İçeriğe atla

İyodoform

İyodoform
Stereo, skeletal formula of iodoform with the explicit hydrogen added
Ball and stick model of iodoform
Ball and stick model of iodoform
Freshly made iodoform from an iodine tincture.
Adlandırmalar
Triiyodometan
  • Iodoform[1]
  • karbon triiyodür[2]
Tanımlayıcılar
CAS numarası
3D model (JSmol)
1697010
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
ECHA InfoCard100.000.795 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
EC Numarası
  • 200-874-5
KEGG
MeSHiodoform
RTECS numarası
  • PB7000000
UNII
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
  • InChI=1S/CHI3/c2-1(3)4/h1H 
    Key: OKJPEAGHQZHRQV-UHFFFAOYSA-N 
  • IC(I)I
Özellikler
Kimyasal formülCHI3
Molekül kütlesi393,73 g mol−1
Görünüm açık sarı kristaller
KokuSafran benzeri[3]
Yoğunluk4.008 g/cm3[3]
Erime noktası119 °C (246 °F; 392 K)[3]
Kaynama noktası218 °C (424 °F; 491 K)[3]
Çözünürlük (su içinde) 100 mg/L[3]
Çözünürlük (dietil eter içinde) 136 g/L
Çözünürlük (aseton içinde) 120 g/L
Çözünürlük (etanol içinde) 78 g/L
log P3.118
3.4 μmol·Pa−1·kg−1
−117.1·10−6 cm3/mol
Yapı
Hekzagonal
Tetragonal
tetrahedral
Termokimya
157.5 J/(K·mol)
Standart formasyon entalpisi fH298)
180.1 – 182.1 kJ/mol
Standart yanma entalpisi cH298)
−716.9 – −718.1 kJ/mol
Farmakoloji
D09AA13 (DSÖ)
Tehlikeler
GHS etiketleme sistemi:
Piktogramlar GHS07: Zararlı
İşaret sözcüğü WARNING
Tehlike ifadeleri H315, H319, H335
Önlem ifadeleri P261, P280, P305+P351+P338
NFPA 704
(yangın karosu)
Parlama noktası204 °C (399 °F; 477 K)
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC):
LD50 (medyan doz)
  • 355 mg/kg (oral, rat)[3]
  • 1180 mg/kg (dermal, rat)[3]
  • 1.6 mmol/kg(s.c., mouse)[5]
NIOSH ABD maruz kalma limitleri:
PEL (izin verilen) none[4]
REL (tavsiye edilen) 0.6 ppm (10 mg/m3)[4]
IDLH (anında tehlike) N.D.[4]
Benzeyen bileşikler
Benzeyen bileşikler
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).

Kimyasal formülü CHI3 olan iyodoform, sarı, kristalimsi bir antiseptiktir. Kloroform analoğu olan iyodoform tatlımsı bir tada sahiptir. 20. yüzyılın başında sıklıkla kullanılırken, bugün daha etkili antiseptiklerin ortaya çıkışı ile iyodoform kullanımı azalmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Front Matter". Nomenclature of Organic Chemistry: IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry. 2014. s. 661. doi:10.1039/9781849733069-FP001. ISBN 978-0-85404-182-4. The retained names ‘bromoform’ for HCBr3, ‘chloroform’ for HCCl3, and ‘iodoform’ for HCI3 are acceptable in general nomenclature. Preferred IUPAC names are substitutive names. 
  2. ^ "Iodoform". 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2023. 
  3. ^ a b c d e f g Alman İş Güvenliği ve Sağlığı Enstitüsü'nün GESTIS Madde Veritabanındaki [1]
  4. ^ a b c NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0343". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). 
  5. ^ Merck Index, 12 Edition, 5054

İlgili Araştırma Makaleleri

Propan, Parafinlerin (alkanların) metan ve etandan sonra gelen üçüncü üyesi olup, karbon ve hidrojenden meydana gelmiş renksiz bir gazdır.

<span class="mw-page-title-main">Propanol</span> kimyasal bileşik

Propanol, üç karbonlu doymuş alifatik alkol. Normal propanolün (n-propanol) formülü CH3CH2CH2OH olup buna 1-propanol de denir. Renksiz, akışkan, keskin ve hoş olmayan bir kokuya sahiptir. Su ve organik çözücülerde çözünür. n-Propanol, karbon monoksit ve hidrojenden metanol elde ederken, propan ve bütanın oksidasyonu esnasında ve Fischer-Tropsch reaksiyonunda yan ürün olarak elde edilir. Etilen, karbon monoksit ve hidrojenden okso sentezi ile imalatı cezbedici bir yoldur. n-propanol en çok çözücü ve kimyasal ara madde olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Bütan</span>

Bütan, (ya da n-bütan) dört karbon atomu içeren dalsız bir bileşiktir: CH3CH2CH2CH3. İzobütan (i-bütan, 2-metilpropan) bütanın izomeridir, CH3CH(CH3)2. Normal şartlar altında bütan; aşırı yanıcı, renksiz ve kolay sıvılaşan bir gazdır.

<span class="mw-page-title-main">Stearik asit</span> doymuş bir yağ asidi

Stearik asit, CH3(CH2)16COOH formülüyle gösterilen doymuş bir yağ asididir. Çoğu hayvan ve bitkiden elde edilen katı-sıvı yağlarda, ekseriya gliserid stearin şeklinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Benzen</span>

Benzen, aren veya aromatik hidrokarbonlar olarak adlandırılan organik bileşikler sınıfının en basit üyesidir. Renksiz, yanıcı, kaynama noktası 80,1 °C, erime noktası 5,5 °C olan bir sıvıdır. Moleküler formülü C6H6'dır. Benzen, endüstriyel bakımdan değerli olduğu gibi yapısı bakımından da kimya çalışmalarında önemlidir. Kan hücrelerini öldürme etkisi olduğundan kanser yapıcı bileşikler arasına girer.

