İçeriğe atla

İvan Yemelyanov

Ivan Yemelyanov
Doğum1860/1861
Besarabya, Rus İmparatorluğu
Ölüm27 Kasım 1915 (yaş y. 55)
Khabarovsk, Rus İmparatorluğu

İvan Panteleymonoviç Yemelyanov (Rusça:Иван Пантелеймонович Емельянов; c.1860 - 27 Kasım 1915) Çar II. Aleksandr suikastı'na katılan Rus devrimci örgütü Narodnaya Volya'nın bir üyesiydi.

Biyografi

Ivan Yemelyanov, Besarabya'da 1860 yılında fakir bir aileye doğdu. 1870 yılında 9 yaşındayken Yemelyanov, Konstantinopolis'teki Rus büyükelçiliğinde hizmet veren amcası tarafından yetiştirildi. Birkaç yıl sonra Rusya'ya dönerek 1879'da bir İşletme okulunu bitirerek daha sonra marangoz olmuştur. Ardından Baron Günzburg'dan burs alarak yurt dışında eğitim almaya devam etti. Bu ona Almanya, Avusturya, İsviçre ve Fransa gibi çeşitli ülkeleri ziyaret etme fırsatı verdi. Kasım 1880'de Narodnaya Volya saflarına katıldı. [1] [2]

II. Aleksandr Suikastı

Ocak 1881'de Anna Pavlovna Pribyleva-Korba, Yemelyanov'u Andrey Jelyabov'a potansiyel bir bomba atıcısı olarak önerdi. [2] Yemelyanov daha sonra Çar II. Aleksandr suikastında belirlenen dört bomba atıcısından biri oldu. [1]

13 Mart'ta Sofya Perovskaya, İmparator'un Catherine Kanalı'nın yanındaki yola yaklaşımını işaret ettiğinde, bomba atıcı Timofey Mihaylov ayrılmaya karar verdi. Yemelyanov, İgnati Grinevitski ve Nikolay Rısakov mevcut tek suikastçilerdi. [1] Perovskaya tarafından verilen sinyal üzerine Rısakov, arabayı kısmen parçalayan, seyircileri yaralayan ve geride kalan Kazak süvarileri öldüren bir bomba attı. Çar'ın olayı kontrol etmek için arabadan çıkmasından yaklaşık 5 dakika sonra, Grinevitski Çar'ın ayaklarına düşen bir bomba daha attı. Yemelyanov'un ifadesine göre, iki bomba patladığında İmparator'dan yaklaşık 20 adım uzaktaydı.[2] [1]

Yemelyanov bombasını ancak Grinevitski'nin bombası etkili olmasaydı fırlatmak zorunda kalacaktı. İkinci patlamadan sonra, Yemelyanov olay yerine koşarak Grinevitski'nin patlamadan kurtulup kurtulmadığını kontrol etmek istedi fakat Grinevitski ağır şekilde yaralanmıştı ve bilinçsizce yer de uzanıyordu. Daha sonra, Çar'a yaklaşarak ona yardım eden ilk kişi olduğunu iddia etti. Çar'ın kızağa bindirilerek hastaneye kaldırılmasına yardım etti. Bunu sol kolunun altındaki bir gazeteye sarılmış bomba ile yaptı. Daha sonra Telezhnaya Caddesi'ndeki grubun merkezine döndü. [2] [1]

Yargılama ve sonraki yaşamı

Rısakov'un sorgu sırasındaki itirafları Yemelyanov'u da etkilemişti. St.Petersburg'dan ayrılamadan Nisan ayında evinde tutuklandı. 15 Şubat 1882'de Yemelyanov ölüm cezasına çarptırıldı ve yaklaşık bir ay sonra, III Aleksandr. Yemelyanov'un idam cezası yerine, cezaevine veya katorga'ya çalışma kampına sürgün edilmesini onayladı. Yaklaşık 2 yıl 3 ay Trubetskoy kalesinde ağır çalışma cezasına çarptırıldıktan sonra Sibirya'ya sürgüne gönderildi. 1891'de, ceza 20 yıla çıkarıldı ve 1895'te affedildi. [2]

1895 yılında affedilmesi neticesinde Habarovsk'a yerleşti ve burada birkaç iş kurdu. 1898'de zengin bir esnafın kızı ile evlendi. Yemelyanov 27 Kasım 1915'te ciddi bir hastalıktan sonra hayatını kaybetti. Doktorlara göre Sepsis nedeniyle hayatını kaybetmişti. [3]

Kaynakça

Özel;
Genel;
  • Road to Revolution: A Century of Russian Radicalism. Princeton University Press. 2016. ISBN 978-0691638546. 
  • 1 marta 1881 goda: Kazn imperatora Aleksandra II (1 марта 1881 года: Казнь императора Александра II). Lenizdat. 2015. ISBN 5-289-01024-6. 
  • "Полузабытая судьба". Словесница Искусств. 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Nikolay</span> son Rus İmparatorluğu hükümdarı (1868-1918; çar 1894-1917)

