İçeriğe atla

İvermektin

Ivermectin
Tanımlayıcılar
  • 22,23-dihydroavermectin B1a + 22,23-dihydroavermectin B1b
CAS Numarası
PubChem CID
DrugBank
CompTox Bilgi Paneli (EPA)
ECHA Bilgi Kartı100.067.738 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Kimyasal ve fiziksel veriler
FormülC48H74O14 (22,23-dihydroavermectin B1a)
C47H72O14 (22,23-dihydroavermectin B1b)

İvermektin, parazit istilalarını tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. İnsanlarda buna baş biti, uyuz, nehir körlüğü, trihuriasis, ascariasis ve lenfatik filaryaz dahildir.

1975'te keşfedilmesinden sonra,[1] ilk kez, veteriner hekimliğinde kalp kurdu ve acariasis'i önlemek ve tedavi etmek için kullanıldı.[2]

Molekül DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.

Tıbbi kullanım

İvermektin, yuvarlak solucanlar ve ektoparazitlerin neden olduğu insan hastalıklarını tedavi etmek için kullanılır. Öncelikle, diğer parazit önleyicilerle tedavisi zor olan parazit enfeksiyonlarını tedavi etmek için geliştirilmiştir.[3]

Kontrendikasyonlar

İvermektin, 5 yaşın altındaki veya 15 kilogramdan daha az ağırlığa sahip çocuklarda ve karaciğer veya böbrek hastalığı olan kişilerde kontrendikedir. İvermektin anne sütünde çok düşük konsantrasyonda salgılanır. İvermektinin hamilelik sırasında güvenli olup olmadığı belirsizdir.

Yan etkileri

İvermektin tedavisini takiben ciddi advers olaylar, kanlarında çok yüksek Afrika göz solucanı (loa loa) larva yükü olan kişilerde daha yaygındır. Mililitre kan başına 30.000'den fazla mikrofilaryaya sahip olanlar, İvermektin tedavisini takiben mikrofilaryanın hızlı ölümü nedeniyle iltihaplanma ve kılcal tıkanma riski taşırlar.

Kimya

Streptomyces avermitilis'in fermantasyonu, b1a ve B1b'nin izole edilen ürünlerin kütlesini oluşturduğu sekiz yakından ilişkili avermektin homologu verir. Ayrı bir kimyasal aşamada, karışım, iki 22,23-dihidroavermektin bileşiğinin yaklaşık 80.20 karışımı olan ivermektin vermek üzere hidrojene edilir.

Tarihçe

İvermektin 1975 yılında keşfedildi ve 1981'de tibbi kullanımı onaylandı.[4][5] William Campbell ve Satoshi Ōmura ilacın keşfi ve uygulanmasına ithafen 2015 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı.[6] 2018'de ABD'de yüz binden fazla reçete ile en çok reçete edilen 420. ilaç olduğu rapor edildi.[7]

Fermentasyon ile üretilen avermektinler, Ivermectin için kimyasal başlangıç noktasıdır.

Kaynakça

  1. ^ Campbell WC (May 2012). "History of avermectin and ivermectin, with notes on the history of other macrocyclic lactone antiparasitic agents". Current Pharmaceutical Biotechnology. 13 (6): 853-865. doi:10.2174/138920112800399095. PMID 22039784. 
  2. ^ Saunders Handbook of Veterinary Drugs: Small and Large Animal (4 bas.). Elsevier Health Sciences. 2015. s. 420. ISBN 978-0-323-24486-2. 31 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "COVID-19 and Ivermectin: Potential threats associated with human use". Journal of Molecular Structure. 1243: 130808. November 2021. doi:10.1016/j.molstruc.2021.130808. PMC 8195608 $2. PMID 34149064. 
  4. ^ Mehlhorn H (2008). Encyclopedia of parasitology. 3rd. Berlin: Springer. s. 646. ISBN 978-3-540-48994-8. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Vercruysse J, Rew RS, (Ed.) (2002). Macrocyclic lactones in antiparasitic therapy. Oxon, UK: CABI Pub. s. Preface. ISBN 978-0-85199-840-4. 31 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2015" (PDF). Nobel Foundation. 6 Ekim 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2015. 
  7. ^ "Ivermectin – Drug Usage Statistics, ClinCalc DrugStats Database". clincalc.com. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Peptik ülser</span>

Ülser, deri ve mukozaların nekrozlu yangısıdır. Dr. Barry Marshall ve Dr. Robin Warren peptik ülserlerin oluşmasında Helicobacter pylori adı verilen bir bakterinin etkili olduğunu saptamışlar ve bu buluşları nedeniyle 2005 yılı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü almaya hak kazanmışlardır. Peptik ülser hastalığı ve Helicobacter pylori'nin zaman çizelgesi oldukça ilginç bir süreci göstermektedir.

