bu molekül sınıfının en küçük bileşenleri deneysel olarak gözlemlenemeyecek kadar çok zorlanma yaşayabilirken, büyük alkin içeren karbosikllerde zorlanma gözlenmez. Siklooktin (C8H12), izole edilebilen ve stabil bir bileşik olarak depolanabilen en küçük sikloalkin grubudur. Bununla birlikte, daha küçük sikloalkinler, diğer organik moleküller ile reaksiyonlar yoluyla veya geçiş metallerine kompleksleşme yoluyla üretilebilir ve hapsedilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Grignard reaktifi</span> Organik sentezlerde kullanılan organometalik bileşik

Bir Grignard reaktifi veya Grignard bileşiği, X'in bir halojen ve R'nin normalde bir alkil veya aril olduğu organik bir grup olduğu genel formül R−Mg−X'e sahip kimyasal bir bileşiktir. İki tipik örnek, metilmagnezyum klorür Cl−Mg−CH
3 ve fenilmagnezyum bromür (C
6H
5)−Mg−Br'dir. Organomagnezyum bileşiklerinin bir alt sınıfıdır.

<span class="mw-page-title-main">Baryum klorür</span>

Baryum klorür, BaCl2 formüllü inorganik bir bileşik'tir. Bu bileşik baryum'un suda-çözünen en yaygın tuzlarından biridir. Diğer baryum tuzlarının çoğu gibi, baryum klorür beyaz toz halinde ve zehirlidir. Alevde sarı-yeşil renk verir. Ayrıca higroskopiktir, ilk önce dihidrat BaCl2(H2O)2' ye dönüşür.

<span class="mw-page-title-main">Gümüş iyodür</span>

Gümüş iyodür, AgI formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Bileşik parlak sarı bir katıdır, ancak numuneler neredeyse her zaman gri bir renk veren metalik gümüş safsızlıkları içerir. Gümüş bulaşması, AgI'nin yüksek düzeyde ışığa duyarlı olması nedeniyle ortaya çıkar. Bu özellik gümüş esaslı fotoğrafçılık'ta kullanılır. Gümüş iyodür ayrıca antiseptik olarak ve bulut tohumlama için de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Claude Louis Berthollet</span> Fransız kimyager (1748 – 1822)

Claude Louis Berthollet 1804'te Fransız Senatosu başkan yardımcısı olan Savoy-Fransız kimyagerdir. Ters kimyasal reaksiyonların mekanizması yoluyla kimyasal denge teorisine yaptığı bilimsel katkılar ve modern kimyasal terminolojiye katkısıyla tanınır. Pratik bir temelde, Berthollet klor gazının ağartma etkisini ilk gösteren ve modern bir ağartma maddesi olarak bir sodyum hipoklorit çözeltisi geliştiren ilk kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Klor triflorür</span>

Klor triflorür, formülü ClF3 olan interhalojen bir bileşiktir. Zehirli, aşındırıcı ve aşırı reaktiftir. Gaz hâlindeyken renksizken sıvı hâlindeyken solgun yeşilimsi sarı renktedir. Yarı iletken sanayiinde, nükleer yakıtların yeniden işlenmesinde, roket itici yakıtlarında ve diğer endüstriyel alanlarda kullanılır. Benzen, toluen, eter, alkol, asetik asit, hekzan gibi çözücüler ile reaksiyona girer. Karbon tetraklorürde çözünür ancak yüksek konsantrasyonlarda patlayıcı olabilir.

Antimon pentaflorür, SbF5 formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Bu kokusuz, viskoz sıvı güçlü bir Lewis asididir ve sıvı HF ile sıvı SbF5'in 1:1 oranında karıştırılmasıyla oluşan süperasit floroantimonik asidin bir bileşenidir. Güçlü lewis asitliği ve neredeyse tüm bilinen bileşiklerle reaksiyona girme yeteneği ile dikkat çekicidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.