II. Nikolay ya da Nikolay Aleksandroviç Romanov, Romanov hanedanına mensup tüm Rusya imparatoru, Polonya çarı ve Finlandiya büyük prensi, Albay (1892); buna ek olarak, İngiliz Filo Amirali ve İngiliz Ordusu Saha Mareşali idi. Saltanatı sırasında Rus İmparatorluğu, dünyanın önde gelen büyük güçlerinden biriydi ancak ekonomik ve askeri çöküşe geçti. Sovyet tarihçiler tarafından verdiği kararlar sebebiyle askeri yenilgilere ve milyonlarca insanın ölümüne yol açan zayıf ve beceriksiz bir lider olduğu ifade edildi. Batılı tarihçiler ise genel anlamda II. Nikolay'ı Sovyet sistemiyle eşdeğer gördü. Aleksey Tolstoy "Çar'ın rejimi hakkında birçok kötü şey vardı, ama otokrasiyi miras aldı, eylemleri şimdi perspektifte ve Sovyetler tarafından işlenen korkunç suçlarla karşılaştırıldığında görülüyor." ifadelerini kullandı.

<span class="mw-page-title-main">III. Aleksandr</span> 1881 - 1894 arasında hüküm sürmüş Rus Çarı

Aleksander Aleksandroviç Romanoff, 1881 - 1894 arasında hüküm sürmüş Rusya imparatoruydu.

<span class="mw-page-title-main">Rus İmparatorluğu</span> Avrasyada hüküm sürmüş eski bir imparatorluk (1721–1917)

Rus İmparatorluğu veya Çarlık Rusyası, Büyük Kuzey Savaşı'nı sona erdiren Nystad Antlaşması'nın ardından Rusya Çarlığı'ndan evrilerek 1721'den itibaren Avrasya ve Kuzey Amerika'ya yayılan tarihi bir imparatorluk. Rus İmparatorluğu'nun yükselişi, İsveç İmparatorluğu, Polonya-Litvanya Birliği, İran, Osmanlı İmparatorluğu ve Çin gibi komşu rakip güçlerin zayıflamalarıyla eş zamanlı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. Aleksandr</span>

Aleksandr Nikolayeviç 1855 - 1881 yılları arasında hüküm sürmüş Rusya imparatoru. Kapsamlı bir reform programı uygulamış ve 1861'de köylü serfliğini kaldırmıştır.

Narodnik, "halk" anlamına gelen narod (народ) sözcüğünden türemiştir. Narodnik Rus İmparatorluğu'nda 19. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkan sosyal-devrimci bir hareketti. Bu hareketin başlıca temsilcileri Aleksandr İvanoviç Herzen, Nikolay Gavriloviç Çernışevski ve Piyotr Lavroviç Lavrov'du. Kısa tanımı ile narodnik Çarlık Rusya'daki devrimci küçük-burjuva topluluğudur. Devrimi itici sınıfın değil, devrimcilerin (narodniklerin) gerçekleştirebileceğini savunmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Ulyanov</span>

Aleksandr İlyiç Ulyanov, Rus devrimcidir. Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir İlyiç Lenin'in ağabeyidir.

<span class="mw-page-title-main">Narodnaya Volya</span>

Narodnaya Volya, Rus İmparatorluğu'nda kurulmuş bir aşırı sol örgütlenmedir. Örgüt, 1881'de II. Aleksandr'ı suikast düzenlemesiyle ünlenmiştir. Üyeleri arasında Nikolay Morozov ve Vladimir Lenin'in ağabeyi Aleksandr İlyiç Ulyanov gibi isimler de vardı. 1883 yılında örgüt üyeleri III. Aleksandr'a suikast yapmaya çalışırken tutuklanınca, örgüt dağıldı. Tutuklanmayanlar, Sosyalist Devrimci Parti'nin kurulmasında öncülük etti.

<i>"Halkın Dostları" Kimlerdir ve Sosyal-Demokratlara Karşı Nasıl Savaşırlar?</i> Leninin 1894 yılında yazdığı eser

"Halkın Dostları" Kimlerdir ve Sosyal-Demokratlara Karşı Nasıl Savaşırlar?, Bolşevik lider Vladimir Lenin'in 1894 yılında yazmış olduğu eser.