Alternatif tıp, biyolojik akla yakınlık, test edilebilirlik, tekrarlanabilirlik veya klinik deneylerden elde edilen kanıtlara sahip olmamasına rağmen tıbbın iyileştirici etkilerini elde etmeyi amaçlayan uygulamalara verilen isimdir. Alternatif terapiler tıp biliminin ve bilimsel yöntemin dışındadır ve tanıklık, anekdot, din, gelenek, hurafe, doğaüstü enerjiler, sözde bilim, propaganda, dolandırıcılık veya diğer bilim dışı kaynaklar gibi akıl yürütmedeki hatalara dayanır. Sıklıkla kullanılan terimler New Age tıbbı, sözde tıp, holistik tıp, alışılmışın dışında tıp, marjinal tıp ve şarlatanlıktan az farkla geleneksel olmayan tıptır.

-3,3-dimethyl-7-oxo-4-thia-1-azabicyclo[3.2.0]heptane-2-carboxylic acid

<span class="mw-page-title-main">George H. Hitchings</span> 1988 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi Amerikalı hekim

George Herbert Hitchings Amerikalı hekim. 1988 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü James W. Black ve Gertrude Elion ile birlikte "ilaç tedavisine ilişkin önemli ilkeleri keşifleri için" kazanmıştır. Hitchings özellikle kemoterapi çalışmalarıyla bu ödüle hak kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Azitromisin</span> kimyasal bileşik

Azitromisin, çeşitli bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde kullanılan bir antibiyotiktir. Orta kulak enfeksiyonları, streptokok farenjit, pnömoni, yolcu ishali ve bazı diğer bağırsak enfeksiyonlarında kullanılır. Klamidya ve belsoğukluğu dahil olmak üzere cinsel yolla bulaşan bir dizi enfeksiyon için de kullanılabilir. Diğer ilaçlarla kombine halde sıtma için de kullanımı vardır. Günde bir doz olacak şekilde ağızdan veya intravenöz olarak alınabilir.

Tıbbi anlamda 'komplikasyon' terimi, bir rahatsızlığın, hastalığın veya tıbbi tedavi işleminin ön görülebilen istenmeyen etkileridir. Komplikasyonlar bir hastalığın gidişatını kötü yönde etkiler. Komplikasyonlar mevcut hastalığın ağırlaşması veya diğer organ sistemlerini etkileyen yeni şikayet ve bulguların ortaya çıkması olarak görülebilir. Altta yatan hastalıkla birlikte komplikasyonlar yeni hastalıkların ortaya çıkmasına sebep olabilirler. Ayrıca uygulanan tedavilere de bağlı komplikasyonlar ortaya çıkabilir.

Diğerlerinin yanı sıra Aldactone markası altında satılan Spironolakton, öncelikle kalp yetmezliği, karaciğer skarlaşması veya böbrek hastalığına bağlı sıvı birikimini tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Ayrıca yüksek tansiyon, takviye ile düzelmeyen düşük kan potasyumu, erkek çocuklarda erken ergenlik, kadınlarda akne ve aşırı kıllanma tedavisinde, trans kadınlarda transseksüel hormon tedavisinin bir parçası olarak kullanılmaktadır. Spironolakton ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Labetalol</span>

Labetalol; yüksek tansiyon tedavisinde ve uzun süreli anjina tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Hipertansiyon kavramına esansiyel hipertansiyon, hipertansif acil durumlar ve gebelik hipertansiyonu dahildir. Esansiyel hipertansiyonda genellikle diğer antihipertansiflerden daha az tercih edilir. Ağız yoluyla veya damar içine enjeksiyon yoluyla verilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Loperamid</span> kimyasal bileşik

Imodium markası altında satılan Loperamid ishal sıklığını azaltmak için kullanılan bir ilaçtır. İnflamatuar bağırsak hastalığında ve kısa bağırsak sendromunda sıklıkla bu amaçla kullanılır. Dışkıda kan, mukus veya ateşi olanlar için önerilmez. İlaç ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Beklometazon</span> kimyasal bileşik

Beklometazon dipropionat olarak da bilinen ve Qvar markası altında satılan Beklometazon, bir steroid ilaçtır. İnhaler, krem, hap ve burun spreyi olarak mevcuttur. İnhaler formu astımın uzun süreli tedavisinde kullanılır. Krem dermatit ve sedef hastalığı için kullanılabilir. Haplar ülseratif kolit tedavisinde kullanılmıştır. Nazal sprey, alerjik rinit ve nazal polipleri tedavi etmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Valproik asit</span> antiepileptik ilaç