<span class="mw-page-title-main">Naftalin</span>

Naftalin veya naftalen, kapalı kimyasal formülü C10H8 olan, aromatik hidrokarbondur.

<span class="mw-page-title-main">Asetilen</span> bir tür hidrokarbon

Asetilen (etin), bir tür hidrokarbondur. Üçlü bağ taşır ve formülü C2H2 şeklindedir. Alkin sınıfının ilk üyesidir.

Pirimidin, C
4
H
4
N
2
formüllü aromatik bileşik.

Toluen tinerin karakteristik kokusuna sahip renksiz, suda çözünmeyen bir sıvıdır. Toluen, bir fenil grubuna bağlı CH3'ten oluşan mono-substituent benzen türevidir. Bundan dolayı toluenin IUPAC sistematik adı metil benzendir. Toluen bir aromatik hidrokarbondur. Ayrıca TNT (trinitrotoluen) patlayıcı madde yapımında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Fenol</span>

Fenol, benzen halkasına hidroksil bağlanmasıyla oluşan kimyasal bileşiktir. Saf hâlde, renksiz veya beyazdan hafifçe pembeye çalan renkte kristal katı şeklindedir. Tatlımsı, buruk bir kokuya sahip fenollerin tespit limiti havada 40 ppb, suda ise 1-8 ppm'dir. Suya kıyasla çok yavaş buharlaşır, suda orta dereceli bir çözünürlüğe sahiptir ve oldukça yanıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Formik asit</span>

Formik asit, HCOOH, tek karbonlu karboksilik asittir. Metanoik asit olarak da bilinir. Formik asit, karbonil karbonuna bağlı alkil grubu içermemesiyle en basit karboksilli asit özelliği taşır. Hem aldehit hem de karboksilik asit özelliğine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Bütirik asit</span>

Bütirik asit , hayvansal ve bitkisel yağlarda bulunan bir doymuş yağ asididir. Bütirik asitin düşük molekül ağırlıklı esterlerinin hoş kokuları vardır, bu yüzden gıda ve parfüm katkısı olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Siklohekzan</span>

Siklohekzan; molekül formülü C6H12 olan, bir tane halka bulunduran sikloalkanlara dâhil olan bir bileşiktir. Siklohekzan renksiz, yanıcı bir sıvıdır. Çeşitli yollardan eldesi mümkündür. Siklohekzanın erime sıcaklığı 6,47 °C, kaynama sıcaklığı ise 80,74 °C'dir.

<span class="mw-page-title-main">Piridin</span> Kimyasal bileşen

Piridin, C5H5N kimyasal formüllü, bazik bir heterosiklik organik bileşiktir. Yapısal olarak benzen ile ilişkilidir, bir metin grubu (=CH−) bir nitrojen atomu ile değiştirilir. Kendine özgü, hoş olmayan balık benzeri bir kokuya sahip, oldukça yanıcı, zayıf alkali, suda çözünür bir sıvıdır. Piridin renksizdir, ancak eski veya saf olmayan numuneler sarı renkte görünebilir. Piridin halkası, tarım kimyasalları, farmasötik ürünler ve vitaminler dahil olmak üzere birçok önemli bileşikte ortaya çıkar. Geçmişte piridin, kömür katranından üretilmiştir. Bugün dünya çapında yılda yaklaşık 20.000 ton ölçekte üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Asetil grubu</span> fonksiyonel grup

Asetil, organik kimyada CH3CO kimyasal formüllü bir fonksiyonel gruptur. Bazen Ac sembolü ile temsil edilir (Aktinyum elementiyle karıştırılmamalıdır.).

2-metilpropan, i-bütan veya metilpropan olarak da bilinen izobütan, moleküler formülü HC(CH3)3 olan bir kimyasal bileşiktir. Bütan izomeridir. Üçüncül karbonlu en basit alkandır. İzobütan, petrokimya endüstrisinde, örneğin izooktan sentezinde öncü bir molekül olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Neopentan</span> kimyasal bileşik

2,2-dimetilpropan olarak da adlandırılan neopentan, beş karbon atomlu çift dallı zincirli bir alkandır. Neopentan, oda sıcaklığında ve basıncında yanıcı bir gazdır, soğuk bir günde, bir buz banyosunda veya daha yüksek bir basınca sıkıştırıldığında oldukça uçucu bir sıvıya dönüşebilir.

<span class="mw-page-title-main">Anisol</span>

Anisol veya metoksibenzen, anasona kokusunu ve tadını veren fenolik bir kimyasal bileşik olup formülü CH3OC6H5'tür. Anisol bir eterdir, alkol içerisine su eklendiği zaman su ile mikroemülsiyon oluşturur ve rakı, uzo gibi içkilerin renginin beyazlaşmasını sağlar.

Hidrobromik asit, hidrojen bromürün sulu çözeltisidir. Diatomik molekül hidrojen bromürün (HBr) suda çözünmesiyle oluşan güçlü bir asittir.

Morfolin, O(CH
2
CH
2
)
2
NH
kimyasal formülüne sahip organik bir kimyasal bileşiktir. Bu halkalı bileşik, hem amin hem de eter fonksiyonel grupları içerir. Amin nedeniyle morfolin bir bazdır; konjuge asidine morfolinyum denir. Örneğin, morfolinin hidroklorik asitle işlenmesi, morfolinyum klorür tuzunu oluşturur. Zayıf, amonyak veya balık benzeri bir kokuya sahip, renksiz bir sıvıdır. Morfolinin adlandırılması, onun morfinin yapısının bir parçası olduğuna inanan Ludwig Knorr'a atfedilir.