<span class="mw-page-title-main">II. Aleksandr Suikastı</span>

II. Aleksandr suikastı, 13 Mart 1881'de Sankt-Peterburg, Rusya'da gerçekleştirilen suikasttır. II. Aleksandr at arabasının kapalı vagonunda Mikhailovsky Manège'den Kışlık Saray'a dönerken gerçekleştirilen bir suikast neticesinde öldürüldü. Suikast, başta Andrey Jelyabov tarafından Narodnaya Volya İcra Komitesi tarafından planlanmıştı. Sofya Perovskaya tarafından koordine edilen dört suikastçiden sadece ikisi aslında kararlı bir eylem gerçekleştirdi. Suikastçılardan olan Nikolay Rısakov, arabaya zarar veren bir bomba attı. Bu noktada ikinci bir suikastçı olan İgnati Grinevitski, arabaya II. Aleksandr'ı ölümcül şekilde yaralayan bir bomba daha attı. II. Aleksandr, Zaporijya'daki imparatorluk trenini dinamitle patlatma girişimi ve Şubat 1880'de Kış Sarayı'nın bombalanması gibi Dmitri Karakozov ve Aleksandr Solovyov'un girişimleri de dahil olmak üzere hayatında birkaç suikastten kurtulmayı başarmıştı. Gerçekleştirilen bu suikast, halkın 19. yüzyıl Rus Nihilist hareketinin en başarılı eylemi olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sofya Perovskaya</span>

Sofya Lvovna Perovskaya bir Rus devrimcisi ve nihilist devrimci örgütü Narodnaya Volya'nın bir üyesiydi. II. Aleksandr suikastı'nın düzenlenmesinde yer aldığı için 15 Nisan 1881 senesinde, 27 yaşında asılarak idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Andrey Jelyabov</span>

Andrey İvanoviç Jelyabov Devrimci Narodnik, İmparator II. Aleksandr'ın suikastının organizatörlerinden Narodnaya Volya'nın bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Rısakov</span>

Nikolay İvanoviç Rısakov Rus devrimcisi ve Narodnaya Volya'nın bir üyesiydi. Bizzat Çar II. Aleksandr suikastine katılanlardan biridir. Çar'ın seyahat ettiği at arabasına, kaçmasını engelleyen bombayı atmıştır. Ardından suç ortağı olan İgnati Grinevitski'nin attığı ikinci bomba ile Çar hayatını kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İgnati Grinevitski</span>

İgnati Grinevitski veya Ignacy Hryniewiecki(Rusça: Игнатий Гриневицкий; y.1856 - 13 Mart 1881), II. Aleksandr Suikastı'nı düzenleyen devrimci Narodnaya Volya grubunun Polonyalı bir üyesiydi. Grinevitski, II. Aleksandr'ın öldürüldüğü bombalı suikast saldırısına katılımı ile tanındı. Grinevitski, Çar'ı ve kendisini ölümcül şekilde yaralayan ikinci bombayı atmıştı. Çar'ın ölümünden birkaç saat sonra aynı gün kendisi de öldü. Grinevitski ve suç ortakları, II. Aleksandr'a yapılacak herhangi bir suikastın çarlık otokrasisini devirmek için siyasi veya sosyal bir devrimi tetikleyebileceğine inanmaktaydılar. Birçok tarihçi ise suikastı bir Pirus zaferi olarak görmektedir, zira bir devrime katılmak yerine devletin devrimci hareketi ezmek için kararlılığını güçlendirmiştir ve 1880'lerde devrim hareketinin düşüşüne yol açmıştır.Grinevitski'nin ise suikastteki rolünün İntihar saldırılarının ilk örneklerinden olarak görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Kibalçiç</span>

Nikolay İvanoviç Kibalçiç, Narodnaya Volya'nın ana patlayıcı uzmanı olan Kibalçiç Çar II. Aleksandr suikastına katılan ve Ukraynalı-Sırp kökenli bir Rus devrimciydi.Devrimci Victor Serge'in uzaktan bir akrabasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Timofey Mihaylov</span>

Timofey Mihaylov Rus devrimci örgütü Narodnaya Volya'nın bir üyesiydi.Çar II. Aleksandr'ın suikastinde gönüllü bir bombacı olarak yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Hesya Helfman</span>

Hesya Mirovna Helfman Narodnaya Volya'nın II. Aleksandr Suikastına karışan bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Sablin</span>

Nikolay Alekseyeviç Sablin, küçük bir toprak sahibinin oğluydu, 1849 veya 1850'de doğdu. Moskova Üniversitesi'ndeyken Narodnaya Volya grubunun üyesi olarak devrimci siyasete karıştı.

<span class="mw-page-title-main">Vera Figner</span>

Vera Nikolayevna Figner Filippova Kazan Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nda, Alman ve Rus kökenli asil bir ailede doğan devrimci bir politik aktivistti.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Aleksandroviç</span>

Grandük Mihail Aleksandroviç Romanov, Rusya imparatoru III. Aleksandr'ın beşinci ve en küçük oğlu, son Rus imparatoru II. Nikolay'ın en küçük erkek kardeşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Girs</span> Rus siyasetçi (1820-1895)

Nikolay de Girs ya da Giers III. Aleksandr döneminde, 1882-1895 yılları arasında Rusya Dışişleri Bakanlığı yapmıştır. Daha sonra Üçlü İtilaf'a dönüştürülen Rus-Fransız İttifakı'nın mimarlarından biriydi, Rusya'nın karmaşık ve tehlikeli diplomatik durumlarla başa çıkmada barışçıl bir ortak olarak imajını destekledi, ancak bu başarının çoğu Çar Aleksandr'a gitti.