Valproat ve onun valproik asit, sodyum valproat ve valproat semisodyum formları, öncelikle epilepsi ve bipolar bozukluğu tedavi etmek ve migren baş ağrılarını önlemek için kullanılan ilaçlardır. Absans nöbetleri, kısmi nöbetler ve jeneralize nöbetleri olanlarda nöbetlerin önlenmesi için faydalıdırlar. Damardan veya ağızdan verilebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Ketokonazol</span>

Konazol markası altında satılan ketokonazol, bir dizi mantar enfeksiyonunu tedavi etmek için kullanılan bir antiandrojen ve antifungal ilaçtır. Cilde uygulandığında tinea, kutanöz kandidiyazis, pityriasis versicolor, kepek ve seboreik dermatit gibi mantarlı cilt enfeksiyonlarında kullanılır. Oral kullanım daha az tercih edilen bir seçenektir ve sadece diğer formların kullanılamadığı ciddi enfeksiyonlarda önerilir. Diğer kullanımlar, aşırı tüylenme ve Cushing sendromu tedavisidir.

Nadolol, yüksek tansiyon, kalp ağrısı ve atriyal fibrilasyonu tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Ayrıca migren baş ağrılarını ve siroz komplikasyonlarını önlemek için kullanılmıştır. Ağızdan alınır.

Vortioksetin, majör depresif bozukluğu tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Etkinlik, diğer antidepresanlarınkine benzer olarak görülmektedir. Ağızdan alınır. Türkiye'de Brintellix markası altında satılmaktadır.

Levotiroksin, tiroid hormonu tiroksininin (T4) üretilmiş bir şeklidir. Hashimoto hastalığı ve miksödem koma olarak bilinen ciddi bir form dahil olmak üzere tiroid hormon eksikliğini (hipotiroidizm) tedavi etmek için kullanılır. Ayrıca belirli tipteki tiroid tümörlerini tedavi etmek ve önlemek için de kullanılabilir. Kilo kaybı için endike değildir. Levotiroksin ağızdan alınır veya damardan enjeksiyonla verilir. Belirli bir dozun maksimum etkisinin ortaya çıkması altı hafta kadar sürebilir.

<span class="mw-page-title-main">Ranolazin</span>

Ranolazin, kalp ile ilgili göğüs ağrısını tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Genellikle yetersiz kaldığında diğer ilaçlarla birlikte kullanılır. Kadınlarda faydaları erkeklere göre daha az görünmektedir. Ağızdan alınır.

Furosemid, kalp yetmezliği, karaciğer skarlaşması veya böbrek hastalığına bağlı sıvı birikimini tedavi etmek için kullanılan bir kıvrım diüretiği ilacıdır. Yüksek tansiyon tedavisinde de kullanılabilir. Damar içine enjeksiyon yoluyla veya ağızdan alınabilir. Ağızdan alındığında tipik olarak bir saat içinde, intravenöz olarak ise beş dakika içinde etki etmeye başlar.

<span class="mw-page-title-main">Pirantel</span> kimyasal bileşik

Pyrantel, bir dizi parazit solucan enfeksiyonunu tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Buna ascariasis, kancalı kurt enfeksiyonları, enterobiasis trichostrongyliasis ve trichinellosis dahildir. Ağızdan alınır.

Leuprolid olarak da bilinen leuprorelin, prostat kanseri, meme kanseri, endometriozis, rahim fibroidleri ve erken ergenliği tedavi etmek, şiddet uygulayan cinsel suçluların kimyasal hadımını gerçekleştirmek veya transgender hormon tedavisinin bir parçası olarak kullanılan bir hormonun üretilmiş bir versiyonudur. Kas içine veya deri altına enjeksiyon yoluyla verilir.

<span class="mw-page-title-main">Amoksisilin/klavulanik asit</span> ilaç kombinasyonu

Amoksisilin/klavulanik asit, diğerlerinin yanı sıra Augmentin markası altında satılan ko-amoksisilav veya amoks-klav olarak da bilinir, bir dizi bakteriyel enfeksiyonun tedavisinde kullanılan bir antibiyotik ilaçtır. Bir β-laktam antibiyotik olan amoksisilin ve bir β-laktamaz inhibitörü olan potasyum klavulanattan oluşan bir kombinasyondur. Özellikle orta kulak iltihabı, streptokok farenjiti, pnömoni, selülit, idrar yolu enfeksiyonları ve hayvan ısırıkları için kullanılır. Ağız yoluyla veya damar içine enjeksiyon yoluyla alınır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.